320 likes | 786 Views
Hnúðar í lungum og l ungnakrabbamein. Röntgendagurinn 2013 Málþing á Icelandair Hotel Natura. Hrönn Harðardóttir Lungnalæknir. Hnútur/hnúður í lunga. Algengt 1-2 hnútar / 1000 lungnamyndum 7 % af heilbrigðum einstaklingum voru með hnúta í lungum á lungnamynd (ELCAP)
E N D
Hnúðar í lungum og lungnakrabbamein Röntgendagurinn2013 Málþingá Icelandair Hotel Natura Hrönn Harðardóttir Lungnalæknir
Hnútur/hnúður í lunga • Algengt • 1-2 hnútar / 1000 lungnamyndum • 7% afheilbrigðumeinstaklingumvorumeðhnúta í lungum á lungnamynd (ELCAP) • 25% 1-6 hnúta á TS, flestir < 1 cm • 12% hnútannavoruillkynja • Mismunagreiningar eru fjölmargar. • Nánara mat felst í því að greina frá þá sem líklegir eru til að vera vegna illkynja sjúkdóms og rannsaka þá ítarlega ViggianoClin Chest Med 1992 Henschke Lancet 1999
Á tölvusneiðmynd • Hnútur í lunga > 3 cm = massieðaæxli • Erillkynjaþartilannaðsannað • < 4 mm mjögsjaldanillkynja <1% • Hnútur 4-8 mm sjaldanillkynja 6% • Hnútur 8-30 mm (SPN= solitary pulmonary nodule) • Mikilvægtaðgreinaþásemeruillkynja, þetta oft læknalegirlungnakrabbar • 11-20 mm illkynja í 33-60% • > 20 mm 64-83% Gould Chest 2007 Wahidi Chest 2007
Áhættuþættir fyrir illkynja orsöklungnahnúða • Hár aldur, • reykingar, • fyrri saga um illkynja sjúkdóm, • stærð: hnúðar sem eru 3 cm eða stærri eru líklegir til að vera illkynja en hnúðar sem eru minni en 1 cm að stærð eru líklegir til að vera góðkynja. • óreglulegar útlínur hnúðar, kölkun, • stækkun yfir tímabil ef fleiri en ein röntgenmynd er fyrirliggjandi SPN (8-30 mm)Pretest probability of malignancyACCP guidelines Chest 2007 Propability of malignancy = ex/(1+ex) x= -6.8272 + (0.0391 x age) + (0.7917 x smoke) + (1.3388 x cancer) + (0.1274 x diameter) + (1.0407 x spiculation) + (0.7838 x location)
Minni lungnahnúðarHnúðar < 8 mm * Stærð lungnahnúðar miðast við meðaltal af lengd og breidd ** Engin eða hverfandi reykingarsaga og án annara þekktra áhættuþátta *** Reykingarsaga til staðar eða aðrir þekktir áhættuþættir *** Ef lungnahnúður er með hélubreytingum getur verið ástæða til lengri eftirlitstíma MacMahon, H, Austin, JM, Gordon G et al. Guidelines for manangement of small pulmonarynodulesdetectedon CT scans: A statementfromtheFleishnersociety. Radiology 2005; 237:395.
Lungnahnúðar með hélubreytingum Naidich DP. Bankier A, MacMahon H et al Recommendations for themanangement of subsolidpulmonarynodules: A statementfromtheFleischnersociety Radiology 266;1:304-3017
Lungnahnúðar með hélubreytingum Naidich DP. Bankier A, MacMahon H et al Recommendations for themanangement of subsolidpulmonarynodules: A statementfromtheFleischnersociety Radiology 266;1:304-3017
Lungnakrabbamein á Íslandi • Lungnakrabbamein er annað algengasta krabbameinið bæði í körlum og konum • á eftir blöðruhálskirtilskrabbameini og brjóstakrabbameini • Algengasta dánarorsök vegna krabbameins bæði í konum og körlum
Nýgengi og dánartíðniÍsland • Að meðaltali eru árlega að greinast rúmlega 150 manns, 78 karlar og 74 konur • Og um 130 deyja árlega úr meininu að meðaltali, 66 karlar og 65 konur
Greiningarferliviðgrun um illkynjasjúkdóm í lungumLSHTímabilið1. feb 2008 til 1. feb 2011
Orsök lungnabreytinga Þar af 74% lungnakrabbamein Þar af 78% lungnakrabbamein
Lungnakrabbamein og stigun • TNM stigun krabbameins þróuð frá árunum 1943 -1952 af Prof Pierre Denoixvið Institute Gustave-Roussy, Frakklandi • 6. útgáfa TNM stigunar lungnakrabbameins er byggð á “Nationaldatabase” sem var samsett af 5319 sjúklingum með lungnakrabbamein á árunum 1975-1988 við aðallega eitt sjúkrahús - Texas–MD Anderson Cancer Center • 7. útgáfa TNM stigunarinnarkomút 2009 ogbyggir á upplýsingumúralþjóðlegugagnasafnimeð upplýsingar > 100.000 sjúklinga sem voru greindir og meðhöndlaðir við lungnakrabbameini á árunum 1990-2000
T stigun Ásamt satelite hnútum innan sama lobus og frumæxli
T stigun Ásamt tumor og lungnahnútar í ipsilateral lunga en öðru lungnablaði en frumæxli
Lifun eftir æxlisstærð IASLC lung cancer staging project Goldstraw et al J thor oncology 2007
Tilfelli 49 ára kk sem hefur reykt frá 15 ára aldri og kvartar yfir hósta.
Tilfelli Greiningar og stigunarrannsóknir TS thorax: Ofan til við hægri lungnahilus er vel afmörkuð fyrirferð sem mælist um 4 cm í þvermál. Hún leggst upp að hægri meginberkjunni og bungar lítillega inn í berkjuna. Ofan við fyrirferðina er atelectatiskur lungnavefur sem leggst upp að miðmætinu og er hér um að ræða atelectasa í hluta af efra blaði hægra lungans. Það er ekki að sjá eitlastækkanir í miðmætinu. Ekki virkar breytingar í sjálfum lungunum. Enginn fleiðruvökvi.
Tilfelli Greiningar og stigunarrannsóknir TS höfuð eðlilegt, TS kvið stækkun á vi. Nýrnahettu, washout TS =adenoma Beinaskann eðlilegt FEV1 er meira en 3 lítrar. Berkjuspeglun: tumor sem skagar útí í hægri aðal bronchus, adenoca. Miðmætisspeglun: reactivir eitlar, ekki merki um meinvörp
Tilfelli Greiningar og stigunarrannsóknir Þverfaglegur lungnameinafræðifundur Vikulegur fundur þar sem röntgenlæknar, meinafræðingar, brjóstholsskurðlæknar, Krabbameinslæknar og lungnalæknar fara yfir tilfelli. Stefnt er að því að öll tilfelli Lungnakrabbameina fari í gegnum fundinn. Á hverjum fimmtudegi kl. 15, röngendeild Hringbraut Exploratifthoracotomia: pneumonectomia og resection á pericardium. PAD: 5,5 cm adenoca. 1,5 cm frá skurðbrún, vex inn í hilus eitla 2-3 aðrir eitlar fríir Niðurstaða: pT2bN1M0, stig llB Ráðlögð adjuvant lyfjameðferð
Að lokum • Leiðbeiningar Fleichnersociety við eftirlit lungnahnúða • Greiningarferli við grun um lungnakrabbamein á Landspítala • Góð og vandleg stigun lungnakrabbameins nauðsynleg til að geta gefið ráðleggingar um bestu meðferð og horfur Takk fyrir