640 likes | 902 Views
دوره آموزشي آشنايي با :. مديريت فرايند. PROCESS MANAGEMENT. ارائه دهنده: مهدي بهشتي. سيستم: (SYSTEM). محيط. اجزاء سيستم به شرح زير ميباشد: وروديها Inputs خروجيها Out puts فرآيند Process بازخورد Feedback محيط Environment. خروجيها. وروديها.
E N D
دوره آموزشي آشنايي با : مديريت فرايند PROCESS MANAGEMENT ارائه دهنده: مهدي بهشتي
سيستم: (SYSTEM) محيط • اجزاء سيستم به شرح زير ميباشد: • وروديها Inputs • خروجيها Out puts • فرآيند Process • بازخوردFeedback • محيط Environment خروجيها وروديها فرآيند بازخورد
نگرش سيستمي صداي مشتري فروش نيازهاي شتري طراحي اطلاعات خريد خريد کالاي خريداري شده Q.C محصول نهايي محصول نهايي تاييد شده انبارداري انبارداري کالاي آماده توليد توليد Q.C محصول آماده مصرف تحويل و ارسال مشتري
فرآيند مجموعهاي مشخص و مرتب شده از فعاليتهاي كاري در يك محدوده زمـاني و مكاني معين است كـه شروع و خاتمه آنمشخص شده است و با تعريف روشني از وروديها وخروجيها،ساختاري براي عملكرد ارائه ميدهد. فرآيند • گروهي از وظيفههاي هم پيوند است كه با همديگر نتيجهاي را ايجاد ميكنند.
1- مجموعه فعاليتهايي است كه دادهها ( وروديها ) را به ستاندهها ( خروجيها ) تبديل ميكند . 2- يك فعاليـت كه با استفاده از منابـع و بصـورت هدايت شده در جهت كسب توانايي براي تبديل داده ها به ستاندهها عمل ميكند را ميتوان به عنوان يك فرايند در نظر گرفت . تعريف فرايند : رويكرد و زاويهاي كه آدمي از روزنه و يا از طريق آن ، به تحليل پديدههاي پيرامون خود پرداخته و ارتباطات بين خود و آنها را تعيين و برقرار ميسازد . تعريف نگرش :
تعريف نگرش فرايندي توجه به پديدههاي اطراف و پيرامون آنها در قالب شناسايي مجموعه فعاليتهايي كه دادهها را به ستاندهها تبديل مينمايد . استفاده از مجموعهاي از فرايندهاي موجود در يك سازمان ، همراه با شناسايي و تعيين تعاملات اين فرايندها و مديريت آنها راميتوان به عنوان « نگرش فرايندي » مطرح كرد . ( تعريف استاندارد )
مزاياي نگرش فرايندي 1- براي كاركرد موثر يك سازمان ، شناسايي و ادارة فعاليتهاي به هم وابسته ضروري است . 2- نگرش فرايندي ، به سازمان امكان ميدهد تا روي ارتباط بيـن تك تك فرايندهاي موجود در مجموعهاي از فرايندها و نيـز تركيب و تعامل آنها ، كنترل مستمر داشته باشد .
موارد مهم در نگرش فرايندي سيستم مديريت كيفيت درك و تامين نيازمنديها شناسايي و تشريح فرايندها در قالب واژههاي ارزش افزوده تعيين نتايج عملكرد فرايند و اثربخشي آن بهبود مستمر فرايندها بر اساس اندازهگيريهاي عيني
ISO 9001:2000 بهبود پي در پي سيستم مديريت كيفيت مسئوليت مديريت مشتريان مشتريان مديريت منابع اندازه گيري،تجزيه و تحليل و بهبود رضامندي شكل گيري محصول خروجي ورودي محصول نيازمنديها شكل 1- مدل مبتني بر نگرش فرايندي درسيستم مديريت كيفيت
جايگاه نگرش فرايندي قبل از اقـدام به انجـام هـر نـوع فعاليتي در زمينة استقـرار ويـرايش سال 2000 استانداردهاي ايزو 9000 ، بايد اقـدام به شناسايـي فراينـدهاي موجـود در داخل سازمان و محدودة سيستـم مـديــريت كيفيـت نمــود . از اين رو لازم است با اجتناب از نگـرش جـزيـرهاي حاكم بر ويـرايش سال 1994 و برخـورداري از نگـرش پكپارچة ويــرايش سال 2000 ، نسبت به شناسايي و تعيين ارتباط و تعاملات موجود بين فرايندهاي اصلي و فـرعي فعال در چارچــوب سيستم مـديـريت كيفيت سازمان اقدام نمود .
تعريف استانداردISO 9000:2000 • مجموعه فعاليتهاي مرتبط به هم يا متعامل كه دروندادها را به بروندادها تبديل ميكند. يادآوري 1) دروندادهاي يك فرآيند عموماً بروندادهاي ساير فرآيندها هستند. يادآوري 2) فرآيندها در يك سازمان عموماً برنامهريزي ميشوند و تحت شرايط كنترل شده به اجرا در ميآيند تا ارزش افزوده حاصل گردد. يادآوري 3) فرآيندي كه انطباق محصول حاصل از آن را نتوان به سهولت يا بطور اقتصادي مورد تصديق قرارداد،غالباً فرآيند ويژه مينامند.
مفاهيم و واژگان عنوان فرآيند نامي است که فرآيند را با آن مي شناسيم . توصيه : ساده و در بر گيرنده مفهوم باشد (طراحي محصول جديد/ خريد اقلام توليدي ) هدف فرآيند بيان کننده مقصود و هدفي است که از اجراي فرآيند تعقيب مي کنيم . توصيه : گويا و شفاف باشد ( تامين اقلام مورد نياز واحدهاي توليدي ) (Process Title) (Process Purpose)
دامنه فرآيندمشخص کننده دقيق اينکه فرآيند از کجا شروع و به کجا ختم مي شود، شامل چه مي شود و چه چيز را شامل نمي شود . توصيه : گويا و شفاف باشد (از ورود درخواست کالا به تدارکات تاچيدمان اقلام خريداري شده در انبار) مفاهيم و واژگان (Process Scope) (Process Inputs) درونداد هاي فرآيند آن چيزهايي که در فرآيند به خروجي تبديل مي شوند قابل لمس (tangible)يا غيرقابل لمس باشند . مثال : مواد ، تجهيزات ، اطلاعات
مفاهيم و واژگان برونداد هاي فرآيند خدمت يا محصولي که بايد با خواسته هاي از پيش تعيين شده مطابقت داشته باشد . مي توانند قابل لمس يا غير قابل لمس باشند . مثال : قطعه توليد شده ، داده هاي ايجاد شده ، سوابق کنترل فرآيند نظارت و کنترلي است که بر فرآيند ، تحميل مي شود . ميتواند داخلييا خارجي باشد . مثال : مشتري ، قانون ، روشهاي داخلي سازمان ، مميزي هاي داخلي (Process Outputs) (Process Control)
مفاهيم و واژگان اثربخشي فرآيند( Process Effectiveness) توانايي فرآيند در حاصل نمودن نتايج طرح ريزي شده و معين . شاخص هاي فرآيند (process Indicator ) ارزشي كه مي تواند براي تشخيص اثربخشي فرآيند به كار برده شود . توجه : معيار با شاخص متفاوت است . معيار يك اندازه است .
فرآيند يك فرآيند دو نگرش انجام فرآيندها در واحدهاي سازمان سازمان
.jkwaehlfkjhlrkjhlskjfdbg,sbdf,nbg,sbdfbg, .jkwaehlfkjhlrkjhlskjfdbg .jkwaehlfkjhlrkjhlskjfdbg .jkwaehlfkjhlrkjhlskjfdbg .jkwaehlfkjhl فرآيند يك .jkwaehlfkjhl .jkwaehlfkjhlrkjhlskjfdbg .jkwaehlfkjhl .jkwaehlfkjhlrkjhlskjfdbg فرآيند دو
تصوير فرآيند برونداد ها 1 2 3 4 3 1 درونداد ها فرآيند
كنترل C ورودي B نتايج B ورودي C نتايج C مكانيسم B مكانيسم C شبكه فرآيندها نتايج A،كنترل B Aفرآيند C فرآيند B فرآيند
انواع فرايندها فرايندها به چهار دسته اصلي ذيل تقسيم مي شوند: فرايندهاي هسته اي فرايندهاي اصلي فرايندهاي پشتيباني فرايندهاي مديريتي
فرايندهاي هسته اي اين دسته از فرايندها هدف اصلي از تشکيل سازمان مي باشند، به عبارت ديگر اين فرايندها مرتبط با محصولات توليدي يا خدمات ارائه شده توسط سازمان هستند. يک سازمان به تعداد محصولات يا خدمات ارائه شده به مشتريانش، فرايند هسته اي دارد. سازمان فرايند هسته اي مشتري
فرايندهاي اصلي اين دسته از فرايندها باعث تحقق فرايند هسته اي مي شوند به طوريکه اگر اين فرايندها وجود نداشته باشند فرايند هسته اي محقق نمي گردد. سازمان مشتري فرايند هسته اي فرايندهاي اصلي
فرايندهاي پشتيباني سازمان اين فرايندها باعث اجراي اثربخش فرايندهاي اصلي مي گردند . مشتري فرايند هسته اي فرايندهاي اصلي فرايندهاي پشتيباني
فرايندهاي مديريتي فرايند مديريتي سازمان مجموعه فرايندهايي را گويند که در حيطه وظايف مديريت ارشد سازمان مي باشد. مشتري فرايند هسته اي فرايندهاي اصلي فرايندهاي پشتيباني
SIPOC مثال نقشه فرايند براي فرايند مونتاژ و بسته بندي بسته بندي و مونتاژ Fitting Tightening Leak Test QA Release Bluing Packaging • Customers: • انبار(داخلي) • مصرف كننده نهايي(خارجي) • برنامه ريزي توليد • خريد • تضمين كيفيت • Suppliers: • سازندههاي سوپاپ(داخلي-خارجي) • سازندههاي بدنه(داخلي- خارجي) • تامين كنندگان مواد بسته بندي • برنامه ريزي خريد • برنامه ريزي توليد • Inputs: • سوپاپ • بدنه • مواد بسته بندي • برنامه توليد PROCCESS • Outputs: • سوپاپهاي توليد شده يا بستهبندي شده • گزارش مواد مصرفي • گزارشات تست محصول
TURTLE منابع فرايندهاي مديريتي افراد مرتبط ورودي ها فرآيند خروجي ها شاخص هاي کنترلي فرآيندهاي پشتيبان روش هاي به کار گرفته شده
کار گروهي • شناسايي و توصيف فرآيندها و يافتن توالي و ارتباط بين آنها در قالب كارگروهي و تنگاتنگ افراد مرتبط امكان پذير است. • براي تعيين گروههاي مناسب لازم است ابتدا با همفكري و اتفاقنظر دامنه هر فرايند به طور حدودي مشخص گردد تا با يافتن پاسخ براي سئوالات مرتبط به وسيله اين تيمها فرايندها و توالي آنها تعيين گردد . پرسشها
پرسش ها • هدف فرآيند چيست ؟ • خروجيهاي فرآيند چيست؟(محصولات/محصولات ناخواسته) • مشتريهاي فرآيند كدامند و الزامات اين مشتريها چيست؟
پرسش ها • حدود و ثغور (دامنه کاربرد) فرآيند چيست ؟ • جريان و گردش کلي فرآيند چگونه است؟ • چه واحدهايي از سازمان در اين فرآيند درگير ميشوند؟ • وروديهاي فرآيندچيست؟(منابع/مستندات/اطلاعات)
پرسش ها • شاخصهاي پايش فرآيند جهت اطمينان از: • اجرا • اثربخشي • بهبود مداوم • روشهاي پايش و تجزيه و تحليل كدامند؟
پرسش ها • كدامين الزامات استاندارد ايزو 9001:2000 در اين فرآيند بايد رعايت شود؟ • اين فرآيند با كدامين فرآيندها در ارتباط است؟ • افراد كليدي فرآيند كدامند؟ • اين فرآيند جزء فرآيندهاي اصلي يا پشتيباني يا مديريتي است؟
مديريت فرايند ACTION PLAN بر اساس تعريف دمينگ مديريت بر فرايند شامل چهار بخش ذيل مي باشد: 1- طرحريزي PLAN 2- اجراي برنامه DO 3- بررسي و کنترل CHECK 4- اقدامات ACTION چهار مرحله فوق تحت عنوان چرخه دمينگ مطابق شکل روبرو معروف شد. CHECK DO
اهداف بايد SMARTباشند Specific:(مشخص)relating to one thing and not others; particular Measurable:(قابل اندازه گيري)the ability to discover the exact size, amount, etc of something Assignable:(قابل تخصيص)the ability to give a job or responsibility to something or someone Realistic:(واقع بينانه)having or showing a practical awareness of things as they are Time bound:(در محدوده زماني)the ability to earn results in a defined time interval
A A P P A A A S S S C C D D بهبود C C C D D D زمان
اندازه گيري کيفيت کرازبي: شاخص اندازه گيري کيفيت، هزينه يابي فرآيند است
شاخص اندازه گيري کيفيت از فرمول ذيل استخراج مي گردد: هزينه هاي تطابق کيفيت = شاخص اندازه گيري کيفيت مجموع هزينه هاي کيفيت فرآيند مجموع هزينه هاي کيفيت فرآيند عبارت است از مجموع هزينه هاي تطابق و عدم تطابق کيفيت شايان ذکر است استاندارد هر صنعت براي اندازه گيري کيفيت متفاوت است اما تمامي اين استانداردها به نوعي از شاخص فوق استفاده مي کنند.
مديريت هزينه کيفيت فرايند يک دسته از هزينه هاي فرايند هزينه هاي کيفيت مي باشند که شامل دو دسته زير هستند: هزينه تطابق: هزينه هاي صرف شده جهت دستيابي به محصول با کيفيت هزينه هاي عدم تطابق: هزينه هايي که به دليل فقدان کيفيت محصول به سازمان تحميل مي گردد
هزينه هاي کيفيت هزينه کنترل هزينه شکست هزينه پيشگيري هزينه ارزيابي هزينه شکست داخلي هزينه شکست خارجي آموزش بازرسي و تست ضايعات تحليل برگشتي ها مستند سازي بازنگري و تضمين کيفيت دوباره کاري بيمه و گارانتي نگهداري مواد مصرفي تست ها عدم رضايت مشتري داخلي عدم رضايت مشتري کنترل فرآيند تجهيزات بازرسي عقب افتادن از برنامه توليد فعاليت ميداني
روش های تحلیل فرایندهفت ابزار کنترل آماري فرآيند
هفت ابزار كنترل فرآيند آماري: • برگه ثبت داده ها • هيستو گرام • نمودار علت ومعلول • نمودار پارتو • نمودار تمركز نقصها • نمودار پراكندگي • نمودار كنترل
1- برگه ثبت داده ها: فرم جمع آوري اطلاعات شماره قطعه:723144 شرح فرايند: سوراخكاري ماشين/دستگاه:دريل15 اپراتور:سيفي بازرس:خسروي پارامتركنترلي:قطرسوراخ ابزار اندازه گيري :كوليس 13ب-دقت 02/ تاريخ تهيه :23/5/82 حد بالاي مهندسي:42/11 حد پايين مهندسي:26/11
3- نمودار علت ومعلول: مواداوليه روش ها ماشين مشكل اندازه گيري محيط نيروي انساني
4- نمودار پارتو: درصد آمار ضايعات قطعه ميل بادامك
4- نمودار پارتو: 100 90 80 70
5- نمودار تمركز نقص ها: • تصويري است از يك محصول كه آن را از ابعاد مختلف نشان مي دهد • با استفاده از اين شكل مي توان محل هاي ايجاد مشكل را مشخص كرد ومورد تجزيه وتحليل قرار داد محلهاي ايجاد مك در يك قطعه ريخته گري
6- نمودار پراكندگي: • از اين نمودار براي پي بردن به رابطه بالقوه بين دو متغير استفاده مي شود. • معمولا براي تحت كنترل درآوردن فرآيند ها ،لازم است كه عوامل وابسته درآن فرايندها شناسايي شود. • با تحت كنترل درآوردن يك عامل ،عامل ديگر نيز تحت كنترل قرار مي گيرد. طول پرچ قطر لهيدگي نمودار پراكندگي قطر لهيدگي پرچ در مقابل طول پرچ
حدبالايي اندازه مشخصه مورد نظر خط مركزي حدپاييني زمان 7- نمودار كنترل: • با استفاده از اين نمودار مي توان نوسانات فرآيند را تحت كنترل در آورد. • با اقدامات پيشگيرانه مي توان از توليد محصول معيوب جلو گيري كرد.
ساختارسازماني : ساختار سازماني يک نماد قابل رويت از کل فعاليت ها و فرايندهاي سازمان است که در آن وظايف کاري براي توليد محصول و ارائه خدمات، گروه بندي، تقسيم بندي و هدايت مي شوند. سازمان : مجموعه اي از افراد که در قالبي ساختاريافته و هماهنگ براي دستيابي به اهداف با يکديگر کار مي کنند. طراحي سازماني : فرايند ايجاد و تغيير ساختار سازماني است.