170 likes | 320 Views
Нарăс уйăхĕн 10-мĕшĕ. Çулталăк Уйăх Эрне Кун. Çулталăк вăхăчĕсем. Урок тĕллевĕсем:.
E N D
Çулталăк Уйăх Эрне Кун
Урок тĕллевĕсем: • Уйăхсен чăвашла ячĕсемпе, вĕсен пĕлтерĕшĕсемпе паллашасси, пуплевре тата çырура шут хисеп ячĕсемпе тĕрĕс усă курассине çирĕплетесси, çулталăк вăхăчĕсем çинчен уйăх ячĕсемпе усă курса çыхăнуллă каласа пама хăнăхасси. • Çыхăнуллă пуплеве, шухăшлава, тимлĕхе, илемлĕ те тĕрĕс вулав хăнăхăвĕсене аталантарасси, сăмах йышне пуянлатасси. • Тăван тавралăха сăнама, юратма, упрама вĕренесси.
Числосемпе сăмахсене вулăр 14 27 кун 31 14 сехет 4 вăхăт 12 уйăх
Словарь ĕçĕ кăмăл – характер, настроение пурлăх – богатство тутă – сытый урапа – телега пĕркенчĕк – покрывало
Хĕллехи уйăхсем • Раштав – от русского слова «рождество». В старину чуваши отмечали рождество 21-22 декабря, в дни зимнего солнцестояния • Кăрлач– «морозный, очень холодный месяц» • Нарăс– от древнеперсидского «нау рус» - «новый год»
Çуркуннехи уйăхсем • Пуш – «праздный, свободный от земледельческих работ месяц» • Ака – «месяц сева, плуга, пашни • Çу– месяц, близкий к лету – «çулла – çу»
Çуллахи уйăхсем • Çĕртме – «месяц пара» (Пар – оставленные на лето невспаханные поля) • Утă – «месяц сенокоса» • Çурла– «месяц серпа, жатвы хлебных злаков»
Кĕркуннехи уйăхсем • Авăн – «время молотьбы». (Молотьба – извлечение зерен, семян из колосьев) • Юпа–«месяц столба, пора осенних поминок». На могилах временные столбы заменялись постоянными • Чÿк– «месяц жертвоприношений»
Çулталăкра тăватă вăхăт. Хĕлле сивĕ, таврара шап-шурă. Çуркуннеăшă. Çулла хĕвел хĕртсе пăхать. Кĕркунне çанталăк сулхăн. Хĕлле Çуркунне Кĕркунне Çулла
Хăçан пулать? • Шурă юр ирĕлет, шыв юхать. • Ачасем çырла, чечек пуçтараççĕ, шыва кĕреççĕ. • Ачасем кимĕсем яраççĕ. • Ачасем йĕлтĕрпе, çунашкапа, конькипе ярăнаççĕ, юрпа выляççĕ. • Ачасем шкула каяççĕ.
Ваттисен каларăшне вулăр Пуç ватмăшăн уççи:
Интернетра çак адреспа уйăхсен ячĕсене мĕнле пĕлнине тĕрĕслеме пултаратăр: www.inf-online.ru/g6/metd/lsu/kna.htm