E N D
KONYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ÇALIŞANLARININ İNFLUENZA AŞISI İLE İLGİLİ TUTUMLARIDr. F.Gökgöz Durmaz*, Dr.F.G.Cihan*, Dr.N.Karaoğlu**, Dr.D.Odabaş***, Dr.N.Karsavuran** Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği** Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi ve Bilişimi ABD*** Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Pediatri Kliniği AMAÇ:Grip mevsimsel olarak görülen bir hastalıktır. Influenza A virusu çağlar boyunca salgınlara yol açmış ve milyonlarca insanın ölmesine neden olmuştur(1,2). T.C. Sağlık Bakanlığı, özellikle sağlık çalışanlarının influenzaya karşı aşılanmasını ve sağlık hizmeti verenlerin korunmasını sağlamaya çalışmaktadır. Bu çalışmanın amacı bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan hekim ve yardımcı sağlık personelinin 2011-2012 yılı influenza aşılaması konusundaki tutumlarını ve davranışlarını etkileyen faktörleri saptamaktır. GEREÇ VE YÖNTEMLER: Çalışma, Kasım 2011’de gerçekleştirilmiş, kesitsel bir araştırmadır. Bir aylık süre içinde Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ndeçalışan ve çalışmamıza katılmayı kabul eden 192’si hekim ve 411’i yardımcı sağlık personeli olmak üzere toplam 603 hastane çalışanına anket uygulanmıştır. Sonuçlar SPSS 18.0 ile değerlendirilmiştir. BULGULAR: Çalışmamıza katılan 603 kişiden 387’si kadın, 216’sı erkekti. %63(n=380)’ü beş yıldan uzun süredir çalışmaktaydı. Araştırmaya katılanların %16.7(n=101)si 2011-2012 sezonu influenza aşısı yaptırmıştır. %9.5(n=57)’unun kronik bir hastalığı vardı. Kronik hastalığı olanların %71.9 (n=41) ’u influenza aşısı yaptırmamıştır(p<0.05). %40.8 (n=240)’i yılda birden fazla grip atağı geçirdiğini, %12,9(n=78)’u grip nedeniyle rapor alması gerektiğini ifade etti. Yılda birden fazla grip atağı geçirenlerin %82.9(n=204)’u influenza aşısı yaptırmamıştır. Yaşamı boyunca hiç aşı olmayanların oranı %44.9(n=271), geçen sene aşılanmış olanlar %27(n=163), gelecek yıl aşılanmayı planlayanlar %21.2(n=128)dir. Aşı olmama nedenlerine baktığımızda “aşının koruyuculuğu konusunda emin olmama” %47.8(n=240) oranla en çok öne sürülen sebepti. Aşı yaptıranların %56.4(n=57)’ünde herhangi bir yan etki görülmedi.. En sık görülen yan etkiler lokal belirtiler (şişlik, kızarıklık vs) [%29.7(n=30)] ve grip benzeri semptomlar[%22.8(n=23)] şeklindedir. TARTIŞMA: Sağlık çalışanlarındainfluenza için bağışıklama başta Sağlık Bakanlığı olmak üzere birçok uluslararası kurum tarafından önerilmesine karşı aşılanma oranları daha önce yapılan birçok çalışmada olduğu gibi bizim çalışmamızda da düşük saptanmıştır. Amerika Birleşik Devletleri’nde de 1989-2002 yılları arasında sağlık çalışanlarında aşılanma oranlarının araştırılması sonunda, 1989’da %10 olan oranın, 2002’de %38.4’e yükseldiği saptanmıştır(3). Bütün önerilere rağmen Avrupa ülkelerinde aşılama oranlarının %25’in altında olduğu görülmektedir. Aşılama oranlarını arttırmaya yönelik çalışmalar sonunda %5-45 oranında artış sağlanabilmiştir. Yapılan araştırmalarda, sağlık çalışanlarının aşılanmasının, enfeksiyon kontrolünün bir parçası olduğu ve aşı uygulamasının bir hasta güvenliği konusu olduğu vurgulanmaktadır(4,5). Hastanemizin kayıtlarını incelediğimizde H1N1’e bağlı grip salgınının olduğu 2009 yılı aşılanma oranlarının daha yüksek olması dikkat çekicidir. Sağlık çalışanlarının aşı konusundaki çekimser tutumunun altında yatan sebepleri tespit etmek bu grubun hizmet verdiği hastaların da bağışıklanması açısından önemlidir(6). İlk tıbbi temas noktasını oluşturan ve özellikle risk gruplarını en yakından takip eden Aile Hekimlerinin influenza aşısına karşı tutumu ve hastalarına önerme oranları hakkında yapılacak çalışmalarla aşılanma oranlarını arttırabilmek için yapılması gerekenler daha net ortaya konabilir. KAYNAKLAR: 1.Fatih Yüksel, İlhami Ünlüoğlu, Murat ÜnalacakAile hekimlerinin pandemik influenza (H1N1) aşısına yaklaşımı Trk Aile Hek Derg 2009; 13(4): 174-18 2.Dönmez L. et al. Influenza Vaccination; Rates, Knowledge and the Attitudes of Physicians in • A University Hospital , Turkiye Klinikleri J Med Sci 2010;30(1):48-53 3. Walker FJ, Singleton JA, Lu P, Wooten KG, Strikas RA.Influenza vaccination of healthcare workers in the United States, 1989-2002.Infect Control Hosp Epidemiol 2006; 27: 257-65. 4. Burls A, Jordan R, Barton P, et al. Vaccinating healthcare workers against influenza to protectthe vulnerable-Is it a good use of healthcare resources? A systemic review of the evidenceand an economic evaluaton. Vaccine 2006; 24: 4212-21. 5.Figen Kuloğlu Aygül Doğan, Zerrin Yuluğkural Tülay Erkan, Serap Keskin, Filiz Akata Trakya üniversitesi hastanesi sağlık çalışanlarına 2006 yılında uygulanan grip aşısının değerlendirilmesi (Mikrobiyol bül 2008; 42 :137-142) 6.Holly Sealea,, Julie Leaskb, . Raina MacIntyrea, Do they accept compulsory vaccination? Awareness, attitudes and behaviour of hospital health care workerfollowing a new vaccination directive Vaccine 27 (2009) 3022–3025)