740 likes | 1.45k Views
MEDİKAL TORAKOSKOPİ. Dr. Muzaffer Metintaş, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2014. Son beş yıldır medikal firma, ilaç üreten ve / veya pazarlayan firma ya da ticari kuruluş ile hiçbir ilişkim yoktur. PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU. Konuşma planı.
E N D
MEDİKAL TORAKOSKOPİ Dr. Muzaffer Metintaş, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2014
Son beş yıldır medikal firma, ilaç üreten ve / veya pazarlayan firma ya da ticari kuruluş ile hiçbir ilişkim yoktur.
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU Konuşma planı Plevra hastalıkları sıklığı 4-5 / 1.000 / Yıl Malign plevra hastalığı 0.66 - 1 / 1.000 / Yıl ABD Nüfusu: 300 Milyon - Vikipedia EU Nüfusu: 500 Milyon - Eurocity TÜRKİYE: 72 Milyon – DİE • Tarihçe • Kullanım gerekecek sorunun boyutu nedir ? • Medikal torakoskopi nedir ? • Ne zaman medikal torakoskopi ? ATS. Am J RespirCritCareMed 2000;162:1987.BTS PleuralDiseaseGuideline. Thorax 2010;65:ii54.
Tarihçe – rijit torakoskop İlk pevral endoskopi uygulaması; 1866’da ampiyem olgusunda…Dr. Richard Cruise.
Tarihçe – rijittorakoskop İlk torakoskopi uygulaması; 1910; Hans Christian Jacobaeus
Tarihçe – rijit torakoskop 1976-77; Dr. Mustafa Artvinli, Ankara, Dr.İzzettin Barış himayesi Dr. Altay Şahin Dr. Sadık Ardıç … Artvinli M. Poumon Coeur 1981; 37: 245. Artvinli M, Ardıç S. Türkiye Klinikleri Tıp Bil Araş Derg 1983; 1: 81.
Tarihçe – rijit torakoskop 1977; Dr. Kemal Balcı, Diyarbakır Dr. Yaşar Özercan 197914. Türk Tüberküloz Kongresi, Uzmanlık Tezi, 1979 Dr. Bayram Yorulmaz Dr. Necla Özdemir
Tarihçe – rijit torakoskop 1994; Dr. Necla Özdemir, Eskişehir …. Chest 2010; 137: 1362. Respir Med 2012; 106: 1177 J Bronchology Interv Pulmonol 2013; 20: 224.
Tarihçe – rijit torakoskop 2006 – 2011 TTD Merkezi Kurslar
Tarihçe – semi rijit torakoskop • 1997; Olympus LTF semirijit torakoskop, • 1998; McClean Semirijit torakoskop'u Abrams iğnesi ile kıyasladı;% 62 x % 81, • 2002; çalışma kanalı 2.8mm ve video görüntü, • Autoklavda sterilizasyon.
İnvaziv işlemle doku örneği gerektiren plevral sıvı – patolojiler PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU ABD 1.400 000 /yıl plevra sıvılı 200.000 /yıl malignplevral sıvı EU 2.000 000 /yıl plevra sıvılı 300.000 /yıl malignplevral sıvılı TÜRKİYE 320.000 /yıl plevra sıvılı 48.000 /yıl malignplevral sıvı • Malign plevral patolojiler • Malign mezotelyoma • Plörezi Tüberküloz • Malign tanıyı reddetme • Benign asbest plörezisi • Romatoid artrit • Paramalign sıvı • Radyoterapi nedenli sıvı Tassi GF. EurRespir J 2006; 28: 1051.Boures D. Chest 2000; 118: 577.ERS/ATS Statement. EurRespir J 2001; 18: 402.
Tarihçe – semi rijit torakoskop 2009; Yedikule; Dr. Levent Dalar Dr. Levent Karasulu İstanbul Karasulu AL, Dalar L. Tuberk Toraks 2011; 59: 188
Torakoskopi gerektiren problemin boyutu TANIM ve KABULLENME ABD 1.400 000 /yıl plevra sıvılı 200.000 /yıl malign plevral sıvı EU 2.000 000 /yıl plevra sıvılı 300.000 /yıl malign plevral sıvılı TÜRKİYE 320.000 /yıl plevra sıvılı 48.000 /yıl malign plevral sıvı Eksüda nitelikli plevral sıvılı bir hastada: . Klinik bulgular, . Radyolojik bulgular, . laboratuar bulgular, . Sitopatolojik bulgular Tanı için yetersiz kalmışsa; Malign plevral sıvı kaygısı varsa; ATS. Am J Respir Crit Care Med 2000;162:1987.BTS Pleural Disease Guideline. Thorax 2010;65:ii54. Metintas S. Pleva Hastalıkları. Toraks Kitapları; 2003: 16-26.
Torakoskopi gerektiren problemin boyutu TANIM ve KABULLENME Eksüda nitelikli plevral sıvılı bir hastada: . Klinik bulgular, . Radyolojik bulgular, . laboratuar bulgular, . Sitopatolojik bulgular Tanı için yetersiz kalmışsa; Malign plevral sıvı kaygısı varsa; Gelişmekte olan ülkelerde tüm kanserler, gelişmiş ülkelerde akciğer kanseri hariç diğer kanserler artmaktadır. Kanserden ölenlerin %15’inde malign plevral sıvı gelişir. Malign plevra sıvıları artan bir sorun olarak karşımızdadır. ATS. Am J Respir Crit Care Med 2000;162:1987.BTS Pleural Disease Guideline. Thorax 2010;65:ii54.
Torakoskopi gerektiren problemin boyutu • Plevral mezotelyoma sıklığı artıyor: • Mortalite artış hızı % 5-10, • Yıllık ölüm sayısı 15-20,000, • 300,000 üstü olgu gelişmiş ülkelerde, • Ülkemizde yılda 1,000 civarında olgu, • Ülkemizde gelecek 30 yılda ~16 – 18,000 olgu, Elimination of Asbestos-Related Disease. Geneva,WHO, 2006. Clements M. Occup Environ Med 2007; 64: 747–752.
Torakoskopi gerektiren problemin boyutu TANIM ve KABULLENME Eksüda nitelikli plevral sıvılı bir hastada: . Klinik bulgular, . Radyolojik bulgular, . laboratuar bulgular, . Sitopatolojik bulgular Tanı için yetersiz kalmışsa; Malign plevral sıvı kaygısı varsa; • Ülkemizde yılda yaklaşık 48,000 malign sıvılı hasta ortaya çıkıyor. • Tanı gereken % 60; 29,000 olgu, • Sitoloji tanı başarı oranı % 30; 20,000 civarında olguya invaziv işlem gerekiyor. Medford ARL. Clin Chest Med 2010; 31: 165 Metintas S. Pleva Hastalıkları. Toraks Kitapları; 2003: 16-26.
Tanı çalışması ne ile yapılabilir ? DOKU TANISI Torakoskopi - Plöroskopi Hafif sedasyon Lokal anestezi • Sitoloji • Görüntüleme eşliğinde iğne biyopsisi • Medikal torakoskopi • VATS • Torakotomi
Medikal torakoskopi PLÖROSKOPİ NEDİR • Sitoloji • Kapalı plevra iğne biopsisi • BT – İğne biopsisi • Plöroskopi • VATS • Torakotomi MEDİKAL TORAKOSKOPİ • Plevral aralığın gözlenmesi ve kesin tanı için örneklenmesi, • İkinci bir işlemi engelleyecek ve gerektirmeyecek tedavi seçeneklerinin uygulanması…. ERS/ATS Statement 2001; 18: 405.
Medikal torakoskopi DOKU TANISI Torakoskopi - Plöroskopi Ön klinik çalışma Fizik muayene Akciğer grafisi BT EKG Serum BK, Hb, Trombosit, pT, aPTT, INR değerleriSerum kreatinin, glukoz, SGOT, GGT, SGPT Hafif sedasyon Lokal anestezi Bronkoskopi odası
Donanım – Rijit torakoskop PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU MEZOTELYOMA
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU Medikal torakoskopi endikasyonları SEKONDER MALİGN PLEVRAL SIVI ÖRNEKLERİ Malign sıvılar Tüberküloz Malign kaygılı sıvılarParamalign sıvıRomatoidartrit BAP Radyoterapi nedenli sıvı….. Plevra hastalıkları sıklığı 4-5 / 1.000 / Yıl Malign plevra hastalığı 0.66 - 1 / 1.000 / Yıl ABD Nüfusu: 300 Milyon - Vikipedia EU Nüfusu: 500 Milyon - Eurocity TÜRKİYE: 72 Milyon – DİE Tanı Ampiyem Plörodezis Pnömotoraks Sempatektomi Tedavi ATS. Am J RespirCritCareMed 2000;162:1987.BTS PleuralDiseaseGuideline. Thorax 2010;65:ii54. Tassi GF. Eur Respir J 2006; 28: 1051.Medford ARL. Clin Chest Med 2010; 31: 165.
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU Kontrendikasyonlar SEKONDER MALİGN PLEVRAL SIVI ÖRNEKLERİ Oblitereplevral aralıkBilinç sorunlu hastaPlevral yaygın fibrozisAğır tip II solunum yetmezliğiPulmonerarteriyel hipertansiyonVena kava süperior ciddi obstrüksiyonu3-4 ay içinde trombolitik kullanmaKanama sorunları; üremi, koagülopatiler, trombositopeni, Aritmi - hipertansif atak, anstabil kardiyak hastalık Öksürük nöbetleriHipoksemiGiriş yeri infeksiyonları1 saat kolunu uzatamama, uzanamama Adeno ca Plevra hastalıkları sıklığı 4-5 / 1.000 / Yıl Malign plevra hastalığı 0.66 - 1 / 1.000 / Yıl ABD Nüfusu: 300 Milyon - Vikipedia EU Nüfusu: 500 Milyon - Eurocity TÜRKİYE: 72 Milyon – DİE Loddenkemper R. J Bronchol 2000; 7: 207. Buchanan DR, Neville E. Thoracoscopy for physicians, 2004
İşlem öncesi Anestezi Atropin Sedatif Opioid
Medikal torakoskopi PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem DOKU TANISI Torakoskopi - Plöroskopi Premedikasyon Pnömotoraks yap !
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem DOKU TANISI Torakoskopi - Plöroskopi Giriş 4 or 5th intercostal
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem DOKU TANISI Torakoskopi - Plöroskopi Gözlem İnsizyon ve disseksiyon
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem DOKU TANISI Torakoskopi - Plöroskopi Giriş Torakarın yerleştirilmesi
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem DOKU TANISI Torakoskopi - Plöroskopi Giriş Torakarın yerleştirilmesi ve U dikiş
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem DOKU TANISI Torakoskopi - Plöroskopi Gözlem İçerdeyiz
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem NORMAL PLEVRA
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem NORMAL PLEVRA P A * D A
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem SEKONDER MALİGN PLEVRAL SIVI ÖRNEKLERİ Normal plevra Adeno ca
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem DİĞER BENİGN PLEVRAL PATOLOJİLER Tüberküloz plörezi Plevra hastalıkları sıklığı 4-5 / 1.000 / Yıl Malign plevra hastalığı 0.66 - 1 / 1.000 / Yıl ABD Nüfusu: 300 Milyon - Vikipedia EU Nüfusu: 500 Milyon - Eurocity TÜRKİYE: 72 Milyon – DİE Romatoid artrit
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem SEKONDER MALİGN PLEVRAL SIVI ÖRNEKLERİ Metastatik kanser Adeno ca
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem SEKONDER MALİGN PLEVRAL SIVI ÖRNEKLERİ Adeno ca Plevra hastalıkları sıklığı 4-5 / 1.000 / Yıl Malign plevra hastalığı 0.66 - 1 / 1.000 / Yıl ABD Nüfusu: 300 Milyon - Vikipedia EU Nüfusu: 500 Milyon - Eurocity TÜRKİYE: 72 Milyon – DİE Romatoid artrit BAP
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem SEKONDER MALİGN PLEVRAL SIVI ÖRNEKLERİ Mezotelyoma Plevra hastalıkları sıklığı 4-5 / 1.000 / Yıl Malign plevra hastalığı 0.66 - 1 / 1.000 / Yıl ABD Nüfusu: 300 Milyon - Vikipedia EU Nüfusu: 500 Milyon - Eurocity TÜRKİYE: 72 Milyon – DİE
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem - biyopsi SEKONDER MALİGN PLEVRAL SIVI ÖRNEKLERİ B
İşlem MC: Renal hücreli kanser; BT–İB - / Tanı: Torakoskopi
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem SEKONDER MALİGN PLEVRAL SIVI ÖRNEKLERİ P ATS. Am J RespirCritCareMed 2000;162:1987.BTS PleuralDiseaseGuideline. Thorax 2010;65:ii54.
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem SEKONDER MALİGN PLEVRAL SIVI ÖRNEKLERİ Göğüs tüpü ile çıkış Adeno ca Plevra hastalıkları sıklığı 4-5 / 1.000 / Yıl Malign plevra hastalığı 0.66 - 1 / 1.000 / Yıl ABD Nüfusu: 300 Milyon - Vikipedia EU Nüfusu: 500 Milyon - Eurocity TÜRKİYE: 72 Milyon – DİE ATS. Am J RespirCritCareMed 2000;162:1987.BTS PleuralDiseaseGuideline. Thorax 2010;65:ii54.
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU İşlem SEKONDER MALİGN PLEVRAL SIVI ÖRNEKLERİ Göğüs tüpü ile çıkış
PLEVRA HASTALIKLARI İÇİN SORUNUN BOYUTU Tanı etkinliği SEKONDER MALİGN PLEVRAL SIVI ÖRNEKLERİ Malign plevral sıvılarda torakoskopi duyarlılığı % 85-95, özgüllüğü % 100. Metastazlarda duyarlılığı % 96, MPM’da duyarlılığı % 80-90, Adeno ca Plevra hastalıkları sıklığı 4-5 / 1.000 / Yıl Malign plevra hastalığı 0.66 - 1 / 1.000 / Yıl ABD Nüfusu: 300 Milyon - Vikipedia EU Nüfusu: 500 Milyon - Eurocity TÜRKİYE: 72 Milyon – DİE ATS. Am J RespirCritCareMed 2000;162:1987.BTS PleuralDiseaseGuideline. Thorax 2010;65:ii54. Casal R. Curr Opin Pulm Med 2009; 15: 313Panadero FR. Respiration 2008; 76: 363.
Medikal torakoskopi – İleri uygulamalar DOKU TANISI Torakoskopi - Plöroskopi Ön klinik çalışma Fizik muayene Akciğer grafisi BT EKG Serum BK, Hb, Trombosit, pT, aPTT, INR değerleriSerum kreatinin, glukoz, SGOT, GGT, SGPT • Parapnömonik plörezi tedavisi • Akciğer biyopsisi • Plörodezis • Pnömotoraks kontrolü • Sempatektomi
Ampiyem tedavisi • “The sun shouldnever set on a parapneumoniceffusion”… Sahn SA. Clin Infect Dis 207; 45: 1480.
Basit PPP EKSÜDATİF FAZ pH >7.20 Glukoz normal LDH ˂3 misli Mikrobiyoloji (-) Torosentez Komplike PPP FİBROPÜRÜLAN FAZ pH ˂7.20 Glukoz ˂ 40 mg LDH >3 misli Mickrobiyoloji (+) Tüp Tüp / ± fibrinolitik ? Torakoskopi/ ± fibrinolitik ORGANİZE FAZ Ampiyem Düşük pH Düşük glukoz Yüksek LDH VATS Entrap akciğer Torakotomi
Ampiyem tedavisinde torakoskopi • Tüp takılmadan önce tüp pozisyonunu en uygun şekilde oluşturabiliriz, • Loküle ampiyem varlığında yapışıklıkları açıp, tek bir kavite oluşturmak ve akciğerin ekspansiyonunu rahatlatabiliriz, • Etyolojik neden tayini; tüberküloz, tümör, abse, yabancı cisim… • Genel durumu düşkün hastalarda da kullanabiliriz. Rahman NM. Thorax 2010; 65 (Suppl 2): ii54 Ravaglia C. Respiration 2012; 84: 219. Kern L. 2011; 82: 193. Tassi GF. Monaldi Archiv Chest Dis 2010; 73: 124.
Ampiyem tedavisinde torakoskopi • Sıvı aspire edilir,
Ampiyem tedavisinde torakoskopi • Plevral aralıktaki lokülasyonları boşaltır, yapışıklıkları açabilir, septaları kaldırıbiliriz.