440 likes | 805 Views
İstatistiki Sınıflamalar. Ahmet GÜR Ekonomik Sınıflamalar ve Standartlar Takım Sorumlusu. 1. 02 Aralık 2010. Türkiye İstatistik Kurumu Sınıflama Çalışmaları. Türkiye İstatistik Kurumu, 2002 yılından itibaren Avrupa Birliği Ülkelerin kullandıkları sınıflamaları kullanmaya başlamıştır.
E N D
İstatistiki Sınıflamalar Ahmet GÜR Ekonomik Sınıflamalar ve Standartlar Takım Sorumlusu 1 02 Aralık 2010
Türkiye İstatistik Kurumu Sınıflama Çalışmaları Türkiye İstatistik Kurumu, 2002 yılından itibaren Avrupa Birliği Ülkelerin kullandıkları sınıflamaları kullanmaya başlamıştır. Uluslararası sınıflamaların adaptasyonları Sınıflamalar ve Standartlar Grubu tarafında yapılmaktadır. Adaptasyonu yapılan sınıflamaların kontrolü, Sınıflama Komitesi tarafından yapılmaktadır. Sınıflamalar konusunda eğitim hizmetleri verilmektedir. Sınıflama Sunucusu hizmete sokulmuştur. 2 02 Aralık 2010
SINIFLAMALARA GİRİŞ Ülkelerin ekonomik ve sosyal yapılarının incelenmesi için istatistik bilgilere gereksinim duyulur. Ancak bu bilgilerin gerek kullanıcılar arasında, gerekse uluslararası alanda anlamlı olabilmesi, belli standartlara dayandırılarak düzenlenmiş olmalarına bağlıdır. Sınıflamaların ana çatısı,Birleşmiş Milletler İstatistik Komisyonu ya da Uluslararası Çalışma Örgütü, Uluslararası Para Fonu, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü gibi kendi konularına ilişkin alanlarda yetkili uluslararası kuruluşlar tarafından geliştirilmektedir. 3 02 Aralık 2010
Sınıflama Nedir? Sınıflama, verilerin uyumlu bir şekilde toplanmasında, işlenmesinde ve sunulmasında kullanılan ortak bir dil olarak tanımlanabilir. 4 02 Aralık 2010
Ana Sınıflamalar Dış Ticaret HS (WCO) CN (EU) SICT (UN) Faaliyetler ISIC (UN) NACE (EU), NAICS ANZSIC Ürünler CPC (UN) CPA (EU) PRODCOM Amaçlara göre COFOG, COICOP, COPP (UN), COPNI (UN and EU) Sosyal sınıflandırmalar ISCED ISCO FOET Diğer sınıflamalar CC , NST, CEPA, EWC, ICD-10 , COD 1998 vb. sınıflamalar 5 02 Aralık 2010
AB Faaliyet ve Ürün Sınıflamaları Yapısal Olarak Birbirlerine Bağlıdır PRODCOM NACE CPA 6 02 Aralık 2010
NACE Rev.2veESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARININ NACE Rev.2’YE UYARLANMASI 7 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 AMACI:NACE, ekonomik istatistiklerdeki (üretim, istihdam, ulusal hesaplar vb.) ve diğer istatistiki alanlardaki ekonomik faaliyete göre istatistiki verilerin toplanması ve sunulması için bir çerçeve sağlamayı amaçlamıştır. NOT: NACE, AB tarafından kendi ihtiyaçlarına göre ISIC temel alınarak genişletildiğinden, NACE’ye göre üretilen istatistikler genel olarak dünya düzeyinde karşılaştırılabilir olmuştur. 8 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 KAPSAMI VE SINIRLARI: -NACE, .birimlerin ortak girişim olup olmadığına, .sahipliğin devlet veya özel olup olmadığına, .ana girişimin yabancı varlık olup olmadığına ve .işyerinin birden fazla işletmeden oluşup oluşmadığına bakmaksızın, aynı ekonomik faaliyette bulunan birimleri aynı kategoride sınıflandırır. -İmalat faaliyetlerinin geleneksel veya modern tekniklerle yapılması, NACE için bir ölçüt değildir. 9 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 NACE Rev.2’NİN KISIMLARI: 10 02 Aralık 2010
Faaliyet: Ekonomik bir faaliyet kaynakların girdisi, üretim süreci ve ürün çıktısı (mal ve hizmetler) olarak tanımlanır. İş/Meslek: (ISCO-88/08) Bir kişi tarafından yapılan ya da yapılması beklenen çalışmaya ilişkin görev ve sorumluluklar kümesi olarak tanımlanır. Ana görev ve sorumluluklar bakımından büyük oranda benzer özellikleri olan bir iş kümesi bir mesleği oluşturur. Esnaf: Küçük sermaye ve zanaat sahibi. Sanatkar: El ile yaptığı işi kendisine meslek edinen işçi veya usta. NACE Rev.2 TEMEL KAVRAMLAR: 11 02 Aralık 2010
TEMEL KAVRAMLAR (Devamı): • Ana, İkincil veYardımcı Faaliyetler • İstatistiki iş kayıtlarında bulunan her bir birime, ana ekonomik faaliyetine göre bir NACE kodu atanır. • Bir istatistiki birimin ana faaliyeti, söz konusu birimin toplam katma değerine en fazla katkıda bulunan faaliyettir. • İkincil faaliyet, çıktıları üçüncü kişilere vermek için uygun mal ve hizmetler olan, birimin herhangi bir diğer faaliyettir. İkincil faaliyetin katma değeri, ana faaliyetin katma değerinden daha az olmalıdır. • Yardımcı faaliyetler, sadece o birimin kullanımı için mal ya da hizmet sağlayarak ana veya ikincil ekonomik faaliyeti yalnızca destekleyen faaliyetlerdir. 02 Aralık 2010
Girişim Bu Girişimin Ana Faaliyeti Nedir? NACE Rev.2 Kodu 31.09 Diğer Mobilyaların imalatı Bu sınıf aşağıdakileri kapsamaktadır; - kanepe, divan, çek yat ve koltuk takımlarının imalatı, - bahçe sandalyeleri, koltukları vb. imalatı, - yatak odaları, oturma odaları, bahçeler vb. için mobilya imalatı, - dikiş makineleri, televizyonlar vb. için dolap ve sehpa imalatı.
Kodu? 31.09 Diğer Mobilyaların imalatı Kodu? 31.02 Mutfak mobilyaların imalatı Kodu? 70.10 İdare merkezi faaliyetleri Girişim Kodu? 47.59 Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda mobilya….perakende ticareti Kodu? 52.10 Depolama ve ambarlama Kodu? 32.40 Oyun ve oyuncak imalatı Kodu? 41.20 İkamet ve ikamet amaçlı olmayan binaların inşaatı Kodu? 69.20 Muhasebe, defter tutma ve denetim faaliyetleri; vergi müşavirliği Kodu? 49.41 Karayolu yük taşımacılığı 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 TEMEL KAVRAMLAR (Devamı): Top-Down Yöntemi Bir birimin NACE’nin ikiden fazla kategorisinde geçen, ikiden fazla faaliyet gerçekleştirdiği ve bunların hiç birinin katma değerinin %50’sinden fazlasına sahip olmadığı karmaşık durumlarda bu birimin ana faaliyeti top-down yöntemiyle bulunur. Sırasıyla; • Katma değerin en yüksek payına sahip olan kısım belirlenir. • Bu kısım dahilinde en yüksek katma değer payına sahip olan bölüm belirlenir. • Bu bölüm dahilinde en yüksek katma değer payına sahip olan grup belirlenir. • Bu grup dahilinde en yüksek katma değer payına sahip olan sınıf belirlenir. 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 MESLEK KOLLARININ NACE Rev.2’YE UYARLAMA ÇALIŞMALARI: • Çalışmanın Paydaşları: • Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Esnaf ve Sanatkarlar Genel Müdürlüğü, • Maliye Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı, • Milli Eğitim Bakanlığı, • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) • Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) • Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) • Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK) • Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) 16 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 MESLEK KOLLARININ NACE Rev.2’YE UYARLAMA ÇALIŞMALARI: • Çalışmanın Amacı: • Sanayi ve Ticaret Bakanlığının koordinasyonunda hazırlanmış ve halihazırda kullanılan 491 “Esnaf ve Sanatkar Meslek Kolları”nın NACE Rev.2’ye uyarlanması, • Maliye Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kullanılan 6 basamaklı sınıflamanın uygunluğunun kontrol edilmesi ve varsa yeni ekleme/çıkarmaların yapılması, • Son hali verilecek olan çalışmanın tüm kurum ve kuruluşlarca kullanılabilmesi. 17 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 MESLEK KOLLARININ NACE Rev.2’YE UYARLAMA ÇALIŞMALARI: 18 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 MESLEK KOLLARININ NACE Rev.2’YE UYARLAMA ÇALIŞMALARI: • Alt Çalışma Grubu: • Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Esnaf ve Sanatkarlar Genel Müdürlüğü, • Maliye Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı, • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), • Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK), • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 19 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 MESLEK KOLLARININ NACE Rev.2’YE UYARLAMA ÇALIŞMALARI: Alt Çalışma Grubu: NACE’Rev.2’nin Metodolojisi 20 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 MESLEK KOLLARININ NACE Rev.2’YE UYARLAMA ÇALIŞMALARI: Alt Çalışma Grubu: 21 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 MESLEK KOLLARININ NACE Rev.2’YE UYARLAMA ÇALIŞMALARI: Alt Çalışma Grubu: 22 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 MESLEK KOLLARININ NACE Rev.2’YE UYARLAMA ÇALIŞMALARI: Alt Çalışma Grubu: 23 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 NACE Rev.2’NİN KURUM VE KURULUŞLARCA KULLANIMI: • Aynı Dilin Konuşulması • Kontrol ve Düzeltmenin Kolaylığı • Ortak Akıl (Tek Merkezden Yönetim) • Aynı StandartlarınYakalanması • Karşılaştırılabilir Veri • Kurumlar Arası İşbirliği • Uluslararası Veri Üretimi • Veri Toplama Maliyetinin Azaltılması • Diğer.. 24 02 Aralık 2010
Kod verirken ne gibi güçlüklerle karşılaşılır? • Ana faaliyeti belirlemede zorluk • Girişimden ayrıntılı bilginin alınamaması • Aranan ürün/faaliyetin bulunamaması • ... 25 02 Aralık 2010
Karşılaşılan güçlükleri azaltmak için neler yapabiliriz? • Eğitim • Kaynaklara erişimin kolaylaştırılması • Bulunan çözümlerin paylaşılması • Çözüm bulunamayan ürün/faaliyetler için ortak akla danışılması • Sınıflamalar arası ilişkilerin kullanılması • ... 26 02 Aralık 2010
Çözüm Yöntemleri Kullanılabilecek Kaynaklar • NACE • PRODCOM • İzahname • Ticaret Sınıflaması • Diğer sınıflamalar • CPA • GTİP • Sözlükler • İnternet 27 02 Aralık 2010
NACE Rev.2 ÖRNEK DURUMLAR: 28 02 Aralık 2010
Örnekler – Balık Girişim balık avlamaktadır. a 03.1 Balıkçılık (Kısım A) b 03.2 Su ürünleri yetiştiriciliği (Kısım A) c 10.2 Balık, kabuklu deniz hayvanları ve yumuşak. işlenmesi ve sak. (Kısım C) d 46.38 Balık, kabuklular ve yumuşak. da dahil diğer gıda mad. top. tic (Kısım G) e 47.11 Belirli bir mala tahsis edilmemiş mağaz. gıda, içe. veya tütün perakende ticareti (Kısım G) f 47.23 Belirli bir mala tahsis edilmiş mağaza. balık, kabuklu..per. tic. (Kısım G) G (Kısım R) 93.19 Diğer spor faaliyetleri 29 02 Aralık 2010
Örnekler – Balık Girişim balık yetiştirmektedir. a 03.1 Balıkçılık (Kısım A) b 03.2 Su ürünleri yetiştiriciliği (Kısım A) c 10.2 Balık, kabuklu deniz hayvanları ve yumuşak. işlenmesi ve sak. (Kısım C) d 46.38 Balık, kabuklular ve yumuşak. da dahil diğer gıda mad. top. tic (Kısım G) e 47.11 Belirli bir mala tahsis edilmemiş mağaz. gıda, içe. veya tütün perakende ticareti (Kısım G) f 47.23 Belirli bir mala tahsis edilmiş mağaza. balık, kabuklu..per. tic. (Kısım G) G (Kısım R) 93.19 Diğer spor faaliyetleri 30 02 Aralık 2010
Örnekler – Balık Girişim dışarıdan balık almakta ve bunları satmaktadır. a 03.1 Balıkçılık (Kısım A) b 03.2 Su ürünleri yetiştiriciliği (Kısım A) c 10.2 Balık, kabuklu deniz hayvanları ve yumuşak. işlenmesi ve sak. (Kısım C) d 46.38 Balık, kabuklular ve yumuşak. da dahil diğer gıda mad. top. tic (Kısım G) e 47.11 Belirli bir mala tahsis edilmemiş mağaz. gıda, içe. veya tütün perakende ticareti (Kısım G) f 47.23 Belirli bir mala tahsis edilmiş mağaza. balık, kabuklu..per. tic. (Kısım G) G (Kısım R) 93.19 Diğer spor faaliyetleri 31 02 Aralık 2010
Örnekler – Balık Girişim spor veya eğlence amaçlı balıkçılık yaptırmaktadır. a 03.1 Balıkçılık (Kısım A) b 03.2 Su ürünleri yetiştiriciliği (Kısım A) c 10.2 Balık, kabuklu deniz hayvanları ve yumuşak. işlenmesi ve sak. (Kısım C) d 46.38 Balık, kabuklular ve yumuşak. da dahil diğer gıda mad. top. tic (Kısım G) e 47.11 Belirli bir mala tahsis edilmemiş mağaz. gıda, içe. veya tütün perakende ticareti (Kısım G) f 47.23 Belirli bir mala tahsis edilmiş mağaza. balık, kabuklu..per. tic. (Kısım G) G (Kısım R) 93.19 Diğer spor faaliyetleri 32 02 Aralık 2010
Örnekler – Giyim Eşyası Girişim takım elbise imalatı yaptırmaktadır. a 14.13 Diğer dış giyim eşyaları imalatı (Kısım C) b 14.19 Diğer giyim eşyalarının ve giysi aksesuarlarının imalatı (Kısım C) c 22.29 Diğer plastik ürünlerin imalatı (Kısım C) d 32.30 Spor malzemeleri imalatı (Kısım C) e 32.99 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar (Kısım C) (Kısım S) f 95.29 Bys. diğer kişişel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı 33 02 Aralık 2010
Örnekler – Giyim Eşyası Girişim tekstil malzemelerinden pençe vurulmamış ayakkabı imal etmektedir. a 14.13 Diğer dış giyim eşyaları imalatı (Kısım C) b 14.19 Diğer giyim eşyalarının ve giysi aksesuarlarının imalatı (Kısım C) c 22.29 Diğer plastik ürünlerin imalatı (Kısım C) d 32.30 Spor malzemeleri imalatı (Kısım C) e 32.99 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar (Kısım C) (Kısım S) f 95.29 Bys. diğer kişişel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı 34 02 Aralık 2010
Örnekler – Giyim Eşyası Girişim sıcak pres yöntemiyle dikişsiz olarak birleştirilmiş plastik giyim eşyası imalatı yapmaktadır. a 14.13 Diğer dış giyim eşyaları imalatı (Kısım C) b 14.19 Diğer giyim eşyalarının ve giysi aksesuarlarının imalatı (Kısım C) c 22.29 Diğer plastik ürünlerin imalatı (Kısım C) d 32.30 Spor malzemeleri imalatı (Kısım C) e 32.99 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar (Kısım C) (Kısım S) f 95.29 Bys. diğer kişişel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı 35 02 Aralık 2010
Örnekler – Giyim Eşyası Girişim deri veya kumaş eldiven imalatı yapmaktadır. a 14.13 Diğer dış giyim eşyaları imalatı (Kısım C) b 14.19 Diğer giyim eşyalarının ve giysi aksesuarlarının imalatı (Kısım C) c 22.29 Diğer plastik ürünlerin imalatı (Kısım C) d 32.30 Spor malzemeleri imalatı (Kısım C) e 32.99 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar (Kısım C) (Kısım S) f 95.29 Bys. diğer kişişel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı 36 02 Aralık 2010
Örnekler – Giyim Eşyası Girişim deriden boks eldivenleri ve spor başlıkları imal etmektedir. a 14.13 Diğer dış giyim eşyaları imalatı (Kısım C) b 14.19 Diğer giyim eşyalarının ve giysi aksesuarlarının imalatı (Kısım C) c 22.29 Diğer plastik ürünlerin imalatı (Kısım C) d 32.30 Spor malzemeleri imalatı (Kısım C) e 32.99 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar (Kısım C) (Kısım S) f 95.29 Bys. diğer kişişel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı 37
Örnekler – Giyim Eşyası Girişim yangına dayanıklı elbise imal etmektedir. a 14.13 Diğer dış giyim eşyaları imalatı (Kısım C) b 14.19 Diğer giyim eşyalarının ve giysi aksesuarlarının imalatı (Kısım C) c 22.29 Diğer plastik ürünlerin imalatı (Kısım C) d 32.30 Spor malzemeleri imalatı (Kısım C) e 32.99 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar (Kısım C) (Kısım S) f 95.29 Bys. diğer kişişel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı 38 02 Aralık 2010
Örnekler – Giyim Eşyası Girişim giyim eşyalarını tamir etmektedir. a 14.13 Diğer dış giyim eşyaları imalatı (Kısım C) b 14.19 Diğer giyim eşyalarının ve giysi aksesuarlarının imalatı (Kısım C) c 22.29 Diğer plastik ürünlerin imalatı (Kısım C) d 32.30 Spor malzemeleri imalatı (Kısım C) e 32.99 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar (Kısım C) (Kısım S) f 95.29 Bys. diğer kişişel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı 39 02 Aralık 2010
Örnekler – Bakım/Onarım Girişim, sıhhi tesisat tamir işleri yapmaktadır. a 33.11 Fabrikasyon metal ürünlerin onarımı (Kısım C) b 33.12 Makinelerin onarımı (Kısım C) 42.22 Elektrik ve telekomünikasyon için hizmet projelerinin inşaatı (Kısım F) c 43.21 Elektrik tesisatı (Kısım F) d e 43.22 Sıhhi tesisat, ısıtma ve iklimlendirme tesisatı (Kısım F) f 95.24 Mobilyaların ve ev döşemelerinin onarımı (Kısım S) 40 02 Aralık 2010
Örnekler – Bakım/Onarım Girişim mobilyaların tamiratını yapmaktadır. a 33.11 Fabrikasyon metal ürünlerin onarımı (Kısım C) b 33.12 Makinelerin onarımı (Kısım C) 42.22 Elektrik ve telekomünikasyon için hizmet projelerinin inşaatı (Kısım F) c 43.21 Elektrik tesisatı (Kısım F) d e 43.22 Sıhhi tesisat, ısıtma ve iklimlendirme tesisatı (Kısım F) f 95.24 Mobilyaların ve ev döşemelerinin onarımı (Kısım S) 41 02 Aralık 2010
Örnekler – Bakım/Onarım Girişim, binalardaki elektrik tesisatının bakım ve onarımını yapmaktadır. a 33.11 Fabrikasyon metal ürünlerin onarımı (Kısım C) b 33.12 Makinelerin onarımı (Kısım C) 42.22 Elektrik ve telekomünikasyon için hizmet projelerinin inşaatı (Kısım F) c 43.21 Elektrik tesisatı (Kısım F) d e 43.22 Sıhhi tesisat, ısıtma ve iklimlendirme tesisatı (Kısım F) f 95.24 Mobilyaların ve ev döşemelerinin onarımı (Kısım S) 42 02 Aralık 2010
Kaynaklar • http://tuikapp.tuik.gov.tr/DIESS/ • http://ec.europa.eu/eurostat/ramon/index.cfm?TargetUrl=DSP_PUB_WELC 43 02 Aralık 2010
TEŞEKKÜRLER 44 02 Aralık 2010