390 likes | 627 Views
تهیه و تدوین : شجاعی دبیر علوم اجتماعی ناحیه 3 قم سال تحصیلی 93- 92. بخش اوّل. درس اول : برای آموختن جغرافیا از چه وسایلی استفاده می کنیم ؟ درس دوم : چگونه از نقشه استفاده کنیم ؟ درس سوم : آیا وسایل دیگری برای آموختن جغرافیا وجود دارد ؟. درس اول.
E N D
تهیه و تدوین : شجاعی دبیر علوم اجتماعی ناحیه 3 قم سال تحصیلی 93- 92
بخش اوّل درس اول : برای آموختن جغرافیا از چه وسایلی استفاده می کنیم ؟ درس دوم : چگونه از نقشه استفاده کنیم ؟ درس سوم : آیا وسایل دیگری برای آموختن جغرافیا وجود دارد ؟
درس اول برای آموختن جغرافیا از چه وسایلی استفاده می کنیم ؟
الف ) کره جغرافیایی اساسی ترین وسایل مطالعه در جغرافیا
ویژگی ها ی کره ی جغرافیایی مزیت : تقریبا شکل واقعی کره ی زمین را به نمایش می گذارد اِشکال : به دلیل کوچک بودن نمی توان جزئیات را برروی آن به نمایش گذاشت . اطلاعات قابل استخراج : محل قطب شمال و جنوب ، نصف النهارات و مدارات ، چرخش زمین ، کروی بودن و . . .
ویژگی ها ی نقشه ی جغرافیایی تعریف : تصویری است از پدیده های سطح زمین که به اندازه ی مورد نیاز کوچک شده است . مراحل تهیه : تهیه عکسهای هوایی و ماهواره ای از قسمت های مورد نظر ( به صورت عمود ) و تبدیل آنها به مفاهیم ساده و قابل فهم برای همه با استفاده از رنگ و علامت و نوشته . انواع نقشه : ناهمواریها ، میزان بارندگی یک منطقه ، راه های یک کشور ، پراکندگی جمعیت و . . . اطلس : کتابی است که در آن انواع نقشه ها جمع آوری شده باشد . نقاط هم ارتفاع : برای تهیه نقشه از نقاط هم ارتفاع برروی آن کوه استفاده می کنند تا بدین شکل ارتفاع نقاط مختلف یک برجستگی مانند کوه را نمایش دهند .
درس دوم چگونه از نقشه استفاده کنیم ؟
درخواندن نقشه باید به این نکات توجه کنیم : الف ) توجیه نقشه : یعنی نقشه را باید طوری درمقابل خود قرار دهیم که جهت جغرافیایی آن درست باشد یا به عبارتی شمال نقشه باید با جهت ایستادن ما منطبق باشد .
ب ) راهنمای نقشه : فهرستی از علائم و رنگهای به کار رفته در نقشه است که با مراجعه به آن می توانیم بفهمیم که هر علامت و رنگ چه چیزی را در روی نقشه نشان می دهد .( معمولا شکل علائم راهنما به شکل واقعی چیزی که می خواهند نشان بدهند بسیار نزدیک است )
ج ) مقیاس نقشه : تعریف : میزان کوچک شدن نقشه را نسبت به اندازه واقعی ( مقیاس نقشه ) می گویند . انواع مقیاس : الف ) عددی ( کسری ) ب ) خطی ( ترسیمی ) کاربرد مقیاس : محاسبه اندازه ی واقعی فاصله ها انواع نقشه از نظر مقیاس : الف ) بزرگ مقیاس : مساحت کوچکی را با جزئیات بیشتر نمایش می دهد . ب ) کوچک مقیاس : مساحت بیشتری را با جزئیات کمتر نمایش می دهد .
نقشه بزرگ مقیاس : مساحت کمتر با جزئیات فراوان
نقشه کوچک مقیاس : مساحت بیشتر با جزئیات کمتر
با دقت مقایسه کنید نقشه بزرگ مقیاس نقشه کوجک مقیاس
درس سوم آیا وسایل دیگری برای آموختن جغرافیا وجود دارد ؟ 1 ) عکس ( معمولی – هوایی – ماهواره ای ) 2 ) فرهنگ جغرافیایی 3 ) مدل جغرافیایی 4 ) نمودار و جدول جغرافیایی 5 ) رایانه 6 ) مشاهده مستقیم ( بازدید علمی )
عکس های جغرافیایی عکس معمولی : عکس هایی از مناظر طبیعی ، شهرها ، خانه ها ، فعالیت های انسانی و ... که با دقت درآنها اطلاعات جالبی را می توان بدست آورد .
عکس های جغرافیایی عکس هوایی : عکس هایی که از آنها برای تهیه انواع نقشه استفاده می شود .
عکس های جغرافیایی عکس ماهواره ای : عکس هایی که اطلاعات مفید و جدیدی را از سطح کره ی زمین دراختیار ما قرار می دهند و جغرافی دانان با استفاده از آن ، وقوع حوادثی چون طوفان های شدید را پیش بینی و از آتش سوزی در جنگل های دورافتاده مطلع می شوند . اطلاع آنها از این تغییرات جان انسانهای زیادی را هنگام بروز حوادث طبیعی نجات می دهد .
فرهنگ جغرافیایی کتابی است که در آن اطلاعاتی در باره اصطلاحات و اسامی جغرافیایی دراختیار ما قرار می دهد و اگر با تصاویر و نقشه همراه شوند به آن فرهنگ نامه ی مصور جغرافیایی گفته می شود .
مدل جغرافیایی ابزاری است برای مشابه سازی بخشی از محیط طبیعی پیرامون ما و آزمایش پدیده های جغرافیایی در مقیاس کوچک بر روی آنها .
انواع مدل جغرافیایی مدل میز شن مدل ساعت آفتابی مدل بادنما مدل قطب نما
نمودارها و جدول های جغرافیایی وسایلی هستند که برای نمایش دادن و مقایسه ساده ی اطلاعات جغرافیایی به کار می روند . انواع نمودار ها : تصویری ، ستونی ، دایره ای ، منحنی هرقدرنمودارساده تر باشد ارزش بیشتری دارد .
نمودار تصویری پوشش گیاهی انواع نمودار
نمودار تصویری انواع باد بر پایه ی مقیاس بوفورت انواع نمودار
رایانه امروزه فناوری جدید ازجمله رایانه با ارائه نرم افزارها ، برنامه های جغرافیایی و سایتهای اینترنتی که حاوی نقشه ها ، اطلس ها و اطلاعات فراوان است مورد توجه قرار گرفته است .
مشاهده مستقیم ( بازدید های علمی ) دانش جغرافیا بیش از هر دانش دیگری به مشاهده ی مستقیم نیاز دارد . زیرا جغرافی دانان درصورتی می توانند اطلاعات جدید جغرافیایی تولید کنند که محیط و پدیده های جغرافیایی را مشاهده کرده باشند . • ( خوانسار ) گلستان کوه - دشت لاله های واژگون – اردیبهشت 1389