Wioletta Knapik

1. Zagrożenie powodziowe i infrastruktura przeciwpowodziowa na terenach wiejskich województwa małopolskiego Wioletta Knapik Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Marketingu w Chrzanowie

2. Ryzyko we współczesnym społeczeństwie Należy podkreślić dwa aspekty sytuacji społecznej związanej z ryzykiem: • aspekt pozytywny, • aspekt negatywny.

3. Ryzyko we współczesnym społeczeństwie Należy dążyć do ograniczania ryzyka, które posiada trzy zasadnicze wymiary: • przestrzenny, • czasowy, • społeczny.

4. Ryzyko we współczesnym społeczeństwie Na polityczno-społeczny wymiar ryzyka zwraca uwagę m.in. Ulrich Beck: „W społeczeństwie ryzyka, stopniowo albo skokowo-powstaje polityczny potencjał katastrof (...). Społeczeństwo ryzyka jest społeczeństwem katastrof w większym lub mniejszym zakresie-zagrożenie smogiem, toksyczne rozlanie itd.-tym, co pojawia się w społeczeństwie ryzyka, jest polityczny potencjał katastrof (...). Społeczeństwo ryzyka to społeczeństwo katastrof”1. _______________ 1 U. Beck, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2004.

5. Zagrożenie powodziowe Przełom XX i XXI w. związany był z nasileniem w różnych rejonach świata katastrof naturalnych, które wiązały się nie tylko z ogromnymi stratami gospodarczymi, ale także psychologiczno-społecznymi.

6. Zagrożenie powodziowe Skutki katastrof odczuwane także w Polsce, kojarzone są głównie z powodzią tysiąclecia w 1997 roku oraz w 2002 i 2010 roku.

7. Występowanie zagrożeń naturalnych w skali globalnej (w %) Źródło: Opracowanie własne na podstawie R. Grodzki, Vademecum zagrożeń, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003. s. 11.

8. Liczba powodzi, które wystąpiły w Europie w latach 1998-2005

9. UE wobec zagrożenia powodziowego Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europyz 23 października 2007 roku w sprawie oceny oraz zarządzania ryzykiem powodziowym jest rozporządzeniem, które narzuca na kraje członkowskie UE wprowadzenie ujednoliconych standardów, mających na celu efektywną politykę w zakresie przeciwdziałania oraz minimalizowania skutków powodzi.

10. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy Określone zostały następujące terminy na wykonanie poszczególnych zadań: • wstępna ocena ryzyka powodziowego - do 22 grudnia 2011 roku, • wykonanie map zagrożenia powodziowego - do 22 grudnia 2013 roku, • wykonanie map ryzyka powodziowego - do 22 grudnia 2013 roku, • wykonanie planów zarządzania ryzykiem powodziowym - do 22 grudnia 2015 roku.

11. Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim1 Administrowaniem urządzeń oraz innych elementów składających się na infrastrukturę przeciwpowodziową Małopolski zajmuje się, w imieniu Marszałka Województwa, Małopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Krakowie. _______________ 1 Opracowano na podstawie materiałów źródłowych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.

12. Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim Do wspomnianej infrastruktury zalicza się: • 1016 km wałów przeciwpowodziowych, • 3,6 tys. km rzek i potoków, o istotnym znaczeniu dla rolnictwa, • 20 przepompowni melioracyjnych, • jeden zbiornik przeciwpowodziowy, • tzw. „cieki pozostałe”, których sumaryczna długość to około 5,5 tys. km.

13. Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim MZMiUW w Krakowie w ciągu roku dokonuje dwukrotnie okresowych przeglądów wałów przeciwpowodziowych. W wyniku ostatniego, przeprowadzonego jesienią 2010 roku, przeglądu wałów i urządzeń towarzyszących, zakwalifikowano jako dobry, zadowalający, nie powodujący niebezpieczeństwa, stan 25% obwałowań, ale około 50% wałów może zagrażać bezpieczeństwu. Niestety - reszta, czyli około 25% obwałowań wymaga pilnych działań modernizujących.

14. Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim Należy podkreślić, iż uzyskane dane są wynikiem głównie dzięki przeprowadzonej wizji terenowej, natomiast aby uzyskać pełną wiedzę o faktycznym stanie technicznym wałów przeciwpowodziowych - niezbędne jest przeprowadzenie okresowej (co pięć lat) oceny stanu technicznego obwałowań.

15. Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim W chwili obecnej na terenie województwa małopolskiego tym badaniom należy poddać obwałowania o łącznej długości około 878 km. Szacunkowa wartość wykonania w/w badań opiewa na około 9 mln zł.

16. Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim Sytuacja ta może jednak ulec poprawie dzięki projektowi „Zielona praca”, działającemu w województwie małopolskim, który realizowany jest przez Małopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Krakowie, w ramach PO Kapitał Ludzki. Okres realizacji projektu to 01.09.2008 - 31.10.2013, jego wartość opiewa na kwotę 14.186.433,00 zł, a liczba beneficjentów to 220 osób.

17. Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim Dzięki realizacji projektu „Zielona praca” MZMiUW w Krakowie ma możliwość realizacji dodatkowych robót podnoszących tym samym stan bezpieczeństwa powodziowego na terenie województwa małopolskiego (koszenie wałów przeciwpowodziowych, wycinka zakrzaczeń, usuwanie zatorów na rzekach i potokach oraz konserwacja śluz wałowych, rowków odpływowych i dopływowych, sprzątanie wałów przeciwpowodziowych).

18. Dziękuję za uwagę!