780 likes | 1.04k Views
EKONOMİK GÖRÜNÜM. MAYIS 2014. Güncelleme Tarihi: 22/05/2014. A- MAKROEKONOMİK GÖRÜNÜM B- DIŞ TİCARETİN GÖRÜNÜMÜ 1) MAL TİCARETİ 2) HİZMETLER TİCARETİ C- YATIRIM ORTAMI, YABANCI SERMAYE ve TEŞVİK D- SERBEST BÖLGELER E- İKİLİ, BÖLGESEL, ÇOKLU ve ÇOK TARAFLI TİCARET.
E N D
EKONOMİK GÖRÜNÜM MAYIS 2014 Güncelleme Tarihi: 22/05/2014
A- MAKROEKONOMİK GÖRÜNÜM B- DIŞ TİCARETİN GÖRÜNÜMÜ 1) MAL TİCARETİ 2) HİZMETLER TİCARETİ C- YATIRIM ORTAMI, YABANCI SERMAYE ve TEŞVİK D- SERBEST BÖLGELER E- İKİLİ, BÖLGESEL, ÇOKLU ve ÇOK TARAFLI TİCARET Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
A- MAKROEKONOMİK GÖRÜNÜM Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Bazı Ekonomilere İlişkin Büyüme Tahminleri Kaynak: IMF, OECD, Dünya Bankası • 2013 yılında Türkiye %4 oranında büyümüştür. IMF, Türkiye’nin 2014 yılında %2,3 oranında büyüyeceğini tahmin etmektedir. • Türkiye ekonomisi 2013 yılında Orta Vadeli Program’da (2014-2016) belirtilen %3,6’lık gerçekleşme tahminin üstünde %4 oranında büyümüştür. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Dünya Ticaretine İlişkin Tahminler Kaynak: IMF ve DTÖ • IMF tahminine göre, dünya toplam mal ve hizmet ticareti hacmi 2014 ve 2015 yıllarında sırasıyla %4,3 ve %5,3 oranında artacaktır. • DTÖ tahminine göre, dünya toplam mal ve hizmet ticareti hacmi 2014 ve 2015 yıllarında sırasıyla %4,7 ve %5,3 oranında artacaktır. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
2014-2016 Orta Vadeli Program Hedefleri *Gerçekleşme 2014-2016 Orta Vadeli Program, Kalkınma Bakanlığı – 08/10/2013) (1) Sabit fiyatlarla yüzde değişimi göstermektedir. • 2014-2016 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programın temel amacı; potansiyel büyüme hızına ulaşmak, cari işlemler açığını daha da azaltmak, enflasyonu düşürmek, kamu mali dengelerini iyileştirmek ve böylece makroekonomik ve finansal istikrarı güçlendirmektir. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Başlıca Bölgeler ve Ülkeler İtibariyle GSYH Gelişmeleri (2013) Kaynak: TÜİK ve IMF • 2013 yılında Türkiye ekonomisi %4 oranında büyümüştür. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Yıllık Büyüme Oranları Kaynak: TÜİK • Türkiye, küresel ekonomik krizden en hızlı çıkan ve son dönemlerdeki küresel ekonomik belirsizlikten göreli olarak az etkilenen ülkelerdendir. 2003-2013 döneminde yıllık ortalama büyüme oranı %5 olmuştur. 2013 yılında Türkiye ekonomisi %4 oranında büyümüştür. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Kişi Başına Düşen GSYH Kaynak: Dolar değeri TÜİK ve OVP, SGP Dolar değeri Dünya Bankası • Kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla, 2013 yılında, 2002 yılına göre 3 katını aşarak 3.492 dolardan 10.782 dolara yükselmiştir. Satın alma gücü paritesine göre ise kişi başına gayri safi milli gelir, 18.000 doları aşmıştır. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak: TÜİK • 2014 Nisan ayında kapasite kullanım oranı %74,4 olarak gerçekleşmiştir. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Sanayi Üretim Endeksi (2010=100) Kaynak: TÜİK • Sanayi üretim endeksi, 2014 Mart ayında 120,9 (2010=100) olmuş, bir önceki yılın aynı ayına göre %4,2 oranında artış kaydetmiştir. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Enflasyon (Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre) Kaynak: TÜİK • 2014 Nisan ayında, önceki yılın aynı ayına göre, TÜFE’de %9,38 oranında, Yİ-ÜFE’de ise %12,98 oranında artış gerçekleşmiştir. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Reel Efektif Döviz Kuru (2003=100) Kaynak: TCMB • 2013 Nisan ayından bu yana TÜFE bazlı endekse göre; TL reel olarak %11,1 değer kaybetmiştir. • 2014 yılının Nisan ayında, bir önceki aya göre, TL reel olarak TÜFE bazlı endekse göre %5,56 oranında değer kazanırken, ÜFE bazlı endekse göre ise %4,68 oranında değer kazanmıştır. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Kredilerin ve Tüketici Kredilerinin Gelişimi (Milyar TL) Kaynak: BDDK • Toplam krediler, 2014 Mart ayında, bir önceki aya kıyasla %0,43 artış sergileyerek 1.08 trilyon TL seviyesine ulaşmıştır. Tüketici kredileri ise 251.8 milyar TL’ye ulaşmıştır. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
CDS Primleri (21.05.2014) Kaynak: DB Research * CDS primi yükseldikçe, algılanan risk düzeyi artmaktadır. • Türkiye’nin CDS primleri orta düzeyde bir risk seviyesine işaret etmektedir. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Mali Piyasalar Kaynak: BDDK • Bankacılık sektörü aktifleri, bir önceki yıla kıyasla 2014 Mart ayı itibariyle %25,8 artarak 1.7 trilyon TL büyüklüğüne ulaşmıştır. • Bankacılık sektörünün sermaye yeterlilik oranı %15,7 düzeyindedir. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Merkezi Yönetim Bütçe Açığı / GSYH (%) Kaynak:Eurostat,T.C. Maliye Bakanlığı • Türkiye’nin merkezi yönetim bütçe açığının GSYH’ye oranı 2013 yılında %1,2 olarak 21 AB ülkesinden daha iyi konumda gerçekleşmiş ve %3 olan Maastricht kriterini gerçekleştirmiştir. • 2012 yılında merkezi bütçe açığının GSYH’ye oranı %2 olmuştur. • 2014 yılı Ocak-Nisan döneminde, merkezi yönetim bütçe açığı 4,2 milyar TL olmuştur. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
AB Tanımlı Kamu Borcu / GSYH (%) Kaynak: Eurostat, T.C. Hazine Müsteşarlığı • Türkiye’nin AB tanımlı borç oranı, 2013 yılında, Maastricht kriteri olan %60’ın oldukça altında, %36,3 düzeyinde gerçekleşmiştir. Türkiye, 25 AB ülkesinden daha iyi performans göstermiştir. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Ödemeler Dengesi Kaynak: TCMB, *Ocak-Mart Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
İşsizlik Oranları (%) Kaynak: TÜİK • 2014 Şubat döneminde işsizlik oranı %10,2, mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı ise %9,1 düzeyinde gerçekleşmiştir. • 2013 yılında işsizlik oranı %9,0 olarak gerçekleşmiştir. • Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı, 2014 Mart ayında Avro Bölgesi’nde %11,8 ve AB(28) ülkelerinde %10,5 olarak gerçekleşmiştir. Güncel verilere göre, Türkiye 14 AB ülkesinden daha iyi durumdadır. • Türkiye; Rusya, Almanya, İngiltere ve Fransa’dan sonra Avrupa’daki 5. büyük işgücüne sahip ülkedir. (2012, Dünya Bankası) Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Nüfus Potansiyeli (2012) Kaynak: Dünya Bankası ve TÜİK (Türkiye verileri 2013 yılına aittir.) • Türkiye’de nüfus 76,7 milyon kişi olup, bunun yarısı 30,4 yaşın altındadır. • Nüfus artış hızı; Türkiye’de %1,4, AB Ülkelerinde ortalama %0,2 ve Almanya’da %0,1’dir. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Büyüyen Pazar Dinamiği Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
B- DIŞ TİCARETİN GÖRÜNÜMÜ Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
I) MAL TİCARETİ Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Mal Ticaret Hedefleri *Gerçekleşme (Kaynak: TÜİK) **Beklenti (Orta Vadeli Program, Kalkınma Bakanlığı 2014-2016) Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Türkiye'nin Küresel Mal İhracatındaki Payı (%) • Türkiye’nin dünya mal ihracatındaki payı* 2013 yılında %0,81 düzeyindedir. * AB içi ticaret dahil edildiğinde Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Türkiye'nin Küresel Mal İthalatındaki Payı (%) • Türkiye’nin dünya mal ithalatındaki payı* 2013 yılında %1,33 düzeyindedir. * AB içi ticaret dahil edildiğinde Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Dış Ticaret Hacmi/GSYH (%) • Türkiye’nin dış ticaret hacminin GSYH’ye oranı 2013 yılında %49,2 olarak gerçekleşmiştir. Türkiye, uluslararası ticarette dünya ile entegrasyonu büyük ölçüde sağlamıştır. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Dış Ticaretin Gelişimi 2012-2013/ 2013-2014Ocak- Mart * Enerji, 27. fasıla karşılık gelmektedir. Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 2014 yılının Ocak-Mart döneminde, 2013’e kıyasla; • İhracat %8,9 artış , ithalat ise %2,2 oranında azalış kaydetmiştir. • Dış ticaret açığı %20,9’luk azalışla 17,2 milyar dolara gerilemiştir. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
İhracatın Aylık Gelişimi Aylara Göre İhracat ve İthalat, Milyar Dolar 2014 Mart ayında, 2013 Mart ayına göre, ihracat %11,9 oranında artarak 14,7 milyar dolar, ithalat ise %3,2 oranında azalarak 19,9 milyar dolar olmuştur. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Geniş Ekonomik Grupların Sınıflaması (BEC) İHRACAT İTHALAT Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Başlıca İhraç Ürünleri * Değişim ihracata göredir. Kaynak: TÜİK Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Başlıca İthal Ürünleri * Değişim ithalata göredir. Kaynak: TÜİK Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Başlıca İhraç Ürünleri (Yıllık) * Değişim ihracata göredir. Kaynak: TÜİK Mart 2014 Ekonomi Bakanlığı
Başlıca İthal Ürünleri (Yıllık) * Değişim ithalata göredir. Kaynak: TÜİK Mart 2014 Ekonomi Bakanlığı
İthalatımızda İlk 5 Ülke (% Pay) İhracat ve İthalatta İlk Beş Ülke (Ocak-Mart 2014) İhracatımızda İlk 5 Ülke (% Pay) Kaynak: TÜİK Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
İhracatın Bölgesel Dağılımı Kaynak: TÜİK Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
İthalatın Bölgesel Dağılımı Kaynak: TÜİK Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Tarife Oranları Kaynak: DTÖ Tarife Profilleri 2012 Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
2) HİZMETLER TİCARETİ Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Hizmetler Sektörüne İlişkin Hedefler 2023 Hedeflerimiz kapsamında hizmetler sektöründe; • Ülkemizin dünya hizmet ticaretinden aldığı payın artırılması • Hizmetler sektörü toplam ihracatının 150 milyar dolara çıkarılması • Sağlık turizminde 20 Milyar Dolar, film-dizi sektöründe 1 Milyar Dolar, eğitim sektöründe 2 milyar Dolar, bilişim sektöründe ise 10 Milyar Dolar tutarında ihracat rakamına ulaşılması 2012/4 sayılı Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ ile desteklenen sektörler; • Sağlık Turizmi • Eğitim • Bilişim (Yazılım, Bilgisayar Oyunları ve Uygulamaları) • Film (Sinema Filmi, Dizi Film, Animasyon ve Belgeseller) 2012/4 sayılı Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ ile sağlanan destekler; • Rapor desteği, • Yurt Dışı Tanıtım desteği, • Organizasyon (fuar) desteği, • Yurt Dışı Birim desteği, • Arama Motoru desteği, • Belgelendirme desteği, • Danışmanlık desteği, • Ticaret Heyeti ve Alım Heyeti destekleri, • Hasta Yol desteği (Sağlık Turizmi) • Bilgisayar Oyunu ve Bilgisayar Uygulaması destekleri (Bilişim) • Yurt Dışı Pazarlama desteği (Film Sektörü) ve • Reklam Desteği (Film Sektörü). Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Hizmetler Sektörüne İlişkin Hedefler • Turizm:Ülkeye gelen turist sayısının artırılması yanında, hizmet kalitesini artıran, pazarlama kanallarını çeşitlendirerek üst gelir gruplarını hedef alan, doğal sermayeyi koruyan ve sürdürülebilir kılan, ülkemiz turizminin karşılaştırmalı rekabet üstünlüğüne uygun turizm çeşitlerini öne çıkaran bir yapının oluşturulması • İnşaat, Mühendislik-Mimarlık, Teknik Müşavirlik ve Müteahhitlik Hizmetleri:Ülke ekonomisi ve sosyal gereksinimlere uygun, ileri teknoloji ve uluslararası kurallara uyumlu, çevreye duyarlı, katma değeri, döviz girdisi ve istihdamı yüksek ve bu doğrultuda hizmet kalitesi, beşeri ve fiziki sermayesi gelişmiş bir sektör yapısının oluşturulması • Ticari Hizmetler: Rekabetçi bir ortamda verimlilik artışının sağlanması, faaliyet hacminin büyütülmesi, teknoloji ve yenilikçiliğin özendirilmesi Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Türkiye'nin Küresel Hizmet İhracatındaki Payı (%) Kaynak: DTÖ • Türkiye’nin 2013 yılı küresel hizmet ihracatındaki payı* %0,95 düzeyindedir. * AB içi ticaret dahil edildiğinde Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Türkiye'nin Küresel Hizmet İthalatındaki Payı (%) Kaynak: DTÖ Türkiye’nin 2013 yılı küresel hizmet ithalatındaki payı* %0,51 düzeyindedir. * AB içi ticaret dahil edildiğinde Haziran 2013Ekonomi Bakanlığı
Ödemeler Dengesi-Hizmet Kalemleri *Ocak-Mart dönemi Kaynak: TCMB Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Çeyrek Dönemler İtibariyle Turizm İstatistikleri Kaynak: TÜİK • 2012 yılında 36,5 milyon turistin çıkışı kaydedilmiş, turist başına ortalama 795 $ gelir elde edilmiştir. • 2013 yılında çıkış yapan turist sayısı 39,2 kişiye, turist başına ortalama gelir ise 824 dolara yükselmiştir. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Yurtdışında Müteahhitlik Hizmetleri Sektörün ekonomiye katkıları: Döviz girdisi, ihracata katkı, istihdama katkı, teknoloji transferi, makina parkına etki, dışa açılma sürecine etki • Dünyanın en büyük 250 müteahhitlik şirketinden 38’i Türk firmasıdır. • Türkiye, bu bakımdan Çin’den sonra 2. sırada yer almaktadır. Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Lojistik 2013 • Avrupa’nın en büyük kamyon filosu (45 bin adet kamyon ve 1.420 şirket) • 2013 yılında yaklaşık 1,2 milyon uçuş • Taşınan 2,6 milyon ton yük ve 149,5 milyon kişi • Dünyadaki 25. büyük deniz filosu • 52 havaalanı ve 76 liman Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
Türkiye’nin Enerji Perspektifi Türkiye’nin 2023 yılına ilişkin enerji alanındaki hedefleri • Kömür ve hidro enerji gibi yurtiçi enerji kaynaklarının tamamını kullanabilir duruma gelmek, • Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını maksimum düzeye çıkarmak, • Nükleer enerji kaynaklarını faaliyete geçirmek, • Hızlı ve sürdürülebilir enerji verimliliği artışı sağlamak. • Türkiye’nin Enerji Koridoru Konsepti • Türkiye’nin güvenli ve ticari olarak verimli projeler için geçiş ülkesi olması ve bir enerji terminali haline gelmesi stratejisi. Örn. TANAP (Trans-Anatolian Natural GasPipeline) Projesi Türkiye’nin Enerji Arz Güvenliği için planlanan bazı önemli projeler: • Mersin Akkuyu Nükleer Reaktör-Rusya • Sinop Nükleer Reaktörü - Japonya Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı
C- YATIRIM ORTAMI, YABANCI SERMAYE ve TEŞVİK Mayıs 2014 Ekonomi Bakanlığı