580 likes | 799 Views
Anadolu Üniversitesi. İNTERNETTE GÜVENLİK. Hazırlayan Çiğdem CEZİK. İçerik. Etik, ahlak, ve internet etiği kavramları, İnternet ortamında karşılaşabileceğiniz zararlı yazılımlar nelerdir? İnternette yaşadığı tehlikelere karşı alınabilecek güvenlik önlemleri nelerdir?
E N D
Anadolu Üniversitesi İNTERNETTE GÜVENLİK Hazırlayan Çiğdem CEZİK
İçerik • Etik, ahlak, ve internet etiği kavramları, • İnternet ortamında karşılaşabileceğiniz zararlı yazılımlar nelerdir? • İnternette yaşadığı tehlikelere karşı alınabilecek güvenlik önlemleri nelerdir? • Çocuk ve ergenlerde bilinçsiz internet kullanımı sonucunda ortaya çıkabilecek riskler nelerdir? • İnternette karşılaşabileceğiniz çevrimiçi riskler nelerdir?
İnternette Güvenlik • Teknoloji • Bilgisayar • İnternet • Bilgiye erişim ve iletişim olanakları • Çok uzak mesafelerde dahi birbirleri arasında bilgi aktarımı sağlamak
İnternet teknolojileri • Para transfer etmek, • İletişim halinde bulunmak, • Film izlemek, • Oyun oynamak, • Araştırma yapmak, • Başka insanlarla tanışmak, • Televizyon izlemek vb.
Bilinçsiz ve kontrolsüz internet kullanımı ETİK SORUNLAR
Etik • Bireylerin ahlaki olarak uymaları gereken kurallar, • Doğruyla yanlışı haklı işe haksızı iyi ile kötüyü adil ile adil olmayanı ayırt etme ve doğru haklı iyi ve adil olduğuna inandığımız davranışları gerçekleştirme,
Ahlak nedir? Ahlak ve Etik kavramları aynı mıdır? Ahlaki görüşler toplumdan topluma kültürden kültüre değişir. Etik kavramı tüm dünyada aynı niteliklere sahiptir.
İyi olmak kolaydır, önemli olan adil olmaktır. Victor Hugo
İnsanların etik kavramı hakkında “bana göre etik” tanımlaması yanlıştır. Çünkü etik kişiden kişiye, toplumdan topluma ,kültürden kültüre değişmez bir bütündür. Gelişen Teknoloji Etik Sorunlar
İnternet Etiği Bilginin güvenliği ne kadar önemlidir? Bilişim teknolojilerini kullananların; • İnternet etiği hakkında bilinçlendirilmesi, • Doğruyu ve yanlışı tartışabilmesi gerekmektedir.
Kesinlikle İnterneti başkalarına zarar vermek için kullanmayın. Kesinlikle interneti dolandırıcılık hırsızlık yapmak için kullanmayın. Kesinlikle internette kendinize sahte hesaplar açarak başkalarını ve kendinizi kandırmayın. Kesinlikle internette bulduğunuz her bilgiyi kaynak göstermeden alıp kendinize mal etmeyin. Kesinlikle internette başkalarına saygısızlık yaparak, argo içerikler kullanarak başkalarını rencide etmeyin.
İnternet Teknolojilerinden Hangi Amaçlarla Faydalanıyoruz? • Araştırma • Bilgiye erişim • İletişim • Yeni insanlarla tanışmak • Finansal konularda ( banka işlemleri) • Online Oyun • Eğlence • Uzaktan eğitim • Ödevlerle ilgili yardım
2012 yılı Nisan ayı hane halkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçları:
İnterneti kullanan bireyler arasında çocuk ve ergenlerin yüksek düzeyde olduğunu görüyoruz. • Çocuk ve Ergenler • Çocuk ve Ergenler İçin Güvenli İnternetin Önemi
İnternet Ortamında Çocukların Karşı Karşıya Kalabileceği Tehditler: • Yasadışı içeriğe maruz kalma, • Çevrim-içi ortamlarda çocukların ve gençlerin kendilerinin ya da ailelerine ait kişisel bilgilerin eposta, sohbet programları, vb. aracılığıyla üçüncü şahısların eline geçmesi, • İnternet üzerinden ebeveynlerinin kredi kartı ile onlardan habersiz alışveriş yapabilme, • Kendilerinden yaşça büyük ve kötü niyetli kişilerle haberleşebilme
Bilinçsiz internet kullanımı sonucunda çocuklarda Ortaya Çıkabilecek Psikolojik ve Etik Sorunlar: • İnternet ve çevrimiçi oyun bağımlılığı • İnternetten ödev kopyalama ve kendine mal etme • Pedofili ve cinsel taciz • Depresyon • Aşırı öfke ve sinirlilik hali
Çocuk ve Ergenlerin İnternette Güvenliğinin Sağlanması İçin Uygulaması Gereken Kurallar: • İnternet’ten adres, telefon numarası, anne babanın iş adresi,okulun adresini kimseye verme! • Seni rahatsız eden bir şeyle karşılaştığında hemen anne-babana haber ver!
Çocuk ve Ergenlerin İnternette Güvenliğinin Sağlanması İçin Uygulaması Gereken Kurallar: • Senin ve hiç kimsenin resmini internetten gönderme • İnternet üzerinden gelen hiçbir kötü mesaja cevap verme. Durumu anne-babana ilet! • Bilgisayarı faydalı işler için kullan. • İnternet kullanımına başladığında anne-babana haber ver! • İnternet üzerinden bir başkası ile buluşmak için anlaşma. Önce durumu anne babana anlat!
Bilişim sistemlerinde zarar vermek için yapılan tehditler: Bilgisayar kullanıcılarının % 46,8’i güvenlik sorunu yaşamaktadır. Antivirüs yazılımlarını kullanma oranı %58,1’dir.
Zararlı Yazılımlar • Bilişim sistemlerine zarar vermek, bilgi hırsızlığı yapmak, rahatsız etmek amaçlarıyla yapılan saldırılardır. • Etik olmayan yöntemlere başvuran kötü amaçlı insanlar
Virüsler: Tıp bilimindeki virüs kavramı bilişim sistemlerine aktarılmıştır. Tıp biliminde bilinen en önemli özellikleri: • Yerleştiği canlının hücrelerini bozmak • Yerleştiği andan itibaren çok hızlı çoğalmak
Virüsler • Bilişim sistemlerindeki açıklardan sızarlar, • Sabit diske yerleşirler • Buldukları ilk fırsatta açığa çıkarlar.
Virüsler Virüslerin Özellikleri • Çalıştırılabilir olması • Kendini kopyalayabilir olması, • Kendini gizlemesi • İçine girdiği programların kodlarını değiştirebilmesi • Kendini değiştirmesi.
Truva Atları Antik Truva şehrinin varisi Paris, Sparta kralının karısı Helen’i Truva’ya kaçırır. Sparta kralının kardeşi de bunun üzerine Truva’ya saldırır ve Truva savaşları başlar.Kral ve prensler öç almak için kurnaz bir plan yaparlar. Tahtadan bir at yaparak içine en yetenekli savaşçıları yerleştirirler. Surların önüne atı bırakırlar. Savaşı kazanacaklarını düşünen Truvalılar bu hileye aldanıp atı surlardan içeri alırlar. Gece atın içinden çıkan askerler tüm Truva şehrini ateşe verirler ve savaşı kazanırlar.
Truva Atı • Şifreleri ele geçirmek için tasarlanmışlardır, • Kendini kopyalayamazlar, • Kredi kartı bilgilerine erişim için tasarlanmışlardır.
Mantık Bombası • Kasıtlı zarar veren program parçalardır. • Kullanıcı sisteme girdiği an ya da belli bir tarihin gelmesi sonucu ortaya çıkabilirler. • Sisteme ve dosyalara kalıcı zarar verirler.
Olta Saldırısı • Şifre bilgilerinin elde edilmesi amacıyla yapılan saldırılardır, • Kullanıcılar e-postalarındaki mail adreslerine gönderilen linkler ile olta saldırısının yapılacağı siteye yönlendirilirler.
İnternetteyken Karşılaşılabilecek Risklere Karşı Güvenlik Önlemleri • Bilgisayar güvenliği • Şifreleme • Lisanslı yazılım kullanma • Güvenlik yazılım kullanma
Dosyaları indirirken dikkatli olun! Paylaşıma açılan • Oyun, • Program, • Resim, • Şarkı, • Video, gibi eklentileri taramadan indirip kullanmak.
Dosyayı indirirken her zaman o dosyanın formatına bakınız. Çocukların güvenliği için; • Filtreleme Yazılımları, • Ekran ve Klavye İzleme Yazılımları,
Güvenlik yazılımları • Antivirüs yazılımları, • Güvenlik duvarı yazılımları, • Ekran ve klavye izleme yazılımları.
İnternette karşılaşabileceğiniz Çevrimiçi Riskler: • ÇevrimiçiOyunlar, • Bilişim Yoluyla İşlenen Suçlar,
Çevrimiçi Oyunlar: Amaç • Keyifli zaman geçirebilmek, • yeni arkadaşlar tanımak, • eğlence vb.
Çocuklar için Çevrimiçi Oyunları Riskleri Nelerdir? • Kötü niyetli insanlarla tanışmak, • Kimlik avı dolandırıcılığı, • Yasadışı amaçlar için onları yüz yüze görüşmeye ikna etme. • Oyun bağımlılığı, • Şiddete yönlendirebilir.
Bilişim Yoluyla İşlenen Suçlar: • Bilginin hırsızlığı, • Yasadışı kullanımı, • Mali anlamda yapılan hırsızlıklar, • Dolandırıcılık, • Tehdit, • Hakaret, • Özel hayatın gizliliğine saygısızlık.
E-Dolandırıcılık Yapılan araştırmalar göre internet ortamında işlenen suçların ilk sırasında dolandırıcılık suçunun olduğu saptanmıştır. • Banka bilgilerinin alınması gibi çeşitli teknikler mevcuttur. • Mali amaçlı, • ‘Olta Saldırısı’ yöntemi