500 likes | 1.1k Views
HRSKAVIČNO TKIVO. Poseban oblik vezivnog tkiva s čvsrtom međustaničnom tvari koja hrskavici daje otpornost na opterećenje. Nema krvnih žila niti živčane inervacije. Funkcija - daje potporu mišićima i olakšava klizanje zglobnih ploština. HRSKAVIČNO TKIVO
E N D
HRSKAVIČNO TKIVO Poseban oblik vezivnog tkiva s čvsrtom međustaničnom tvari koja hrskavici daje otpornost na opterećenje. Nema krvnih žila niti živčane inervacije. Funkcija - daje potporu mišićima i olakšava klizanje zglobnih ploština
HRSKAVIČNO TKIVO = STANICE (hondrociti)+ MEĐUSTANIČNA TVAR (kolagena vlakanca tipa II+ proteoglikanski agregati + glikoprotein hondronektin) Proteoglikanski agregati sadrže hondroitin 4 i 6-sulfat i keratan sulfat. Hondronektin prijanja hondrocite uz kolagen.
VRSTE HRSKAVICE a) hijalina hrskavica- vrlo je rasprostranjena. U embrija služi kao privremeni skelet, u odraslih ostaje na zglobnim ploština- ma. Slabo regenerira, propada sa starenjem.Ima perihondrij (osim zglobne). b) elastična hrskavica - (uška, epiglotis, slušna tuba itd.) osim kolagena tipa II sadrži i elastična vlakna. Manje je podložna degenerativnim promjenama, obavijena je perihondrijem. c) vezivna hrskavica -(intervertebralni disci) ima obilježja gustog vezivnog tkiva i hijaline hrskavice. Sadrži kolagen tipa I, nema perihondrija.
VRSTE HRSKAVICE HIJALINA ELASTIČNA VEZIVNA
PERIHONDRIJ - vezivna ovojnica na površini hrskavice koja omogućuje zaštitu, ishranu, rast i regeneraciju. Hondron = hondrocit u lakuni + čahura + teritorij OBLICI RASTA HRSKAVICE 1/ Apozicijski rast - diferencijacija stanica perihondrija u hondrocite 2/ Intersticijski rast - mitotska dioba hondrocita
HONDROGENEZA-nastanak hrskavice od mezenhima REGENERACIJA
KOŠTANO TKIVO Stanice: osteoblasti, osteoklasti i osteociti Međustanična tvar: - Organski dio 50% (kolagen tipa I + glikoproteini + specifični proteoglikani sijaloprotein i osteokalcin) - Anorganski dio 50% (kristali hidroksiapatita)
KOMPAKTNA KOST- homogena, s lamelama, sadrži kanale za krvne žile i živce. SPUŽVASTA (SPONGIOZNA) KOST - izgrađena od gredica odvojenih šupljinama, na sadrži kanale za krvne žile. KOŠTANA SRŽ- ispunjava šupljine u spužvastoj kosti i sržnu šupljinu (crvena ili žuta koštna srž). OSTEON - Haversov kanal i pripadajuće Haversove lamele. PERIOST – dobro inervirana vezivna ovojnica na površini kosti koja ima vanjski sloj kolagenih vlakana i fibroblasta i unutrašnji sloj koji sadrži koštane prastanice. ENDOST - sloj koštanih stanica i malo veziva na unutrašnjoj površini kostiju.
LAMELANI SUSTAV I OSTEON
Events that occur during intramembranous ossification. Osteoblasts are synthesizing collagen, which forms a strand of matrix that traps cells. As this occurs, the osteoblasts gradually differentiate to become osteocytes. The lower part of the drawing shows an osteoblast being trapped in newly formed bone matrix.
Section showing three osteoclasts (arrows) digesting bone tissue. The osteoclast is a large cell with several nuclei and a ruffled border close to the bone matrix. Note the clear compartment where the process of bone erosion occurs. This compartment is acidified by a proton pump localized in the osteoclast membrane. It is the place of decalcification and matrix digestion and can be compared to a giant extracellular lysosome. Chondroclasts found in eroded regions of epiphyseal calcified cartilage are similar in shape to osteoclasts.
Bone resorption. Lysosomal enzymes packaged in the Golgi complex and hydrogen ions produced are released into the confined microenvironment created by the attachment between bone matrix and the osteoclast’s peripheral clear zone. The acidification of this confined space facilitates the dissolution of calcium phosphate from bone and is the optimal pH for the activity of lysosomal hydrolases. Bone matrix is thus removed and the products of bone resorption are taken up by the osteoclast’s cytoplasm, probably digested further, and transferred to blood capillaries.
VRSTE KOŠTANOG TKIVA a) Primarno (nezrelo, vlaknasto) nastaje tijekom razvoja, a u odraslih prilikom prijeloma. Kolagena vlakna su u nepravilnom rasporedu. U odraslih ga zamjenjuje sekun- darno koštano tkivo. b) Sekundarno (zrelo, lamelarno) ima kolagena vlakna poredana u lamele: Haversove, vanjske i unutrašnje os- novne i intersticijske (prijelazne) lamele.
VRSTE OKOŠTAVANJA 1/ Intramembransko okoštavanje - nastaje u zgusnuću mezenhima izravnom mineralizacijom matriksa koji su izlučili osteoblasti 2/ Enhondralno okoštavanje - nastaje u hijalinoj hrskavici (koja predstavlja mali model kosti) odlaganjem koštanog matriksa na mjestu prethodnog hrskavičnog matriksa. Koštani ovratnik nastaje intramembranskim okoštavanjem u perihondriju u području dijafize buduće kosti. Periostalni (osteogeni) pupoljak prodire kroz koštani ovratnik noseći krvne žile i koštane prastanice potrebne za početak okošta- vanja. Primarno središte okoštavanja nastaje u dijafizi kosti, a sekundarno u epifizi.