DE GROTE DIABETEST

1. DE GROTE DIABETEST Opsporing van type-2 diabetes Eddy Foulon

2. ALLE DEELNEMENDE STEDEN EN GEMEENTEN MET ZELFDE STEMPEL

3. Apr. Eddy Foulon in samenwerking met KLAV Logo diabetes HERKENBAAR LOGO DRAAIBOEK

4. Prevalentie van type 2 diabetes WGO:2025->330.000.000 : 5% van gezondheidskost. 225 Evolutie: 4% -> 10% 175 45

5. Cijfers in België: 2000 – 2010: stijging met 180.000 diabetici!(vnl type-2) X 1OOO

6. Concept“diabetespreventie in Limburg” Diabetes type 2 komt steeds vaker voor: • - vergrijzing bevolking. • - verkeerde leefgewoontes . - verkeerd voedingspatroon. - te weinig beweging - stress …..

7. BIJ TYPE-1 DIABETES : DIREKT HERKENBARE SYMPTOMEN VERMAGERING

8. Concept“diabetespreventie in Limburg” • Probleem bij type-2 diabetes: - Patiënt voelt niets in beginstadium. - Bij diagnose kunnen reeds ernstige verwikkelingen aanwezig zijn. - Aantasting levens-kwaliteit/duur. - Kostbare jaren voor adequate therapie/aanpassing leefstijl gaan verloren. Bij 40 – 50 jarigen:levensverwachting 10 jaar lager bij onbehandelde diabetes type-2

9. Concept“diabetespreventie in Limburg” • Belangrijk: zo vlug mogelijk een gestoorde glycemie opsporen • - Evolutie bij te laattijdig ontdekken: • Microvasculaire verwikkelingen. • Macrovasculaire verwikkelingen.

10. Concept“diabetespreventie in Limburg” • Micro-en macrovasculaire stoornissen uiten zich in. - Oogletsels - Nierletsels - Neuropathiën - Cardiovasculaire stoornissen. - Bloedvaatstoornissen onderste onderste ledematen, amputaties - CVA’s MICROVASC. MACRO.

11. Concept“diabetespreventie in Limburg” • DOELSTELLING: - Risicogroep opsporen: • Oplossing:Er bestaan “risicoprofielvragen” om deze mensen tijdig op te sporen.

12. Concept“diabetespreventie in Limburg” • Ontdekte personen uit risicogroep: - Doorverwijzen naar de arts. - Arts stelt de diagnose. - Arts start behandeling.

13. Eerste concrete stappen: • Lokale gezondheidsraad (Logo). • Plaatselijke huisartsenkring. • Gemeente of stad: financiële ondersteuning • Kenbaar maken actie: - Folder - Plaatselijke pers - Alle hulpverleners

14. Concept“diabetespreventie in Limburg”(draaiboek) • Artsen uit de te screenen regio contacteren. - Persoonlijk (telefonisch of rechtstreeks aanspreken). - Door iemand die een goede samenwerking heeft met de artsen. - Benadrukken dat alle cijfermateriaal anoniem blijft. - Benadrukken dat de huisarts de spilfiguur is van het project.

15. Concept“diabetespreventie in Limburg”(draaiboek) • Artsen: - Vragen om gegevens bij te houden: - Aantal patiënten dat informatie vraagt aan de huisarts in verband met het project. - Aantal ontdekte diabeten. - Indeling in 3 leeftijdscategoriën. (de artsen kijgen een kaart met genummerde vakjes waarop beide gegevens gemakkelijk kunnen worden bijgehouden) - Indien verschillende nationaliteiten: nationaliteit noteren.

16. Artsen worden opgebeld door centraal projectteam. Gegevens worden verwerkt door K.U.L. Alle gegevens zijn volledig anoniem en strikt vertrouwelijk De indeling in leeftijdsgroepen geeft een meerwaarde aan het project.

18. Concept“diabetespreventie in Limburg”(draaiboek) • Alle andere hulpverleners : - Tandartsen, kinesisten, verpleging,o.c.m.w.,familiehulp… Zoveel mogelijkpersoonlijk op de hoogte brengen van het project. - Elke hulpverlener kan in zijn “werkkring” helpen zoeken. - Wijzen op hun belangrijke rol in het project!

19. Concept“diabetespreventie in Limburg”(draaiboek) • Alle hulpverleners :doelstelling: - Als elke hulpverlener in zijn “werkkring” met de screeningsfolder werkt dan krijgen we een “overlapping” van de ganse regio. - Zo komt de ganse bevolking van de regio aan de beurt. - Hulpverleners sturen terug door naar huisarts.

20. Concept“diabetespreventie in Limburg”(draaiboek) • Artsen,hulpverleners: - Brief met de volledige uitleg van het project. - Tijdstip: een 14 dagen voor de start van het project. - Verschillende brief voor arts/hulpverlener (voorbeelden in starterspakket)

21. Naar de bevolking toe. • “Risicoprofielvragen”: eenvoudig uitgelegd in folder. • Ingedeeld in drie leeftijdscategorieën. • Indien een of twee maal ja (ngl lft): - patiënt doorverwijzen naar arts. FOLDERS KUNNEN AAN DE BUITENKANT VAN HET GEMEENTELIJK INFOBLAD BEVESTIGD WORDEN ( GEEN VERZENDKOSTEN)

22. INDELING IN LEEFTIJDSGROEPEN:ANDER RISICOPROFIEL

23. C. Baan: Type 2 diabetes is an important health problem. Standardised Prevalence The Netherlands 2000 Source: website National Inst. Public Health

24. IGT:Impaired Glucose Tolerantie > 140 mg/dl - < 200 mg/dl FASE 2 FASE 3

25. Gemeente moet tekst aanpassen Logo van de gemeente mag.

30. BMI-tabel op folder >25: risico op diabetes. Indien androïde obesitas. >30:cardiovasculaire verwikkelingen.

31. Vanaf BMI 25: bijkomende risicofactor ontwikkeling syndroom X Bij androide obesitas: vanaf BMI >25 risico op diabetes – hypertensie - lipidenstoornissen

32. Combinatie van 3 + 4: vanaf BMI > 25 ,grotere kans op diabetes

33. TAILLE HEUP VERHOUDING (WHR)

34. Mogelijkheid in % om type 2 diabetes te ontwikkelen(periode 13,5 Jaar) 15,2 9,1 9,1 9,1 2,9 0,5 2,9 0,5 3 3 0,5 Taille –Heup Verhouding BMI-klassen: OBESITAS 2 2 1 1

39. Verspreiding folder • Per post(infoblad) naar elk huisgezin. - 1/3: prullenmand. - 1/3: gelezen maar niets mee gedaan. - 1/3: doet iets nuttig met de folder. • Besluit: de folder moet “herhaald worden” • Folder onder “affichevorm” • Via hulpverleners blijven benadrukken.

40. Werkinstrument: folder . • De folder komt terug onder de vorm van een affiche. - wachtkamer dokter,tandarts,…… - vragen worden getoond tijdens het “wachten”.

42. Concept“diabetespreventie in Limburg” • Rol gezondheidshelpers: - Screeningsvragen uitleggen aan patiënt. (verstaanbaar maken voor iedereen). - Doorverwijzen naar de arts indien nodig - Wijzen op het belang van vroegtijdig ontdekken!.

43. Verspreiding folder (vervolg) • Vaststelling: hulpverleners hebben het te druk met hun eigen praktijk. • Andere kanalen opzoeken. • Media inschakelen. - Kranten… - TV-Limburg - Lokale TV-stations.. - Lokale tijdschriften…

44. Verspreiding folder (“animator”) • Via zoveel mogelijk kanalen. • Folder verstaanbaar maken voor iedereen. • “Vrijwilligers “ die willen helpen screenen motiveren. - Rode kruis - Mensen die zich spontaan aanbieden. - Mensen met diabetes, of leden van een diabetes vereniging……..

45. Ondersteuning diabetesscreening • Centraal projectteam: - kan hulp bieden lokaal. - personen beschikbaar voor - kleine presentatie over het project - uitleg medische achtergrond. - hulp bij voorstelling aan de gemeente ……………

46. Ondersteuning diabetesscreening • Website: www.klav.be/diabetest. - resultaten - deelnemende gemeenten - allerlei informatie over het project. - plaatselijke contactpersonen. ………………..

47. Screening. • Screenen gerechtvaardigd enkel in het kader van een globale aanpak van de gezondheidsproblemen.(bloeddruk,lipiden,leefstijl…) • Risicofactoren verminderen.(PREVENTIEF) • Gekende diabetici beter opvolgen(onderhoud) (1) +(2): minstens even belangrijk als vroegtijdig opsporen van asymptomatische diabetici.

48. Globale aanpak (preventief) • Aangepaste levensstijl: - meer lichaamsbeweging. - lichaamsgewicht onder controle. - evenwichtige voeding - minder stress. • Vermindering risicofactoren: - alcohol, tabak …. (risicofactoren voor type 2 diabetes = zelfde als voor hart-en vaataandoeningen)

49. Opvolging (onderhoud) • Blijvende controle door huisarts. • Medicatiebewaking: - 40 % non-compliance. - Nevenwerkingen. - Interacties….

50. Frequentie screeningsonderzoek - Glycemie binnen normale waarden ( < 110mg/dl): - onderzoek om de drie jaar. - Indien afwijking (IFG of IGT) - of > 65j, - of voorgeschiedenis zwangerschapsdiabetes: - test jaarlijks herhalen.