140 likes | 529 Views
Struchtúr Adamhach. Gach uile saghas damhna ( gás , solad , leacht ) tógála astu. Ach cá faightear liosta do na cómhábhair a deanann suas gach damhna ar Domhan ?. Tá na dúile go léir as a déantar GACH rud ar Domhan déanta as ADAIMH, ach cad is brí le Dúil arís ???.
E N D
StruchtúrAdamhach • Gachuilesaghasdamhna (gás, solad, leacht) tógálaastu.
Ach cáfaightearliosta do nacómhábhair a deanannsuasgachdamhnaarDomhan?
Tánadúile go léir as a déantar GACH rudarDomhandéanta as ADAIMH, ach cad is brí le Dúilarís??? Dúil (Element)Substaintnachféidir a bhriseadhinashubstaintníossimplítrímhodhannaceimiceacha (imobrithenúicléachetc). m.s.carbón, ocsaigin +srl.
Adamh (Atom)An páirteagáil is lú de dhúille airíonnanadúilefós ann. • Adamharleithagbaint le gachdúil • Líonnanadamh = líonnandúl • Níionannadaimhdúileamháin& adaimhdúileeile. • Bíonngachadamhindúilamháin mar an gcéanna • B’éJohn Daltona rinne an chéad cur síosceartaradaimh in 1801.
Táadaimhcomhdhéanta de thríchineálcáithníníníoslú.Cáithnínífo-adamhacha. PrótóinNeodróinLeictreoin
Prótón (+) • Mais: 1 aonad (nó 1.67x10-24 g) • Lucht: Dearfach (+) • Suíomh I lár (núicléas) an adaimh.
Leictreon (-) • Mais: 1/1850 aonad • Lucht: Diúltach (-) • Suíomh Ag bogadh timpeall ar an núicléas ar fithis ar leith
Neódrón • Mais: 1 aonad (nó 1.67x10-24 g) • Lucht:GanLucht • Suíomh I lár (núicléas) an adaimh.
UimhirAdamhach • Líonnabprótónatáinúicléasadaimharleith MaisUimhir • Líonnabprótón + Líonnaneodrón
Eolas ón dtábla peiriadach Mais-uimhir Siombaild’Alumanan UimhirAdamhach
Alumanam Alumanam: Uimhir adamhach = 13 Mais Uimhir = 27 Líon na bprótón san adamh = 13 Líon na leictreon san adamh = 13 Líon na neodrón = 27 – 13 = 14.