340 likes | 579 Views
МОНГОЛЫН МЯНГАНЫ СОРИЛТЫН САН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТӨСӨЛ. ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОР. ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОР БА БАРЬЦАЛТЫН КОЭФФИЦИЕНТ .. Мөрдөн байцаагчийн асуух эхний асуултын нэг нь “ Тээврийн хэрэгсэл ямар хурдтай явж байсан бэ? ” гэдэг асуулт байдаг. ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОР БА БАРЬЦА ЛТ Ы Н КОЭФФИЦИЕНТ
E N D
МОНГОЛЫН МЯНГАНЫ СОРИЛТЫН САН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТӨСӨЛ ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОР
ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОР БА БАРЬЦАЛТЫН КОЭФФИЦИЕНТ ..Мөрдөн байцаагчийн асуух эхний асуултын нэг нь “ Тээврийн хэрэгсэл ямар хурдтай явж байсан бэ?” гэдэг асуулт байдаг S-O Hassel
ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОР БА БАРЬЦАЛТЫН КОЭФФИЦИЕНТ ..тоормосны мөрийг хэмжсэнээр тээврийн хэрэгсэл хир хол гулгасныг л мэднэ ..Хурдыг тооцоолохын тулд чирэлтийн факторыг мэдэх хэрэгтэй S-O Hassel
ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОР БА БАРЬЦАЛТЫН КОЭФФИЦИЕНТ • ОЙЛГОЛТУУД • Кинетик энерги • Тээврийн хэрэгсэл хэдий чинээ өндөр хурдтай явна, кинетик энерги нь төдий чинээ их байна • Үрэлт • Дулаан үүсэх S-O Hassel
MU µ= грекийн Мюүсэг Хэвтээ тэнхлэгийн хүч нь тодорхой материалын тэгш гадаргаар объект гулсуулахад шаардагдах хүч. Гадарга тэгш байгаа тохиолдолд чирэх хүчинд Дэлхийн татах хүч нэмэгдэхгүй. Гадаргатай харьцажбайгаа чирэгдэх объектын бүх хэсэг нь гулсах ёстой. S-O Hassel
БАРЬЦАЛТЫН КОЭФФИЦИЕНТ =µ(мю) = хэвтээ тэнхлэгийн хүч / жин ..инженер, зохион бүтээгчид хэрэглэдэг S-O Hassel
ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОР f = чирэлтийн фактор = замын гадаргад параллел хүч / жин. ..Хууль сахиулагчид хэрэглэдэг S-O Hassel
Дүгнэлт • “ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОР” • Барьцалтын коэффициентын тодорхойлолттой адил хэвтээ тэнхлэгийн хүч гадаргатай параллель байна. Гэхдээ гадарга нь тэгш байх албагүй, тиймээс чирэх хүч нь ч хэвтээ тэнхлэгт байх албагүй. S-O Hassel
Харьцуулалт “ГЭХДЭЭ” • Зам тэгш гадаргууд байрласан, тээврийн хэрэгслийн бүх дугуй тоормосоор түгжигдсэн байх тохиолдолд барьцалтын коэффициент, чирэлтийн фактор хоёр адил байна. Тиймээс тэгш зам дээр бүх дугуй түгжигдсэн үедf = µ байна. S-O Hassel
“ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОР” • Аравтын утгаар илэрхийлсэн 1 G хүчийн эзлэх хувь •Бид тоормос гишгэхдээ хэрхэн хүч үйлчилж эхлэхийг мэдэрдэг. S-O Hassel
“ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОР” • Замын гадарга бүхэн чирэлтийн фактортай байдаг • Адилхан гадаргатай зам бүхэн адил чирэлтийн фактортай байдаггүй S-O Hassel
ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОРТ НӨЛӨӨЛӨХ ХҮЧИН ЗҮЙЛС • Температур(өөрчлөлт) • Тос • Бохирдол(элс, хайрга) • Цаг агаар (бороо, цас) • Налуу S-O Hassel
ЧИРЭЛТИЙН ФАКТОРЫГ ТОДОРХОЙЛОХ АРГУУД • Автомашины дугуйг пүрштэй жингээр татах • Туршин тоормослолт • Чаргыг пүрштэй жингээр татах • Баталсан хүснэгт • Хурдатгал хэмжигч • Буферын буу S-O Hassel
Чарга чирэх ДҮРЭМ • Гадарга бүр дээр 10-cдоошгүй удаа давтан чирж, үр дүнгийн дунджийг гаргах • • Хүндийн төвийн нь дагуу чирнэ • Байрнаас хөдөлгөх үеийн хүчийг хэмжихгүй харин зогсолтгүй чиржбайх үеийн хүчийг хэмжинэ • Зуутын бутархай хүртэл нарийвчлалтай тооцоолно • Үр дүнг баталсан хүснэгттэй харьцуулна S-O Hassel
ТОМЪЁО Чарга чирэхэд F- хүчийг мэдэх хэрэгтэйF f = ------- W- жинг мэдэх хэрэгтэйW S-O Hassel
ЖИШЭЭ • 15 кг жинтэй чаргыг замын гадаргуу дагуу чиржээ. • Дундаж хүч 8.5 кг гарчээ • Чирэлтийн факторыг тооцоолно уу? S-O Hassel
Жишээ • 1800 кг жинтэй автомашиныг замын гадаргуу дагуу чиржээ. • Бүх дөрвөн дугуй түгжигдсэн үед чирсэн хүч 1350 кг байжээ. • Чирэлтийн факторыг тооцоолно уу? S-O Hassel
ТУРШИН тоормослолт • Ямагт аюулгүй байдлыг хангахад анхаарах хэрэгтэй • Ослын нөхцөл байдлыг загварчлах • 40-60 км/ц хурдыг ашиглах • Хурд хэмжигч ашиглана • Тоормос дээр огцом, хүчтэй гишгэнэ • Бүх дөрвөн дугуй түгжигдээд гулгаж эхэлнэ S-O Hassel
ТУРШИН ТООРМОСЛОХ ДҮРЭМ • Тоормосны мөр бүрийг хэмжээд хамгийн урт мөрийг ашиглана • Үүгээр хамгийн бага чирэлтийн фактор тооцоологдоно • 2 мөрийн ялгаа 5%-иас ихгүй ялгаатай гартал давтан тоормослоно • Энэ хоёр мөрийн хамгийн уртыг авна. S-O Hassel
ТОМЪЁО Туршин тоормослолт хийх үед f = чирэлтийн факторыг олох хэрэгтэй S 2 f=-------- 254d S= хурд, км/ц d= хамгийн урт шарвалтын урт 254 = тогтмол S-O Hassel
НАЛУУГИЙН ЗЭРЭГ S 2 f = ---------- 254d S-O Hassel
НАЛУУГИЙН ЗЭРЭГ • Налуугийн хэмжээг илэрхийлэх хэмжигдэхүүн юм • Аравтын утгаар илэрхийлэгдэнэ • (+ .04 = 4 % өгсүүр) • Налуугийн зэргийг “e” –ээр тэмдэглэнэ S-O Hassel
НАЛУУГИЙН ЗЭРЭГ • Өгөгдсөн зайд буй өгсүүр буюу урууг хэмжиж тодорхойлдог • e= өгсүүр буюу уруу • хэвтээ зай S-O Hassel
Жишээ e= өгсүүр буюу уруу хэвтээ зай уруу = .25 m зай= 5.0m S-O Hassel
НАЛУУГИЙН ЗЭРЭГ • Чирэлтийн факторыг замын налууд зохицуулах шаардлага гардаг • Тухайлбал, чирэлтийн факторыг ослын байршлаас өөр налуугийн зэрэг бүхий газарт тооцоолсон тохиолдол осол гарсан замын налууд зохицуулна • Чирэлтийн факторыг осол гарсан замын налуугаас хамааран өгсүүлж, эсвэл бууруулж зохицуулна S-O Hassel
ЗЭРЭГ Зэргийг тохируулах шат ТҮВШИН S-O Hassel
Асуудлын хамрах хүрээ Иймээс та тээврийн хэрэгслээр хаана ч явж байсан замын гадаргуугаас үл хамааран тоормозоо 100% ашиглах хэрэгтэй S-O Hassel
Тоормоз хэрэглэхийн ашиг тус Та тухайн түвшинд чирэгчийн хүчин зүйлсийг ашиглан тоормозоо тохируулахаасаа өмнөх ше рүү бууруулна. f Тохируулах fТҮВШИН БУУРУУЛАХ f S-O Hassel
Тоормоз хэрэглэхийн ашиг тус Үүнийг хийсний дараа, чирэгчийн факторыг халтиргаа үүссэн цэгийн түвшин рүү тохируулна. f ТҮВШИН f S-O Hassel
Хялбаршуулсан • Тоормозны үр дүн 70% • f налуу дээр = .80 • f түвшинд = .50 S-O Hassel
Хялбаршуулсан • .80 (.56) –н 70% өндөр • .50 (.35)-н 70% S-O Hassel
Хялбаршуулсан Та “түвшин” болон “тоормозны үр дүн” –ийн талаар ярьж байгаа бол та тухайн цэг дээрхи f хэмжээг тогтоож түүний түвшин рүү бууруулан эсвэл “n”болон f хэмжээг анхны түвшинд хүргэнэ. S-O Hassel
ЧИРЭГЧИЙН ФАКТОРБОЛОН ҮРЭЛТИЙН КОФФИЦЕНТ • f = μn ± m(e) • μn = үрэлт • m(e) = хүндийн хүч S-O Hassel