VARLIKLARDA DEGER D S KL G

1. 12.08.2012 1 VARLIKLARDA DEGER D�S�KL�G� Prof.Dr.Basak ATAMAN AKG�L

2. 2 12.08.2012 Standardin Amaci Bu standardin amaci, varliklarin geri kazanabilir tutarindan daha fazla bir deger ile izlenmemelerini saglamak �zere, isletmelerin uygulayacaklari prosed�rleri d�zenlemektir. Eger varligin net defter degeri, kullanim veya satis yoluyla geri kazanilacak tutarindan fazla ise varlik geri kazanilabilir tutarindan daha fazla tutarda izleniyor demektir.

3. 3 12.08.2012 Standardin Amaci B�yle bir durumda, varlikta deger d�s�kl�g� meydana gelmis olmaktadir ve bu standarda g�re, isletmenin deger d�s�kl�g� kaybini finansal tablolarina almasi gerekmektedir. Standartta ayrica isletmenin deger d�s�kl�g� kaybinin iptali ve deger d�s�kl�g�ne ugramis varliklara iliskin yapilmasi gereken a�iklamalar d�zenlenmistir.

4. 4 12.08.2012 Standardin Uygulanmadigi Alanlar Standart, stoklar, insaat s�zlesmelerinde konu edilen varliklar, ertelenmis vergi alacaklari, �alisanlarin haklarindan ortaya �ikan varliklar, ilgili standartta a�iklanan finansal varliklar ve yatirim ama�li gayrimenkuller disindaki varliklarin deger d�s�kl�klerinin muhasebelestirilmesinde uygulanmaktadir.

5. 5 12.08.2012 Standardin Kapsami Standartta, isletmenin her bir bilan�o tarihinde, varligin deger d�s�kl�g�ne ugrayabilecegine iliskin herhangi bir g�sterge olup olmadigini degerlendirecegi ifade edilmektedir. B�yle bir g�stergenin mevcut olmasi durumunda ise isletme varligin geri kazanabilir tutari hakkinda tahminde bulunmaktadir.

6. 6 12.08.2012 Standardin Kapsami Bir varligin deger d�s�kl�g�ne iliskin herhangi bir g�sterge olup olmadigini degerlendirirken, isletme en az asagidaki bilgileri dikkate almaktadir; Dis Kaynakli Bilgiler I� Kaynakli Bilgiler

7. 7 12.08.2012 Dis Kaynakli Bilgiler D�nem boyunca, bir varligin piyasa degerinin, zaman asimi veya normal kullanimi sonucunda, beklenilenden �nemli �l��de d�sm�s olmasi D�nem boyunca, isletmenin faaliyet g�sterdigi piyasada, olumsuz etkiler yaratan �nemli degisikliklerin ortaya �ikmasi veya yakin gelecekte ortaya �ikacak olmasi,

8. 8 12.08.2012 Dis Kaynakli Bilgiler Piyasadaki faiz oranlarinin veya yatirim karliligina iliskin diger piyasa faiz oranlarinin d�nem boyunca artmis olmasi ve muhtemelen bu artislarin varliklarin degerinin hesaplanmasinda kullanilan iskonto oranini etkileyecek olmasi ve varligin geri kazanilabilir tutarini �nemli �l��de azaltacak olmasi, Aktiflerin net defter degerlerinin isletmenin piyasa degerinden daha fazla olmasi.

9. 9 12.08.2012 I� Kaynakli Bilgiler Varligin fiziksel hasara ugradigina veya eskidigine iliskin kanitlarin varligi, Varligin mevcut veya beklenen kullanilma derecesinde veya seklinde isletmeye olumsuz etkide bulunan �nemli degisikliklerin ortaya �ikmasi veya yakin gelecekte ortaya �ikacak olmasi, Isletmenin faaliyet raporlarinda, bir varligin ekonomik performansinin beklenenden k�t� oldugu veya olacagina iliskin kanitlarin varligi.

10. 10 12.08.2012 Geri Kazanilabilir Tutar Geri kazanabilir tutar, bir varligin net satis fiyati ile kullanim degerinden y�ksek olani olarak tanimlanmaktadir. Geri Kazanabilir Tutar = Net Satis Fiyati ile Kullanim Degerinden Y�ksek Olani

11. 11 12.08.2012 Net Satis Fiyati Bilgili ve istekli taraflar arasinda, herhangi bir iliskiden etkilenmeyecek sartlar altinda, bir varligin satisindan elde edilebilecek tutardan, elden �ikarma maliyetlerinin d�s�lmesi ile bulunan tutar; ( satis fiyati � elden �ikarma maliyeti)

12. 12 12.08.2012 Net Satis Fiyati Net satis fiyatinin en iyi g�stergesi herhangi bir iliskiden etkilenilmeyecek kosullar altinda baglayici bir anlasmada yer alan, varligin elden �ikarilmasi ile dogrudan iliskilendirilebilecek marjinal maliyetlere g�re ayarlanmis fiyattir. Baglayici bir anlasmanin olmamasi durumunda, varlik aktif bir piyasada alis satisa konu oluyorsa net satis fiyati, varligin piyasa fiyatindan elden �ikarma maliyeti d�s�ld�kten sonra kalan tutardir.

13. 13 12.08.2012 Kullanim Degeri Bir varligin s�rekli kullanimindan ve faydali �mr� sonunda elden �ikarilmasindan elde edilmesi beklenen nakit akimlarinin tahmin edilen bug�nk� degeri olarak tanimlanir.

14. 14 12.08.2012 Kullanim Degeri Bir varligin kullanim degerinin tahmini asagidaki asamalari kapsamaktadir; Varligin s�rekli kullanimindan ve en son elden �ikarilmasindan saglanacak gelecekteki nakit giris ve �ikislarinin tahmini ve Bu gelecekteki nakit akimlarini iskonto etmekte kullanilacak uygun bir iskonto oraninin uygulanmasi.

15. 15 12.08.2012 Elden �ikarma Maliyeti Finansman maliyeti ve vergi gideri hari�, bir varligin elden �ikarilmasiyla dogrudan iliskilendirilebilen marjinal maliyeti ifade eder.

16. 16 12.08.2012 Deger D�s�kl�g� Kaydi Bir varligin kayitli degerinin ( Net defter degerinin) geri kazanabilir tutarini asan kismidir.

17. 17 12.08.2012 Kayitli Deger Bir varligin birikmis itfa tutarlari ve birikmis deger d�s�kl�g� kayiplarinin d�s�lmesinden sonra bilan�oya alinan tutardir.

18. 18 12.08.2012 Nakit �reten Birim Devam eden kullanim nedeniyle diger varliklarin veya varlik gruplarinin nakit akislarindan b�y�k �l��de bagimsiz nakit �reten en k���k varlik grubudur.

19. 19 12.08.2012 Kullanim Degerinin �l��m�ne Iliskin Esaslar Nakit akim projeksiyonlari, y�netimin varligin geri kalan faydali �mr� s�resince ortaya �ikabilecek ekonomik durumlara iliskin tahminlerini temsil eden makul ve desteklenebilir varsayimlara dayanmaktadir. Disaridan saglanan kanitlara b�y�k �nem verilmektedir. Nakit akim projeksiyonlari y�netim tarafindan onaylanan en son finansal b�t�elere dayanmalidir. B�t�elere dayanan projeksiyonlar en fazla 5 yillik bir s�reci kapsamalidir.

20. 20 12.08.2012 Iskonto Orani Paranin zaman degerine iliskin cari piyasa degerlendirmelerini ve varliga �zg� riskleri yansitan bir oranidir.

21. 21 12.08.2012 Iskonto Orani Bu oran, benzer varliklara iliskin cari piyasa islemlerinin ger�eklestigi orandan ya da hizmet potansiyeli ve incelenen varliga ait risk a�isindan benzeyen tek bir varliga veya bir varlik portf�y�ne sahip, borsaya kayitli bir isletmenin agirlik ortalama sermaye maliyetinden yola �ikilarak tahmin edilir.

22. 22 12.08.2012 Varligin Ait Oldugu Nakit �reten Birimin Tespiti Eger bir varlikta deger d�s�kl�g� olabilecegine iliskin herhangi bir g�sterge varsa, varligin geri kazanilabilir tutari tahmin edilir. Eger varligin geri kazanilabilir tutarini tahmin etmek m�mk�n degilse, isletme varligin ait oldugu nakit �reten birimin geri kazanilabilir tutarini belirler.

23. 23 12.08.2012 �rnek �rnek; Madencilik sirketi faaliyetlerinde kullanmak �zere �zel bir tren yoluna sahiptir. �zel tren yolu sadece atik olarak satilabilir �zelliktedir ve kullanimdayken madendeki diger varliklardan bagimsiz olarak �nemli bir nakit akimi yaratmamaktadir.

24. 24 12.08.2012 �rnek Tren yolunun kullanim degeri belirlenemedigi i�in geri kazanabilir miktarini �l�mek m�mk�n degildir ve kullanim degerinin atik degerinden farkli olmasi olasiligi vardir. B�ylece sirket, �rnegin bir b�t�n olarak maden gibi, tren yolundan dagitildigi nakit akimi yaratan birimlerin geri kazanabilir miktarlarini hesaplamaktadir.

25. 25 12.08.2012 Deger D�s�kl�g� Kaybinin Iptali Isletme, her bir bilan�o tarihinde, bir varliga iliskin �nceki yillarda mali tablolara alinmis deger d�s�kl�g� kaybinin daha fazla olamayacagina ya da azalmis olduguna dair herhangi bir g�sterge olup olmadigini degerlendirir. Eger b�yle bir g�sterge mevcutsa isletme o varligin geri kazanilabilir tutarini tahmin eder.

26. 26 12.08.2012 Deger D�s�kl�g� Kaybinin Iptali �nceki yillarda varlik i�in mali tablolara alinan bir deger d�s�kl�g� kaybi, ancak en son deger d�s�kl�g� kaybinin mali tablolara alinmasindan beri varligin geri kazanilabilir tutarini belirlemede kullanilan tahminlerde bir degisiklik olmussa iptal edilmelidir. Eger b�yle bir durum mevcut ise, varligin kayitli degeri geri kazanilabilir degerine kadar arttirilir. Iste bu artis deger d�s�kl�g� kaybinin iptalidir.

27. 27 12.08.2012 Deger D�s�kl�g� Kaybinin Iptali Deger d�s�kl�g� kaybinin iptali nedeniyle, varligin net defter degerindeki artis, �nceki yillarda deger d�s�kl�g� kaybinin finansal tablolara alinmamis olmasi halinde belirlenmis olacak net defter degerini asmamalidir.

28. 28 12.08.2012 Varliklarda Deger D�s�kl�g� �zetle standartta, deger d�s�kl�g� kaybinin finansal tablolara alinmasi ve degerlemesi konusu a�iklanmistir. Buna g�re, varligin geri kazanilabilir tutari ancak net defter degerinden d�s�kse, net defter degeri geri kazanilabilir tutara indirilmektedir. Bu indirim, daha �nce de a�iklandigi �zere bir deger d�s�kl�g� kaybi olmaktadir.

29. 29 12.08.2012 Varliklarda Deger D�s�kl�g� Ayrica varlik, diger uluslar arasi muhasebe standartlari uyarinca yeniden degerlenmis tutari ile izlenmedik�e, deger d�s�kl�g� zarari, derhal gelir tablosuna gider olarak yansitilmalidir. Yeniden degerlenmis varliga ait her deger d�s�kl�g� zarari, diger uluslar arasi muhasebe standartlari dogrultusunda yeniden degerleme azalisi olarak isleme tabii tutulmaktadir.

30. 30 12.08.2012 Standartla Ilgili Olarak Yapilacak A�iklamalar D�nem boyunca gelir tablosuna kayit edilmis deger d�s�kl�g� kaybi tutari ve deger d�s�kl�g� kaybinin dahil oldugu gelir tablosu kalemleri, D�nem boyunca gelir tablosuna kayit edilmis deger d�s�kl�g� kayiplarinin iptal tutari ve deger d�s�kl�g� kaybinin iptal edildigi gelir tablosu kalemleri,

31. 31 12.08.2012 Standartla Ilgili Olarak Yapilacak A�iklamalar D�nem boyunca dogrudan �zkaynak hesap grubuna kayit edilmis deger d�s�kl�g� kaydi tutari D�nem boyunca dogrudan �zkaynak hesap grubuna kayit edilmis deger d�s�kl�g� kayiplarinin iptal tutari a�iklanmalidir.

32. 32 12.08.2012 Standartla Ilgili Olarak Yapilacak A�iklamalar Yine standartta, tek basina bir varlik ve nakit girisi saglayan birim i�in deger d�s�kl�g� kaybinin kayit edilmesi veya iptal edilmesi durumunda ve bu durumun b�t�nde finansal tablo hazirlayan isletmenin finansal tablolarina �nemli etkide bulunmasi halinde isletmenin yapmasi gereken a�iklamalar belirtilmistir.

33. 33 12.08.2012 �rnek 1 31.12.2005 tarihinde isletmenin bilan�osunda, maliyet bedeli 50.000, birikmis amortismani 10.000, faydali �mr� 10 yil olan bir makine bulunmaktadir. (Yillik amortisman payi 5.000�dir ve faydali �mr�n dolmasina 8 yil kalmistir.) makinenin 2005 yili geri kazanilabilir degeri 32.000 olarak belirlenmistir. Bu durumda 8.000�lik deger d�s�kl�g� kayda alinir. (4000 � 32000 = 8000)

34. 34 12.08.2012 �rnek 1 ����������/������ 659 DIGER OLAGAN GIDER VE ZARARLAR 8000 - Makine Deger D�s�kl�g� Zarari MDV DEGER D�S�KL�G� KARSILIGI 8.000 ���������/�������

35. 35 12.08.2012 �rnek 1 31.12.2006 tarihinde yillik amortisman payi 32.000/8 = 4.000 olarak hesaplanir. ��������./�������� 770 GENEL Y�NETIM GIDERI 4.000 - Amortisman Gideri 257 BIRIKMIS AMORTISMAN 4.000 ��������/��������.

36. 36 12.08.2012 �rnek 1 31.12.2006 tarihinde makinenin kayitli degeri 28.000 olur. 2006 yilinda varligin geri kazanilabilir degeri 37.000 olarak belirlenmistir. Eger 2005�de 8.000�lik deger d�s�kl�g� olmasaydi, 31.12.2006�da varligin net defter degeri 50.000-15.000=35.000 olacaktir. Bu durumda iptal edilecek olan deger d�s�kl�g� tutari su sekilde hesaplanir:

37. 37 12.08.2012 �rnek 1 2005 deger d�s�kl�g� olmasaydi; 31.12.2006 kayitli degeri 35.000 31.12.2006 kayitli degeri - 28.000 Deger d�s�kl�g� iptali 7.000