Download
1 / 11
120 likes | 336 Views
Goðsögur - trúarbrögð. Fjölgyðistrú. Í upphafi fjölgyðistrúarbrögð Eingyðistrú var undantekning Kannski einhverskonar móðurtrúarbrögð Margar s.k. Venusarstyttur Konur gátu í upphafi verið gyðjur og prestar Síðan versnaði staða þeirra eftir því sem akuryrkjusamfélögin urðu þróaðri
E N D
Fjölgyðistrú • Í upphafi fjölgyðistrúarbrögð • Eingyðistrú var undantekning • Kannski einhverskonar móðurtrúarbrögð • Margar s.k. Venusarstyttur • Konur gátu í upphafi verið gyðjur og prestar • Síðan versnaði staða þeirra eftir því sem akuryrkjusamfélögin urðu þróaðri • Karlkynsguðir urðu smá saman ráðandi • Farið að færa fórnir – dýra og jafnvel manna
Venusarstytta • Styttur sem ýkja kvenlegan vöxt hafa fundist víða um heim og eru kallaðar Venusarstyttur. • Eru um 20- 30.000 ára gamlar.
Framhaldslíf og siðalögmál • Súmerar smurðu ekki líkin líkt og Egyptar • Framhaldslíf í myrkri og þögn étandi ryk og leir • Egyptar bjuggu sálunum íverustað eftir dauðann – glæstir píramídar vestan Níl • Siðalögmál ekki grunntónninn í trúarbrögðum margra borgríkja • Guðirnir voru mannlegir og breyskir
Eingyðistrú • Zaraþústra í Persíu – fyrstu eingyðistrúarbrögðin sem höfðu mikil áhrif á Kristindóm • Tvö öfl: hið góð og hið vonda. Hið góða hefur vinninginn að lokum. Áður myndi þó birtast frelsari mannkyns (svipaður Jesús) • Siðaboðskapur – haga lífi sínu vel
Zaraþústra/zoroaster/zarathustra • Zaraþústra spámaður – um 600 f.Kr • Hafði mikil áhrif í miðausturlöndum í nokkur hundruð ár f.Kr • 40 ára þegar hann fékk vitrun frá Ahura Mazda sem var hinn eini guð – aðeins einn guð • Eingyðistrú • Tvö öfl í heiminum – gott og illt – gott mun sigra að lokum – allir þurf að leggja sitt á vogarskálarnar til að hjálpa til við sigurinn • Messias - mannkynsfrelsari • Dómsdagur – maðurinn þá metinn – helvíti og himnaríki • Guð birtist í eldi og ljósi
Spámaðurinn Zaraþústra • Zaraþústrahof í Azerbadsjan • Grafhýsi zaraþústrafylgjenda í Íran
Gilgameskviðan • Margt sameiginlegt í goðsögum gömlu menningarþjóðanna • Elsta þekkta söguljóð heimsins er súmerska kviðan um Gilgames konung • Fyrst skráð 2000 f.Kr. • Gilgames var frá Úrúk í Súmer • Snákur er gegnumgangandi trúartákn hjá fornþjóðum • Flóð sem eyðir öllu mannkyni – Ein fjölskylda bjargast og tekur eitt karlkyns og eitt kvenkyns eintak af öllum dýrum með sér
Flóðið • Lok ísaldar um 10.000 f.Kr • Sjávarmál hækkaði gífurlega – allt að 130 m • 9000 ára gamlar rústir borgar undan ströndum Gujarat fylkis í Indlandi • Flóð voru tíð í árdölum • Fyrir um 7500 árum – gríðarleg flóð á Miðjararhafssvæðinu – Svartahaf myndaðist • Þessar hamfarir eru grunnurinn að goðsögum um flóð líkt og í Gilgames kviðunni og í Biblíunni
Gilgameskviða • Í Gilgames kviðu er paradís kölluð Dilmun – allt grænt og gott • Barein nútímans hét áður Dilmun – fornleifar sýna að þar hafa verið náttúrulegar uppsprettur og frjósamt • Fólk betur á sig komið en annarstaðar – beinaleifar • Kjörlendi snáka – fjöldi smyrlinga • Kannski á saga Biblíunnar af syndafallinu uppruna sinn þarna • Enkidu er táldreginn af gleðikonu og missir tengslin við sakleysið • Líkindin við akuryrkjusamfélögin og versnandi stöðu kvenna eru augljós
