300 likes | 720 Views
Nowoczesna terapia wstrzasu septycznego Warszawa 2007. Zdzislaw Kruszynski. Definicja wstrzasu. Zespl objaww klinicznych spowodowanych hipoperfuzja narzadowaDysoksja:nierwnowaga zapotrzebowania i dostawy O2 do tkanek i narzadw . Mediatory wstrzasu . 1. Endotoksyna (LPS) - jedna bakte
E N D
1. Publikacja chroniona prawem autorskim.
Wszelkie kopiowanie, rozpowszechnianie, publiczne odtwarzanie calosci lub fragmentów bez zezwolenia grozi sankcjami karnymi.
OSTRZEZENIE
2. Nowoczesna terapia wstrzasu septycznegoWarszawa 2007 Zdzislaw Kruszynski
3. Definicja wstrzasu Zespól objawów klinicznych spowodowanych hipoperfuzja narzadowa
Dysoksja:
nierównowaga zapotrzebowania i dostawy O2 do tkanek i narzadów
4. Mediatory wstrzasu 1. Endotoksyna (LPS)
- jedna bakteria gram(-) uwalnia przy rozpadzie
okolo 2 mln czastek LPS
2. Egzotoksyna (uwalniana przyzyciowo)
3. Kachektyna (Tumor necroting factor-TNF)
- uwalniana przez makrofagi I granulocyty
- stymuluje synteze interleukin
4. Interleukiny IL-1 do IL-10
- produkowane przez makrofagi, granulocyty itp
- róznorodne efekty biologiczne
5. Tlenek azotu (NO)
- produkowany przez makrofagi, granulocyty i
sródblonki pod wplywem LPS, TNF i IL
- powoduje zaburzenia mikrokrazenia i depresje
miokardium
6. Definicje
7. SIRS 3 objawy reakcji ogólnoustrojowej
na mediatory egzo- i endogenne
1. Temperatura ciala > 38oC albo< 36oC
2. Czestosc tetna > 90/min
3. Czestosc oddechu > 20/ min
albo PaCO2 < 32 mmHg
albo koniecznosc sztucznej wentylacji
(ONO spowodowana sepsa)
4. Leukocyty we krwi > 12 tys./mm3
albo < 4 tys./mm3
albo > 10% postaci mlodych
Najwiekszym problemem odróznienie SIRS
septycznego od nie septycznego !!
9. Sepsa (posocznica) Zespól objawów klinicznych wywola-
nych wplywem patogenów, badz ich
toksyn na narzady
1. Obecnosc lub podejrzenie zakazenia
- dodatnie posiewy
- radiologiczne wykladniki zakazenia (pluca)
- perforacja narzadu wewnetrznego
2. Wykladniki SIRS
- temperatura ciala > 38oC albo< 36oC
- tetno > 90/min
- czestosc oddechu > 20/min
- leukocyty > 12 tys./mm3 albo < 4 tys./mm3
Sepsa = zakazenie + SIRS
10. Ciezka sepsa (sepsis syndrome) Zespól objawów klinicznych wywola-
nych hipoperfuzja narzadowa
w przebiegu sepsy
Objawy jak w posocznicy i co najmniej 2 objawy:
1. PaO2/FiO2 < 250
2. RR skurcz. < 90 mmHg, albo srednie < 70 mmHg
przez 1 h (pomimo prawidlowego nawodnienia)
3. Oliguria (diureza < 0,5 ml/kg/h, kreatynina > 2 mg%)
4. Trombocytopenia < 100 000/µl
5. Podwyzszony poziom mleczanów > 1 mmol/l
6. Bilirubina calkowita > 4 mg/dl
Zaburzenia narzadowe musza byc spowodowane
sepsa, a nie przez chorobe podstawowa !!
11. Wstrzas septyczny Zespól nasilonych objawów
klinicznych wywolanych hipoperfuzja
z dominacja objawów krazeniowych
Objawy jak w zespole septycznym i ponadto:
1. Hipotensja tetnicza
- RR skurczowe < 90 mmHg, badz srednie < 70 mmHg
- albo koniecznosc infuzji wazopresorów
2. Centralizacja krazenia
3. Objawy ze strony OUN i watroby
12. Warunki rozpoznaniawstrzasu septycznego 1. Potwierdzenie zakazenia
dowody bezposrednie
- poprzez wyizolowanie patogenu
- u wiekszosci chorych zródlo infekcji znane
- ale u 20-30% powtarzane posiewy jalowe
dowody posrednie
- objawy kliniczne (perforacja jelit, pneumonia)
- markery (prokalcytonina, bialko C-reaktywne)
2. Obecnosc SIRS i zaburzen narzadowych
3. Wykazania zwiazku przyczynowego
pomiedzy punktami 1 i 2
13. Kryteria diagnostycznewstrzasu septycznego - RR skurcz. < 90mmHg, albo katecholaminy
- Tachykardia
- Tachypnoe, albo wykladniki ALI/ARDS
- Oliguria < 0,5ml/kg/h
- Trombocytopenia < 100 000/µl
- Hiperlaktemia > 1 mmol/l
- Bilurubina calkowita > 4 mg/dl
- Katateryzacja t.plucnej (pomiar CI, SVR, VO2)
- Markery zakazenia(CRP, PCT)
14. Bialko C-reaktywne (CRP) 1. Od dawna uznany marker zapalny
- poziom fizjol. 0,3 do 1,7 mg/l (srednio 0,8)
- wartosc patologiczna> 10 mg%
- synteza w watrobie po stymulacji IL-6
(wzrost po 4-6 h, max. po 36-50 h, t1/2ß 16 h)
2. Wzrost w patologii nawet do 500 mg%
- wszystkie infekcje gram(+) i (-) oraz grzybice
- zakazenia pasozytnicze (malaria, pneumocy-
stosis, toksoplazmoza)
- stany nieinfekcyjne (uraz, oparzenie, zawal m.
sercowego
3. Pomimo niespecyficznosci pomiar przy-
datny klinicznie
- wartosc: > 50 mg/l sepsa
> 100 mg/l wstrzas septyczny
< 10 mg/l moze byc sygnalem do odsta-
wienia antybiotyku
15. Prokalcytonina (PCT) 1. Uwazana za bardziej specyficzny marker
zakazenia od CRP
- w wielu pracach nie zdolano jednak wykazac
przewagi PCT nad CRP
- koszt pomiaru PCT jest 6-8x wyzszy od CRP
2. Wzrost w zakazeniu do 40 ng/l
- wszystkie infekcje bakteryjne i grzybicze grzybice
- zdarzaja sie zakazenia bez wzrostu PCT, czego nie
obserwuje sie w przypadku CRP
- stany nieinfekcyjne (oparzenie, uraz, rozlegla operacja)
3. PCT w stanach septycznych
- wartosc: 0,1- 0,25 ng/l brak zakazenia (odstawienie
antybiotyku)
> 2,0 ng/l sepsa
> 6,0 ng/l ciezka sepsa i wstrzas
16. Glówne cele w terapii wstrzasuseptycznego 1. Resuscytacja krazenia
2. Zapewnienie oksygenacji tetniczej
3. Antybiotykoterapia
4. Farmakologiczna modyfikacja SIRS
- kortykosteroidy
- insulinoterapia
- aktywowane bialko C
5. Zywienie pozajelitowe i dojelitowe
17. Resuscytacja krazenia 1. Wypelnienie lozyska naczyniowego
2. Przywrócenie cisnienia perfuzji
3. Wsparcie inotropowe
18. Przetaczanie plynów 1. Wybór plynu
- koloidy dekstran, HAES, gelafundin, albuminy
- krystaloidy 5% gluk., 0,9%NaCl, Ringer, PWE
- 7,5% NaCl (?)
2. Szybkosc i objetosc przetaczania
- kontrola OCZ
- kontrola PCWP
- ocena kliniczna (poprawa hemodynamiczna,
diureza)
20. Przywracanie cisnienia perfuzji 1. Minimalne cisnienie perfuzji
skurczowe cisnienie tetnicze > 80 mmHg
srednie cisnienie tetnicze > 60 mmHg
2. O ile mozliwe tylko przetoczeniem
plynów
- wzrost przezywalnosci u chorych bez
katecholamin
3. Jesli katecholaminy, to alfa-agonisci
- norepinefryna lekiem z wyboru
4. Brak efektu po norepinefrynie
- wazopresyna
21. Norepinefryna 1. Zwieksza SVR, MAP, cisnienie perfuzji i CI
2. Poprawa dystrybucji przeplywu krwi
(ustepowanie hiperlaktemii i wzrost zuzycia O2)
3. Zwiekszanie diurezy ze wzrostem klirensu
kreatyniny
4. Niepewny wplyw na krazenie trzewne
(ostrozne uzycie w hipowolemii)
5. Efekt inotropowy poprzez receptor alfa
- skutecznosc przy oslabieniu receptora beta
i opróznieniu endogennych magazynów NA
- stosunkowo slaby efekt chronotropowy !
Dawkowanie: 0,02 - 0,2 mcg/kg/min
(okolo 1-10 ml/h roztworu 4 mg/50 ml)
22. Warunki infuzji wazopresyny 1. Uzupelnione lozysko naczyniowe
2. Hipotensja tetnicza pomimo infuzji NE
- cisnienie skurczowe < 90 mmHg
- cisnienie srednie < 70 mmHg
3. Pojawienie sie dzialan ubocznych NE
- pogorszenie perfuzji obwodowej
- spadek diurezy
- tachykardia i zaburzenia rytmu
Dostepne preparaty leku:
1. Wazopresyna (Pitressin - t1/2ß 5-10 min)
- stala infuzja 0,01 - 0,6 U/min
2. Terlipresyna (Remestyp - t1/2ß 50-70 min)
23. Cisnienie tetnicze - praktyka Norepinefryna:
- przygotowanie: 4 mg/50 ml
- predkosc infuzji: 1 - 10 ml/h
(0,02 - 0,2 µg/kg/min)
Terlipresyna:
- próba skutecznosci: 0,1-0,2 mg bolus
- przygotowanie: 1,0 mg/50 ml
- predkosc infuzji: 6 - 7 ml/h
Wielkosc cisnienia regulowana tylko
infuzja noradrenaliny !!
24. Leczenie inotropowe 1. Dopamina (2,0 - 15,0 µg/kg/min)
- zalezny od dawki wplyw na receptory (malo przewidy-
walny efekt - tachykardia, tachyarytmia)
- niepewny wplyw na krazenie trzewne w tym nerki
(hamuje reabsorpcje wody i sodu)
- w 50% posredni efekt inotropowy przez biotransfor-
macje do NA i uwalnianie z magazynów endogenn. NA
2. Dobutamina (2,0 - 15,0 µg /kg/min)
- wzrost przeplywu trzewnego wtórny do wzrostu
pojemnosci minutowej serca
- zmniejsza cisnienie systemowe i plucne (korzystne
dla obu komór oraz w ARDS)
- bezposredni efekt inotropowy (nie poprzez NA -
przewaga nad dopamina)
25. Modulacja reakcji zapalnej 1. Kortykosteroidy
2. Eliminacja mediatorów
- hemofiltracja
- przeciwciala monoklonalne
3. Hamowanie krazeniowego efektu NO
- blekit metylenowy
- blokada syntezy NO (L-NMMA , l-canavanina)
4. Modulacja kaskady krzepniecia
- heparyny
- antytrombina III (AT III)
- inhibitor szlaku czynnika tkankowego (TFPI)
- aktywowane bialko C (Xigris)
5. Insulinoterapia
6. Statyny (lowastatyna, simwastatyna)
- dzialanie przeciwzapalne i przeciwkrzepliwe
31. Zywienie 1. Calkowite zywienie pozajelitowe (TPN)
- wstrzas septyczny jest stanem katabolizmu
i hipermetabolizmu
- TPN jest niefizjologiczne, ale czesto jedynym
sposobem dostawy kalorii i mikroelementów
- wdrozenie poprawia rokowaniei skraca czas
pobytu chorego w szpitalu
2. Wczesne zywienie dojelitowe (EN)
- winno byc wdrozone w ciagu 72 godz.
- pobudza sekrecje immunoglobulin
- utrzymuje integralnosc sluzówki jelit
- hamuje przezjelitowa translokacje bakterii
3. Zywienie immunomodulujace
(IMN - immununitrution)
- arginina, glutamina, kw. tluszczowe ?-3