310 likes | 504 Views
Sedacja. Analgezja. Ból. Idealny lek przeciwbólowy szybki początek działania silny analgetyk brak „efektu pułapowego” nie powoduje rozwoju tolerancji i uzależnienia nie wywołuje objawów niepożądanych. tramadol. Analgezja. synergizm. opioid.
E N D
Sedacja Analgezja Ból
Idealny lek przeciwbólowy szybki początek działania silny analgetyk brak „efektu pułapowego” nie powoduje rozwoju tolerancji i uzależnienia nie wywołuje objawów niepożądanych
tramadol Analgezja synergizm opioid mono- aminy opioid „stare” opioidy Tramadol
tramadol unikalny mechanizm działania analgezjareceptory opioidowe O.U.N. aktywacja zstępującego układu antynocyceptywnego. małe powinowactwo do receptora mi >> delta >> kappa prawdopodobnie nie wystarczające do wywołania analgezji
tramadol opioidowy komponent analgezji aktywny metabolit tramadalu O-dezmetylotramadol (M1) powinowactwo do receptora mi (n-1) X > od tramadolu. powinowactwo tramadolu do receptora mi jest 10 X < kodeiny 600 X < morfiny tylko 40% działania przeciwbólowego tramadolu jest antagonizowane przez nalokson Raffa R.B., 1992
tramadol 60% efektu przeciwbólowego aktywacja zstępującego układu antynocyceptywnego enantiomer (+) enantiomer(-) TRAMADOL
tramadol enantiomer (+) hamuje wtórny wychwyt serotoniny w synapsach układu 5-HTergicznego zwiększa presynaptyczne uwalnianie 5-HT w tych strukturach odpowiada z opioidowy mechanizm analgezji Bamigbade T.A., 1997
tramadol enantiomer (-) hamuje wtórny wychwyt noradrenaliny w synapsach układu noradrenergicznego nasila synergistyczne oddziaływanie pomiędzy receptorami a-2 i receptorami opioidowymi • zahamowaniem wtórnego wychwytu NA w O.U.N. • prawdopodobnie w istotnym stopniu wpływa na • obniżenie potencjału wywoływania lekozależności • oraz rozwoju tolerancji Driessen B., 1993
NA ergiczny i 5-HT ergiczny komponent antynocycepcji presynapt. a2 hamowanie uwalniana SP NA postsynapt. a2 hamuje aktywność WDR hamowanie uwalniana SP aktywacja GABA neuronów presynapt. • 5-HT postsynapt. hamuje aktywność WDR Tramadol wzrost poziomu NA i 5-HT
tramadol Wielokierunkowy mechanizmie działania, umożliwia jego skuteczne zastosowanie w uśmierzaniu bólu ostrego i leczeniu przewlekłych zespołów bólowych. jest analgetykiem szczególnie przydatnym w uśmierzaniu ostrego bólu o umiarkowanym stopniu nasilenia
tramadol • Zastosowanie w uśmierzaniu bólu pooperacyjnego • (doustnie) biodostępność po podaniu doustnym =75% (dla morfiny wynosi ona 15-65%) absorpcja po podaniu doustnym wynosi 95-100% a po upływie około 36 godzin stosowania leku jego biodostępność wzrasta do blisko 100% Bamigbade T.A., 1998
tramadol Tramadol podaje się doustnie w dawce 50 - 100 mg, 3-4 razy na dobę (dawka całkowita do 400 mg/dobę) Początek działania występuje 20-40 min po podaniu lub po 60 min (Tramal Long) Udowodniono większą skuteczność tramadolu w porównaniu z NLPZ, pentazocyną i paracetamolem podawanymi p.o. łączne zastosowanie tramadolu i NLPZ p.o. pozwala na uzyskanie skuteczniejszej analgezji i zmniejszenie częstości objawów niepożądanych
tramadol Analgezja pooperacyjna : PCA i.v. (24 godz) lub NCA i.v. 12 godz. Tramal - 20 mg, lock-out time (5 min.) Obliczenie 12-godzinnego zapotrzebowania na analgetyk Następnie u chorych stosowano preparat TRAMAL LONG (100, 150 mg / 12 godz.). W „leczeniu wspomagające” stosowano ketoprofen p.o. w dawce 50 mg. bardzo dobry poziomu analgezji u 90 % chorych Wordliczek J., 1999
tramadol zastosowanie tramadolu w kroplach ( 20 kropli = 50 mg ) u chorych z bólem pourazowym, skojarzone z podaniem NLPZ i paracetamolu pozwala na bardzo precyzyjne “zmiareczkowanie” poziomu bólu i niezwykle skuteczne prowadzenie postępowania przeciwbólowego (w domu chorego)
tramadol • Zastosowanie w uśmierzaniu bólu ostrego • (dożylnie) „miareczkowanie” poziomu bólu 50-100 mg (1-dawka), następnie po 50 mg, co 10-20 min, aż do osiągnięcia całkowitej dawki wstępnej 250 mg Terapię należy kontynuować stosując tramadol w dawce 50-100 mg, co 4 – 6 godz. Lek powinien być podawany wolno 2-3 min. Dawka całkowita nie powinna przekroczyć 600 mg/dobę Rud U., 1994
tramadol ciągły wlew dożylny wstępna dawka - 100 mg , ciągły wlew 15 mg/godz. po 6 godzinach zmniejszyć szybkość wlewu nawet o 50% (zmniejszenia ryzyka wystąpienia objawów niepożądanych) PCA-i.v. „dawka żądana” = 20 mg, ref.=5 min. u 77-94%chorych - bardzo skuteczna analgezja, oraz istotnie niższą częstość występowania tzw. bólów „przebijających” Bamigbade T.A., 1998
tramadol • Zastosowanie w uśmierzaniu ostrego bólu (podskórnie) dawka 100 mg, co 4 – 6 godzin dawka całkowita = 600 mg/dobę początek działania 10-20 min po podaniu skuteczne uśmierzenie bólu u ok. 78% chorych PCA-s.c. „dawka żądana” = 40 mg nie stosować u chorych w hipowolemii i wychłodzonych. Hopkins D., 1998
tramadol Zastosowanie w uśmierzaniu ostrego bólu (z.o.) neurotoksyczność? wpływ na przepływ krwi w rdzeniu kręgowym? dawka tramadolu podawana zewnątrzoponowo (z.o.) ekwiwalentna do dawki parenteralnej (100 mg) tramadol działa prawdopodobnie na ośrodki nadrdzeniowe i musi ulec absorbcji do krążenia systemowego Grace D., 1995
tramadol Zastosowanie w uśmierzaniu ostrego bólu (dostawowo) w chirurgii artroskopowej tramadol stosowano dostawowo w dawce 10 mg w celu indukowania pooperacyjnej analgezji działanie przeciwbólowe tramadolu było istotnie słabsze w porównaniu z analgezją w grupie kontrolnej (MF, 1 mg) Prawdopodobną przyczyną tego jest brak nasilonej ekspresji alfa-2 i 5-HT receptorów w zmienionych zapalne tkankach Jakkolwiek obserwowano wystąpienie analgezji (2-5 dni) po dostawowym podaniu 50 mg tramadolu u chorych z przewlekłym zespołem bólowym w zakresie stawu biodrowego lub kolanowego. Likar R., 1995 Budd K., 1996
tramadol • Przetrwały ból pooperacyjny • przewlekły ból • utrzymujący się po operacji • pomimo wygojenia się tkanek • Ból trwa dłużej niż 3 miesiące i występuje najczęściej • po torakotomii, nefrektomii, cholecystektomii, • chirurgii gruczołu sutkowego i amputacjach.
tramadol Przetrwały ból pooperacyjny Jest to ból związany ze śródoperacyjnym uszkodzeniem struktur obwodowego układu nerwowego ból samoistny, hiperalgezja, alodynia, osłabienie czucia, hiperpatia ból neuropatyczny mechanizm działania tramadolu związany z aktywacja układu NA i 5-HT może być skuteczny w uśmierzeniu bólu Bamigbade T.A., 1998
tramadol • Pooperacyjne dreszcze • Tramadol podawany w dawce 1 mg/kg i.v. • przerywał pooperacyjne dreszcze w okresie • od 45 sek. do 6 min od podania • (74% w okresie 2 min) • podobne działanie tramadolu (1 mg/kg i.v.) • obserwowano u chorych, u których dreszcze wystąpiły • po wykonaniu znieczulenia zewnątrzoponowego Chen S.C., 1994
tramadol Objawy niepożądane (O.U.N) Zawroty głowy, dezorientacja - u 7,1 % chorych Halucynacje i splątanie - u 0,3 % chorych Nadmierna sedacja - u 2,4 % chorych nie powinien być podawany chorym z padaczką, oraz pacjentom, którzy stosują TCA lub blokery wychwytu serotoniny leki te obniżają próg drgawkowy Cossmann M., 1987
tramadol Objawy niepożądane (układ sercowo-naczyniowy) hipotensja i hipotensja ortostatyczna, po podaniu i.v. (prawdopodobnie wtórna do obwodowej wasodilatacji) zapobiegać poprzez wolne podawanie leku [2-3 min] lub podawanie w dawkach frakcjonowanych Nie stosować po zabiegach wszczepienia pomostów wieńcowych, oraz u chorych z IM Lek działa ujemnie inotropowo (LVSWI ) Stankov S., 1993
tramadol Objawy niepożądane (układ oddechowy) Tramadol nie powoduje depresji ośrodka oddechowego (bardzo niskie powinowactwo do receptora opioidowego mi) możliwość stosowania u kobiet rodzących, gdyż podanie tramadolu nie będzie predysponować noworodka do wystąpienia depresji ośrodka oddechowego Natomiast podobnie jak inne opioidy tramadol może wywołać bronchospazm i działa przeciwkaszlowo Bamigbade T.A., 1998
tramadol Objawy niepożądane (układ pokarmowy) nudności występują u ok. 4,8-10 % chorych, wyższą częstość ok. 15-20% obserwowano podczas stosowania PCA - i.v. zaparcia występują rzadziej niż w przypadku innych opioidów nie stwierdzono oddziaływania tramadolu na zwieracz Oddiego Lehmann K.A., 1990, El-Borolossy K., 1993, Staritz M., 1986
tramadol • Rozwój tolerancji i uzależnienia • bardzo niski potencjał wywoływania lekozależności • oraz rozwoju tolerancji • małe powinowactwo do receptora opioidowego mi • przedłużonym początkiem wystąpienia działania • zahamowaniem wtórnego wychwytu NA w O.U.N. ? Bamigbade T.A., 1998
tramadol unikalne właściwości tramadolu niski potencjał wywoływania lekozależności brak depresji ośrodka oddechowego działanie przeciwbólowe = 95% aktywności petydyny niska częstość występowania objawów niepożądanych chorzy po zabiegach operacyjnych wykonywanych w trybie (tzw. chirurgii jednego dnia), oraz u niehospitalizowanych chorych z bólem pourazowym
Analgezja Senność Nudności Wymioty Zaparcia Euforia D.O.O. Sedacja Senność Nudności Wymioty Zaparcia Euforia D.O.O. Sedacja synergizm opioid mono- aminy opioid „stare” opioidy Tramadol