1.18k likes | 1.49k Views
MUĞLA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ STRATEJİ GELİŞTİRME BİRİMİ. 2015-2019 STRATEJİK PLAN BİLGİLENDİRME SEMİNERİ. STRATEJİK PLANLAMA EKİBİ Meliha GÜL Sevinç YAKIT Metin ÖZTÜRK. Yasal Dayanak. 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu.
E N D
MUĞLA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ STRATEJİ GELİŞTİRME BİRİMİ 2015-2019 STRATEJİK PLAN BİLGİLENDİRME SEMİNERİ STRATEJİK PLANLAMA EKİBİ Meliha GÜL Sevinç YAKIT Metin ÖZTÜRK
Yasal Dayanak • 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Kamu kuruluşlarının geleceğe dönük olarak stratejik planlarını hazırlamaları ve bütçelerini stratejik planda öngörülen misyon, vizyon, amaç ve hedefleri ile uyumlu olacak biçimde performans programlarına dayalı olarak oluşturulması gerektiğini hükme bağlamıştır.
Yasal Dayanak • 26/05/2006 tarihli Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Bu yönetmelik doğrultusunda Bakanlığımızın ilk stratejik planı yapılmış ve 2010 yılı Ocak ayında yürürlüğe girmiştir.
Yasal Dayanak • 2013/26 Sayılı Genelge Bu genelge ile 2015-2019 Stratejik Planlama süreci ve çalışmaları başlatılmıştır.
NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ? 0 Benimsetme İLKELER MİSYON VİZYON Stratejik Planlama Ekibinin Oluşturulması Strateji Alanları Stratejik Amaçlar Takım Bilincinin Oluşturulması Çalışma Normlarının Belirlenmesi 2 Hedefler İş Takviminin Oluşturulması NASIL ULAŞIRIZ? NEREDEYİZ? Performans Kriterleri Stratejiler 4 3 Durum Analizi Paydaş Belirleme Faaliyet ve Projeler Kritik Başarı Faktörleri Paydaş Analizi Paydaş Görüşmeleri Görüşlerin Alınması 1 Nihai SP Performans Planı GZFT ve Öneriler UYGULAMA Stratejik Konular NASIL TAKİP EDERİZ?
Strateji nedir? • Strateji kavramı yüzyıllar boyunca askeri bir kavram olarak kullanılmıştır. • Kavram ile ilgili yapılmış birçok tanımlamada benzer nokta stratejinin; • Yön gösterme olduğudur
Stratejik Plan Nedir? • Stratejik Plan, Kurumun belirlediği hedeflere; hangi süre, kaynak ve yöntemlerle erişeceğini sistematik bir biçimde ortaya koyduğu orta ve uzun vadeli plan. • Stratejik Planlama şu üç soruyu sorarak başlar: • Bugün neredeyiz? • Nereye gidiyoruz? • Oraya nasıl ulaşırız?
2019 2018 2017 2016 2015 Stratejik Planlama • Bulunduğumuz nokta ile ulaşmayı arzu ettiğimiz durum arasındaki yoldur.
İyi Bir Stratejik Plan • Yön çizer, karmaşa yaratmaz. • Gerçekçidir. • Vizyona yöneliktir. • Parça parça değil bütünseldir. • Pratiktir, akademik değildir. • Uygulama temel anahtardır ve teoride kalmaz. • Sonuçlara yöneliktir, rafa kaldırılmaz. • Dönemsel değil, sürdürülebilirdir. • Hayali ve zayıf kurgulara sahip değildir. • Sadece bütçeye dönük değildir.
Stratejik Planlamanın 0 Noktası Benimsetme Stratejik planlama ekibinin oluşturulması Takım bilincinin oluşturulması Çalışma normlarının belirlenmesi İş Takviminin Oluşturulması
MEVCUT DURUM ANALİZİ • NEREDEYİZ ?
Durum Analizi Mevcut durum analizi aşağıdaki aşamalardan geçilerek yapılır. • Tarihsel Gelişim • Mevzuat Analizi, Faaliyet Alanları • Paydaş Analizi • Kurum İçi Değerlendirme • Kurum Dışı Değerlendirme
Neden Durum Analizi Yapıyoruz? • Mevcut Durum Analizi; • Kuruluşun kendisini ve çevresini daha iyi tanımasına yardımcı olarak stratejik planın sonraki aşamalarından daha sağlıklı sonuçlar elde edilmesini sağlar.
A. Tarihsel Gelişim • Kuruluşun hangi tarihte hangi amaçlara hizmet etmek için kurulduğu, bugüne kadar geçirdiği kritik aşamalar, önemli yapısal dönüşümler analitik bir bakış açısıyla değerlendirilir. Örn.; Daha önce ilköğretim olarak açılan bir kurum daha sonra ortaöğretim olarak görev yapmış, sonra 8 yıllık eğitime geçilmesinden dolayı 1. sınıftan 9. sınıfa kadar 1. ve 2. kademe olarak hizmet vermeye devam ederken 4+4+4 yapılanmasına göre ilköğretime dönüştürülmesi süreçleri ve bu dönüşümde yaşanan tarihi gelişmeler vb.
Bu bölümde kuruluşun yapılanmasına ilişkin bilgilere yer verilir Sorgulanan mevzuat kaynaklı olan teşkilat yapısı değil, örgütün çalışma, iş üretme yapısı olan organizasyonunun yapısıdır. Temel Sorular: Kim/kimler, kime bağlı çalışır? Kurulan ekip ve kurullar nelerdir ve hangi alanlarda sorumludurlar? Ekip ve kurulların çalışma düzeni nasıldır? Organizasyon Yapısı 17
Okullar için; Okul Aile Birliği, Öğretmenler Kurulu, Zümreler, Okul gelişimi veya çeşitli nedenlerle kurulmuş kurulacak komisyonlar organizyon yapısında belirtilmelidir. Bu grup veya ekipler normalde teşkilat yapısı içinde yer almazlar. İl MEM’ler için: AR-GE Birimlerinde yer alan Ekipler, çeşitli amaçlarla kurulmuş komisyonlar vb.hakkındabilgi verilmesinin beklendiği bölümdür. Organizasyon Yapısı 18
B. Yasal Yükümlülükler ve Mevzuat Analizi • Bu aşamada kuruluşun mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerinin tespiti yapılır. Kuruluşa görev ve sorumluluklar yükleyen, kuruluşun faaliyet alanını düzenleyen mevzuat gözden geçirilerek yasal yükümlülükler listesi oluşturulur. Yasal yükümlülükler ve mevzuat analizinin çıktıları daha sonraki aşamada kuruluşun faaliyet alanlarının belirlenmesine ve kuruluşun misyonunun oluşturulmasına katkı sağlar.
B. Yasal Yükümlülükler ve Mevzuat Analizi • 657 sayılı DMK • MEB Personel İzin Yönergesi(2522 Mart 2001) • MEB Merkezi Sistem Sınav Yönergesi (ŞUBAT 2002 / 2533 T.D.) • 3308 sayılı Mesleki Teknik Eğitim Kanunu (19/6/1986 19139 R.G.) • 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu • Taşımalı İlköğretim Yönetmeliği • (15/04/2000 24021 R.G.)
C - Faaliyet Alanları İle Ürün Ve Hizmetlerin Belirlenmesi • Yasal yükümlülükler ve mevzuat analizi gerçekleştirildikten sonra, bu analizin çıktılarından da yararlanılarak kuruluşun ürettiği temel ürün ve hizmetler belirlenir. • Daha sonra, belirlenen ürün ve hizmetler Tablo 1’de gösterildiği gibi belirli faaliyet alanları altında toplulaştırılabilir. Tablo 1: Faaliyet Alanı – Ürün/Hizmet Listesi • Belirlenen ürün ve hizmetlerin birbirleriyle olan ilişkileri gözetilerek belirli faaliyet alanları altında toplulaştırılması, kuruluşun organizasyon şemasının ve faaliyetlerinin bütününün gözden geçirilmesi açısından faydalı bir çalışmadır. Belirlenen faaliyet alanları, stratejik planlama sürecinin daha sonraki aşamalarında dikkate alınır. Ayrıca, paydaşların görüş ve önerileri alınırken, bu aşamada belirlenen faaliyet alanları bazında çalışmalar yürütülebilir.
Faaliyet Alanları İle Ürün Ve Hizmetlerin Belirlenmesi ÖRNEK: Muğla İl MEM Stratejik Plan Temel Eğitim Hizmetleri MADDE 10 – (1) Temel eğitime ilişkin hizmetler aşağıda belirtilmiştir. a) Okul öncesi eğitimi yaygınlaştıracak ve geliştirecek çalışmalar yapmak, b) İlköğretim öğrencilerinin maddi yönden desteklenmesini koordine etmek.
Faaliyet Alanları İle Ürün Ve Hizmetlerin Belirlenmesi ÖRNEK: Muğla İl MEM Stratejik Plan Mesleki ve Teknik Eğitim Hizmetleri MADDE 12 – (1) Mesleki ve teknik eğitime ilişkin hizmetler aşağıda belirtilmiştir. a) Mesleki ve teknik eğitim-istihdam ilişkisini yerelde sağlamak ve geliştirmek, b) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında çıraklık eğitimi ile ilgili iş ve işlemleri yapmak, c) Meslekî ve teknik eğitimin yerel ihtiyaçlara uygunluğunu sağlamak.
D- Paydaş Analizi • Katılımcılık stratejik planlamanın temel unsurlarından biridir. Kuruluşun etkileşim içinde olduğu tarafların görüşlerinin dikkate alınması stratejik planın sahiplenilmesini sağlayarak uygulama şansını artıracaktır. • Diğer yandan, kamu hizmetlerinin yararlanıcı ihtiyaçları doğrultusunda şekillendirilebilmesi için yararlanıcıların taleplerinin bilinmesi gerekir. Bu nedenle durum analizi kapsamında paydaş analizinin yapılması önem arz etmektedir.
Paydaş Analizi Paydaş: Kurum faaliyetlerinden etkilenen veya bu faaliyetleri etkileyen kişi, grup veya kurumlar. Çalışanlar, Hizmet alanlar, Liderler, Stratejik Ortaklar ve Temel Ortaklardır. 26
Paydaş Analizi İç Paydaş (Çalışanlar) Dış Paydaş (Temel Ortak, Stratejik Ortak, Tedarikçiler) Müşteri (Yararlanıcı, Hedef kitle) 27
İç paydaşlar(Çalışanlar) Kuruluştan etkilenen veya kuruluşu etkileyen kuruluş içindeki kişi, grup veya (varsa) ilgili/bağlı kuruluşlardır. ÖRNEK: Kuruluşun çalışanları ve yöneticiler 28
Dış Paydaşlar Kuruluştan etkilenen veya kuruluşu etkileyen kuruluş dışındaki kişi, grup veya kurumlardır. ÖRNEK: Kuruluş faaliyetleriyle ilişkisi olan diğer kamu ve özel sektör kuruluşları, kuruluşa girdi sağlayanlar, sendikalar, ilgili sektör birlikleri 29
Stratejik Ortak Gönüllülük vardır. Vizyona ulaşabilmek için onlarla ortaklık yapmak gerekir. “Kazan Kazan” yaklaşımı. ÖRNEK: Medya 30
Temel Ortak Kanunla bağlı olduğumuz. Hiçbir zaman ayrılamayacağımız. İşbirliği yapmak zorunda olduğumuz ortaklar. ÖRNEK: Genel müdürlük için MEB, İl Milli Eğitim Müdürlükleri için Valilik 31
Yaralanıcı, Hedef kitle Kurumun ürettiği hizmetleri ve/veya malları kullanan, alan ve bunlardan yararlanan kişi, grup veya kurumlar. 32
Paydaş Görüşleri Alınması Kurumun hangi faaliyetleri ve hizmetleri sizin için önemlidir? Kurumun olumlu yönleri nelerdir? Kurumun geliştirilmesi gereken yönleri nelerdir ? Kurumdan beklentileriniz nelerdir? 34
Paydaş analizi ile; Planlama sürecinin ilk aşamalarında paydaşlarla etkili bir iletişim kurularak • Bu kesimlerin ilgi ve katkısının sağlanması, • Paydaşların görüş ve beklentilerinin tespit edilmesi, • Kuruluşun faaliyetlerinin etkin bir şekilde gerçekleştirilmesine engel oluşturabilecek unsurların saptanması ve bunların giderilmesi için stratejiler oluşturulması,
Paydaşların birbirleriyle olan ilişkilerinin ve olası çıkar çatışmalarının tespit edilmesi, • Paydaşların kuruluş hakkındaki görüşlerinin alınmasıyla kuruluşun güçlü ve zayıf yönleri hakkında fikir edinilmesi, • Paydaşların hangi aşamada katkı sağlayacağının tespit edilmesi, • Paydaşların görüş, öneri ve beklentilerinin stratejik planlama sürecine dahil edilmesiyle planın bu kesimlerce sahiplenilmesi ve planın uygulanma şansının artması amaçlanır.
Paydaş Görüşleri Alınması Mülakat Anket uygulanması Atölye çalışması Toplantı 37
MEB’İN PAYDAŞLARI O: Bazı Paydaşlar, bir kısmı ile ilişki vardır. V: Paydaşların tamamı
Paydaşların Değerlendirilmesi Bu matriste; • ETKİ, paydaşın kuruluşun faaliyet ve hizmetlerini yönlendirme, destekleme veya olumsuz etkileme gücünü, • ÖNEM ise kuruluşun paydaşın beklenti ve taleplerinin karşılanması konusuna verdiği önceliği ifade eder.
KURULUŞ İÇİ ANALİZ ÇEVRE ANALİZİ Stratejik planlamanın en önemli unsurlarından biri olan kurum içi ve çevre analizi bölümü; Kurumun kendi örgütsel durumunun yanı sıra dışarıdaki yapıyı da analiz ettiği bölümdür. Kurum İçi ve Çevre analizi olarak ikiye ayrılır. 42
Kuruluş İçi Analiz • Kuruluşun yapısı, (Kurumun Yönetim Şeması) • Beşeri Kaynakları, (Kurumdaki personel sayısı, dağılımı, eğitim düzeyi, türlerine göre okul sayısı vb..) • Kurum Kültürü, • Teknoloji, ( Teknolojik alt yapı ve donanım) • Mali Durum, (Kurum içi gelir gider tabloları) başlıklarının dikkate alındığı analiz türüdür. 43
Çevre analizi (PEST +E Analizi) • Politik/Hukuki • Ekonomik • Ekolojik • Sosyal/Kültürel • Teknolojik
Çevre Analizi/PEST+E Analizi • Kurumun kontrolü dışındaki koşulların ve eğilimlerin incelenmesi. • Analiz kapsamında ekonomik,sosyal, siyasal, demografik, kültürel, çevresel, teknolojik ve rekabete yönelik etkenlerin incelenmesi gerekir.
Çevre analizi (PEST) Politik/Hukuki Faktörler • İlgili yasalar • Vergi sistemi • Hükümetin öncelikleri • Hükümetin değişmesi • Hükümet politikaları • Mevcut hükümetin durumu • Devletin müdahalesi • Uluslar arası ilişkiler
Çevre analizi(PEST) Ekonomik Faktörler • Dünyadaki genel ekonomik durum • Uluslar arası ekonomik kuruluşlar • Ticari döngüler • Enflasyon ve değişim oranları • Ekonomik büyüme • İş gücü mevcudiyeti • Para ve kredi kaynakları
Çevre analizi (PEST) Sosyal/Kültürel Faktörler • Çevreye olan hassasiyet • Tüketici eğilimleri • Yeni ihtiyaç ve istekler • Toplumun yaş ve eğitim dağılımı • Doğum artış oranı ve ortalama ömür • Toplumdaki etik değerler
Çevre analizi(PEST) Teknolojik Faktörler • Internet kullanımının yaygınlığı • Yeni ürünler • Altyapı teknolojisi • Enerji kaynakları ve kullanabilirlik • ARGE harcamaları • Teknoloji transferi