رويكرد نوين براي مديريت بحران ”سيستم مديريت بهداشت شغلي, ايمني و محيط زيست“ HSE-MS

1. 13 13 رويكرد نوين براي مديريت بحران ”سيستم مديريت بهداشت شغلي, ايمني و محيط زيست“ HSE-MS دكتر مسعود رباني استاديار دانشكده فني دانشگاه تهران

2. شرايط حاكم بر كسب و كار • رقبا • تكنولوژي • نيروي انساني • كيفيت • هزينه • مشتريان • سود خالص • سياست گذاري ها

3. مديريت بحران مديريت بحران نگرش نوين نگرش سنتي • آمادگي براي پاسخ گويي به بحران • كاهش آسيب ناشي از بحران • حفظ منابع سازمان • پايداري سازمان • يك الزام براي سرآمدي سازماني

4. سازمان سرآمد مسئوليت اجتماعي نتيجه گرا توسعه شراكت سازمان سرآمد بهبود, نوآوري و يادگيري مستمر مشتري گرا ثبات در رهبري و مقاصد مشاركت و توسعه منابع انساني مديريت مبتني بر واقعيات

5. مديريت Management نگرش سنتي نگرش نوين سيستم مديريتي Management System • ايجاد روش‌هايي براي گرداندن امور • ارائه سياست‌هاي تشويق و تنبيه • توجه صرف به نتايج • عدم توجه به فرآيند گرايي • عدم توجه به لزوم بهبود مستمر

6. سيستم مديريت Behavior Follows Structure. Peter Senge رفتارها منبعث از ساختار مي‌باشند. پيتر سنژ

7. سيستم مديريت Management System مجموعه‌اي متشكل از اجراء بهم پيوسته بمنظور برنامه‌ريزي سازمان‌دهي، هدايت و كنترل امور در جهت نيل به مقاصد و اهداف سازمان

8. Health, Safety, Environment, Management System مجموعه‌اي متشكل از اجزاء بهم پيوسته در راستاي تحقق اهداف معين بهداشت شغلي، ايمني و زيست محيطي در يك سازمان در چارچوب برنامه‌ريزي، سازماندهي، هدايت و كنترل اجزاء

9. نكات كلي در خصوص HSE-MS • همخواني HSE- MS هاي طراحي شده با ساختار سري استاندارد ISO 9000 • تلاش در جهت نزديكي سيستم‌هاي مديريتي بهداشت شغلي، ايمني و سيستم مديريت زيست محيطي • ساختار HSE بگونه‌اي است كه مديريت ايمني و بهداشت شغلي و مديريت زيست محيطي در يك سازمان پشتيبان يكديگر و در موارد مشترك ايجاد همپوشاني نمايند.

10. نكات كلي در خصوص ساختار HSE-MS • تمركز بر شناسايي عوامل آسيب رسان بالقوه (Hazards) • چگونگي تعامل عوامل آسيب‌رسان با محيط اطراف (Risks) • شناسايي فعاليت‌هاي بحراني (Critical Activities) فعاليت‌هايي در HSE- MS بحراني قلمداد مي‌گردند كه مي‌توانند بنحو مطلوبي در كنترل و يا حذف ريسك‌ها و خطرات عمل نمايند. • ارزيابي ريسك‌ها (Risk Assessment) • ايجاد اقدامات كنترلي مناسب براي مهار ريسك‌ها و استمرار در اجراي آنها • اندازه‌گيري‌ها و پايش عملكرد سيستم HSE

11. ساختار HSE- MS

12. رهبري و هدايت خط‌مشي و اهداف استراتژيك سازماندهي، تعيين مسئوليت‌ها، منابع، استانداردها و مستندسازي ارزيابي و مديريت ريسك طرح‌ريزي اقدام اصلاحي اجرا و پايش كنترل مميزي اقدام اصلاحي و بهبود بازنگري مديريت اقدام اصلاحي و بهبود

13. رهبري و هدايت • انگيزه كاركنان بر پايه آگاهي، درك و پذيرش مسئوليت • باور حاكم بر شركت در زمينه HSE • برقراري و حمايت ازشيوه‌هاي منسجم گزارش‌دهي عملكرد سيستم • مشاركت در تمامي سطوح از طريق جوياشدن نقطه نظرات و مداخله در توسعه سيستم • تعهد در برآوردن اهداف و دستيابي به نتايج معين شده باور انگيزه بسترسازي در جهت اجرا و بهبود HSE-MS مشاركت تعهد

14. خط مشي و اهداف استراتژيك • مديريت عالي بايد خط‌مشي و اهداف استراتژيك را معين و مستند نمايد و در اين راستا حصول اطمينان مديريت عالي نسبت به موارد زير ضرورت دارد: • سازگاري با اهداف كلان (احتمالاً از سوي سازمان مادر اعلام شده‌اند) • ارتباط اهداف با دامنه كاربرد • قابليت دسترسي به خط‌مشي و اهداف

15. سازمان‌دهي، تعيين مسئوليت‌ها، منابع، استانداردها و مستندسازي • اين قسمت شامل موارد زير مي‌شود: • مسئوليت‌ها و ساختار سازماني • نماينده مديريت • منابع • شايستگي و صلاحيت • پيمانكاران • ارتباطات • مستندسازي و كنترل آنها

16. سازمان‌دهي، تعيين مسئوليت‌ها، منابع، استانداردها و مستندسازي بيان كننده روابط با كاركنان پيمانكاران و نقش‌هاي آن در قبال سيستم باشد. بيان كننده روابط بين بخش‌هاي عملياتي باشد ساختار سازماني مناسب براي استقرار و نگهداري HSE- MS بيان كننده چگونگي ارتباط با طرف‌هاي خارج سازماني مرتبط باشد وجود نمايندگاني براي هماهنگي در استقرار و نگهداري سيستم

17. منابع مديريت عالي جهت حصول اطمينان از عملكرد اثربخش HSE- MS بايد منابع كافي را اختصاص دهد. تخصيص منابع در فواصل زماني معين بعنوان بخشي از بررسي مجدد HSE-MS لحاظ گردد.

18. تعيين صلاحيت (دانش/ مهارت/ تجربه) انتخاب كاركنان شايستگي و صلاحيت فراهم نمودن آموزش در صورت نياز بررسي مجدد عملكرد مدل پيشنهادي HSE-MS براي ايجاد و حفظ صلاحيت كاركنان

19. شايستگي و صلاحيت • ايجاد روش‌هاي اجرايي معين جهت اطمينان از بكارگيري نيروي انساني داراي صلاحيت • بررسي مستمر صلاحيت كاركنان • ايجاد روش‌هاي اجرايي براي اطمينان و افزايش صلاحيت از طريق تعيين نيازهاي آموزش براي پرسنل

20. پيمانكاران • انتخاب پيمانكاران بايستي با توجه به الزامات قانوني و ساختار HSE- MS سازمان باشد. • تبادل اطلاعات بين پيمانكاران و شركت در خصوص موارد HSE انجام پذيرد. • هر پيمانكار برنامه موثر و مرتبط آموزشي در زمينه HSE داشته باشد • تعيين روش‌هايي براي پايش و ارزيابي عملكرد پيمانكاران در زمينه‌هاي HSE

21. برقراري روش اجرايي براي ثبت عوامل بالقوه آسيب‌رسان در زمينه HSE در برگيرنده فهرست اقدامات كاهش دهنده اثرات برقراري روش‌هاي اجرايي براي ثبت الزامات قانوني، اقدامات اجرايي لازم مديريت ريسك برقراري روش‌هاي اجرايي براي تنظيم معيارهاي اجرايي در فعاليت‌ها و وظايف بحراني HSE برقراري روش‌هاي اجرايي براي رعايت خط‌مشي و اهداف HSE در چارچوب ارزيابي ريسك با درج معيارهاي لازم

22. مديريت ريسك • جايگاه مديريت ارشد در قبال كنترل ريسك • رهبري و درگير نمودن پرسنل در امور ريسك‌هاي HSE • هدايت بسوي بهبود مستمر فعاليت‌ها • اولويت‌بندي اقدامات، تشريح وظايف و تأمين منابع • ايجاد جلسات مستمر HSE بمنظور آگاهي بخشي • توجه به نيازهاي داخلي و خارجي HSE و درج آنها در اهداف و فرآيندهاي سازمان • پايش ارزيابي ريسك

23. طرح ريزي برنامه پروژه‌هاي HSE در برگيرنده برنامه زمان‌بندي منابع مسئوليت‌ها و اختيارات برنامه‌ها ايجاد روش‌هاي اجرايي براي اطمينان از اينكه تجهيزات و تأسيسات از نظر HSE مورد تأييد هستند. لزوم فرآيند مهندسي با درج نكاتHSE يكپارچگي سرمايه براي كليه فرآيندهايي كه فقدان رويه مكتوب منجر به تخطي از خط‌مشي HSE يا نقض الزامات قانوني مي‌گردند، مستندات لازم فراهم شود. در اين زمينه به خريد توجه شود. رويه‌ها و دستورالعمل‌هاي كاري طرح‌ريزي ايجاد رويه‌هايي براي كنترل تغييرات جهت اجتناب از تأثير نامطلوب بر HSE مديريت تغيير طرح‌ريزي وضعيت‌هاي اضطراري و غير مترقبه استقرار رويه‌هايي براي تعيين وضعيت‌هاي اضطراري ايجاد طرح‌هاي مقابله با وضعيت‌هاي اضطراري در تدوين طرح‌ها توجهات زيست محيطي در تقابل با مقولات ايمني مورد نظر باشند

24. اجرا و پايش برقراري روش اجرايي براي پايش جنبه‌هاي عملكرد HSE شامل پايش‌ها و اندازه‌گيري‌ها اندازه‌گيري‌هاي Proactive/ Reactive پايش اجرا فعاليت‌ها و وظايفي كه مقرر شده‌اند، به اجرا درآيند. در اين زمينه رويه‌ها، دستورالعمل‌ها، پروانه‌هاي كار و . ايجاد شوند. معرفي مسئوليت‌ها در قبال عدم انطباق‌ها، ايجاد روش‌هاي اجرايي براي تفحص عدم انطباق‌ها و معرفي اقدامات اصلاحي عدم انطباق و اقدامات اصلاحي اجرا و پايش ايجاد روش براي ثبت و گزارش داخلي حوادث مرتبط با HSE، اتصالات قانوني، اتصال با طرف‌هاي ذينفع گزارش وقايع پيگيري وقايع روش اجرايي معين براي امكان پي‌گيري حوادث تا امكان داوري پديد آيد ثبت سوابق روش اجرايي معين براي كنترل سوابق

25. مميزي • شركت بايد نسبت به برقراري روش‌هاي اجرايي مميزهايي كه بعنوان بخشي از كنترل فعاليت‌هاي معمول مي‌باشد، اقدام نمايد. • اهداف مميزي • ميزان دستيابي به موارد طرح‌ريزي شده • ميزان دستيابي به خط‌مشي/ اهداف و معيارهاي HSE شركت • پيروي از الزامات قانوني • شناسايي نواحي بهبود

26. بازنگري مديريت • مديريت عالي شركت مي‌بايستي در فواصل زماني معين نظام مديريت HSE و كارآيي عملكرد آن را مورد بازنگري قرار دهد. • بررسي مجدد مديريت بايد شامل موارد زير باشد: • نياز به تغييرات خط‌مشي و اهداف • تخصيص منابع براي استقرار و برقراري HSE- MS • شناسايي موقعيت‌هاي بهبود بويژه در اتصال با عوامل آسيب‌رسان و وضعيت‌هاي اضطراري

27. استقرار HSE-MS در ايران • وزارت نفت • وزارت نيرو • صنايع خودرو سازي / سيمان • پروژه هاي ملي