onderwijs dat de stad inhaalt

1. onderwijs dat de stad inhaalt Robert Voorhamme schepen voor onderwijs, werk, economie en middenstand

2. grootstedelijke uitdagingen? internationale uitwisseling leert dat • Antwerp is a specific context for education: • in terms of school-population • in terms of socio-economic setting • … but challenges are comparable with other cities/regions  Wat zijn de grootstedelijke uitdagingen?

3. grootstedelijke uitdagingen! Basisonderwijs 2010-2025 Gemiddelde min/max toename 3-11 jarigen 19.000 kinderen of 37% = 760 extra klassen (25 lln) of 38 extra scholen* van 500 lln of *157.092 m² = 16 ha

4. grootstedelijke uitdagingen! Jongerenwerkloosheid

5. grootstedelijke uitdagingen! Jongerenwerkloosheid

6. grootstedelijke uitdagingen! Jongerenwerkloosheid

7. grootstedelijke uitdagingen! Jongerenwerkloosheid

8. grootstedelijke uitdagingen! Ongekwalificeerde uitstroom: Vlaanderen

9. Moeilijk of onmogelijk? • achtergrond leerlingen en te weinig ouderbetrokkenheid • reeds veel inspanningen van scholen en schoolteams • flankerend onderwijsbeleid •  structureleeigenschappen van onderwijs in A

10. Eigenschappen onderwijs in A met als benchmark Vlaanderen kleuteronderwijs: 22.153 = 8,8 % van Nederlandstalig kleuteronderwijs lager onderwijs: 31.935 = 7,8 % van Nederlandstalig lageronderwijs kleuter en lager: 54.088 leerlingen = 8,2 % van Nederlandstalig basisonderwijs secundair onderwijs: 36.602 leerlingen = 8,0 % van Nederlandstalig leerplichtonderwijs Leerplichtonderwijs: 100.690 leerlingen = 8,1 %van Nederlandstalig leerplichtonderwijs 262 instellingen leerplichtonderwijs (vestigingsplaatsen niet apart) = 7,3 % van Nederlandstalig leerplichtonderwijs = 384,3 lln / instelling (Vlaanderen: 311,3 lln/instelling) Enkele conclusies: Traditionele centrumfunctie minder belangrijk dan specifieke plaats binnen demografische verschuiving Dip zit nu in lager onderwijs: gemiddeld 6.329 per leeftijd (van 2,5 tot 6 jarigen) in kleuteronderwijs, gemiddeld 5.322 per leerjaar in lager onderwijs Relevant meer leerlingen per instelling: scholen in de stad zijn significant groter Schooljaar 2009-2010 Cijfers departement onderwijs

11. Buitengewoon basisonderwijs: 2.563 = 8,6 % van BuBaO in Vl = 4,7 % van BaO in A (Vl: 4,4 %) Buitengewoon secundair onderwijs: 1690 = 8,9 % van BuSecO in Vl = 4,6 % van SecO in A (Vl: 4,1%) Eigenschappen onderwijs in A met als benchmark Vlaanderen Schooljaar 2009-2010 Cijfers departement onderwijs

12. OKAN: 718 = 29,5 % van OKAN in Vlaanderen = 1,9 % van SecO in A (Vl: 0,5 %) Eigenschappen onderwijs in A met als benchmark Vlaanderen • 1B: 943 • = 10,3 % van 1B in Vlaanderen • = 18,5% van 1e jaar SecO (Vl: 13,3 %) Schooljaar 2009-2010 Cijfers departement onderwijs

13. ASO in 2e graad: 4.179 = 6,7 % van ASO in 2e graad in Vl = 39,7 % van 2e graad in A (Vl: 44,7 %) ASO in 3e graad: 3.503 = 6,5 % van ASO in 3e graad in Vl = 30,9 % van 3e graad in A (Vl: 36,0 %) Eigenschappen onderwijs in A met als benchmark Vlaanderen • KSO in 2e graad: 642 • = 22,2 % van KSO in 2e graad in Vl • = 6,1 % van 2e graad in A (Vl: 2,1 %) • KSO in 3e graad: 708 • = 21,6 % van KSO in 3e graad in Vl • = 6,2 % van 3e graad in A (Vl: 2,2 %) Schooljaar 2009-2010 Cijfers departement onderwijs

14. TSO in 2e graad: 2.752 = 6,4 % van TSO in 2e graad in Vl = 26,1 % van 2e graad in A (Vl: 30,8 %) TSO in 3e graad: 3.516 = 7,0 % van TSO in 3e graad in Vl = 30,9 % van 3e graad in A (Vl: 33,2 %) Eigenschappen onderwijs in A met als benchmark Vlaanderen • BSO in 2e graad: 2.944 • = 9,5 % van BSO in 2e graad in Vl • = 28,0 % van 2e graad in A (Vl: 22,4 %) • BSO in 3e graad: 3.619 • = 8,5 % van BSO in 3e graad in Vl • = 31,9 % van 3e graad in A (Vl: 28,6 %) Schooljaar 2009-2010 Cijfers departement onderwijs

15. BSO Handel in 2e graad Sec: 828 = 14,2 % van BSO Handel in 2e graad in Vl = 8,0 % van 2e graad SecO in A (Vl: 4,2 %) BSO Handel in 3e graad Sec: 980 = 11,3 % van BSO Handel in 3e graad in Vl = 8,8 % van 3e graad SecO in A (Vl: 5,8 %) Eigenschappen onderwijs in A met als benchmark Vlaanderen Schooljaar 2009-2010 Cijfers departement onderwijs

16. Antwerpen, een grootstad met uitdagingen … schoolse vertraging Basis: 28.2 % (09-10) Vlaanderen: 15,5%(08-09)

17. Antwerpen, een grootstad met uitdagingen … schoolse vertraging Secundair: 51 % (09-10) Vlaanderen: 29,4%(08-09)

18. Antwerpen, een grootstad met uitdagingen … capaciteitstekort Saldo max. capaciteit 2011-2012 vs geboortecohorte 2010 (instappers) districtsniveau

19. een stad om te activeren: strategische doelstellingen stad en ORA • - Iedereen in Antwerpen heeft en grijpt de kans om een kwalificatie te behalen die leidt tot actief en verantwoord burgerschap, brede persoonsvorming en toegang tot het hoger onderwijs en/of de arbeidsmarkt. • - Scholen en schoolomgevingen zijn aangename leer- en leefomgevingen waar veiligheid, integriteit en respect gewaarborgd zijn voor leerlingen, leerkrachten en de buurt. • - Het Antwerps Hoger onderwijs vormt een krachtig netwerk. • - Antwerpen is een studentenstad met internationale uitstraling. • - De stad zorgt ervoor dat kinderen en jongeren meer bezig zijn met cultuur en sport.

20. Actieve stad- organigram AOB Coördinatie algemeen onderwijsbeleid Beleid en beheer Leren en innoveren Brede scholen Veilige scholen Verkeersveilige schoolomgevingen Centraal Meldpunt/ spijbelambtenaar School aan de Beurt Netwerkcoaching SWAT (opvangproject) Projectwerking Samenwerking Onderwijs & Arbeidsmarkt Studiewijzer Sociaal onderwijsbeleid Netwerk Hoger Onderwijs Samenwerking Onderwijs & Cultuur en Sport Extra Muros Buitenschoolse kinderopvang

21. Speerpunten vanLeren & Innoveren Versterken van schoolbeleid Een begeleidende pedagogische aanpak Helpen ontwikkelen van kwaliteitsvolle leerloopbanen Verhogen van participatie van leerlingen en ouders Ontwikkeling van taalbeleid ondersteunen

22. Speerpunten van Brede Scholen Voeren van een sociaal onderwijsbeleid Omgaan met diversiteit Samenwerken en netwerken in de buurt en met de cultuur- en sportsector Overleg en samenwerking met het Hoger Onderwijs Uitbouwen van een kwaliteitsvolle buitenschoolse kinderopvang Toegang bieden tot betaalbare en kwaliteitsvolle één- en meerdaagse activiteiten in en buiten de stad.

23. Speerpunten van Veilige Scholen Draaischijf tussen jongeren en gerichte hulpverlening Uitbouwenvan ondersteunend netwerk risicojongeren Het spijbelgedrag analyseren en terugkoppelen Verhogen van de verkeersveiligheid van en naar school Verhogen van de sociale veiligheid in en rond de school Versterken van reactief vermogen bij crisissituaties

24. actieve stad vol uitdagingen Beleidsprioriteit: (capaciteit van) onderwijsinfrastructuur Gezamenlijke uitdaging?  Vrije schoolkeuze, ook in de stad? Concreet:  Hoe zorgen we netoverschrijdend voor een behoeftedekkend én divers aanbod? = meetbare doelstelling

25. actieve stad vol uitdagingen Beleidsprioriteit: Samen tot aan de meet vaststellingen: Aantal zittenblijvers in Vlaanderen is één van de hoogste in Europa. In grootsteden zoals Antwerpen liggen deze cijfers nog hoger. Dit hoge aantal is problematisch om allerlei redenen.

26. Antwerpen, een stad om te scholen

27. Antwerpen, een stad om te scholen • Beleidsprioriteit: Samen tot aan de meet • vaststellingen: • In het Vlaamse onderwijs zien we tijdens het laatste decennium golf van uiteenlopende onderwijsvernieuwende initiatieven. Opmerkelijk: deze initiatieven leiden er niet toe dat aantal zittenblijvers daalt.

28. Antwerpen, een stad om te scholen • Beleidsprioriteit: Samen tot aan de meet • Uitgangspunten boek en project ORA / Baobab : • Onderwijsvernieuwende initiatieven in scholen worden soms geïmplementeerd zonder dat het voor de betrokkenen duidelijk is waarom deze initiatieven zinvol zijn en waartoe ze dienen. • Het boek verzamelt bepaalde van deze initiatieven in een groter geheel en stelt ze ten dienste van één centraal vooropgesteld doel: een groep leerlingen samenhouden tot het einde van de rit = SAMEN TOT AAN DE MEET

29. Antwerpen, een stad om te scholen • Beleidsprioriteit: Samen tot aan de meet • Gezamenlijke uitdaging? • Afstappen van het dogma van de homogene klasgroepen? • Onderwijs dat de wereld inhaalt? • Concreet: •  Willen we samen van zittenblijven de absolute uitzondering maken? • = meetbare doelstelling

30. Meer info? www.antwerpen.be/onderwijs (beeld = printscreen van website)

31. Reflectiegesprek • a. Staat het katholiek onderwijs achter de beleidsprioriteit ‘Samen tot aan de meet?’ • b. Wat dienen we als school te doen om ‘zittenblijven’ in de Antwerpse scholen op korte termijn te halveren en af te schaffen op lagere termijn?