PATATA

1. PATATA LANDAREA Patata(Solanum tuberosum) urtaro metro bat lortzen duen landare bat da. Tuberkulu bat hain zuzen ere. Gehien konsumitzen ditugun janarien artean laugarrean postuan dago. Tomatearen eta berenjenaren familiarena da. Bi patata espezie daude: andijena (Andeetan gehien landatuta) eta tuberosum (gehien jaten duguna). -Erein dezakegu patatak lortzeko? Ez, tuberkulo osoa edo zati bat landatuz lortzen dugu patata, baina, gaur egun zientzialariek ikerketak egiten ari dira ereinekin patatak lortzeko. Ona al da patata jatea? Bai, karbohidratoak, energia iturri, bitamina C eta potasioa dituelako. -Patataren azala jateko ona da? Bai azala fibra asko du eta patataren nutriente asko patataren azalean dago. Baina inportantea da ondo garbitzea eta parte berdeak eta broteak kentzea jan baino lehen. -Patatak pozointsuak ahal dira? Tuberkuloa ez da baina parte berdeak eta hostoak toxikoak dira. Oso arraroa da patataren kontsumoarengatik pozointzea. -Zein patata kantitatea kontsumitzen da munduan urtero? Europan 93 kg. pertsonatik gutxi gora behera. Herrialde azpigaratuetan bakarrik 21kg.

2. GALDERAK -Erein dezakegu ereinak patatak lortzeko? Ez, tuberkulo osoa edo zati bat landatuz lortzen dugu patata, baina, gaur egun zientzialariek ikerketak egiten ari dira ereinekin patatak lortzeko. -Osasuntsua al da patata jatea? Bai, karbohidratoak, energia iturri, bitamina C eta potasioa dituelako. -Patataren azala jateko ona da? Bai azala fibra asko du eta patataren nutriente asko patataren azalean dago. Baina inportantea da ondo garbitzea eta parte berdeak eta broteak kentzea jan baino lehen. • -Patatak pozointsuak ahal dira? • Tuberkuloa ez da baina parte berdeak eta hostoak toxikoak dira. Oso arraroa da patataren kontsumoarengatik pozointzea. • -Zein patata kantitatea kontsumitzen da munduan urtero? • Europan 93 kg. pertsonatik gutxi gora behera. Herrialde azpigaratuetan bakarrik 21kg.

3. -Patatak pozointsuak izan daitezke? Tuberkuloa ez , baina parte berdeak eta hostoak toxikoak dira. Oso arraroa da patataren kontsumoarengatik pozointzea. -Zenbat patata kontsumitzen da munduan urtero? Europan 93 kg. pertsona bakoitzatik gutxi gora behera. Herrialde azpigaratuetan bakarrik 21kg.

4. PATATAK PATATAREN KURIOSITATEAK

5. NOIZ ETA NON HASI ZIREN NEKARAZIEK PATATA LANDATZEN? • Lehenengo papak landatu ziren Peruren eta Boliviaren arteko mugan, Titicaca lakuan hain zuzen ere, duela 8.000 urte.

6. Zenbat papa motak daude? • Paparen zentro internazionalean konserbatzen dira 7.500 papa mota, horietatik 1950 silbestreak dira.

7. Zenbat papa sortzen dira munduan? • 2006 nekazariek 315 milio papa toneladak ekoiztu zuten.

8. Zein herrialdetan sortzen dira papa gehienak? • Txina da herrialde nagusia papak sortzeko jarraian Rusia federazioa eta India.

9. Zenbat denbora behar dute papak humatzeko? • Eguraldiaren arabera. Zona tropikalean nekazariek jaso ahal dute 90 egun landatu eta gero, beste leku hotzagoetan beharko dute 150 egun inguru.

10. Papek loreak dituzte? • Bai, papak lorea du, bainak berdeak txikiak bihurtzen dira, eta haietatik 100etik 400etara hasiak dituzte.

11. PAPAREN URTEA Paparen garrantzia

12. AIPren kontzeptua OBJETIBOEN DEKLARAZIOA:Papa oso garrantzitsua da herrialdegaratuetan., horregatik “El Año Internacional de la Papa” delakoaren helburua paparen kultiboa haunditzea da.

13. ELIKADURA ETA OSASUNA: 50 urte zehar, urtaro batzuen zehar karentziak izan dituzte nekazariek. Papak nutriente asko ditu eta elikadura hobetzeko eta nutrizioa eza txikitzeko balio du. Gainera emakume eta umeen osasuna hobetuko du.

14. POBREZIA TXIKITZEKO: Familien diru sarrerak handitu beharko dituzte pobrezia txikitzeko. Horretarako nekazariek merkatura eramango dituzten produktuak jendearen onarpena jaso behar dute. Eguneroko elikaduran papa oso garrantzitsua denez produkzioa zabaltzen bada diru gehiago lortuko dute nekazariek.