840 likes | 1.26k Views
آموزش الکترونيکي. E-Learning. عناوين و مطالب. تعاريف و اهداف آموزش الکترونيکي ساختار و مدل سيستم هاي آموزش الکترونيکي استانداردهاي رايج در توليد محتوا و سيستم هاي الکترونيکي اصول طراحي و ايجاد محتوا و سيستم هاي الکترونيکي ارزيابي سيستم هاي آموزش الکترونيکي(مزايا و معايب)
E N D
آموزش الکترونيکي E-Learning
عناوين و مطالب • تعاريف و اهداف آموزش الکترونيکي • ساختار و مدل سيستم هاي آموزش الکترونيکي • استانداردهاي رايج در توليد محتوا و سيستم هاي الکترونيکي • اصول طراحي و ايجاد محتوا و سيستم هاي الکترونيکي • ارزيابي سيستم هاي آموزش الکترونيکي(مزايا و معايب) • معرفي چند نمونه کاربردي • کار با يک سيستم نمونه
تعاريف و اهداف آموزش الکترونيکي • آموزش الکترونيکي به زبان ساده به مفهوم يادگيري به کمک کامپيوتر و شبکه هاي اطلاع رساني است. • بهره گيري از فناوري هاي نوين اطلاعاتي و ارتباطي مانند اينترنت و سيستم هاي چند رسانه اي به عنوان ابزارهايي جهت بهبود كيفيت آموزش و فراگيري ، از طريق ارائه تسهيلاتي جهت دسترسي آسان به منابع و خدمات آموزشي و نيز فراهم نمودن سازوكارهايي چون تعامل و همكاري از راه دور.” • اين آموزش شامل: • web-based teaching materials, multimedia CD ROMs • or web sites, discussion boards, • collaborative software, e-mail, blogs, wikis, text • chat, computer aided assessment, simulations, • games, learning management software, electronic • voting systems and more. • است.
مؤلفه ها و معماري سيستم آموزش الکترونيکي • سيستم مديريت آموزشي LMS • سيستم مديريت محتواي آموزشي LCMS • سيستم توليد و تهيه محتويات الکترونيکي • سيستم ارزيابي و سنجش • و انواع ابزارهاي مختلف در توليد، ارائه و ذخيره محتويات الکترونيکي
سيستم مديريت آموزشLMS سيستم مديريت فراگيرينرم افزاري است كه مديريت آموزش و فراگيري افراد يك سازمان را به عهده دارد. اين سيستم يك نقطه دستيابي به مجموعه اي از منابع آموزشي است، اين ابزار ، مديريت برنامه آموزشي را LMSاتوماتيك مي نمايد و امكانات جديدي در اختيار قرار ميدهد.
ويژگيها و خصوصيات سيستم LMS • هدايت افراد در مجموعه دروس(کلاس درس مجازي، برخط و ...) • مديريت ثبت نام و ذخيره اطلاعات • مديريت همزمان مولفه هاي مختلف درگير در آموزش • مديريت منابع آموزشي و ارائه آنها • مديريت سطوح دسترسي و مسائل امنيتي • ذخيره پيشرفت و نحوه عمل دانشجويان • مديريت تعاملات • و سيستم مديريت انواع الگوهاي آموزشي
سيستم مديريت محتواي آموزشي LCMS • LCMS يک سيستم مديريت دانش مي باشد که امكان جمع آوري اطلاعات در اشكال و قالب هاي گوناگون ، نگهداري آن ها در انباره ها وبه اشتراك گذاردن، دوباره استفاده كردن ، مديريت Modularity بسته بندي آن ها به صورتي كه امكانو نمايش آن ها به صورت يك درس آموزشي وجود داشته باشد. • اين سيستم، مديريت اشياء آموزشي که در انباره هاي آموزشي وجود دارند را بر عهده دارد.
اشياء در محتواي آموزشي • يك شي آموزشي يك ماژول پايه محسوب مي شود كه از آن كل درس ساخته ميشود. • يک كليپ فيلم يا انيميشن يا صدا ، يك صفحه متن Assetناميده مي شود. Asset را مي سازند يك LO ، يك تصوير و ... كه در تركيب با يكديگرنيز بايد در انباره سيستم ذخيره شود و به روشني با ابرداده هاي خود تعريف گردد تا قابل بازيابي Asset هرو استفاده مجدد باشد. Razi University
قابليت هاي يک سيستم LCMS • مديريت Asset ها • جستجو روي محتويات آموزشي • مديريت حذف، اضافه و جايگزين اشياء آموزشي • کمک به تهيه محتويات آموزشي • ترکيب اشياء به منظور توليد يک درس الکترونيکي • امکان ارائه محتوا در رسانه هاي مختلف • مديريت نسخه هاي مختلف آموزشي • امکان تعريف يک سناريو و جريان کاري روي محتواي آموزشي • امکان تعريف نامحدود و سلسله مراتبي از اشياء آموزشي Razi University
استانداردها در سيستم آموزش الکترونيکي
استانداردهاي رايج در توليد محتواي الکترونيکي • استاندارد در سيستم هاي نرم افزاري داراي اهميت بسيار بالايي است. • نتايج پذيرش استاندارد: • از ديد خريداران • از ديد فروشنده گان • از ديد توليد کنندگان • از ديد طراحان و تحليل گران
نيازهاي کلان در يک سيستم آموزش الکترونيکي Accessibility Interoperability Durability Reusability Adaptability Affordability
نمونه استانداردهاي مهم جهاني IMS SCORM SIF IEEE LTSC AICC
نمونه استانداردهاي مهم جهاني استاندارد SCORM و IMS داراي همپوشاني زيادي در شرح و توصيف سيستم هاي آموزش الکترونيکي هستند. Sharable Content Object Reference Model=SCORM هدف SCORM ارائه يک چارچوب مشخص و معين براي توصيف مؤلفه ها و ارتباطات بين آنها در حوزه آموزش الکترونيکي مي باشد. SCORM محصولي از شرکت ADL مي باشد که زير نظر وزارت دفاع آمريکا مي باشد.
با SCORM چه بدست مي آوريم؟ محتواي درسي کوچک، قابل استفاده مجدد و قابل مشترک کردن محتواي داده اي قابل تعامل امکان منتقل نمودن محتوا به سيستم هاي ديگر
اجزاء اصليSCORM Asset SCO Aggregation Razi University
سلسله مراتب محتوا مدل Aggregation خود از سه بخش کلي تشکيل شده است: *مدل محتوايي: اصطلاحي براي تعريف اجزاي محتواي يك تجربه آموزشي متا داده: مكانيزمي براي توصيف اجزاي محتواي يك مدل محتوايي بسته بندي و يکپارچگي محتوا: اين مفهوم تعريف كننده چگونگي نمايش يا عرضه رفتار يك محتواي آموزشي
اصول و طراحي محتواي آموزش الکترونيکي • دانشجويان از فناوري ياد نمي گيرند، آنها از استراتژاي اساتيد خود در ايجاد ارتباط مؤثر فرا مي گيرند • استفاده از فناوريها آموزش قديمي روبرو را بهبود بخشيده زيرا نيازمند برنامه ريزي و سازماندهي است. • هر فناوري در ارتباطات نقشي را برعهده دارد. مانند داده ها، صوت ، تصوير، وب و .. • بهترين محتواي الکترونيکي براي آموزش از راه دور نيازمند برنامه ريزي و پشتيباني فني از اساتيد است.
اصول و طراحي محتواي آموزش الکترونيکي • آموزش مناسب استانداردها براي اساتيد برگزار شود. • لازم است در توليد محتوا از طراحي الکترونيکي ماژولار استفاده شود. يک ماژول يک سگمنت 10 تا 120 دقيقه اي است که در مورد يک مهارت و يا يک مفهوم آموزش مي دهد. • طراحي يک محتواي آموزشي را با توليد ماژول ها شروع کنيد. سعي نماييد محتوا داراي ساختار و سناريوي آموزشي ساده و مناسبي باشد. • شرايط دانشجويان و مخاطبان خود را در نظر بگيريد. • اهداف آموزشي محتواي الکترونيکي را با تجارب و زمينه دانشجويان در نظر بگيريد و آن را تعريف نماييد. • سعي نماييد در صورت امکان از روش ترکيبي ارائه محتويات استفاده نماييد.
ارزيابي سيستم آموزش الکترونيکي
مزاياي آموزش الکترونيکي آموزش الكترونيكي، ميتواند نقش مؤثري در افزايش انگيزة فراگير ايفا كند. برخي از عوامل انگيزهزا در اين شيوه: • جذابيتهاي استفاده از رايانه • امكان استفاده از صوت، تصوير و چند رسانهاي • امكان تنوعبخشي به مباحث و گرايشها بر اساس علاقة افراد • امكان مشاركت بيشتر فراگير در فعاليتهاي علمي و آموزشي
مزاياي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي، امكان بيشتري براي رعايت اولويتها وجود دارد. • برخي از عوامل فراهم آورندة اين امكان: • امكان انتخاب بيشتر براي فراگير و مديريت آموزشي بر اساس نيازها • امكان انعطاف برنامهها با توجه به اولويتهاي تعريف شده • امكان ارزيابي دائم برنامهها بر اساس ميزان استقبال مخاطبان و نظرخواهي ماشيني • پيوند آسانتر و بيشتر مراكز و فعاليتهاي علمي _ آموزشي با مراكز صنعتي و كاري • عدم نياز به صرف وقت براي فراگيري بسياري از مباحث غير ضروري، به خاطر آسان بودن استفاده از بانكهاي اطلاعاتي و متون آماده
مزاياي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي، فراگيران، حق و امكان بيشتري براي انتخاب اساتيد دارند. • برخي از عوامل اين مزيت عبارتند از: • تكثر گرايي و دسترسي آسان به اساتيد متعدد • عدم نياز به حضور فيزيكي اساتيد برجسته • دانشجو محوري • امكان مقايسه و ارزيابي دقيق اساتيد • امكان نظارت بيشتر بر اساتيد از سوي مديريت آموزشي
مزاياي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي، زمينة بيشتري براي تفكر و فهم مطالب فراهم است. • زيرا: • ارائة آموزش محدود به زمان خاصي نيست و چيزي از دست نميرود. • امكان تكرار و بازبيني درس فراهم است. • ارتباط استاد با دانشجو، دو سويه و مستمر است. • هميشه و در هر حال، امكان پرسش و پاسخ فراهم است. • نظارت هوشمند و ماشيني، ميزان فهم و مشاركت تكتك فراگيران را كنترل ميكند.
مزاياي آموزش الکترونيکي در شيوة الكترونيكي، امكان بيشتري براي نوشتن و نگهداري نوشتهها وجود دارد. • زيرا: • ابزار فراگيري، همان ابزار نگارش است. • سرعت ارائه و دريافت درس و ميزان توقف در بين آن قابل تنظيم است. • بايگاني و طبقهبندي نوشتهها بسيار آسانتر است. • جستجوي نوشتههاي گذشته و دسترسي به مطالب مورد نظر بسيار سريعتر است. • نگهداري نوشتهها نيازمند فضاي فيزيكي نيست و جايي اشغال نميكند. • نوشتههاي هر فرد به آساني قابل انتشار و استفاده و نقد ديگران است. پيشنهاد: • در نرمافزار مديريت آموزشي، براي يادداشت برداري فراگير، فضا و سهم قرار داده شود. • با توجه به ضريب پايين ايمني در رايانههاي شخصي، امكان ذخيرهسازي نوشتههاي فراگيران در server حفاظت شده وجود داشته باشد.
مزاياي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي، زمينة بيشتري براي استمرار و تداوم فراگيري فراهم است. • عوامل زمينهساز استمرار در اين شيوه: • عدم وابستگي به زمان و مكان خاص. • امكان فراگيري با اين شيوه در كنار مشاغل و فعاليتهاي ديگر. • امكان ارتباط آسان دانشآموختگان با استادان و مركز آموزشي پس از فراغت از دورة تحصيلي. • امكان برنامهريزي مراكز آموزشي و اساتيد براي آيندة دانشآموختگان و تبادل پيامها و متون علمي و استفاده از تواناييهاي طرفين. • با توجه به عرضة آسان و فراوان پرسشها، نقدها و ايدههاي گوناگون، هيچ گاه كسي خود را بينياز از دانستن نخواهد دانست.
مزاياي آموزش الکترونيکي استفاده از آموزش مجازي، بهترين شيوه براي فراگيري همراه با شناخت همة ديدگاهها • چرا كه: • جريان آزاد اطلاعات، لازمة ذاتي فناوري ارتباطات و اطلاعات است. • با كوچك شدن جهان و فرو ريختن مرزها و محدوديتها، امكان منع و يا مخفي كردن ديدگاه مخالف وجود ندارد. • در اين محيط، هر سخن و ايدهاي براي هميشه در معرض نقد همگاني است. • هشدار ! • با توجه به سوء استفادة فريبكاران از اين فضاي آزاد، دادن آگاهيهاي لازم در اين رابطه و مراقبتهاي ويژه از كودكان و اقشار آسيبپذير، به عنوان يك ضرورت در اين شيوه بايد مورد توجه قرار گيرد. Razi University
مزاياي آموزش الکترونيکي آموزش الكترونيكي، امكان، فرصت و جرأت بيشتري را براي پرسيدن در اختيار فراگير قرار ميدهد • برخي از اين امكانات عبارتند از • امكان استفاده از بانك پرسشها و پاسخها • امكان طرح و ثبت پرسش در هر جاي درس، بدون ايجاد وقفه در مسير كلاس و پراكندگي ذهن ساير فراگيران • امكان ثبت پرسش و پاسخ و استفادة هميشگي ديگران • امكان طرح پرسشهاي خاص و محرمانه، بدون جلب نظر ديگران و خجالت از نگاه آنان • امكان ايجاد زمينة آموزش مشاركتي با به بحث گذاشتن پاسخها • پيشنهاد: • با توجه به نقش مؤثر پرسش و پاسخ در كيفيت يادگيري، فرايند طرح پرسشها و دريافت پاسخها به گونهاي طراحي شود كه هميشه با آسانترين شيوه امكانپذير باشد و نيازي به استفاده از ساير نرمافزارها و حتي پست الكترونيك نباشد. Razi University
مزاياي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي، نقش بازدارندگي شرم و خجالت به حد اقل ميرسد. • عوامل مؤثر در اين زمينه: • امكان ناشناخته ماندن فراگير و يا استفاده از نام مستعار • عدم مواجهة حضوري فراگير با استاد، به او امكان در نظر نگرفتن موقعيت و شأن اجتماعي را ميدهد. • امكان طرح پرسش محرمانه و يا بدون نام، ناگفتهاي باقي نميگذارد. • با فراهم شدن امكان فراگيري براي همة اقشار و طبقات و شركت افراد داراي موقعيت و شأن اجتماعي، خود به خود، مشاركت همگان، عادي و آسان ميشود. Razi University
مزاياي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي امكان بيشتري براي انتخاب زمان مناسب و زنده وجود دارد. • چرا كه: • اكثر برنامههاي آن داراي زمان خاص نيست و فراگير ميتواند آن را با بهترين اوقات خود تنظيم كند. • به علت كثرت و تنوع برنامهها، در برنامههاي زماندار نيز امكان انتخاب بيشتري وجود دارد. Razi University
مزاياي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي، معلمي كه تسلط علمي نداشته باشد، امكان بقا ندارد. • زيرا: • معلم، هميشه در معرض پرسش و نقد عمومي است. • معلم، هميشه در معرض مقايسه و رقابت با ديگران است. • ارزيابي معلم از سوي مديريت آموزشي بسيار آسانتر است. • محوريت و انتخاب با فراگير است. بنا بر اين، هميشه بهترينها برگزيده خواهند شد. Razi University
مزاياي آموزش الکترونيکي آموزش الكترونيكي، گامي بزرگ در جهت عدالت اجتماعي و در زمينة آموزش جلوگيري از برخورد دوگانه با فراگيران است. • عوامل مؤثر در اين مزيت: • دسترسي يكسان مناطق محروم و مناطق برخوردار به بهترين اساتيد و امكانات آموزشي • كاهش هزينههاي تحصيل و قدرت يافتن اقشار محروم براي پرداخت آن • يكسان بودن ميزان بهرهبرداري فراگيران از وقت و نگاه استاد و ديگر امكانات آموزشي • نظاممند شدن شيوة برخورد با دانشجويان و ارزيابي آنان و كم شدن تأثير ملاكهاي غير علمي Razi University
مزاياي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي، امكان انعطاف و مداراي بيشتري با فراگيران وجود دارد. زيرا : • سرعت سير دروس، با توجه به استعداد و شرايط هر فراگير قابل تغيير و تنظيم است. • امكان تكرار مباحث، بدون اتلاف وقت ساير فراگيران وجود دارد. • مديريت آموزشي ميتواند نقش بيشتري در جلوگيري از سختگيريهاي سليقهاي داشته باشد. Razi University
مزاياي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي ابزارهاي بيشتري براي طبقهبندي مخاطبان وجود دارد. • برخي از اين ابزارها عبارتند از: • امكان ارزيابي داوطلبان و تعيين نوع دسترسي آنان • امكان تعيين محدوديتهاي خاص براي هر طبقه از فراگيران • امكان قرار دادن پيشنيازهاي علمي، مطالعاتي و عملي براي دستيابي به برخي از متون و دروس • امكان نظارت دقيق و هوشمند ماشيني بر شايستگيها و رعايت شرايط هر فرد • يك پيشنهاد: • با توجه به لزوم در نظر گرفتن ظرفيتها و شرايط افراد، بهتر است متون و دروس خاص، براي همگان قابل دسترسي نباشد. Razi University
مزاياي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي، شرايط و زمينههاي نزديك شدن به آموزش عمومي رايگان بيشتر وجود دارد. • برخي از اين زمينهها: • كاهش شديد هزينههاي آموزشي • عدم نياز به هزينههاي جانبي؛ مانند: ساختمان، اياب و ذهاب، خوابگاه و تغذيه • امكان برگزاري كلاس و دورههاي آموزشي براي افراد علاقهمند، بدون نياز به سرمايهگذاري و تشكيلات كلان • افزايش زمينة رقابت مراكز آموزشي و فرهنگي Razi University
نگرانيها و ضرورتها ! Razi University
نگراني هاي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي به شيوة مرسوم، عوامل متعددي موجب پراكندگي ذهني فراگير و خروج او از فضاي علمي ميشوند. • برخي از اين عوامل عبارتند از: • آزاد بودن وقت فراگير و امكان پرداختن او به فعاليتها و مشاغل گوناگون • امكان اختصاص اوقات غير مفيد به فراگيري • نگاه فراگير به تحصيل به عنوان برنامة جنبي و دوم • حضور فراگير در فضاي شلوغ و متنوع شبكة اينترنت • وجود جذابيتهاي كاذب و آلودگيهاي متعدد در شبكة اينترنت • گرايش روز افزون كاربري اينترنت به سمت سرگرمي و تفنن Razi University
نگراني هاي آموزش الکترونيکي چند پيشنهاد براي مقابله با اين نگراني • در نظر گرفتن ساعات متعدد و مشخص براي ارتباط مستقيم با استاد و انجام حضور و غياب در آن ساعات • افزايش برنامههاي تعاملي و درخواست تمرين، تحقيق و مطالعات خاص از فراگير، همراه با نظارت بر اين فعاليتها • ارائة آموزشهاي لازم و ارسال پيامهاي فرهنگي و تربيتي مداوم براي فراگيران در رابطه با مديريت زمان، تقويت اراده و ديگر ضرورتهاي حضور در شبكه • ايجاد شبكههاي اينترانت و يا ارائة خطوط كنترل شدة اينترنت • افزايش جذابيتهاي داخلي و حاشيهاي دروس و طراحي سرگرميهاي متناسب و مربوط به آن Razi University
نگراني هاي آموزش الکترونيکي در آموزش الكترونيكي، فراگير از مزاياي حضور در محيط علمي محروم است. • برخي از محدوديتها در اين زمينه: • غير حضوري بودن دورة آموزشي • عدم انتقال كامل روحيات و اخلاق طرفين • عدم بهرهگيري از الگوهاي عملي و ارتباطات معنوي • محدوديت در زمينة آموزشهاي اخلاقي، فرهنگي و اجتماعي • محدوديت در ايجاد تشكلهاي دانشآموزي و دانشجويي و فعاليتهاي فوق برنامه حضوري