1 / 36

Chương 5

Chương 5. DÃY SỐ THỜI GIAN. NGUYEÂN LYÙ THOÁNG KEÂ. Laø daõy caùc trò soá cuûa moät chæ tieâu thoáng keâ ñöôïc saép xeáp theo thöù töï thôøi gian goàm hai phaàn t i vaø y i t i (i=1,n): Thời gian thứ i y i (i=1,n): Gía trị của chỉ tieâu töông öùng vôùi thời gian thứ i. t i.

veda-delgado
Download Presentation

Chương 5

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Chương 5 DÃY SỐ THỜI GIAN NGUYEÂN LYÙ THOÁNG KEÂ

  2. Laø daõy caùc trò soá cuûa moät chæ tieâu thoáng keâ ñöôïc saép xeáp theo thöù töï thôøi gian goàm hai phaàn ti vaø yi ti (i=1,n): Thời gian thứ i yi (i=1,n): Gía trị của chỉ tieâu töông öùng vôùi thời gian thứ i ti t1 t2 ..... tn-1 tn yi y1 y2 ..... .yn-1 yn 5.1 KHAÙI NIEÄM

  3. 5.2 PHAÂN LOAÏI Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm veà maët thôøi gian cuûa daõy soá, chia ra 2 loaïi: Daõy soá thôøi kyø vaø daõy soá thôøi ñieåm. 5.2.1 Daõy soá thôøi kyø: laø daõy soá bieåu hieän maët löôïng cuûa hieän töôïng qua töøng thôøi kyø nghieân cöùu. Caùc möùc ñoä trong daõy soá thôøi kyø coù theå coäng laïi vôùi nhau qua thôøi gian ñeå phaûn aùnh maët löôïng cuûa hieän töôïng nghieân cöùu trong moät thôøi gian daøi.

  4. 5.2 PHAÂN LOAÏI 5.2.2 Daõy soá thôøi ñieåm: laø daõy soá bieåu hieän maët löôïng cuûa hieän töôïng nghieân cöùu qua caùc thôøi ñieåm nhaát ñònh Caùc möùc ñoä trong daõy soá thôøi gian khoâng theå coäng laïi vôùi nhau qua thôøi gian vì con soá coäng naøy khoâng coù yù nghóa kinh teá.

  5. Ví duï: Ví duï naøo sau ñaây laø daõy soá thôøi kyø, daõy soá thôøi ñieåm? Ví duï 1: Coù taøi lieäu döôùi ñaây veà saûn löôïng daàu cuûa moät tænh trong thôøi kyø 1985-1990: Ví duï 2: Coù taøi lieäu veà giaù trò haøng hoùa toàn kho nhö sau:

  6. y 5.3 CAÙC CHÆ TIEÂU PHAÂN TÍCH DAÕY SOÁ THÔØI GIAN 5.3.1 Möùc ñoä trung bình theo thôøi gian: Laø soá trung bình cuûa caùc giaù trò cuûa hieän töôïng nghieân cöùu trong daõy soá thôøi gian. Gæa söû ta coù: Daõy soá thôøi gian y1, y2,…, yn Goïi : Möùc ñoä trung bình cuûa daõy soá 5.3.1.1 Ñoái vôùi daõy soá thôøi kyø: Theo nhöõng soá lieäu ôû ví duï 1, saûn löôïng daàu trung bình cuûa thôøi kyø 1985-1990 ñöôïc tính nhö sau:

  7. 5.3 CAÙC CHÆ TIEÂU PHAÂN TÍCH DAÕY SOÁ THÔØI GIAN 5.3.1.2 Ñoái vôùi daõy soá thôøi ñieåm coù khoaûng caùch thôøi gian ñeàu Söû duïng soá lieäu cuûa ví duï 2, yeâu caàu tính giaù trò haøng hoùa toàn kho trung bình cuûa quyù 1. 5.3.1.3 Ñoái vôùi daõy soá thôøi ñieåm coù khoaûng caùch thôøi gian khoâng ñeàu nhau ti : ñoä daøi töông öùng vôùi möùc ñoä thöù i

  8. Ví du 3 :Haõy tính soá dö tieàn göûi trung bình cuûa quyù 1 (bieát raèng thaùng 2 coù 28 ngaøy)

  9. 5.3 CAÙC CHÆ TIEÂU PHAÂN TÍCH DAÕY SOÁ THÔØI GIAN 5.3.2 Löôïng taêng (giaûm) tuyeät ñoái:Laø chæ tieâu phaûn aûnh söï thay ñoåi veà trò soá tuyeät ñoái cuûa hieän töôïng giöõa 2 thôøi gian hoaëc thôøi ñieåm nghieân cöùu 5.3.2.1 Löôïng taêng (giaûm) tuyeät ñoái lieân hoaøn (i): theå hieän löôïng taêng (giaûm) tuyeät ñoái giöõa hai thôøi gian ñöùng lieàn nhau trong daõy soá. 5.3.2.2 Löôïng taêng (giaûm) tuyeät ñoái ñònh goác: theå hieän löôïng taêng (giaûm) giöõa kyø so saùnh vôùi kyø choïn laøm goác coá ñònh cho moïi laàn so saùnh.

  10. 5.3 CAÙC CHÆ TIEÂU PHAÂN TÍCH DAÕY SOÁ THÔØI GIAN 5.3.2.3 Giöõa löôïng taêng (giaûm) tuyeät ñoái lieân hoaøn vaø taêng (giaûm) tuyeät ñoái ñònh goác coù moái quan heä nhö sau:Toång ñaïi soá cuûa caùc löôïng taêng (giaûm) tuyeät ñoái lieân hoaøn baèng löôïng taêng (giaûm) tuyeät ñoái ñònh goác: 5.3.2.4 Löôïng taêng (giaûm) tuyeät ñoái bình quaân: laø soá trung bình coäng cuûa caùc löôïng taêng (giaûm) tuyeät ñoái lieân hoaøn

  11. 5.3 CAÙC CHÆ TIEÂU PHAÂN TÍCH DAÕY SOÁ THÔØI GIAN 5.3.3 Toác ñoä phaùt trieån 5.3.3.1 Toác ñoä phaùt trieån lieân hoaøn 5.3.3.2 Toác ñoä phaùt trieån ñònh goác Giöõa toác ñoä phaùt trieån lieân hoaøn vaø toác ñoä phaùt trieån ñònh goác coù moái lieân heä nhö sau: Tæ soá giöõa hai toác ñoä phaùt trieån ñònh goác lieàn nhau trong daõy soá baèng toác ñoä phaùt trieån lieân hoaøn.

  12. 5.3 CAÙC CHÆ TIEÂU PHAÂN TÍCH DAÕY SOÁ THÔØI GIAN 5.3.3 Toác ñoä phaùt trieån 5.3.3.3 Toác ñoä phaùt trieån trung bình: Chæ tieâu naøy chæ coù yù nghóa khi caùc toác ñoä phaùt trieån lieân hoaøn xaáp xæ baèng nhau nghóa laø trong thôøi kyø nghieân cöùu hieän töôïng phaùt trieån vôùi toác ñoä töông ñoái ñeàu.

  13. 5.3 CAÙC CHÆ TIEÂU PHAÂN TÍCH DAÕY SOÁ THÔØI GIAN 5.3.4. Toác ñoä taêng (giaûm): laø chæ tieâu phaûn aùnh möùc ñoä cuûa hieän töôïng giöõa hai thôøi gian nghieân cöùu ñaõ taêng (giaûm) bao nhieâu laàn (%). 5.3.4.1 Toác ñoä taêng (giaûm) lieân hoaøn hay 5.3.4.2 Toác ñoä taêng (giaûm) ñònh goác hay

  14. 5.3 CAÙC CHÆ TIEÂU PHAÂN TÍCH DAÕY SOÁ THÔØI GIAN 5.3.4.3 Toác ñoä taêng (giaûm) trung bình: hay 5.3.5 Giaù trò tuyeät ñoái cuûa 1% taêng (giaûm) lieân hoaøn: phaûn aùnh 1% taêng (giaûm) cuûa 2 thôøi kyø ñöùng lieàn nhau cuûa hieän töôïng nghieân cöùu töông öùng vôùi moät löôïng giaù trò tuyeät ñoái laø bao nhieâu.

  15. 5.4 CAÙC PHÖÔNG PHAÙP BIEÅU HIEÄN XU THEÁ PHAÙT TRIEÅN CÔ BAÛN CUÛA HIEÄN TÖÔÏNG. 5.4.1 Phöông phaùp môû roäng khoaûng caùch thôøi gian. 5.4.2 Phöông phaùp soá bình quaân tröôït (di ñoäng) 5.4.3 Phöông phaùp hoài quy

  16. 5.4.1 Phöông phaùp môû roäng khoaûng caùch thôøi gian. Phöông phaùp naøy ñöôïc söû duïng khi 1 daõy soá thôøi gian coù khoaûng caùch quaù ngaén, hoaëc coù nhieàu möùc ñoä laøm cho ta khoù thaáy ñöôïc xu theá phaùt trieån cô baûn cuûa hieän töôïng

  17. 5.4.1 Phöông phaùp môû roäng khoaûng caùch thôøi gian. Ví duï 4: Coù taøi lieäu döôùi ñaây veà saûn löôïng haøng thaùng cuûa xí nghieäp X naêm 1995

  18. 5.4.2 Phöông phaùp soá bình quaân tröôït (di ñoäng) Phöông phaùp duøng ñeå ñieàu chænh caùc möùc ñoä trong moät daõy soá coù bieán ñoäng taêng giaûm thaát thöôøng, nhaèm loaïi boû aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá ngaãu nhieân, vaïch roõ xu theá phaùt trieån cô baûn cuûa hieän töôïng. Soá trung bình tröôït (coøn goïi laø soá trung bình di ñoäng) laø soá trung bình coäng cuûa 1 nhoùm nhaát ñònh caùc möùc ñoä cuûa daõy soá ñöôïc tính baèng caùch laàn löôït loaïi daàn caùc möùc ñoä ñaàu, ñoàng thôøi, theâm vaøo caùc möùc ñoä tieáp theo, sao cho toång soá löôïng caùc möùc ñoä tham gia tính soá trung bình khoâng thay ñoåi.

  19. yt = i=m ∑yt+i i=-m 1 2m+1 5.4.2 Phöông phaùp soá bình quaân tröôït (di ñoäng) Coâng thöùc: Tính trung bình tröôït 3 möùc ñoä Coâng thöùc toång quaùt

  20. 5.4.2 Phöông phaùp soá bình quaân tröôït (di ñoäng) Ví duï 5: Coù taøi lieäu döôùi ñaây veà saûn löôïng haøng thaùng cuûa xí nghieäp X naêm 1995

  21. 5.4.3 Phöông phaùp hoài quy Noäi dung cô baûn cuûa phöông phaùp naøy laø khaùi quaùt hoaù chieàu höôùng bieán ñoäng cuûa ñoái töôïng nghieân cöùu baèng moät haøm soá hoïc. Caùc haøm soá söû duïng: 1. Haøm soá tuyeán tính (Phöông trình ñöôøng thaúng) 2. Haøm soá baäc 2 (Phöông trình Parabol baäc 2) 3. Haøm soá muõ

  22. 5.4.3.1 Haøm soá tuyeán tính (Phöông trình ñöôøng thaúng) Phöông trình ñöôøng thaúng ñöôïc söû duïng khi hieän töôïng bieán ñoäng vôùi moät löôïng taêng (giaûm) tuyeät ñoái lieân hoaøn töông ñoái ñeàu ñaën (xaáp xæ baèng nhau) Haøm soá coù daïng: Xaùc ñònh a0 vaø a1: Ñaùnh soá thöù töï sao cho: - Neáu thöù töï thôøi gian laø soá leû thì laáy thôøi gian ñöùng ôû giöõa baèng 0, caùc thôøi gian ñöùng tröôùc laø –1, -2, -3 vaø t ñöùng sau laø 1, 2, 3. - Neáu thöù töï thôøi gian laø soá chaün thì laáy hai thôøi gian ñöùng giöõa laø –1 vaø 1, caùc thôøi gian ñöùng tröôïc laàn löôït laø –3, -5, . . . vaø ñöùng sau laàn löôït laø 3, 5, . . .

  23. å yiti = a 1 2 å ti 5.4.3.1 Haøm soá tuyeán tính (Phöông trình ñöôøng thaúng) Xaùc ñònh a0 vaø a1 (tt) VD 6: Coù soá lieäu lôïi nhuaän cuûa moät coâng ty saûn xuaát phaàn meàm maùy tính: Haõy xaùc ñònh phöông trình tuyeán tính bieåu thò xu theá lôïi nhuaän cuûa coâng ty treân.

  24. 5.4.3.2 Haøm soá baäc 2 (Phöông trình Parabol baäc 2) Phöông trình Parabol baäc 2 ñöôïc söû duïng khi hieän töôïng bieán ñoäng vôùi caùc toác ñoä phaùt trieån lieân hoaøn xaáp xæ baèng nhau Haøm soá coù daïng: Xaùc ñònh a0, a1 vaø a2 : Ñaùnh soá thöù töï sao cho:

  25. 5.4.3.3 Haøm soá muõ Xem SGK

  26. 5.5 Phöông phaùp bieåu hieän bieán ñoäng thôøi vuï: Söï bieán ñoäng cuûa moät soá hieän töôïng trong kinh teá xaõ hoäi thöôøng coù tính thôøi vuï, nghóa laø haøng naêm trong töøng thôøi gian nhaát ñònh, söï bieán ñoäng ñöôïc laëp ñi laëp laïi. 5.5.1 Tính chæ soá thôøi vuï ñoái vôùi daõy soá thôøi gian ôû caùc möùc ñoä bieán ñoäng töông ñoái oån ñònh. 5.5.2 Tính chæ soá thôøi vuï ñoái vôùi daõy soá thôøi gian coù xu theá phaùt trieån roõ reät.

  27. 5.5.1 Tính chæ soá thôøi vuï ñoái vôùi daõy soá thôøi gian ôû caùc möùc ñoä bieán ñoäng töông ñoái oån ñònh. Ii : Chæ soá thôøi vuï cuûa thôøi gian i :Soá bình quaân caùc möùc ñoä cuûa caùc thaùng cuøng teân :Soá bình quaân cuûa taát caû caùc möùc ñoä trong daõy soá

  28. 5.5.1 Tính chæ soá thôøi vuï ñoái vôùi daõy soá thôøi gian ôû caùc möùc ñoä bieán ñoäng töông ñoái oån ñònh. VD 7: Coù soá lieäu saûn löôïng haøng hoaù tieâu thuï cuûa moät coâng ty töø naêm 2001 ñeán 2004 Haõy tính chæ soá thôøi vuï phaûn aùnh tình hình bieán ñoäng saûn löôïng haøng hoaù tieâu thuï cuûa coâng ty vaø cho bieát yù nghóa cuûa caùc chæ soá thôøi vuï.

  29. 5.5.2 Tính chæ soá thôøi vuï ñoái vôùi daõy soá thôøi gian coù xu theá phaùt trieån roõ reät. SGK

  30. 5.6 MOÄT SOÁ PP DÖÏ ÑOAÙN THOÁNG KEÂ NGAÉN HAÏN 5.6.1 Döï ñoaùn döïa vaøo löôïng taêng (giaûm)tuyeät ñoái bình quaân Söû duïng khi daõy soá thôøi gian coù caùc löôïng taêng giaûm tuyeät ñoái lieân hoaøn gaàn baèng nhau. 5.6.2 Döï ñoaùn döïa vaøo toác ñoä phaùt trieån trung bình 5.6.3 Döï ñoaùn döïa vaøo toác ñoä phöông trình hoài quy (Ngoaïi suy haøm xu theá)

  31. 5.6.1 Döï ñoaùn döïa vaøo löôïng taêng (giaûm)tuyeät ñoái bình quaân. Söû duïng khi daõy soá thôøi gian coù caùc löôïng taêng giaûm tuyeät ñoái lieân hoaøn gaàn baèng nhau. : Gía trò döï ñoaùn ôû thôøi ñieåm (n+1) : Gía trò cuoái cuøng cuûa daõy soá th/gian : löôïng taêng giaûm tuyeät ñoái bq : taàm xa cuûa döï ñoaùn VD8: Laáy soá lieäu töø VD6. Haõy döï ñoaùn lôïi nhuaän cuûa coâng ty vaøo naêm 2008 vaø 2009 (giaû söû xu höôùng vaãn tieáp dieãn). yn: L

  32. yn+L = yn (t)L t 5.6.2 Döï ñoaùn döïa vaøo toác ñoä phaùt trieån trung bình Söû duïng khi daõy soá thôøi gian coù caùc toác ñoä phaùt trieån lieân hoaøn gaàn baèng nhau. : Gía trò döï ñoaùn ôû thôøi ñieåm (n+1) : Gía trò cuoái cuøng cuûa daõy soá th/gian : Toác ñoä phaùt trieån trung bình : taàm xa cuûa döï ñoaùn VD9: Coù taøi lieäu veà lôïi nhuaän cuûa coâng ty A. Haõy döï ñoaùn lôïi nhuaän cuûa coâng ty A vaøo naêm 2008 vaø 2009 (giaû söû xu höôùng vaãn tieáp dieãn). yn: L

  33. 5.6.3 Döï ñoaùn döïa vaøo toác ñoä phöông trình hoài quy Theá t vaøo thích hôïp VD10: Laáy soá lieäu töø VD6. Haõy döï ñoaùn lôïi nhuaän cuûa coâng ty vaøo naêm 2008 vaø 2009 (giaû söû xu höôùng vaãn tieáp dieãn).

  34. BT1. Coù soá lieäu cuûa moät cty deät may 2 thaùng ñaàu naêm 2007 nhö sau (bieát thaùng 2 coù 28 ngaøy): Thaùng 1 thaùng 2 1. Toång quyõ löông 867.4 889.5 2. Soá CN ñaàu thaùng 620 3. Bieán ñoäng CN trong thaùng: • Ngaøy 07/01 giaûm 2 • Ngaøy 15/01 taêng 5 • Ngaøy 21/01 giaûm 4 • Ngaøy 05/02 giaûm 3 • Ngaøy 18/02 giaûm 2 • Ngaøy 24/02 giaûm 8 GTSX thaùng 02 taêng 20% so vôùi thaùng 01, cuï theå taêng 250 trñ

  35. 1.Tính soá CN TB thaùng 01 A.623 B. 620 C. 618 D. 622 2.Tính soá CN TB thaùng 02 A.622 B. 621 C. 620 D. 623 3. Tieàn löông TB CN thaùng 01 A.1.39 B. 1.40 C. 1.34 D. 1.35 4. Tieàn löông TB CN thaùng 02 A.1.43 B. 1.1.45 C. 1.42 D. 1.1.39 5. NSLÑ TB 1 CN thaùng 01 A.2.006 B. 2.004 C. 2.008 D. 2.002 6. NSLÑ TB 1 CN thaùng 02 A.2.411 B. 2.412 C. 2.2414 D. 2.416

  36. BT2. Có số liệu 1. Tính số lđ TB quý 1 A. 101 B. 102 C. 103 D. 100 2. GTSX TB 1 tháng quý 1 A. 2.700 B. 2.563 C. 2.645 D. 2.480 3. NSLĐ TB tháng 2 A. 25.6 B. 26.6 C. 26.5 D. 25.1 4. Số lđ TB mỗi tháng A. 100;100;100 B. 102;100;101 C. 103;100;100 D. 102;100;100

More Related