ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ Αίτια-Αντιμετώπιση

1. ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣΑίτια-Αντιμετώπιση Χουντάλα Μαρία Χορταργιά Μαρία Συμεωνίδης Χαράλαμπος

2. Ο πόνος που ακολουθεί τις χειρουργικές επεμβάσεις στόματος, είναι πολύ συχνό σύμβαμα στην οδοντιατρική πράξη • Η ίδια η χειρουργική πράξη είναι συνδεδεμένη άρρηκτα με τον πόνο • Ο χειρουργός για να θεραπεύσει τον ασθενή άθελα του προκαλεί πόνο • Εκδηλώνεται μετά την παρέλευση της αναισθησίας

3. Ερευνητικά Δεδομένα-Αποτελέσματα • Παρατηρείται πόνος(ήπιας έως ισχυρής έντασης)σε περισσότερους από το 65% των ασθενών στο πρώτο 48ωρο μετά την αποχώρηση από το οδοντιατρείο • Μ.Βρετανία-->το 70% των οδοντιάτρων θεωρεί σημαντικό πρόβλημα τον μετεγχειρητικό πόνο -->το 90% των οδοντιάτρων χορηγεί αναλγητικά φαρμακευτικά σκευάσματα για την ανακούφιση των ασθενών

4. Οδός άλγους

5. Μετεγχειρητικές Επιπλοκές • Άμεσες -εκδηλώνονται κατά τη διάρκεια της οδοντιατρικής-χειρουργικής επέμβασης • Απώτερες -εκδηλώνονται σε μικρό χρονικό διάστημα μετά το πέρας της οδοντιατρικής πράξης

6. Παραδείγματα Μετεγχειρητικών Επιπλοκών -Εκδήλωση Πόνου • Επώδυνο Μετεξακτικό Φατνίο • Μετά από εργώδεις εξαγωγές οπισθίων • Τραύμα που χαίνει • Αιχμηρές οστικές δοκίδες και μεσορρίζια διαφράγματαερεθισμός περιόστεου • Παράταση τυπικού μετεξακτικού πόνου • Εμφάνιση μετά την παρέλευση της αναισθησίας • Πολτώδης Φατνιίτιδα • 3-4 ημέρες μετά την εξαγωγή • Δημιουργία φλεγμονής με ανάπτυξη κοκκιωματώδους ιστού εξαιτίας οστικών τεμαχιδίων ή ξένου σώματοςαναστολή επούλωσης τραύματος και παράταση πόνου

7. Παραδείγματα Μετεγχειρητικών Επιπλοκών -Εκδήλωση Πόνου • Ξηρό Φαντίο • 1-2 ημέρες μετά την εξαγωγή κυρίως οπισθίων δοντιών-διάρκεια έως και 2 εβδομάδες • Υπεύθυνοι τοπικοί παράγοντες(πυκνή υφή οστικού πετάλου και μειωμένη αιμάτωση περιοχής)-όχι μικροβιακά αίτια • Απουσία αιμοπήγματος απ’το φατνίο,παρουσία γυμνού του οστικού τοιχώματος του φατνίου,δυσοσμία,ισχυρός πόνος που δεν υποχωρεί με τα συνήθη αναλγητικά

8. Παραδείγματα Μετεγχειρητικών Επιπλοκών -Εκδήλωση Πόνου • Επιμόλυνση τραύματος • ανεπαρκής ασηψία της περιοχής • ανεπαρκής αποστείρωση των εργαλείων • ήδη σηπτικό υπόστρωμα της περιοχής της επέμβασης • ύπαρξη συστηματικών νοσημάτων που παρουσιάζουν αυξημένη ευπάθεια στις λοιμώξεις • απρόσεκτη συμπεριφορά του ασθενούς και μη σωστή τήρηση των μετεγχειρητικών οδηγιών

9. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ • Ανάπτυξη φλεγμονώδους αντίδρασης στην περιοχή της επέμβασης • Δημιουργία οιδήματος στην περιοχή του τραύματος • Κακώσεις σκληρών και μαλακών μορίων λόγω πυκνού οστίτη ιστού ή απρόσεκτων χειρισμώνέντονος πόνος τα πρώτα 2-3 24ωρα • Τραυματισμός συνδέσμων κροταφογναθικής λόγω άσκησης ισχυρών δυνάμεων κατά την εκμόχλευση(υποχώρηση μετά από 5-8 ημέρες)

10. Χαρακτηριστικά Μετεγχειρητικού Πόνου Η ένταση του πόνου εξαρτάταιαπό: • Την έκταση του χειρουργικού τραύματος • Το βάθος της ιστικής βλάβης • Τη διάρκεια της επέμβασης-βαθμός δυσκολίας περιστατικού • Την ιδιοσυστασία του ασθενούς ο πόνος καθαρά φλεγμονώδους αιτιολογίαςαυξημένος το πρώτο 48ωρο -μειώνεται αισθητά τις επόμενες ημέρες πλήρη απουσία του περίπου στην 7η ημέρα (στην πλειονότητα των περιστατικών και με εξαίρεση την ανάπτυξη μόλυνσης στη περιοχή)

11. Αντιμετώπιση Μετεγχειρητικού Πόνου 1.Πραγματοποίηση όσο το δυνατόν περισσότερο ατραυματικών επεμβάσεων • καλή γνώση ανατομίας της περιοχής επέμβασης • καλή γνώση χειρουργικών μεθόδων • εμπειρία οδοντιάτρου • ήπιοι χειρισμοί μαλακών ιστών • όσο το δυνατόν μικρότερης έκτασης οστεοτομία όπου απαραίτητη • αποφυγή απότομων χειρισμών • μικρή διάρκεια επέμβασης

12. Αντιμετώπιση Μετεγχειρητικού Πόνου 2.Αναγκαιότητα επαρκούς ελέγχου της φλεγμονής • Χορήγηση ΜΣΑΦ • Κορτικοστεροειδή • Παρακεταμόλη

13. Αντιμετώπιση Μετεγχειρητικού Πόνου 3.ψυχολογική προσέγγιση-προετοιμασία του ασθενούς • δραστική μείωση της αντίληψης του πόνου • πόνος ηπιότερος όταν ο ασθενής είναι πεπεισμένος ότι μετά από την επέμβαση θα ακολουθήσει αποτελεσματικός έλεγχος του πόνου • όχι πολλές πληροφορίες για την επέμβασηπιθανή πρόκληση προεγχειρητικής ανησυχίαςεντονότερος μετεγχειρητικός πόνος • διατήρηση μετεγχειρητικής επικοινωνίας

14. Ξηρό Φατνίο-Αντιμετώπιση • βύσμα βάμβακος με ευγενόλη στο φατνίο αλλάζει κάθε 24ωρο μέχρι να εξαλειφθεί ο πόνος • φύραμα οξειδίου του ψευδαργύρου με ευγενόλη για 5 ημέρες • γάζα ιωδοφορμίου • τοπική εφαρμογή ενζύμων ο πόνος υποχωρεί σταδιακά

15. Επιμόλυνση Τραύματος-Αντιμετώπιση • χορήγηση αντιβιοτικών (4ημερη χορήγηση) • σωστή στοματική υγιεινή στο σπίτι • αν υπάρχει απόστημα παροχέτευση αυτούανακούφιση ασθενούς

16. Επώδυνο Μετεξακτικό Φατνίο Πολτώδης Φατνιίτιδα • Ομαλοποίηση οξύαιχμων περιοχών • Περιποίηση τραύματος • Αφαίρεση οστικών τεμαχιδίων • Καθαρισμός • Νεαροποίηση τραύματος με χειρουργική απόξεση της περιοχής

17. ΜΣΑΦ • Φάρμακα εκλογής • Σύμφωνα με ερευνητικά αποτελέσματατα καταλληλότερα • Ισχυρή αναλγητική δράση • Περιφερική αντιφλεγμονώδης δράση • Σε συνδυασμό με παρακεταμόλη(δράση σε ΚΝΣμείωση πόνου,ΟΧΙ αντιφλεγμονώδης δράση)

18. ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΜΣΑΦ • Προεγχειρητικά • αναστέλλουν την παραγωγή των προσταγλανδινών άρα και την ανάπτυξη της φλεγμονής στα αρχικά στάδιά της • βρίσκονται σε σημαντικότερη συγκέντρωση, όταν θα αρχίσει να περνάει η δράση του αναισθητικού φαρμάκου αισθητή μείωση του πόνου • Μετεγχειρητικά • χορήγηση πριν την παρέλευση της αναισθησίας • καθυστερεί περισσότερο την έναρξη του πόνου • μειώνει την έντασή του

19. Μηχανισμός Δράσης ΜΣΑΦ

20. ΚΟΡΤΙΚΟΣΤΕΡΟΕΙΔΗ • αναλγητικά-αντιφλεγμονώδη • μετά από χειρουργικές επεμβάσεις όταν υπάρχει εκτεταμένο οίδημα • μόνο όταν η δράση των ΜΣΑΦανεπαρκής • καμία αντένδειξη για τη χορήγησή τους

21. Με βάση όλα τα παραπάνω η ανάγκη ελέγχου του μετεγχειρητικου πόνου κρίνεται επιτακτική και πρώτο μέλημα του οδοντιάτρου πρέπει να είναι η εξάλειψη του και η ανακούφιση του ασθενούς

22. Ευχαριστούμε