870 likes | 895 Views
Ο Δρόμος Προς Την Επιτυχή Ανάπτυξη Εμβολίων. Ο δρόμος προς την επιτυχή ανάπτυξη εμβολίων, τα οποία θα μπορούν να λάβουν έγκριση για χρήση στον άνθρωπο : να έχουν λογικό κόστος παραγωγής και
E N D
Ο Δρόμος Προς Την Επιτυχή Ανάπτυξη Εμβολίων • Ο δρόμος προς την επιτυχή ανάπτυξη εμβολίων, τα οποία θα μπορούν να λάβουν έγκριση για χρήση στον άνθρωπο: • να έχουν λογικό κόστος παραγωγής και • να μπορούν να μεταφερθούν με ασφάλεια στους πληθυσμούς υψηλού κινδύνου, ....δρόμος μακρύς και δύσκολος. Οι διαδικασίες παρασκευής σκευασμάτων τα οποία θα μπορούν να δοκιμαστούν σε ανθρώπους, καθώς και τα πρωτόκολλα των κλινικών δοκιμών, υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο. Ακόμη και εκείνα τα εμβόλια που περνούν επιτυχώς από αυτά τα στάδια και λαμβάνουν έγκριση για χρήση σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, δεν είναι σίγουρο ότι θα προωθηθούν για ευρεία χρήση.
Υποψήφια εμβόλια έχουν σοβαρότατες επιπλοκές • Ορισμένα από τα υποψήφια εμβόλια έχουν σοβαρότατες επιπλοκές και ορισμένα, μάλιστα, βρέθηκε ότι επιδείνωναν τη νόσο την οποία είχαν σχεδιαστεί να προλαμβάνουν. Τα εμβόλια με ζωντανούς ιούς αποτελούν σημαντική απειλή για άτομα με πρωτοπαθή ή δευτεροπαθή ανοσοανεπάρκεια. Ο ενδελεχής έλεγχός τους είναι απολύτως απαραίτητος, επειδή τα εμβόλια χορηγούνται σε μεγάλο αριθμό υγιών ατόμων. Θα πρέπει πάντοτε να υπολογίζονται οι ανεπιθύμητες ενέργειές τους, ακόμη και αυτές των οποίων η συχνότητα είναι μικρή, σε σύγκριση με τα πιθανά οφέλη της εφαρμογής των εμβολίων.
Βασική έρευνα - τομέας της ανοσολογίας και της μοριακής βιολογίας • συνετέλεσαν τόσο στην ανάπτυξη νέων αποτελεσματικών εμβολίων, όσο και στο σχεδιασμό πολλά υποσχόμενων στρατηγικών εξεύρεσης νέων υποψήφιων σκευασμάτων. • Η γνώση των διαφορετικών χαρακτηριστικών των επιτόπων οι οποίοι αναγνωρίζονται από τα Τ και τα Β κύτταρα, έδωσε στους ανοσολόγους τη δυνατότητα σχεδιασμού υποψήφιων εμβολίων, τα οποία θα μεγιστοποιούν τη διέγερση και των χυμικών και των κυτταρικών ανοσολογικών αποκρίσεων. Μετά την ανακάλυψη των διαφορών στην επεξεργασία των αντιγόνων, άρχισε ο σχεδιασμός των εμβολίων και η χρήση ανοσοενισχυτικών τα οποία μεγιστοποιούν την αντιγονοπαρουσίαση μέσω των μορίων MHC τάξεων Ι και ΙΙ.
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ • Η ανοσία έναντι των λοιμογόνων μικροοργανισμών μπορεί να επιτευχθεί είτε με την ενεργητική είτε με την παθητική ανοσοποίηση (immunization). • Η ανοσοποίηση μπορεί να επιτευχθεί με φυσικές διαδικασίες (συνήθως με τη μεταφορά από τη μητέρα στο έμβρυο ή με την προηγούμενη λοίμωξη από το μικροοργανισμό) ή με τεχνητές μεθόδους, όπως η χορήγηση αντισωμάτων ή εμβολίων
παθητική ανοσοποίηση περιλαμβάνονται αντισώματα ανθρώπινης ή ζωικής προέλευσης • ενεργητική ανοσοποίηση πραγματοποιείται με τον ενοφθαλμισμό είτε μικροβιακών παθογόνων τα οποία επάγουν την ανοσολογική απόκριση, χωρίς, όμως, να προκαλούν νόσο, είτε αντιγονικών μορίων των μικροβίων.
Η ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΠΡΟΣΧΗΜΑΤΙΣΜΕΝΩΝ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ • Emil von Behring και Hidesaburo Kitasato συμβολή στην ανάπτυξη της παθητικής ανοσοποίησης. Οι πρώτοι που έδειξαν ότι η ανοσία που έχει αποκτηθεί από ένα ζώο, μπορεί να μεταφερθεί σε ένα άλλο ζώο, με τη χορήγηση σε αυτό του ορού του πρώτου
ΠΡΟΣΧΗΜΑΤΙΣΜΕΝΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ • Η παθητική ανοσοποίηση, κατά την οποία μεταφέρονται προσχηματισμένα αντισώματα στο δέκτη, πραγματοποιείται και με φυσικό τρόπο, όπως π.χ. κατά την παθητική μεταφορά των μητρικών αντισωμάτων προς το αναπτυσσόμενο έμβρυο, μέσω του πλακούντα. Τα μητρικά αντισώματα έναντι της διφθερίτιδας, του τετάνου, των στρεπτοκόκκων, της ιλαράς, της ερυθράς, της παρωτίτιδας και της πολιομυελίτιδας προφυλάσσουν παθητικά το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Τα μητρικά αντισώματα που ανευρίσκονται στο πρωτόγαλα και το μητρικό γάλα συμβάλλουν επίσης στην παθητική ανοσοποίηση του βρέφους.
Η παθητική ανοσοποίηση αποτελούσε σημαντικότατο όπλο για την καταπολέμηση διαφόρων λοιμωδών νοσημάτων. • Στο παρελθόν, πριν την εποχή της ευρείας διαθεσιμότητας των εμβολίων και των αντιβιοτικών, η παθητική ανοσοποίηση αποτελούσε σημαντικότατο όπλο για την καταπολέμηση διαφόρων λοιμωδών νοσημάτων. Παρόλους τους κινδύνους που αυτή ενείχε, η χορήγηση ορών ζωικής προέλευσης, και κυρίως ορού αλόγου, παρέμενε η μοναδική αποτελεσματική θεραπεία για την αντιμετώπιση θανατηφόρων νοσημάτων. Σήμερα, υπάρχουν συγκεκριμένες καταστάσεις στις οποίες απαιτείται η παθητική ανοσοποίηση του ασθενούς. Σε αυτές περιλαμβάνονται οι εξής:
η παθητική ανοσοποίηση • Ανεπαρκής παραγωγή αντισωμάτων, που οφείλεται σε συγγενείς ή επίκτητες διαταραχές των Β κυττάρων, οι οποίες μπορεί να συνδυάζονται ή όχι με άλλες ανοσοανεπάρκειες. • Έκθεση ή πιθανή έκθεση σε ένα νόσημα, είτε όταν υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης επιπλοκών (π.χ. Σε ένα παιδί με λευχαιμία και ιστορικό πρόσφατης έκθεσης σε ανεμοβλογιά ή ιλαρά), είτε όταν δεν υπάρχουν τα χρονικά περιθώρια για την αποτελεσματική προστασία του ασθενούς με ενεργητική ανοσοποίηση. • Λοίμωξη από παθογόνα των οποίων η δράση μπορεί να εξουδετερωθεί από ειδικά αντισώματα.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ • Σε άτομα με διατιτραίνον τραύμα, τα οποία δεν έχουν λάβει πρόσφατη δόση αντιτετανικού εμβολίου, χορηγείται αντιορός αλόγου έναντι της τοξίνης του τετάνου. Το προσχηματισμένο αντίσωμα αλόγου εξουδετερώνει την τοξίνη του τετάνου που μπορεί να παραχθεί από το Clostridium tetani του τραύματος.
Περιπτώσεις Έκθεσης • Αλλαντίαση • τέτανος • διφθερίτιδα • ηπατίτιδα • παρωτίτιδα • Λύσσa • δήγματα δηλητηριωδών φιδιών ή εντόμων • μπορεί να παρέχει άμεση προστασία σε άτομα που ταξιδεύουν στο εξωτερικό ή σε εργαζόμενους στο χώρο της υγείας οι οποίοι προβλέπεται ότι θα εκτεθούν σύντομα σε έναν παθογόνο μικροοργανισμό έναντι του οποίου δεν θα έχουν ανοσοποιηθεί ενεργητικά. Επειδή κατά την παθητική ανοσοποίηση δεν ενεργοποιείται το ανοσοποιητικό σύστημα, δεν επάγεται ανοσολογική μνήμη, με αποτέλεσμα η προστασία να είναι μικρής διάρκειας.
Οξεία Αναπνευστική Ανεπάρκεια – Μονοκλωνικά Αντισώματα • Οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια σε παιδιά, η οποία οφείλεται σε λοίμωξη από τον ιό του αναπνευστικού συγκυτίου (respiratory syncytial virus-RSV), η παθητική ανοσοποίηση αποτελεί το μοναδικό, διαθέσιμο σήμερα, τρόπο πρόληψης της νόσου. Σε παιδιά με κίνδυνο RSV λοίμωξης μπορεί να χορηγηθεί είτε ένα μονοκλωνικό αντίσωμα ή ο συνδυασμός δύο μονοκλωνικών αντισωμάτων. • Τα αντισώματα αυτά παρασκευάζονται σε ποντίκια, αλλά έχουν “ανθρωποποιηθεί” μέσω της συρραφής των σταθερών περιοχών της IgG του ανθρώπου με τις μεταβλητές περιοχές του αντισώματος του ποντικού. Με την τροποποίηση αυτή, αποφεύγονται πολλές από τις επιπλοκές που μπορεί να παρατηρηθούν μετά τη δεύτερη χορήγηση του πλήρους αντισώματος του ποντικού, το οποίο είναι μια ιδιαίτερα ανοσογόνος ξένη πρωτεΐνη για τον άνθρωπο.
Προσοχή, Κινδύνοι Που Έχουν Συσχετιστεί Με Την Παρεντερική Χορήγηση Προσχηματισμένων Αντισωμάτων H παρασκευή του αντισώματος σε ένα άλλο ζωικό είδος, όπως για παράδειγμα στο άλογο, υπάρχει η πιθανότητα ανάπτυξης στο δέκτη μίας έντονης ανοσολογικής απόκρισης έναντι των ισοτυπικών καθοριστών του ξένου αντισώματος. Aντι-ισοτυπική ανοσοαπόκριση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές. Για παράδειγμα, ορισμένα άτομα, παράγουν IgE αντισώματα ειδικά για αντιγονικούς επιτόπους του χορηγηθέντος αντισώματος. Ανοσοσυμπλέγματα αυτής της IgE και του παθητικά χορηγηθέντος αντισώματος μπορεί να προκαλέσουν συστηματική αποκοκκίωση των μαστοκυττάρων και, συνεπώς, γενικευμένη αναφυλακτική αντίδραση.
Άλλα άτομα παράγουν IgG ήIgM αντισώματα, ειδικά για το ξένο αυτό αντίσωμα, τα οποία σχηματίζουν ανοσοσυμπλέγματα που ενεργοποιούν το συμπλήρωμα. Η εναπόθεση των ανοσοσυμπλεγμάτων αυτών στους ιστούς μπορεί να οδηγήσει σε αντιδράσεις υπερευαισθησίας τύπου ΙΙΙ. • Kαι στην περίπτωση χορήγησης ανθρώπινης γ-σφαιρίνης, μπορεί να επαχθεί μία αντι-αλλοτυπική ανοσοαπόκριση έναντι της ανοσοσφαιρίνης αυτής, αν και η έντασή της είναι πολύ χαμηλότερη από εκείνη της αντίστοιχης αντι-ισοτυπικής.
Η ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ • Ο στόχος της ενεργητικής ανοσοποίησης έγκειται στην επαγωγή προστατευτικής ανοσολογικής απόκρισης και ανοσολογικής μνήμης. Όταν η ενεργητική ανοσοποίηση είναι επιτυχής, μία επόμενη έκθεση στον παθογόνο παράγοντα θα προκαλέσει έντονη ανοσοαπόκριση, η οποία θα εξουδετερώσει το παθογόνο ή θα προλάβει τη νόσο που προκαλείται από τα προϊόντα του. Η ενεργητική ανοσοποίηση μπορεί να επιτευχθεί είτε με τη φυσική λοίμωξη από ένα μικροοργανισμό ή τεχνητά με τη χορήγηση ενός εμβολίου (vaccine)
Κατά την ενεργητική ανοσοποίηση το ανοσοποιητικό σύστημα κατέχει πλέον ενεργό ρόλο: ο πολλαπλασιασμός των αντιγονοειδικών Τ και Β κυττάρων έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή κυττάρων μνήμης. Η ενεργητική ανοσοποίηση με διάφορα είδη εμβολίων έχει συμβάλλει σημαντικά στη μείωση των θανάτων από λοιμώδη νοσήματα, ιδιαίτερα στον παιδικό πληθυσμό.
ΕΜΒΟΛΙΟ ΤΗΣΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Β • ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΔΙΦΘΕΡΙΤΙΔΑΣ- ΚΟΚΚΥΤΗ (ΑΚΥΤΤΑΡΙΚΟ) - ΤΕΤΑΝΟΥ (DPAT) • ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ HAEMOPHILUS INFLUENZAE (HIB) • ΑΔΡΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟ (SALK) ΕΜΒΟΛΙΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑΣ (IPV). Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥ ΕΜΒΟΛΙΟΥ (SABIN) ΔΕΝ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΠΛΕΟΝ . • ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΙΛΑΡΑΣ- ΠΑΡΩΤΙΤΙΔΑΣ- ΕΡΥΘΡΑΣ (MMR) • ΕΜΒΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΟ ΑΝΕΜΟΒΛΟΓΙΑΣ-ΕΡΠΗΤΑ ΖΩΣΤΗΡΑ (VAR) • ΕΜΒΟΛΙΟ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΟΥ (ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΣΤΗ ΗΛΙΚΙΑ ΤΩΝ 24 ΜΗΝΩΝ ΓΙΑ ΟΜΑΔΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ 11-12 ΕΤΩΝ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ) • ΣΥΖΕΥΓΜΕΝΟ ΑΝΤΙ-ΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΙΚΟ ΕΜΒΟΛΙΟ (PCV) • ΑΝΤΙΓΡΙΠΙΚΟ ΕΜΒΟΛΙΟ (ΤΩΡΑ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ 6 ΕΩΣ 23 ΜΗΝΩΝ) • ΕΜΒΟΛΙΟ ΤΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Α ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΩΝ 2 ΜΗΝΩΝ. ΣΤΟΝ ΠΙΝΑΚΑ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΤΟ ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΑ ΕΞΗΣ ΕΜΒΟΛΙΑ:
Το εμβόλιο της ηπατίτιδας Α συνιστάται τώρα για όλα τα παιδιά ηλικίας 12 έως 23 μηνών. Παλαιότερα δινόταν μόνο σε βρέφη που ανήκαν σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου. • Με παρόμοιο τρόπο, τα αντιγριπικά εμβόλια είχαν παλαιότερα ένδειξη για παιδιά με συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου, όπως το άσθμα ή οι ανοσοανεπάρκειες, αλλά ο ετήσιος εμβολιασμός συνιστάται πλέον και στα υγιή παιδιά, λόγω του αυξημένου ποσοστού των περιστατικών γρίπης αυτής της ηλικιακής ομάδας που χρειάζονται εισαγωγή σε νοσοκομείο.
Για όσο χρονικό διάστημα εφαρμόζονται τα προγράμματα εμβολιασμού, η συχνότητα των παιδικών αυτών ασθενειών αναμένεται ότι θα διατηρείται χαμηλή. Η εμφάνιση, όμως, ανεπιθύμητων ενεργειών ενός εμβολίου μπορεί να μειώσει τη χρήση του και να οδηγήσει στην επανεμφάνιση του αντίστοιχου νοσήματος. • Οι ανεπιθύμητες ενέργειες του εξασθενημένου βακτηριακού εμβολίου του κοκκύτη, περιελάμβαναν την εμφάνιση σπασμών, εγκεφαλίτιδας, εγκεφαλικής βλάβης ή ακόμη και το θάνατο μείωση της χρήσης του εμβολίου αύξηση των περιστατικών κοκκύτη (ΗΠΑ). • Η πρόσφατη παρασκευή του ακυτταρικού εμβολίου του κοκκύτη, το οποίο είναι εξίσου αποτελεσματικό με το παλαιότερο εμβόλιο, αλλά δεν έχει καμία από τις ανεπιθύμητες ενέργειές του, αναμένεται να αντιστρέψει την τάση αυτή.
αναμνηστικεσ δοσεισ- μητρικα αντισωματα επίτευξη προστατευτικής ανοσίας στα παιδιά η χορήγηση πολλαπλών αναμνηστικών δόσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα. Κατά τους πρώτους μήνες της ζωής, ο λόγος για τον οποίο απαιτείται αυτό, ίσως να είναι η παραμονή των αντισωμάτων της κυκλοφορίας της μητέρας στο βρέφος. Για παράδειγμα, τα μητρικά αντισώματα που αποκτώνται παθητικά συνδέονται με επιτόπους του εμβολίου DPT και εμποδίζουν την επαρκή ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Για το λόγο αυτό, και για να επιτευχθεί επαρκής ανοσοαπόκριση, το παραπάνω εμβόλιο θα πρέπει να χορηγείται αρκετές φορές μετά την εξαφάνιση του μητρικού αντισώματος από την κυκλοφορία.
ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ εξαρτάται από το βαθμό κινδύνου που διατρέχουν. Τα εμβόλια της μηνιγγίτιδας, της πνευμονίας και της γρίπης χορηγούνται συχνά σε άτομα που ζουν σε συνθήκες συνωστισμού (όπως π.χ. στρατιώτες) ή σε άτομα με μειωμένη ικανότητα ανοσοαπόκρισης (π.χ ηλικιωμένοι). στα άτομα που ταξιδεύουν στο εξωτερικό, και ανάλογα με τον προορισμό τους, χορηγούνται εμβόλια έναντι διαφόρων ενδημικών ασθενειών όπως η χολέρα, ο κίτρινος πυρετός, η πανώλη, ο τυφοειδής πυρετός, η ηπατίτιδα, η μηνιγγίτιδα, ο τύφος και η πολιομυελίτιδα. Τα προγράμματα ανοσοποίησης κατά της θανατηφόρου νόσου του άνθρακα είχαν εφαρμοστεί μόνο σε άτομα που έρχονταν σε στενή επαφή με μολυσμένα ζώα ή με προϊόντα τους
Η ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΑΠΕΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΣΠΟΡΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ, ΕΠΕΚΤΕΙΝΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥ ΕΜΒΟΛΙΟΥ ΣΤΟΥΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΣΕ ΠΟΛΙΤΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΒΙΩΝΟΥΝ ΣΕ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΒΙΟΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΣΗ.
Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ 100%ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΣ. herd immunity • Για κάθε εμβόλιο θα υπάρχει ένα μικρό ποσοστό εμβολιαζομένων οι οποίοι δεν θα αποκρίνονται επαρκώς σε αυτό, συνεπώς, δεν θα προστατεύονται από το αντίστοιχο νόσημα. Αυτό δεν αποτελεί σημαντικό πρόβλημα, όταν η πλειονότητα του πληθυσμού έχει ανοσία στον υπεύθυνο λοιμογόνο παράγοντα. Στην περίπτωση αυτή, η πιθανότητα ενός ευπαθούς ατόμου να εκτεθεί στη νόσο είναι τόσο χαμηλή, ώστε να θεωρείται απίθανη η προσβολή του από τη νόσο. Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό ως ανοσία της αγέλης (herd immunity). • Η επιδημική έξαρση της ιλαράς, στα μέσα με τέλη της δεκαετίας του 1980 στις ΗΠΑ, σε πληθυσμούς φοιτητών και μη εμβολιασμένων παιδιών προσχολικής ηλικίας, ήταν ως ένα βαθμό το αποτέλεσμα της συνολικής μείωσης των εμβολιασμών, η οποία είχε διαταράξει την ανοσία της αγέλης στον πληθυσμό
Το γεγονός ότι η χορήγηση μίας μόνο δόσης δεν ήταν αρκετή για την προστασία των φοιτητών αυτών μπορεί να οφείλεται στην παρουσία των παθητικά αποκτηθέντων μητρικών αντισωμάτων, τα οποία μείωσαν την ένταση της ανοσολογικής τους απόκρισης προς το εμβόλιο. Η αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς αποτέλεσε το έναυσμα για την έκδοση οδηγίας χορήγησης δύο δόσεων του συνδυασμένου εμβολίου ιλαράς-παρωτίτιδας-ερυθράς στα παιδιά.
Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΟΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΕΛΗΣ Ενέχει σοβαρότατους κινδύνους, όπως φαίνεται από όσα συνέβησαν στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, στα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας τους. Κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1990, σημειώθηκε επιδημία διφθερίτιδας σε πολλές περιοχές των νέων αυτών κρατών, η οποία συσχετίστηκε με τη μείωση της ανοσίας της αγέλης, ως αποτέλεσμα της μείωσης των εμβολιασμών μετά τη διάσπαση της σοβιετικής ένωσης. Αυτή η επιδημία, η οποία είχε περισσότερα από 157.000 κρούσματα και προκάλεσε περισσότερους από 5.000 θανάτους, ελέγχεται σήμερα με τη μαζική εφαρμογή προγραμμάτων εμβολιασμού.
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΜΒΟΛΙΩΝ ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ • Οι περισσότερες μολύνσεις αντιμετωπίζονται με ΤΟΥΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΜΦΥΤΗΣ ΑΝΟΣΙΑΣ, στους οποίους περιλαμβάνονται το συμπλήρωμα, οι ιντερφερόνες, τα ΝΚ κύτταρα, τα ενεργοποιημένα φαγοκύτταρα, οι αντιμικροβιακές ενώσεις και άλλοι μηχανισμοί. • Η ειδική ανοσοαπόκριση παρέχει μια πιο ευέλικτη προστασία έναντι των παθογόνων. Ο εμβολιασμός εκπαιδεύει το σύστημα της προσαρμοστικής ανοσίας και το προετοιμάζει για να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά και γρήγορα τα παθογόνα που δεν έχουν υποστεί πλήρη εξουδετέρωση από την έμφυτη ανοσία.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΜΟ ΕΝΟΣ ΕΜΒΟΛΙΟΥ • η ανάπτυξη ανοσολογικής απόκρισης δεν συνδέεται απαραίτητα με την ανάπτυξη προστατευτικής ανοσίας καθοριστικό ρόλο είναι το ποιος κλάδος του ανοσοποιητικού συστήματος ενεργοποιείται??(ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ) τα άτομα που σχεδιάζουν το εμβόλιο θα πρέπει να γνωρίζουν τις σημαντικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ της διέγερσης της χυμικής και της κυτταρομεσολαβητικής ανοσοαπόκρισης. • η ανάπτυξη ανοσολογικής μνήμης. Για παράδειγμα, ένα εμβόλιο το οποίο επάγει μία προστατευτική πρωτογενή ανοσοαπόκριση μπορεί να μην έχει τη δυνατότητα να προκαλεί την παραγωγή κυττάρων μνήμης, με αποτέλεσμα να χάνεται η προστατευτική του δράση μετά την εξασθένηση της πρωτογενούς ανοσοαπόκρισης. Ο ρόλος των κυττάρων μνήμης στην ανοσία ενός ατόμου εξαρτάται, εν μέρει, από την περίοδο επώασης του παθογόνου
ΙΟΣ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ ΙΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑΣ • Έχει πολύ σύντομη περίοδο επώασης (1 με 2 ημέρες) και τα συμπτώματα της νόσου έχουν ήδη αρχίσει να εμφανίζονται πριν την ενεργοποίηση των κυττάρων μνήμης. Επομένως, η αποτελεσματική προστασία έναντι του ιού της γρίπης βασίζεται στη διατήρηση υψηλών επιπέδων των ειδικών αντισωμάτων με επανειλημμένους εμβολιασμούς. Τα άτομα υψηλού κινδύνου θα πρέπει να εμβολιάζονται κάθε χρόνο. • >3 ημέρες για να αρχίσει να προσβάλλει το νευρικό σύστημα. Μία τέτοια περίοδος επώασης παρέχει στα Β κύτταρα μνήμης τη δυνατότητα να αποκριθούν με την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων ειδικών αντισωμάτων. Έτσι, το εμβόλιο της πολιομυελίτιδας έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να επάγει ανοσολογική μνήμη. Μετά τη χορήγηση του εμβολίου Salk, τα επίπεδα των ειδικών αντισωμάτων στον ορό μεγιστοποιούνται μέσα σε 2 εβδομάδες και, στη συνέχεια, ο τίτλος τους αρχίζει να μειώνεται.Η ανοσολογική μνήμη, όμως, συνεχίζει να αναπτύσσεται, να μεγιστοποιείται στους 6 μήνες και να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα για χρόνια
Σε περίπτωση έκθεσης ενός εμβολιασμένου ατόμου στον ιό της πολιομυελίτιδας, αυτά τα κύτταρα μνήμης θα διαφοροποιηθούν σε πλασματοκύτταρα, που θα παράγουν μεγάλες ποσότητες αντισωμάτων, τα οποία θα προστατεύουν το άτομο αυτό από τη δράση του ιού.
Τα περισσότερα εμβόλια που χρησιμοποιούνται σήμερα περιέχουν ζωντανούς μη εξασθενημένους μικροοργανισμούς, αδρανοποιημένα (νεκρά) βακτηριακά κύτταρα ή ιικά σωματίδια, ή τμήματα πρωτεϊνικών ή υδατανθρακικών μορίων (υπομονάδες) του οργανισμού-στόχου.
1. ΕΜΒΟΛΙΑ ΜΕ ΖΩΝΤΑΝΟΥΣ ΕΞΑΣΘΕΝΗΜΕΝΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ • Μπορεί να προκληθεί εξασθένηση των μικροοργανισμών, ώστε να χαθεί η ικανότητά τους να προκαλούν σημαντική νόσο (λοιμογονικότητα), αλλά να διατηρηθεί η δυνατότητά τους να αναπτύσσονται για μικρό χρονικό διάστημα μέσα στον οργανισμό στον οποίο ενοφθαλμίστηκαν διατηρούν την ικανότητά τους να ανοσοποιούν τον ξενιστή • Το πρώτο εμβόλιο που χρησιμοποιήθηκε από τον Jenner ήταν αυτού του τύπου: ο ενοφθαλμισμός του ιού της δαμαλίτιδας στους ανθρώπους επάγει ανοσία έναντι της ευλογιάς χωρίς, όμως, να προκαλεί τη νόσο.
ΕΞΑΣΘΕΝΗΣΗ ΕΝΟΣ ΠΑΘΟΓΟΝΟΥ ΒΑΚΤΗΡΙΟΥ Ή ΙΟΥ • Μπορεί να επιτευχθεί με καλλιέργεια για μεγάλο χρονικό διάστημα κάτω από μη φυσιολογικές συνθήκες. • Με τη διαδικασία αυτή επιλέγονται μεταλλαγμένες μορφές, οι οποίες έχουν προσαρμοστεί, ώστε να αναπτύσσονται καλύτερα κάτω από αυτές τις δεδομένες καλλιεργητικές συνθήκες και, συνεπώς, έχουν μειωμένη ικανότητα ανάπτυξης στο φυσικό τους ξενιστή.
ΕΜΒΟΛΙΟ BCG • Το εξασθενημένο στέλεχος του Mycobacterium bovis, το οποίο ονομάζεται Bacillus Calmette-Gue΄rin (BCG), αναπτύχθηκε με την καλλιέργεια του M. Bovis σε ένα θρεπτικό μέσο που περιείχε αυξανόμενες συγκεντρώσεις χολής. • Μετά από 13 χρόνια, το στέλεχος αυτό είχε προσαρμοστεί ώστε να μπορεί να αναπτύσσεται σε αυξημένες συγκεντρώσεις χολής και είχε εξασθενήσει τόσο, ώστε να είναι κατάλληλο ως αντιφυματικό εμβόλιο. • ποικίλη αποτελεσματικότητa • δυσκολίες στον επακόλουθο έλεγχο
ΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΤΗΣ ΙΛΑΡΑΣ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΕΝΑ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΙΟΥ ΤΗΣ ΙΛΑΡΑΣ, ΠΟΥ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΘΗΚΕ ΣΕ ΕΜΒΡΥΪΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΠΑΠΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΕ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΝ ΕΞΑΣΘΕΝΗΣΗ ΤΟΥ.
ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΜΕ ΕΞΑΣΘΕΝΗΜΕΝΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΕΧΟΥΝ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ • Παρατεταμένη έκθεση των αντιγονικών επιτόπων του μικροοργανισμού στο ανοσοποιητικό σύστημα (λογω περιορισμενης αναπτυξης), αύξηση της ανοσογονικότητας και της παραγωγής κυττάρων μνήμης, η χορήγηση μίας μόνο δόσης των εμβολίων αυτών πλεονέκτημα για τις χώρες του Τρίτου Κόσμου, όπου οι επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι σε μεγάλο ποσοστό των ατόμων δεν χορηγείται επαναληπτική δόση. • Η πιθανότητα μεταστροφής τους προς τον άγριο τύπο του λοιμογόνου στελέχους. • Στο πόσιμο εμβόλιο της πολιομυελίτιδας (Sabin-OPV), η μεταστροφή αυτή παρατηρείται περίπου σε μία ανά 2,4 εκατομμύρια δόσεων του εμβολίου • υπάρχει πιθανότητα, μία παθογόνος μορφή του ιού να περάσει από λίγα εμβολιασμένα άτομα στο σύστημα ύδρευσης, ιδίως σε περιοχές όπου το επίπεδο υγιεινής είναι χαμηλό ή γίνεται ανακύκλωση του νερού διακοπή της χρήσης του εξασθενημένου εμβολίου της πολιομυελίτιδας
Η εκρίζωση της παραλυτικής πολιομυελίτιδας είναι αδύνατη όσο χρησιμοποιείται το Sabin-OPV, σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Όσο μειώνονται τα κρούσματα της νόσου, θα πρέπει να χρησιμοποιείται το εναλλακτικό εμβόλιο (Salk), αν και υπάρχουν προβλήματα στη μεταφορά του στις αναπτυσσόμενες χώρες
ΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΑΡΕΧΟΥΝ ΤΡΟΠΟΥΣ ΕΞΑΣΘΕΝΗΣΗΣ ΤΩΝ ΙΩΝ Επιλεκτική εξάλειψη γονιδίων, τα οποία είναι απαραίτητα για τη λοιμογονικότητά τους. εμβόλιο για ερπητοϊό των χοίρων, από τον οποίο αφαιρέθηκε το γονίδιο της κινάσης της θυμιδίνης η οποία απαραίτητη για την ανάπτυξη του ιού σε ορισμένους τύπους κυττάρων (π.χ. στους νευρώνες), η εξάλειψη του γονιδίου της αφαιρούσε από τον ιό την ικανότητα πρόκλησης νόσου.
Τα Ενδορινικά Χορηγούμενα Αντιγριπικά Εμβόλια Σύντομα Θα Επικρατήσουν Στον Τομέα Αυτό. • Έχει λάβει έγκριση για κλινική χρήση ένα αντιγριπικό εμβόλιο με την ονομασία flumist. • Η εξασθένηση καλλιέργεια του ιού σε θερμοκρασίες χαμηλότερες της φυσιολογικής, μέχρι να παραχθεί ένα νέο στέλεχος, που θα είναι προσαρμοσμένο σε χαμηλές θερμοκρασίες. Αυτός ο ιός της γρίπης αναπτύσσεται καλά σε θερμοκρασίες μικρότερες των 37oC, αλλά δεν μπορεί να αναπτυχθεί στη θερμοκρασία των 37oC του ανθρώπινου σώματος. • Χορηγείται από τη μύτη και προκαλεί παροδική λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, η οποία αρκεί για την επαγωγή μιας ισχυρής ανοσολογικής απόκρισης. • Ο ιός δεν μπορεί να εξαπλωθεί πέραν του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος αδυναμία ανάπτυξής του στις υψηλότερες θερμοκρασίες του εσωτερικού του σώματος η λοίμωξη είναι περιορισμένη σε έκταση
2. ΕΜΒΟΛΙΑ ΜΕ ΑΔΡΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ Η ΝΕΚΡΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ • Αδρανοποίηση του παθογόνου μικροοργανισμού το παθογόνο να επάγει ανοσολογική απόκριση, αλλά den μπορεί να πολλαπλασιάζεται μέσα στον ξενιστή. Κατά τη διαδικασία της αδρανοποίησης, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διατηρείται ανέπαφη η δομή των επιτόπων των επιφανειακών αντιγόνων • θέρμανση ή • χημική κατεργασία
Η αδρανοποίηση με θέρμανση δεν είναι γενικά ικανοποιητική, επειδή προκαλεί εκτεταμένη μετουσίωση των πρωτεϊνών μεγάλη πιθανότητα αλλοίωσης των επιτόπων που εξαρτώνται από υψηλότερης τάξης πρωτεϊνικές δομές. • Η χημική αδρανοποίηση με φορμαλδεΰδη ή διάφορους αλκυλιωτικούς παράγοντες, έχει στεφθεί αρκετές φορές με επιτυχία. • Το εμβόλιο Salk της πολιομυελίτιδας παράγεται με αδρανοποίηση του ιού της πολιομυελίτιδας με φορμαλδεΰδη.
ΕΜΒΟΛΙΑ ΜΕ ΑΔΡΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΕΜΒΟΛΙΑ ΜΕ ΝΕΚΡΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ • Χορηγηση μονο μιας δοσης για την επιτευξη μακροχρονιας ανοσιας • Επαγωγη κυτταρομεσολαβητικης ανοσοαποκρισης και παραγωγης εκκριτικης IgA Ενεχουν ορισμενους κινδυνους • Ανεπιτυχης θανατωση • Κινδυνοι στη διαδικασια παρασκευης των εμβολιων. Επεξεργασια μεγαλων ποσοτητων λοιμογονων παραγοντων πριν την αδρανοποιηση τους τα ατομα που συμμετεχουν στη διαδικασια παραγωγης των εμβολιων διατρεχουν αυξημενο κινδυνο μολυνσης. Εχουν αναφερθει περιπτωσεις μολυνσης ατομων που συμμετειχαν στη διαδικασια παραγωγης του εμβολιου salk. • Χορηγουνται σε πολλαπλες αναμνηστικες δοσεις για να διατηρηθει ανοσος ο ξενιστης • Επαγουν κυριως χυμικη ανοσοαποκριση
Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΕΜΒΟΛΙΩΝ ΜΕ ΑΔΡΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ • Μεγαλύτερη από εκείνη των εμβολίων με εξασθενημένους οργανισμούς, οι οποίοι διατηρούν την ικανότητα πολλαπλασιασμού και πιθανής μετάπτωσης σε λοιμογόνα στελέχη • Σταθερότητα και η ευκολία φύλαξης και μεταφοράς τους. • αντιγριπικό εμβόλιο • το εμβόλιο της ηπατίτιδας Α και • της χολέρας.
3. ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΩΝ • ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΜΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥΣ ΕΞΑΣΘΕΝΗΜΕΝΟΥΣ Η ΑΔΡΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ, ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΧΘΟΥΝ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΕΜΒΟΛΙΩΝ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΑΠΟΜΟΝΩΜΕΝΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ. • ΤΡΙΑ ΕΙΔΗ ΕΜΒΟΛΙΩΝ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ: • ΑΔΡΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΕΞΩΤΟΞΙΝΕΣ Η ΤΟΞΟΕΙΔΗ, • ΠΟΛΥΣΑΚΧΑΡΙΤΕΣ ΤΟΥ ΕΛΥΤΡΟΥ ΚΑΙ • ΑΝΑΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΑ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΑ ΑΝΤΙΓΟΝΑ
ΤΑ ΤΟΞΟΕΙΔΗ (TOXOID) ΩΣ ΕΜΒΟΛΙΑ • Ορισμένα παθογόνα βακτήρια, π.χ.διφθερίτιδα και τέτανο, παράγουν εξωτοξίνες οι οποίες ευθύνονται για πολλά από τα συμπτώματα της λοίμωξης από τους μικροοργανισμούς αυτούς. • Τα εμβόλια της διφθερίτιδας και του τετάνου μπορούν, για παράδειγμα, να παρασκευαστούν από την αντίστοιχη απομονωμένη βακτηριακή εξωτοξίνη, μετά την αδρανοποίησή της με φορμαλδεΰδη, με αποτέλεσμα την παραγωγή του ΤΟΞΟΕΙΔΟΥΣ (TOXOID).
Ο εμβολιασμός με το τοξοειδές προκαλεί την παραγωγή ειδικών για αυτό αντισωμάτων, τα οποία έχουν την ικανότητα να προσδένονται στην τοξίνη και να εξουδετερώνουν τη δράση της. • Πρέπει να επιτυγχάνεται η αδρανοποίηση της εξωτοξίνης, χωρίς να τροποποιείται σημαντικά η δομή του επιτόπου. • Το πρόβλημα της παραγωγής επαρκούς ποσότητας απομονωμένων εξωτοξινών για την παραγωγή των εμβολίων, έχει λυθεί με την κλωνοποίηση των γονιδίων των εξωτοξινών και την έκφρασή τους σε εύκολα καλλιεργούμενα κύτταρα-ξενιστές.
Η παθητική ανοσία έναντι της τοξίνης μπορεί να επιτευχθεί με τη χορήγηση ορού που περιέχει αντισώματα έναντι του τοξοειδούς. Η θεραπεία της διφθερίτιδας πριν τη διαθεσιμότητα των αντιβιοτικών (ή την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού εμβολίου) περιλάμβανε τη χορήγηση αντιτοξίνης που είχε συνήθως παραχθεί σε άλογα. • Με τον ίδιο τρόπο, η πρόληψη της νόσου στα εκτεθειμένα στον τέτανο άτομα γίνεται με τη χορήγηση αντιτοξίνης του τετάνου. Εάν ένα άτομο, που δεν έχει κάνει πρόσφατα αντι-τετανικό εμβόλιο, εκτεθεί στον τέτανο, θα του χορηγηθεί αντιτοξίνη. • Η αλλαντίαση αντιμετωπίζεται με αντιτοξίνη αλόγου, αλλά μέχρι σήμερα, δεν έχει αναπτυχθεί εμβόλιο με τοξοειδές της αλλαντίασης για τον άνθρωπο.
ΤΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΑ ΠΟΛΥΣΑΚΧΑΡΙΤΙΚΑ ΕΛΥΤΡΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΩΣ ΕΜΒΟΛΙΑ • Το υδρόφιλο πολυσακχαριτικό έλυτρο εξ αιτιας των αντιφαγοκυτταρικων ιδιοτητων του προσδιδει σε ορισμενα παθογονα βακτηρια λοιμογονο δυναμη. • Η κάλυψη του ελύτρου αυτού με αντισώματα ή/και μόρια του συμπληρώματος, αυξάνει σημαντικά την ικανότητα των μακροφάγων και των ουδετερόφιλων να φαγοκυτταρώνουν τέτοιου τύπου παθογόνα. • Τα ευρήματα αυτά αποτελούν τη θεωρητική βάση του σχεδιασμού των εμβολίων που περιέχουν καθαρούς πολυσακχαρίτες του ελύτρου.
ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ • Το χρησιμοποιούμενο εμβόλιο για τον Streptococcus pneumoniae, το βακτήριο που προκαλεί την πνευμονιοκοκκική πνευμονία, περιέχει 23, αντιγονικά διαφορετικούς, πολυσακχαρίτες του ελύτρου. Το εμβόλιο επάγει την παραγωγή αντισωμάτων-οψωνινών και συμπεριλαμβάνεται, πλέον, στον κατάλογο των συνιστώμενων για όλα τα βρέφη εμβολίων. • Το εμβόλιο για τη Neisseria meningitidis, ένα συχνό αίτιο βακτηριακής μηνιγγίτιδας, περιέχει και αυτό καθαρούς πολυσακχαρίτες του ελύτρου.
Οι πρωτεΐνες των παθογόνων μικροοργανισμών παράγονται με τεχνικές ανασυνδυασμού • ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ, ΤΟ ΓΟΝΙΔΙΟ ΠΟΥ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΕΙ ΜΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΑΝΟΣΟΓΟΝΟ ΠΡΩΤΕΪΝΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΘΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΕΚΦΡΑΣΤΕΙ ΣΕ ΚΥΤΤΑΡΑ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ, ΜΥΚΗΤΩΝ Η ΘΗΛΑΣΤΙΚΩΝ, ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΑΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΟΥ DNA. • ΠΟΛΛΑ ΓΟΝΙΔΙΑ ΠΟΥ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΟΥΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΑ ΑΝΤΙΓΟΝΑ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΙΩΝ, ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ Η ΠΡΩΤΟΖΩΩΝ, ΕΧΟΥΝ ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΘΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΕ ΚΥΤΤΑΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΚΦΡΑΖΟΜΕΝΑ ΑΝΤΙΓΟΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΟΛΙΩΝ • ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΠΟ ΑΥΤΑ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΠΟΥ ΕΛΑΒΕ ΕΓΚΡΙΣΗ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΤΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Β. ΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΑΥΤΟ ΠΑΡΑΧΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΓΟΝΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Β (HBSΑg) ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕ ΚΥΤΤΑΡΑ ΒΛΑΣΤΟΜΥΚΗΤΩΝ.