1 / 71

VIEÂM HOÂ HAÁP TREÂN

VIEÂM HOÂ HAÁP TREÂN. PGS.TS. Phaïm Thò Minh Hoàng. MUÏC TIEÂU HOÏC TAÄP. Bieát ñöôïc giôùi haïn giöõa ÑHH treân & döôùi Trình baøy ñöôïc TCLS cuûa vieâm muõi, xoang, tai giöõa, hoïng Phaân bieät ñöôïc vieâm thanh thieät caáp & vieâm thanh quaûn caáp Phaân ñoä ñöôïc khoù thôû thanh quaûn

vernon-vance
Download Presentation

VIEÂM HOÂ HAÁP TREÂN

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. VIEÂM HOÂ HAÁP TREÂN PGS.TS. Phaïm Thò Minh Hoàng

  2. MUÏC TIEÂU HOÏC TAÄP • Bieát ñöôïc giôùi haïn giöõa ÑHH treân & döôùi • Trình baøy ñöôïc TCLS cuûa vieâm muõi, xoang, tai giöõa, hoïng • Phaân bieät ñöôïc vieâm thanh thieät caáp & vieâm thanh quaûn caáp • Phaân ñoä ñöôïc khoù thôû thanh quaûn • Ñieàu trò ñöôïc caùc beänh vieâm hoâ haáp treân

  3. VIEÂM MUÕI HAÀU • Taùc nhaân • Rhinovirus, Coronavirus, RSV, Influenza, Parainfluenza… • S.pneumoniae, H.influenzae, M.catarrhalis, Streptococcus nhoùm A, S.aureus • Trieäu chöùng:  6 laàn/naêm ôû treû 2-6 tuoåi • Haét hôi, chaûy muõi, taéc muõi, raùt hoïng, ho, soát nheï • Khi  390C, coù 3 vaán ñeà phaûi nghó ñeán: • Do chính beänh vieâm muõi • Trieäu chöùng cuûa nhieãm truøng khaùc: soát phaùt ban, sôûi • Nhieãm vi truøng ñi keøm

  4. RSV DƯỚI KÍNH HIỂN VI HUỲNH QUANG

  5. CẤU TẠO VIRÚT HỢP BÀO HÔ HẤP

  6. VIEÂM MUÕI HAÀU (tt) • Khaùm: phaùt hieän b.chöùng & loaïi tröø n.truøng  • Bieán chöùng: 5% coù bieán chöùng vieâm xoang • < 3 thaùng: taéc muõi, khoù thôû • Vieâm tai giöõa caáp: 10%, thöôøng 6th – 2 tuoåi • Vieâm xoang haøm: >3 tuoåi, nghó ñeán khi >10 ngaøy • Ñieàu trò: • Haï soát, röûa huùt muõi = NaCl 9%0, traùnh khoùi thuoác laù • Choáng x.huyeát: taïi choå(>2,5t), toaøn thaân(>6th), vit C • Khaùng sinh: VTGC, VTGTD, bieán daïng maøng nhó: Amox, C1, Macrolide neáu coù dò öùng.

  7. VIEÂM TAI GIÖÕA • Ñònh nghóa: • Vieâm tai giöõa caáp:chaûy muû tai < 2w, maõn  2w • Vieâm tai giöõa thanh dòch: chaûy dòch trong sau ñieàu trò VTGC • Vieâm tai giöõa caáp o ñaùp öùng ñieàu trò: TCLS vaãn coøn sau 48 giôø ñieàu trò • Vieâm tai giöõa caáp taùi phaùt: 3 ñôït/6 thaùng • Vieâm tai giöõa coù bieán chöùng: toån thöông o hoài phuïc: tuùi co ruùt, dính maøng nhó vaøo xöông, thuûng nhó, moøn xöông, cholesteatoma

  8. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt) • Taùc nhaân: • S.pneumoniae 30-50%, H.influenzae 30-40%, M.catarrhalis, : S.aureus, Alloiococcus otitidis, Turicella otitidis, ± virus • 6% gaây ra do virus ñôn thuaàn • < 3th: ngoaøi VK treân coøn coù Enterobacter, P.aeruginosa, C.trachomatis, yeám khí • Laâm saøng: • 6th–2t, nam > nöõ, 80% bò 1 laàn, 1/3 treû bò  3 laàn • 70% töï khoûi, ± bieán chöùng: vieâm x.chuûm, NTH, VMN, ± di chöùng ñieác

  9. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt) • Laâm saøng (tt): • 2 daáu hieäu kinh ñieån: • Soát: ½ - 2/3 treû. > 400C: n. truøng nôi khaùc, NTH • Ñau tai: ½ treû. Treû < 2 tuoåi: ¼ tröôøng hôïp • Khaùm maøng nhó: • Xung huyeát lan toûa ± maøu vaøng, phoàng leân, di ñoäng keùm ± vôõ muû • Daáu toån thöông o hoài phuïc: xô, tuùi co ruùt, thuûng nhó, cholesteatoma • Ñaùnh giaù taâm thaàn, daáu hieäu kích thích maøng naõo, khaùm x. chuûm: söng, noùng, ñoû, ñau?

  10. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt) • Moái lieân quan giöõa vi khuaån & laâm saøng: •  3805C + ñau tai döõ doäi: 50% do S. pneumoniae • Vieâm keát maïc muû: 75% do H.influenzae • Thuûng nhó sôùm: Streptococcus nhoùm A • Vieâm tai giöõa caáp do M.catarrhalis # H. influenzae, S. pneumoniae # Streptococcus nhoùm A

  11. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt) • Chaån ñoaùn phaân bieät: • Ñau tai: vieâm tuyeán mang tai, ñau raêng, vieâm hoïng, vieâm taáy haïch vuøng coå, vieâm oáng tai ngoaøi, chaán thöông, dò vaät trong tai ngoaøi • Maøng nhó xung huyeát: soát cao, vieâm muõi hoïng, ñang côn khoùc, chaán thöông maøng nhó sau veä sinh tai

  12. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt) • Bieán chöùng: • Vieâm tai giöõa thanh dòch, taùi phaùt • Ñieàu trò: • Chæ ñònh choïc doø: • Ñau tai döõ doäi, noân oùi lieân tuïc • < 3 thaùng tuoåi • Suy giaûm mieãn dòch • Vieâm meâ ñaïo möng muû, vieâm xöông chuûm, NTH • Thaát baïi vôùi khaùng sinh: TCLS toàn taïi, naëng leân > 48h

  13. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt) • Khaùng sinh: • Amoxicillin+clavulinic acid, cefpodoxim, cefuroxim, ceftriaxone • < 2 tuoåi: 10 ngaøy,  2 tuoåi: 5 ngaøy • Ñaùnh giaù ñaùp öùng ñieàu trò sau 48-72 giôø • Kieåm tra maøng nhó khi keát thuùc ñieàu trò • Khaùc: giaûm ñau, haï soát, nhoû tai baèng quinolone khi chaûy muû tai  2 tuaàn

  14. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt) • Vieâm tai giöõa thanh dòch: • 6 tuaàn–4 thaùng: khaùng sinh 14-21 ngaøy + Prednisone 1mg/kg/ngaøy chia 2 laàn •  4 thaùng: ño thính löïc; ñaùnh giaù haønh vi, chaäm noùi; ñaët oáng thoâng thöôøng giöõa 3 &6 thaùng, naïo VA khi ñaët oáng thoâng coù bieán chöùng hoaëc caàn phaûi ñaët nhieàu oáng thoâng hôn

  15. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt) • VTG möng muû maõn tính: P.aeruginosa, TKgram(-) Staphylococci, H.influenzae, yeám khí: Ticarcillin, Ceftazidime, Clindamycin • Chæ ñònh ñaët oáng thoâng: • VTGTD > 4 thaùng vaø giaûm thính löïc 2 beân  20dB • VTGTD coù 5 ñôït/12 thaùng • Coù tuí co ruùt trong maøng nhó • Hieäu quaû vieäc ñaët oáng thoâng: • Caûi thieän söùc nghe • Ngöøa VTGTP • Ñieàu trò toån thöông caáu truùc tai giöõa keùo daøi

  16. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt) • Dieãn tieán: • 50% hoài phuïc: 20-30% taùi phaùt trong voøng 1 thaùng sau • 40% VTGTD: taùi phaùt VTG, 10% keùo daøi > 3 thaùng • 10% thaát baïi • Phoøng ngöøa: chuûng ngöøa pheá caàu vaø cuùm laøm giaûm taàn suaát taùi phaùt vieâm tai giöõa

  17. VIEÂM XOANG • Giaûi phaãu-Sinh lyù: • TB saøng hình thaønh sau thaùng 3rd thai kyø  vieâm xoang saøng naëng/thaùng tuoåi ñaàu tieân sau sanh • Xoang haøm coù sau thaùng 4th thai kyø, roõ/xquang > 2-3 tuoåi • Xoang traùn coù vaøo ngaøy 5th–6th sau sinh, vieâm xoang naøy thöôøng > 10 tuoài • Xoang böôùm naèm tröôùc hoá yeân vaø sau xoang saøng sau, nghó vieâm khi coù bieán chöùng ôû maét

  18. VIEÂM XOANG (tt) • Giaûi phaãu-Sinh lyù (tt) • 3 yeáu toá aûnh höôûng chöùc naêng xoang: • Loå thoâng xoang • Chöùc naêng teá baøo loâng • Taêng saûn xuaát / thay ñoåi ñoä nhaøy chaát tieát • Xoang saøng sau & böôùm thoâng ra loå treân • Xoang traùn, saøng tröôùc & haøm thoâng ra loå giöõa • Leä ñaïo thoâng ra loå döôùi

  19. VIEÂM XOANG (tt) • Taùc nhaân: S. pneumoniae: 25-45%, H. influenzae: 13-30%, M.catarrhalis: 10-15% • Vieâm xoang caáp tính: 10 ngaøy – 1 thaùng • S. pneumoniae: +++ • H. influenzae: ++ • M. catarrhalis: ++ • Vieâm xoang baùn caáp: 1 – 3 thaùng • S. pneumoniae: ++ • H. influenzae: ++ • M. catarrhalis: ++

  20. VIEÂM XOANG (tt) • Vieâm xoang maõn: • S. pneumoniae: + • H. influenzae: + • M. catarrhalis: + • S. aureus: + • Yeám khí:+ • Vi truøng :Streptococcus nhoùm A, TK gram (-) • 10% do virus, 20% voâ truøng

  21. VIEÂM XOANG (tt) • Laâm saøng: • Caáp: ôû treû em o ñaëc hieäu • Chaûy muõi, ho ban ngaøy keùo daøi > 10 ngaøy • Caûm naëng + soát > 390C, chaûy muõi muû • Ñau maët + söng quanh hoác maét vaøo saùng sôùm, giaûm trong ngaøy, xuaát hieän laïi vaøo saùng hoâm sau. • Ít gaëp: nhöùc ñaàu, maát muøi • Baùn caáp: • T/C hoâ haáp keùo daøi 1-3 thaùng: chaûy muõi, ho ± ngaøy/ñeâm • Nhöùc ñaàu , soát nheï, ngaét quaûng

  22. VIEÂM XOANG (tt) • Laâm saøng (tt) • Maõn: • T/c hoâ haáp keùo daøi > 3 thaùng: xung huyeát muõi, chaûy muõi, ho ban ngaøy • Ít gaëp: ñau hoïng buoåi saùng, hôi thôû hoâi • Caàn tìm n.nhaân: xô nang, SGMD, dò öùng • Yeáu toá thuùc ñaåy: • Vieâm muõi dò öùng, hen, NKHH taùi phaùt • Giaûi phaãu: dò daïng muõi, chaán thöông muõi, u, polyps, dò vaät, cheû voøm haàu, TBS tím, chaán thöông do aùp suaát (bôi, laën)

  23. VIEÂM XOANG (tt) • Laâm saøng (tt): khaùm • Chaûy nhaày muû trong muõi / thaønh hoïng sau • Nieâm maïc muõi hoïng ñoû •  Aán ñau treân vuøng xoang •  Phuø quanh hoác maét, suïp mi, lieät v.ñoäng maét •  Hôi thôû hoâi (loaïi tröø vieâm hoïng, veä sinh raêng mieäng keùm, dò vaät trong muõi) gôïi yù vieâm xoang do vi truøng

  24. VIEÂM XOANG (tt) • Caän laâm saøng: • X quang xoang: 7% treû < 1 tuoåi coù baát thöôøng nhöng o coù d.hieäu & tr.chöùng hoâ haáp • Thaúng: khaûo saùt xoang saøng • Nghieâng: xoang traùn, böôùm • Chaåm caèm: xoang haøm • Xaùc ñònh vieâm xoang khi: möùc khí dòch, môø ñoàng nhaát khoang xoang, daøy maøng nieâm > 5mm/ngöôøi lôùn, > 4mm/treû em • CT &MRI: vieâm xoang maõn  bieán chöùng

  25. VIEÂM XOANG CAÁP

  26. VIEÂM XOANG (tt) • Ñieàu trò: • Uoáng ñöôïc: Amox 90mg/kg/ngaøy, Azithromycin, Clindamycin • Khoâng uoáng ñöôïc: Cefotaxim, Ampicillin-Sulbactam • Thôøi gian: heát tr.chöùng 7 ngaøy, TB:10-14 ngaøy • Bieán chöùng: • Vieâm moâ teá baøo hoác maét • Bieán chöùng trong soï

  27. VIEÂM HOÏNG • Beänh caên: • Vi khuaån: Streptococcus A:15-30%, C:1-5%, laäu caàu, baïch haàu, kî khí < 1% • Virus: Rhino 20%, Corona, Adeno 5%, Herpes 4%, AÙ cuùm, cuùm 2%,  1% • Mycoplasma, Chlamydia < 1% • Khoâng roõ nguyeân nhaân 40% • Laâm saøng: • Streptococcus nhoùm A:  3 tuoåi, khôûi phaùt nhanh, ñau hoïng, soát, nhöùc ñaàu, noân, ñau buïng

  28. VIEÂM HOÏNG (tt) • Laâm saøng (tt) • Streptococcus A: • Hoïng ñoû • Söng amidan vôùi chaát tieát maøu ñoû & vaøng • Xuaát huyeát ñieåm treân khaåu caùi meàm & thaønh hoïng sau • Löôõi gaø söng ñoû • Löôõi daâu • Haïch coå tröôùc lôùn, ñau • Phaùt ban toaøn thaân, bong vaûy 1-2 tuaàn sau theo thöù töï töø ñaàu xuoáng chaân

  29. COX

  30. COX

  31. HER

  32. HER

  33. VIEÂM HOÏNG (tt) • Vieâm hoïng do sieâu vi: dieãn tieán chaäm, khôûi phaùt vôùi chaûy muõi, ho, tieâu chaûy • Adenovirus: vieâm hoïng + vieâm keát maïc + soát • Enterovirus: boùng nöôùc xaùm 1-2mm coù vieàn ñoû bao quanh, lôùn daàn, vôõ ra thaønh veát loeùt nhoû, thöôøng keøm soát, nhöùc ñaàu, ñau buïng, chaùn aên, noân möûa  h/c tay chaân mieäng • Coxsackie A,B: soát, nhöùc ñaàu, noát 3-6mm traéng vaøng ôû thaønh sau hoïng, o boùng nöôùc, o loeùt • Herpes simplex: nhuõ nhi, soát cao + vieâm nöôùu/ nieâm maïc mieäng

  34. VIEÂM HOÏNG (tt) • Epstein Barr: vieâm hoïng + Amidan to xuaát tieát, coù maøng giaû, vieâm haïch coå, gan laùch to, phaùt ban vaø meät moûi toaøn thaân • Chaån ñoaùn: • Ngöng keát haït latex: tìm lieân caàu nhoùm A • ELISA: khaùng nguyeân viruùt • Ñieàu trò: • Ngöøa thaáp khôùp caáp, vieâm vi caàu thaän caáp • Giaûm bieán chöùng tuï muû: aùpxe quanh amidan, thaønh sau hoïng, vieâm tai giöõa nhieãm truøng • Caûi thieän trieäu chöùng laâm saøng, ngaên chaän laây lan

  35. VIEÂM HOÏNG (tt) • Vieâm hoïng lieân caàu nhoùm A: • Benzathin penicillin TB lieàu duy nhaát: < 27kg: 600.000 ñv, > 27kg: 1.200.000 ñv • Erythromycin: 30-50 mg/kg/ngaøy x10 ngaøy chia 3-4 laàn/ngaøy (5% khaùng) •  Amoxicillin+Clavulinic, C1, Clindamycin • Caét Amidan: • Taùi phaùt 7 laàn/naêm hoaëc 5 laàn/naêm x 2 naêm lieân tieáp • Aùp xe quanh amidan

  36. VIEÂM THANH QUAÛN CAÁP • Beänh caên: • Parainfluenza 1,2,3 – RSV 84% • Ít gaëp: influenza A,B, Adenovirus, Mycoplasma • Hieám gaëp: Rhino, Entero, Herpes simplex, Sôûi • Laâm saøng: • 6th –3 tuoåi • Baét ñaàu baèng vieâm hoâ haáp treân: soát nheï, haét hôi, chaûy muõi, ñau hoïng, ho • 3-4 ngaøy sau: khaøn gioïng, ho ong oûng nhö suûa, thôû rít thì hít vaøo, buù ñöôïc, tænh taùo, hoàng haøo

  37. VIEÂM THANH QUAÛN CAÁP • Caän laâm saøng: • CTM: bình thöôøng hoaëc taêng lympho • X quang coå thaúng: daáu hieäu thaùp chuoâng nhaø thôø 40% • Ñieàu trò: • Nhaäp vieän: thôû rít tieán trieån/naëng luùc nghó, suy hoâ haáp, soát cao, veû nhieãm ñoäc • Epinephrine 2,25% (0,01ml/kg),1%0 (0,1ml/kg) khí dung ± laäp laïi sau 30 phuùt • Dexamethasone: 0,6mg/kg uoáng/TB

  38. LARYNGITIS

More Related