KİRLİLİK

1. KİRLİLİK

2. KİRLİLİK NEDİR? • Çevre kirliliği, çevrenin doğal olmayan bir şekilde insan eliyle bozulmasıdır. Bu ekosistemi bozma eylemleri; kirlenme şeklinde tabir edilir.

3. KİRLİLİK TÜRLERİ • Su Kirliliği • Toprak Kirliliği • Hava Kirliliği • Gürültü Kirliliği

4. SU KİRLİLİĞİ • Su kaynağının kimyasal, fiziksel, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde gözlenen ve doğrudan veya dolaylı yoldan biyolojik kaynaklarda, insan sağlığında, balıkçılıkta, su kalitesinde ve suyun diğer amaçlarla kullanılmasında engelleyici bozulmalar yaratacak madde veya enerji atıklarının boşaltılması olarak tanımlanabilir.

5. SU KİRLİLİĞİ

6. SU KİRLİLİĞİNE ETKİ EDEN UNSURLAR • Fekal atıklar, • Organik atıklar,  • Kimyasal Atıklar, • Aşırı üretim artışına neden olan besin  maddelerinin, alıcı ortamın dengesini bozacak şekilde aşırı boşaltımı, • Atık ısı,

7. SU KİRLİLİĞİNE ETKİ EDEN UNSURLAR • Radyoaktif atıklar, • Deniz dibinden taranan malzeme, çamur, çöp ve hafriyat artıklarının ve benzeri atıkların boşaltımı, • Gemilerden kaynaklanan petrol türevli katı ve sıvı atıklar (sintine suyu, kirli balast, slaç, slop, yağ ve benzeri atıklar), • Kimyasal gübreler

8. SU KİRLİLİĞİNE ETKİ EDEN UNSURLAR • Yukarıda sayılanların dışında kalan kimyasal maddeler gerçekte sanayinin çevre üzerindeki olumsuz rolü belki diğer tüm faktörlerden çok daha fazladır. • Özellikle Türkiye’de sanayi kuruluşlarının sıvı atıkları ile su kirliliğine ve yine su kirliliğine bağlı toprak ve bitki örtüsü üzerinde aşırı kirlenmelere neden olduğu ve hızlı bir şekilde doğa tahribine yol açtığı bilinmektedir.

9. SU KALİTESİ NEDEN BOZULUYOR?

11. ATIKSU ARTIMA • Artık Türkiye bir su zengini değil, tam tersine su fakiri sınıflandırmasına doğru ilerlemektedir. • Özellikle endüstriyel ve evsel atıksuların yeterince arıtılmadan alıcı ortamlara verilmesi sonucunda, zaten az olan tatlı su kaynaklarımız kirlenmekte ve kullanılamaz hale gelmektedir.

12. ATIKSU ARTIMA • Kirlenmiş olan sular veya denizler gibi alternatif su kaynakları, çeşitli işlemler sonrası kullanılabilir hale getirilebilir. • Atıksularbir arıtma ünitesinden geçirildikten sonra ileri arıtmadan geçirilerek yeniden kullanılabilmektedir.

13. ATIKSU ARTIMA • Çevreyi koruma amaçlı yapılan çalışmalar sonucunda son yıllarda kanalizasyon şebekesi ve atıksu arıtma tesisi ile hizmet verilen belediye sayısında ve nüfusta önemli artış olmuştur. • Atıksuarıtma tesisi ile hizmet verilen nüfusun ise toplam belediye nüfusuna oranı 2012 yılı sonu itibariyle %72’ye ulaşmış olup, 2017 yılında % 85’e ulaşması hedeflenmektedir.

14. ATIKSU ARTIMA

15. ATIKSU ARTIMA • Bakanlığımız, atıksu sorunlarının çözümü için yalnızca mevzuat bazında çalışmalar yapmamakta; aynı zamanda farklı sanayi sektörleriyle zaman zaman bir araya gelerek atıksu kaynaklı sorunlara ortak akıl ürünü çözümler getirmeye çalışmaktadır. • Bu çerçevede ilk günden bu yana sanayicilerle bir araya gelinmekte ve hem çevresel gereklilikleri kollayan hem de ekonomik kalkınmaya engel teşkil etmeyen çözümler bulunmaktadır.

16. TOPRAK KİRLİLİĞİ • En önemli doğal kaynaklardan birisi olan toprağın tarım dışı amaçlarla kullanılması, ağır metallerle kirlenmesine ve erozyon sonucu oluşan etkilerle kayıplara uğramasına ve veriminin düşmesine yol açmaktadır. • Kaybedilen toprakların yeniden kazanılması çok zordur.  1 cm. kalınlıkta ki toprak ancak birkaç yüzyılda oluşabilmektedir.

17. TOPRAK KİRLİLİĞİ

18. TOPRAK KİRLİLİĞİ

19. TOPRAK KİRLİLİĞİNE ETKİ EDEN UNSURLAR

20. HAVA KİRLİLİĞİ

21. HAVA KİRLİLİĞİ

22. ISINMA KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİ • Ülkemizde özellikle kış mevsiminde bazı şehir merkezlerinde meteorolojik şartlara da bağlı olarak hava kirliliği görülmektedir. • Kış aylarında ısınmadan kaynaklanan hava kirliliğinin temel sebepleri; düşük vasıflı yakıtların iyileştirilme işlemine tabi tutulmadan kullanılması, yanlış yakma tekniklerinin uygulanması ve kullanılan yakma sistemlerinin işletme bakımlarının düzenli olarak yapılmaması seklinde sıralanabilir.

23. ISINMA İÇİN YAKIT ALIRKEN; • Kömür satın alırken, Bakanlık birimlerinden alınmış izini olup olmadığının sorgulanması, • Kalorifik değeri yüksek ve kükürt, kül, uçucu bileşik oranı düşük yakıtların tercih edilmesi, • Kalorifer kazanlarının ateşçi eğitimi almış kişiler tarafından usulüne uygun yakılmasının sağlanması,

24. ISINMA İÇİN YAKIT ALIRKEN; • Yakılması yasak olan petrol koku, mineral yağ, araba plastiği parçaları, lastik, tezek, katı atıklar ve tekstil artıkları, kablolar, ıslak odun, boyalı odun, plastikler, ev eşyaları ve yemek atıkları gibi evsel atıklar, özel atıklar, tıbbi atıklar, asfalt ve asfalt ürünleri, boya ve boya ürünleri ile fuel-oil kapları vb. maddelerin ısınma amacıyla sobalarda yakılmaması, • Doğal kullanımı olan yerlerde kömür ve fuel-oile göre daha nispeten daha temiz olan bu yakıtın kullanımının tercih edilmesi,

25. ULAŞIM KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİ • Şehir merkezlerinde oluşan hava kirliliğinin en önemli kaynaklarından biride araçların egzozlarından çıkan kirletici gazlardır. • Trafik yoğunluğu ve araçların dur kalk faaliyeti ile daha da artan ve çıkış yeri olan araç egzozlarının insan solunumuna en yakın mesafede olmasıyla etkisi en çok hissedilen hava kirliliği kaynağını oluşturmaktadır.

26. ULAŞIM KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİ • Araç kullanıcıların, araçlarının düzenli bakımını yaptırmalı, kaliteli yakıt dışında başka bir yakıt kullanmamalı (10 numara yağ olarak tanımlanan kullanılmış motor yağları) ve egzoz gazı emisyon ölçümlerini takip ederek düzenli olarak yaptırmalıdır. • Toplu taşıma araçları kullanmak, yakın mesafelerde yürüyerek veya bisiklet kullanımı ile de ulaşım kaynaklı hava kirliliğini azaltılmasına katkı sağlanabilir.

27. İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNE OLAN ETKİLER • Hava kirliliği; atmosferde toz, duman, gaz, su buharı şeklindeki kirleticilerin, insan ve diğer canlılara zarar verecek düzeye erişmesidir. • Yapılan klinik çalışmalarda kirleticilerin solunum yolu hastalıklarını artırdığı tespit edilmiştir. • Hava kirleticilerindeki günlük artışlar çeşitli akut sağlık sorunlarına sebep olmaktadır.

28. İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNE OLAN ETKİLER

29. İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNE OLAN ETKİLER • Solunum fonksiyonlarında bozulma • Solunum sistemi hastalıklarında artış • Kronik solunum sistemi hastalığı olan kişilerin hastalıklarının alevlenmesinde artış

30. İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNE OLAN ETKİLER • Kronik kalp hastalığı olan kişilerin hastalıklarının alevlenmesinde artış • Kanser görülme sıklığında artış • Erken ölümlerde artış

31. RİSK GRUPLARI

32. İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNE OLAN ETKİLER

33. KİRLETİCİLER • Karbonmonoksit(CO) • Kükürt Oksitler (SOX) • Azot Oksitler (NOX) • Uçucu Organik Bileşikler • Partikül Maddeler (PM)

34. KARBONMONOKSİT(CO) • Karbon monoksitin oksijen taşıma kapasitesini azaltması sonucunda kandaki oksijen yetersizliği nedeniyle kan damarlarının çeperleri, beyin ve kalp gibi hassas organ ve dokularda fonksiyon bozuklukları meydana gelmektedir.

35. KÜKÜRT OKSİTLER (SOX)

36. AZOT OKSİTLER (NOX)

37. UÇUCU ORGANİK BİLEŞİKLER

38. PARTİKÜL MADDELER (PM)

39. ALINABİLECEK ÖNLEMLER • Sanayi tesislerinin mevzuatta öngörülen baca gazı sınır değerlerine uymaları sağlanmalı, • Isınmada yüksek kalorili kömürler kullanılmalı, her yıl bacalar ve soba boruları temizlenmeli, • Binalarda ısı yalıtımına önem verilmeli, • Kullanılan sobalar ve kalorifer kazanları kriterlere uygun olmalı,

40. ALINABİLECEK ÖNLEMLER • Doğalgaz kullanımı yaygınlaştırılarak özendirilmeli, • Kalorifer ve doğalgaz kazanlarının periyodik olarak bakımı yapılmalı, • Kalorifercilerin ateşçi eğitim kurslarına katılımı sağlanmalı, • Yeni yerleşim yerlerinde bölgesel ısıtma sistemleri kullanılmalı,

41. ALINABİLECEK ÖNLEMLER • Toplu taşıma araçları yaygınlaştırılmalı, • Kent içi ulaşımda uygun meyilli alanlarda bisiklet yolları, park yerleri, kiralama sistemi oluşturulmalı, • Kamuoyu bilgilendirilmesi de gerçekleştirilerek bisiklet kullanımı yaygınlaştırılmalı, • Euro 4 ve üzeri standartları sağlayan, emisyonları düşük motorlu taşıtlar tercih edilmeli/desteklenmeli,

42. ALINABİLECEK ÖNLEMLER • Isınma ve geri kazanım için atık yakmanın önüne geçilmesi amacıyla atıklar geri kazanılarak değerlendirilmeli veya uygun atık yakma tesislerinde yakılarak bertaraf edilmeli, • Yerleşim alanları dışında ve hakim rüzgar yönü dikkate alınarak sanayi tesislerinin yer seçimi yapılmalı, imar planlarında bu alanların çevresinde yapılaşmalar önlenmeli, • Araçların egzoz emisyon ölçümleri periyodik olarak yapılmalıdır.

43. TEŞEKKÜRLER