220 likes | 810 Views
LIMFEDEM. LIMFEDEM. Limfedem predstavlja otok dela tela, najčešće ekstremiteta, uzrokovan preteranom akumulacijom limfe. Limfedem na osnovu etiologije može biti primarni (lymphoedema congenita, lymhoedema paecox, lymphoedema tarda) i sekundarni. STADIJUMI LIMFEDEMA.
E N D
LIMFEDEM • Limfedem predstavlja otok dela tela, najčešće ekstremiteta, uzrokovan preteranom akumulacijom limfe. • Limfedem na osnovu etiologije može biti primarni (lymphoedema congenita, lymhoedema paecox, lymphoedema tarda) i sekundarni.
STADIJUMI LIMFEDEMA • STADIJUM I (blag limfedem): Tkivo ima „testastu konzistenciju“ (pritisak prstom ostavlja udubljenje u koži). • STADIJUM II (umeren limfedem): tkivo je u „netestastom stanju“. Tkivo dobija sunđerastu konzistenciju. • STADIJUM III (težak limfedem): tkivo je u ovom stanju tvrdo (fibrotičko) i ne reaguje na pritisak.
TERAPIJA LIMFEDEMA • Konzervativna (higijensko- dijetetske mere, medikamentozna, elevacije ekstremiteta, kompresivna bandaža, MLD, vežbe, vodene procedure, primarna refleksoterapija-akupunktura); • Hirurška.
MANUELNA LIMFNA DRENAŽA – MLD • MLD je ručna tehnika masaže kojom se uspešno rešavaju limfni edemi. Ona se bitno razlikuje od klasične masaže i sadrži zakonitosti u načinu izvođenja: • redosled- uvek se prvo prazne proksimalni a zatim distalni segmenti, kako bi se ispraznili proksimalni limfni putevi i omogućilo oticanjelimfe iz distalnih; • pritisak- pritisak ruke mora biti prijatan i kreće se od 0-30 mmHg; • smer- uvek u pravcu oticanja limfe; • ritam- diktiran fiziološkim pulsiranjem limfnih sudova.
INDIKACIJE ZA MLD • limfedemi primarni i sekundarni, • pareze facijalis-a i hemiplegije kao uvod u terapiju, • hronični reumatizam zglobova. • velike kontuzije i hematomi, • ožiljci od opekotina, • distorzije zglobova.
KONTRAINDIKACIJE ZA MLD • metastatska bolest, • akutna zapaljenja, • tromboza, pa čak i sumnja na razvoj tromboze, • edemi kardijalnog i bubrežnog porekla, • jaka bolna stanja.
HVATOVI U MLD • POKRET PUMPANJA • KRUŽNI POKRETI • ZAOKRETNI POKRET • POKRET GLAĐENJA • POKRET DAVANJA
PRIPREMA ZA MLD • Priprema prostorije • Priprema pacijenta (psihička i fizička) • Priprema materijala • Priprema terapeuta
POLOŽAJI ZA MLD • Položaj za MLD je ležeći na leđima i samo u izuzetnim slučajevima može biti drugačiji • Pre MLD ruke, prvo izvodi MLD vrata i grugnog koša kao uvod u terapijsku proceduru
KRUŽNI POKRETI • prsti su celom površinom priljubljeni na mestu koje se obrađuje. Kružni pokreti izvode se pomicanjem tkiva (kože) u smeru toka limfe. Zavisno od površine koja se obrađuje, kružni pokret se izvodi sa osam prstiju ili sa četiri prsta (ruka na ruci). Postoje i varijacije kada se pokret izvodi spiralno u smeru limfnog toka.
POKRET PUMPANJA • (crpeći pokret)- izvodi se iz ručnog zgloba, tako da se prsti i dlan ruke spuštaju na kožu iz volarne fleksije do potpunog kontakta sa kožom i time izvedu pokret prema dorzalnoj fleksiji u ručnom zglobu. Pokret se izvodi naizmenično i poprima izgled pumpanja. Kod ovog pokreta važno je da su prsti i dlan što više priljubljeni uz kožu i da se pokret izvodi zajedno sa tkivom a ne površinski.
ZAOKRETNI POKRET • Upotrebljava se kod obrade velikih površina. Pokret počinje odignutim ručnim zglobom od površine, dlanom i prstima okrenutim nadole. Ručni zglob se spušta prema sebi, dlan i prsti ispruže, zatim zarotiraju u smeru limfe. Nakon toga se odigne ručni zglob vraćajući se u početnu poziciju, na mestu gde se pokret završio te ponavlja se sledeći. Izvodi se spiralno u smeru limfotoka. Zaokretni pokret se može izvoditi samo sa palčevima, ako je površina obmala npr. prst, dorzum šake, dlan, dorzum stopala i sl.
POKRET DAVANJA • kod pokreta davanja dlan je okrenut prema gore, a izvodi se rotiranjem ručnog zgloba iz položaja ulnarne devijacuje u položaj radijalne devijacije. U smeru limfnog toka izvodi se rotacija u ručnom zglobu sa opruženim dlanom i prstima i pritiskom u istom smeru. Pritisak popušta vraćanjem u prvobitni položaj, dalje se nastavlja pokret duž celog ekstremiteta i delu koji se obrađuje.
POKRET GLAĐENJA • istovetan je pokretu kod klasične masaže. Ovim pokretom se pomaže pražnjenje površinskih vena. Dlan i prsti su priljubljeni uz kožu, a pokret se izvodi ravnomerno po celoj površini. Glađenjem se započinje i završava svaka MLD.
1. DUGA EFLERAŽA (1X), 2. SAVITI RUKU, POKRET DAVANJA SA OBEMA RUKAMA NA NADLAKTICI (3X), 3. POKRET PUMPANJA PREKO DELTOIDEUS-a (3X), 4. KRUŽENJE DLANOVIMA PO DELTOIDEUS-u (pranje ruku) (3X), 5. LIMFNE ČVOROVE OBRADITI U PAZUHU STOJEĆIM KRUGOVIMA LAGANO I TEMELJNO (3X), 6. POKRET PUMPANJA I POMICANJA NA NADLAKTICI (3X), 7. LAKAT- POTISKIVANJE DLANOM I PRSTIMA, ZATIM KRUŽENJE PALCEM OKO EPIKONDILA OD UNUTRAŠNJE STRANE PREMA SPOLJA (3X), 8. POKRET DAVANJA NA NADLAKTICI PRI ČEMU PODLAKTICU POKREĆEMO U SVIM SMEROVIMA (3X), 9. KRUŽENJE PALČEVIMA PO RUČNIM ZGLOBU (3X), 10. OBRADA PROSTORA IZMEĐU METAKARPALNIH KOSTIJU ZAOKRETNIM POKRETIMA PALČEVA (3X), 11. OBRADA POJEDINIH PRSTIJU (3X), 12. PALČEVIMA IZDRENIRATI DLAN (naizmenično i paralelno) (3X), 13. DUGA EFLERAŽA (1X).
M L D N O G E1. DUGA EFLERAŽA (1X),2. POKRET PUMPANJA PREKO CELE NATKOLENICE, UPOREDO I NAIZMENIČNO (3-5X),3. PUMPANJE-POMICANJE:na medijalnoj strani nadkolenice (3-5x),na prednjoj strani nadkolenice (3-5x),na lateralnoj strani nadkolenice (3-5x), 4. STOJEĆI KRUGOVI:na preponskim limfnim čvorovima (3-5x),na unutrašnjoj strani nadkolenice (veliki kružni pokret sa osam prstiju) (3-5x),5. PUMPANJE-POMICANJE NA UNUTRAŠNJOJ STRANI KOLENA:stojeći kružni pokreti na zatkolenoj jami (3-5x),čašicu obraditi zaokretnim pokretom palčevima (3-5x),pumpajući pokret preko čašice (3-5x),stojeći krugovi preko čašice (3-5x),6. OBRADA POTKOLENICE (noga flektirana u kuku):istovremeno pokret pumpanja jednom rukom a drugom pokret davanja na listu (3-5x),naizmenični pokret davanja sa obe ruke na listu (3-5x),7. AHILOVU TETIVU OBRADITI SA OSAM PRSTIJU STOJEĆIM KRUGOVIMA PREMA GORE (noga opružena) (3-5x),8. OBRADA SKOČNOG ZGLOBA PALČEVIMA (3-5X),9. OBRADA DORZUMA STOPALA ZAOKRETNIM POKRETIMA PALČEVA IZMEĐU METATARZALNIH KOSTIJU (3-5X),10. PARALELNI KRUGOVI PALČEVIMA NA PODRUČJU „LIMFNOG JEZERCETA“ (3-5X) 11. ISTEZANJE I NAMEŠTANJE SVODA STOPALA (3-5X),12. ZAVRŠNA EFLERAŽA (1X).
PRIMENA KDFT • Kompleksna dekongestivna fizikalna terapija (KDFT) se sastoji od: • Manuelna limfna drenaža • Kratko elastična višeslojna bandaža • Program kineziterapijskih vežbi za lečenje limfedema
LEČENJE KDFT- om • MLD se može koristiti samostalno • Uspeh terapije je daleko bolji ako se koriste sva tri vida terapije zajedno • Samo MLD se može koristiti jedino kod blažih oblika limfedema • Pacijentu nakon terapije moramo objasniti da je cilj terapije obučavanje samomasaži