140 likes | 403 Views
Gene kontzeptua. Izaki bizidun bakoitzak ezaugarri bereizgarriak (karaktereak) ditu. Karaktere anatomiko eta fisiologikoak. Karaktere gehienak gurasoengandik heredatuak dira. Karaktereetan elikadurak ere eragin handia duela ondorioztatu da.
E N D
Gene kontzeptua • Izaki bizidun bakoitzak ezaugarri bereizgarriak (karaktereak) ditu. • Karaktere anatomiko eta fisiologikoak. • Karaktere gehienak gurasoengandik heredatuak dira. • Karaktereetan elikadurak ere eragin handia duela ondorioztatu da. • Genea; karaktere jakin bati dagokion informazio genetikoa duen ADN zati bat da.
Beadle-ren eta Tatum-en esperimentua • 1958an GENE BAT ENTZIMA BAT hipotesia enuntziatu zuten. • Gene bakoitzak entzima bat sintetisatzeko informazioa dauka. • Entzimak karaktere bat zehazten du. • Gero, hipotesi hau proteina guztietara hedatu zen. GENE BAT PROTEINA BAT • Gaur egun, gene bat ,proteina bat sintetizatzeko informazioa garraiatzen duena ADN zatia da.
Genomaren egitura • Kromosoma baten dagoen ADN guztiak ez ditu proteinak kodetzen. • Ez kodetzen duten zati hauen funtzioa ez da ezaguna. • Genoma, organismo baten gene multzoa osoari esaten zaio. • Genomaren antolaketa desberdina da eukariotoetan eta prokariotoetan.
Genoma prokariotoetan • Kromosoma biribil batez osatuta dago. • Batzutan plasmidoak dituzte. • Plasmidoak ADN zatiak dira.
Genoma eukariotoetan • Kromatina lineal eran aurkitzan da. • Zelularen nukleoan dago. • Beste ADN zati batzuk mitokondrio eta kloroplastoetan aurkitzen dira.
Mutazioak • Material genetikoaren aldaketak dira. • ADN-an ausaz gertatzen diren aldaketak dira. • Aldaketa hauek, aldakortasun genetikoa eta espezieen eboluzioa eragiten dute. • Gehienak berz ematen dira, berezko mutazioak. • Beste batzuk artifizialki, agente mutagenikoak eraginda; fisikoak (erradiazioa) eta kimikoak (medikamentu batzuk).
Mutazio motak • Banakoenganako duten efektuak • Kaltetutako zelula motaren arabera • Kaltetutako materia genetikoaren hedapenaren arabera.
Banakoarengan duten efektua • Kaltegarriak; banakoaren bizi iraupena eragozten du. • Onuragarriak; banakoaren bizi iraupena gehitu egiten du. • Neutroak; inolako eraginik ez duten mutazioak dira.
Kaltetutako zelula motaren arabera • Somatikoak; zelula somatikoei kalte egiten die. Minbizia. • Germinalak; gametoei eragiten die, hereda ditzakete.
Kaltetutako material genetikoaren hedapenaren arabera • Genikoak; nukleotido sekuentzia aldatzen denean. • Genomikoak; espezie baten gene kopurua aldatzen denean. • Kromosomikoa; kromosoma kopurua aldatzen denean.