Ogrodowe utrapienia

1. Ogrodowe utrapienia Czyli jak polubić „szkodniki”?

2. Zwierzęta , które sprawiają nam kłopoty Kret - Talpaeuropaea Karczownik ziemnowodny - Arvicolaterrestris Nornik polny -Microtusarvalis Guniak czerwczyk - Amphimallonsolstitiale Opuchlak truskawkowiec - Otiorrhynchussulcatus Turkuć podjadek - Gryllotalpagryllotalpa

3. Kret europejski (Talpaeuropaea) Ssak z rodzaju Talpa rodziny kretowatych zaliczanej do rzędu owadożernych.

6. Zasięg występowania kreta europejskiego

7. Ciężar walcowatego ciała do 120 g, długość ciała do 17-20 cm. Pysk o ryjkowatym kształcie, zaopatrzony w 44 zęby. Oczy uwstecznione (o średnicy ok. 1 mm, prawdopodobnie niewrażliwe na światło). Uszy, cofnięte na tył czaszki, nie posiadają małżowin zewnętrznych, są zaopatrzone jedynie w fałd skórny i w specjalne włosy zamykające otwory słuchowe. Sierść czarna, charakteryzująca się wyjątkową gęstością włosów dwojakiego rodzaju: puchowych i pokrywowych (200 włosków na 1 mm²), przy dotknięciu dające wrażenie "aksamitnych".

8. Odżywia się : dżdżownicami, larwami owadów, drobnymi kręgowcami. Swój żywy pokarm lokalizuje dzięki czułemu słuchowi oraz włosom czuciowym na pysku i ogonie . Czułość organizmu kreta na drgania to cecha , która pozwoliła opracować metodę odstraszania kretów za pomocą urządzeń wibracyjno-akustycznych). Kret na głębokości 20-50 cm wykopuje system podziemnych tuneli o średnicy 6 cm, rozciągających na długość ok. 100-200 m (czasem do 1 km). Tunele jednego osobnika obejmują terytorium ok. 2000-6000 m², i stanowią rodzaj pułapki na faunę glebową. Zwierzę preferuje gleby żyzne i wilgotne. Korytarze drąży z prędkością 12-15 m/godz., wypychając jednorazowo 100-150 g ziemi tworząc kopce , które następnie patroluje co kilka godzin.

9. Buduje podziemne gniazdo wyścielone mchem i trawą. Czasem gniazdo wyposażone jest w pionowy tunel – rodzaj studni sięgającej wód gruntowych. W sąsiedztwie studni znajduje się "spiżarnia", w której gromadzi żywe, unieruchomione dżdżownice. Kret podcina zwój nerwowy larw i dżdżownic , by nie mogły się poruszać. Komora taka, w której znajduje się kilkaset dżdżownic, stanowi zapas pożywienia na zimę , ponieważ kret nie zapada w sen zimowy . Samica rodzi 2-7 nagich młodych po ciąży trwającej ok 28 dni (zwykle raz w roku, późną wiosną). Kret jest zwierzęciem bardzo aktywnym, żyje ok. 2-4 lat, dojrzałość płciową osiąga po 1 roku życia. Krety żyją samotnie (z wyjątkiem okresu rui przypadającej wiosną), przy spotkaniu są wobec siebie bardzo agresywne. Ciekawostką jest dobowy cykl aktywności kreta i jego bardzo głęboki sen (podczas którego chrapie). Kret jest aktywny przez ok. 4 godz., po czym mocno śpi przez ok. 3 godz.

10. Kret jest sprzymierzeńcem ogrodnika. Jest naturalnym wrogiem zwierząt roślinożernych podgryzających korzenie roślin. Nauczmy się prowadzić ogród wspólnie z kretem.

11. Zabezpieczanie trawnika siatką PCV Siatkę umieszczamy tuż pod powierzchnią gleby na głębokości około 5 – 10cm. Jeżeli trawnik zakładany jest z gotowej darni , czyli - trawnik w rolkach - rozwijamy darń bezpośrednio na rozłożoną siatkę

12. Pozwólmy bytować kretom w rabatach roślin.

14. Karczownik ziemnowodny

15. Karczownik ziemnowodny Gryzoń. Długość ciała do 20 cm. Barwa szaro-brunatna do czarnego. Zwierzę prowadzi podziemny tryb życia w długich i rozgałęzionych norach. Ziemię z nor wyrzuca na zewnątrz w postaci kopców . Jest roślinożerny. Zimą ogryza korzenie drzew(nawet dużych ) i krzewów do tego stopnia, że obumierają!.

16. Ulubionym środowiskiem życia karczownika są brzegi wód i wilgotne łąki. Czasami zasiedla sady, brzegi lasów, szkółki drzew liściastych. Kopie on silnie rozbudowane nory pozostawiając kopce ziemi na powierzchni. Podobnie jak w przypadku kreta - nory karczownika składają się z płytko umieszczonych korytarzy. Komora gniazdowa i spiżarnia znajdują się głębiej -1 m pod ziemią. Nory zakładane na brzegach zbiorników wodnych mają jeden wylot pod powierzchnią wody. Osobniki mieszkające nad wodą budują też wśród roślin nadwodnych kuliste pływające gniazda z pogryzionych trzcin. Te które żyją z dala od wody większą część życia spędzają pod ziemią. Karczownik świetnie pływa i nurkuje. Nie zapada w senzimowy. Jest aktywny przez całą dobę ale szczególnie w nocy.

17. Ciąża u karczownika trwa ok. 3 tygodni. Samica w okresie od maja do października wydaje na świat 3 -4 mioty. W każdym z nich jest od 1 do 11 młodych, które otwierają oczy po 8 -10 dniach. W wieku 2 -3 miesięcy młode są już zdolne do rozrodu. Karczownik w stanie dzikim żyje ok. 2 lat. Zwalczanie karczownika polega na wykładaniu do nor pokarmowych trutek na gryzonie wytwarzanych na bazie surowców roślinnych. Ta zasada pozwala chronić krety. Karczownik żywi się różnorodnym pokarmem roślinnym (trzciny, rośliny wodne, trawy, korzenie - w tym drzew, bulwy, cebule, rośliny uprawne) oraz pokarmem zwierzęcym (drobne kręgowce, małe rybki, czasami owady, ślimaki). Osobniki żyjące z dala od wody rzadziej jedzą pokarm zwierzęcy. Na zimę karczownik gromadzi duże ilości zapasów.

18. Nornik polny -Microtusarvalis

19. Nornik polny zwany polnikiem, osiąga długość do 12 cm, jest żółtoszary na grzbiecie i jasnoszary na brzuchu, ma krótki ogon. Żyje gromadnie w płytkich podziemnych norach. Nory wykonuje w miejscach słonecznych z dużą ilością roślin. Zimą wygryza korę młodych drzew owocowych tuż nad ziemią - może ogołocić pień z kory na całym obwodzie. Nie gardzi korzeniami drzew owocowych.

20. Nornik polny zimuje w norach, głównie na nieużytkach, na łąkach, w zadrzewieniach śródpolnych, miedzach i na brzegach lasów. Nie zapada w sen zimowy. Pod pokrywą śnieżną buduje tunele z ziemi i trawy, a nawet przenosi gniazdo na powierzchnię gleby, które łatwo zauważamy po stajaniu śniegu. Część norników przenosi się do drewnianych zabudowań znajdujących się w ogrodzie, gdzie mogą się rozmnażać zimą. Norniki są bardzo płodne. Ciąża trwa 18-20 dni. W ciągu życia samica rodzi 6-7-krotnie, a w sprzyjających warunkach nawet częściej, co miesiąc, po 4-9 młodych w miocie. Młode są samodzielne po 12-15 dniach, a po 3 miesiącach uzyskują dojrzałość płciową. Norniki żyją 2-4,5 miesięcy, rzadko jeden rok. Zasiedlanie terenu przez norniki rozpoczyna się od założenia nor przez pojedyncze osobniki. Wkrótce ich potomstwo zakłada w sąsiedztwie własne nory, które łącząc się tworzą kolonię. Przy dużym zagęszczeniu jedną norę może zamieszkiwać kilka samic. Samce i samice opiekują się potomstwem swoim i obcym. Gdy padnie matka, potomstwu nie grozi niebezpieczeństwo, gdyż zajmą się nim sąsiedzi. Latem nornik jest aktywny od wieczora do wczesnego ranka, natomiast zimą żerujeza dnia. Norniki wyszukują pokarmu w promieniu 15 m wokół nory. Najpierw zjadają rośliny rosnące przy otworze wejściowym do nory, a po ich zjedzeniu przemieszczają się stopniowo dalej. Pożywieniem nornika są soczyste rośliny, m.in. trawy, marchew i buraki. Jesienią i zimą norniki zjadają duże ilości ziarna i nasion chwastów, które najpierw gromadzą w spiżarniach. Nornik polny może zebrać do 3 kg zapasów żywności, którą są nie tylko nasiona, lecz także pędy, liście i korzenie różnych roślin.

21. Guniak czerwczyk-Amphimallonsolstitiale– chrząszcz z rodziny żukowaytych.

22. Owady dorosłe żywią się liśćmi roślin i na ogół nie wyrządzają znaczących szkód. Natomiast masowe wystąpienie larw – bytujących w glebie może okazać się poważnym problemem. Larwy odżywiają się korzeniami roślin. Chętniej zamieszkują tereny o glebach suchych. W latach z liczną populacją mogą doprowadzić do placowego wyłysienia trawników.

23. Larwa guniaka czerczyka

24. Otwór w glebie po wyjściu larwy

25. Opuchlak truskawkowiec - Otiorrhynchussulcatus

26. Larwy opuchlaka truskawcowca – stadium bytujące w glebie

27. Owadem powodującym w ogrodach największe straty jest niewątpliwie opuchlak truskawkowiec (Otiorhynchussulcatus). Dorosłe chrząszcze powodują jedynie oszpecenie liści roślin przez zatokowe wżery i zaobserwowanie takich uszkodzeń jest dla nas sygnałem do podjęcia walki chemicznej z owadami. Objawy żerowania chrząszcza opuchlaka na liściach trzmieliny pnącej

28. Objawy żerowania chrząszcza opuchlaka na liściu różanecznika

29. Prawdziwym utrapieniem są larwy, które żerują na korzeniach bardzo wielu gatunków roślin uprawnych i powodują obumierania roślin. Stadium larwalne opuchlaka jest więc o wiele bardziej szkodliwe niż imago. Z chwilą zauważenia więdnięcia rośliny jest już zbyt późno, aby przedsięwziąć skuteczne środki zaradcze . Więdnąca roślina ma podgryzione grubsze korzenie, a często także ogryzioną korę wokół szyjki korzeniowej, co jest równoznaczne ze śmiercią rośliny. Unieszkodliwienie larw opuchlaka w warunkach ogrodowych jest niezwykle trudne. Dlatego istotnym jest zwalczanie owada dorosłego w początkowym okresie żerowania, czyli gdy tylko zauważymy pierwsze uszkodzenia na liściach , a uszkodzenie systemu korzeniowego praktycznie jeszcze nie występują bądź są niewielkie i nie mają wpływu na kondycję roślin. Jeśli zaprzyjaźnimy się z rozsądną ilością kretów i ropuch w naszym ogrodzie , one utrzymają populację larw opuchlak na odpowiednio niskim poziomie. Okres żerowania larw rozpoczyna się w połowie maja i trwa aż do późnej jesieni, dopóki temperatura podłoża nie spadnie poniżej 6°C.

30. Turkuć podjadek

31. Gatunek wszystkożerny - zjada głównie korzenie roślin , ale nie gardzi drobnymi zwierzętami : bezkręgowcami , larwami innych owadów. Większość życia spędza pod ziemią, kopie rozgałęziające się i krzyżujące ze sobą wąskie korytarze, w których nie może się odwrócić – porusza się do przodu lub do tyłu. W ekosystemach , w których zdoła się intensywnie namnożyć (żyzna i wilgotna gleba , duża biomasa) może wyrządzać szkody w ogrodach, inspektach, uprawach roślin okopowych i szkółkach. Jego liczebność w końcu XX wieku mocno spadła prawdopodobnie na skutek zatrucia gleb. Obecnie obserwuje się nieznaczny wzrost liczebności populacji w intensywnie nawożonych organicznie ogrodach.

32. Życzę , by w Waszych ogrodach panowała harmonia , która zapewni bezpieczny i wygodny dom dla wszelkiego życia …. Przede wszystkim – Waszego Elżbieta Tepper

33. Życzę , by w Waszych ogrodach panowała harmonia , która zapewni bezpieczny i wygodny dom dla wszelkiego życia …. Przede wszystkim – Waszego Elżbieta Tepper

34. Życzę , by w Waszych ogrodach panowała harmonia , która zapewni bezpieczny i wygodny dom dla wszelkiego życia …. Przede wszystkim – Waszego Elżbieta Tepper