300 likes | 505 Views
Çok İlaca Dirençli Tüberkülozda Tanı Gecikmesi. Kemal Tahaoğlu Özel Anadolu Sağlık Merkezi. T.G., 17 yaşında erkek hasta, öğrenci Yakınması: öksürük, balgam çıkarma, kilo kaybı Ek hastalık tanımlamıyor Balgamda ARB (+). Tedavi Rejimi Hangi İlaçlardan Oluşmalıdır ?. A)SHRE B)HRZE
E N D
Çok İlaca Dirençli Tüberkülozda Tanı Gecikmesi Kemal Tahaoğlu Özel Anadolu Sağlık Merkezi
T.G., 17 yaşında erkek hasta, öğrenci Yakınması: öksürük, balgam çıkarma, kilo kaybı Ek hastalık tanımlamıyor Balgamda ARB (+)
Tedavi Rejimi Hangi İlaçlardan Oluşmalıdır ? • A)SHRE • B)HRZE • C)AmicacineHRZ • D)HRZE • E)HRZMoksifloksasine
Tedavi Planı Nasıl Yapılmalıdır ? • A) 2 ay HRZE, 4 ay HR • B)HRZE ile başlanır 2 ay sonra yayma sonucuna göre • C)HRZE ile başlanır Kültür ve DT sonucuna göre • D)Aylık radyolojik kontrollere göre • E)Aylık sedimantasyon kontrolüne göre
İlaç Anamnezi Ocak 2004 Yeni yayma (+) AC TB HRZE(2),HR(4) İlaç direnci ?
İlaç anamnezi Haziran 2004 Tedavinin 6.ayı Radyolojik progresyon ARB (+)
HRZE (2), HR (4) DGT uygulanıyor,ARB (+), radyolojik ve klinik kötüleşme mevcut. Ne yaparsınız ? • A) SHRZE ile tedaviye başlanır. • B) Kültür, tür tayini,DT sonuçları beklenir. • C) Kültür,tür tayini,DT yapılır ve hemen birisi parenteral en az 4 aktif ilaç ile tedavi başlanır. • D)Rejime en az 2 yeni ilaç eklenir • E)HR ile tedavi süresi 9 aya uzatılır.
M.tuberculosis complex üredi (BACTEC TB 460/960) • İLAÇ DUYARLILIK TESTİ • Streptomisin: duyarlı • İsoniyazid: dirençli • Rifampisin: dirençli • Etambutol: dirençli Temmuz 2004 ARB (+) HRZES(2),HRZE(1)
Ekim2004 (tedavinin 10. ayında) ARB (+) Moksifloksasin400 mg Protionamid 750 mg Sikloserin 750 mg PAS 12 gr Amikasin 1 gr
Ekim 2006 ARB (-) Kültür (-)
Ş.G., 26 yaşında erkek hasta, güvenlik görevlisi Yakınması: öksürük, balgam çıkarma, kilo kaybı, gece terlemesi, ayaklarda uyuşma, yürüme güçlüğü T.G.’ nin kardeşi Balgamda ARB (+)
Ne yaparsınız ? • A)HRZE (4), HR (2) tedavi planlanır • B)SHRZE ile tedavi başlanır • C)Kültür,tür tayini,DT başlanır ve kardeşinin direnç paternine göre tedavi başlanır. • D) Kültür,tür tayini,DT sonuçları beklenir. • E)Bilmiyorum.
İlaç Anamnezi Ekim 2004 Yeni yayma (+) AC TB HRZE(2),HR(4) İlaç direnci ? Bakteriyolojik takip yapılmamış 4. ayda periferik nöropati
İlaç Anamnezi Şubat 2005 Tedavinin 5.ayı ARB (+) Tedavi başarısızlığı
Ne yaparsınız ? • A)HRZE (4), HR (2) tedavi planlanır • B)SHRZE ile tedavi başlanır • C)Kültür,tür tayini,DT başlanır ve kardeşinin direnç paternine göre tedavi başlanır. • D) Kültür,tür tayini,DT sonuçları beklenir. • E)Bilmiyorum.
Mart 2005 Moksifloksasin 400 mg Protionamid 750 mg Sikloserin 750 mg PAS 12 gr Amikasin 1 gr
M.tuberculosis complex üredi (BACTEC TB 460/960) • İLAÇ DUYARLILIK TESTİ • Streptomisin: duyarlı • İsoniyazid: dirençli • Rifampisin: dirençli • Etambutol: dirençli İki kardeşten izole edilen suşların MIRU-VNTR yöntemi ile yapılan Finger print analizleri sonucu aynı olduğu saptandı (İ.Ü. DETAE Tüberküloz ve Moleküler Epidemiyoloji Laboratuarı)
2. AYDA ARB (-) 4.AYDA KÜLTÜR (-) Tedavi süresi 28.ay KÜR Ekim 2007
O.G., 25 yaşında erkek hasta, teknisyen Yakınması yok Ek hastalık tanımlamıyor İki kardeşi ÇİD-TB tedavisi altında Aile taramasında TB saptanmış
Ekim 2004 ARB (-) HRZE(2), HR(7) Bakteriyolojik takip yapılmamış İlaç direnci ?
Temmuz 2005 Tedavinin 9.ayı Radyolojik progresyon Tedaviyi kabul etmiyor
Ocak 2006 ARB (+) Tedavi başarısızlığı Kardeşlerinin direnç paternine göre tedavi
M.tuberculosis complex üredi (BACTEC TB 460/960) • İLAÇ DUYARLILIK TESTİ • Streptomisin: dirençli • İsoniyazid: dirençli • Rifampisin: dirençli • Etambutol: dirençli 3 kardeşten izole edilen suşların MIRU-VNTR yöntemi ile yapılan Finger print analizleri sonucu aynı olduğu saptandı (İ.Ü. DETAE Tüberküloz ve Moleküler Epidemiyoloji Laboratuarı)
2. AYDA ARB (-) 2. AYDA KÜLTÜR (-) TEDAVİ SÜRESİ 26 AY KÜR
SONUÇ • 1. Olgu 10 ay • 2. Olgu 6 ay • 3. Olgu 15 ay sonra doğru tedaviye başlayabildi.
Çok İlaca Dirençli Tüberküloz Tanısı Nasıl Konulur ? • Ayrıntılı İlaç anamnezi (Önceki tedaviye ait tıbbı kayıtlar,bakteriyolojik veriler, radyoloji,klinik tablo) • DGT kalitesinden emin olunmalıdır. • Varsa kaynak olgunun özellikleri öğrenilmelidir. • Tür tayini,Duyarlılık testleri yapılmalıdır.
Kontrol Programı Koşullarında Duyarlılık Testlerinin Kullanımı Birinci Basamak İsoniyazid Rifampisin İsoniyazid ve Rifampisin İçin Duyarlılık Testlerinin Güvenilirliği %90’nın üzerindedir İkinci Basamak Etambutol Streptomisin Prazinamid Kaynaklar yeterli ise epidemiyolojik amaçlarla veya ÇİD-TB tedavi protokollerini belirlemek için 1. ve 2. basamaklar birleştirilebilir Üçüncü Basamak Amikasin, Kanamisin Kapreomisin Ofloksasin (veya diğer FQN) XDR-TB riski varsa 1. ve 3. basamaklar birleştirilebilir Grup 4 ve Grup 5 ilaçlar için duyarlılık testleri rutin önerilmemektedir Guidelines for the programmatic management of drug-resistant tuberculosis EMERGENCY UPDATE .WHO/HTM/TB/2008.402
DSÖ Önerileri2.sıra ilaçlar için duyarlılık testi kimlere yapılmalı? • XDR-TB Riski olan hastalar: • 2. sıra paranteral ilaçlar (amikasin, kanamisin, kapreomisin) ve kinolon içeren bir tedavi rejiminin başarısız olduğu hastalar • XDR-TB hastası ile yakın teması olan hastalar • XDR şüphesi olan HIV (+) hastalar Guidelines for the programmatic management of drug-resistant tuberculosis EMERGENCY UPDATE .WHO/HTM/TB/2008.402
Duyarlılık testlerinin yapılmasına ilişkin sorunlar • Standart tedaviye yanıt vermeyen olgularda DT - Maliyeti düşürür - Başlangıç direnci saptanamaz,tedavi etkinliği düşer,”arttırıcı etkiye” yol açılır. - Direncin saptanmasında gecikme hastanın tedavisinde zorluklara neden olur -Dirençli basiller toplumda yayılır • Yeni olgularda DT -Maliyet yükselir -Erken saptana direnç ile zamanında doğru tedavi başlanır -”Arttırıcı etki” önlenir -Dirençli basillerin toplumda yayılması önlenir. -Gelişkin laboratuar sistemleri gerekir. -Uygun olmayan laboratuar sistemleri ile gereksiz tedavi değişiklikleri oluşur. -
ÇİD-TB olgularına yaklaşım ESKİ OLGU YENİ OLGU İlaç Anamnezi* Tedavi Başarısızlığı (+) Tedavi Başarısızlığı (+) Tedavi Başarısızlığı (-) İlaçlar: Aktif, aktivitesi şüpheli, İnaktif HRZES İKİNCİ SIRA İLAÇLAR Tedavi Başarısızlığı (+) *Duyarlılık testleri ile konfirme ediliyor