Agenda

1. Agenda • IAS 1 en context • Project verbetering van de standaarden (Mei 2002) • Reporting performance • Gevalstudies • Gevolgen • XBRL 1

2. IAS 1 context • SIC 8 : IBR seminarie 14 november 2002 • SIC 18 :Wanneer een standaard een keuze laat, moet deze toegepast worden op een coherente en consistente manier. • SIC 29 : Concessies : specifieke SIC 2

3. IAS 1 context • Andere IAS behandelen eveneens de voorstelling van jaarrekeningen: • Conceptueel kader (Framework) • IAS 7 : Kasstroomstaten • IAS 24 : Verbonden partijen • IAS 30 : Jaarrekeningen van banken en soortgelijke financiële instellingen • IAS 32 : Financiële Instrumenten: Toelichting en Presentatie • En andere IAS • Elke IAS bevat ook vermeldingen ivm specieke presentatievereisten voor bepaalde elementen (vb : IAS 12 : Voorstelling van uitgestelde belastingen) 3

4. IAS 1 context • Goedgekeurd in juli 1997, van toepassing sinds 1 juli 1998 • Zal vervangen worden door het project « Reporting performance »; dit project wordt gepubliceerd tijdens eerste trimester 2003 en normaal goedgekeurd tijdens tweede semester 2003 • Deze planning loopt gelijk met de herziening van IAS 30 : jaarrekeningen voor banken en soortgelijke financiële instellingen 4

5. IAS 1 : analyse • Objectief van de standaard: • Legt de basisprincipes voor de presentatie van jaarrekeningen vast • Van toepassing op alle ondernemingen die hun jaarrekening publiceren in overeenstemming met IFRS • Bedoeling is de vergelijkbaarheid van de jaarrekeningen te verhogen • Met jaarrekeningen uit het verleden • Met jaarrekeningen van andere ondernemingen • De standaard geeft dus een idee over de structuur van de jaarrekening en minimale bepalingen over de inhoud 5

6. IAS 1 : analyse • Toepassingsgebied : • Van toepassing op de jaarrekening voor algemene doeleinden (zowel statutair als geconsolideerd) en is gericht op de algemene informatiebehoeften van de gebruikers • Voor alle ondernemingen, inclusief banken en verzekeringen • Slechts gedeeltelijk van toepassing op tussentijdse financiële rapportering (IAS 34) • Alle vennootschappen met winstoogmerk 6

7. IAS 1 : analyse • De objectieven van een jaarrekening • Informatie verschaffen over: • de financiële positie, • de prestaties, en • kasstromen van een onderneming die waardevol is voor een uiteenlopende groep gebruikers bij het nemen van economische beslissingen • Weergave van de resultaten van het beheer van de middelen die aan het management werden toevertrouwd • Helpt de gebruikers om toekomstige kasstromen te voorzien, en op welke termijn 7

8. IAS 1 : analyse • Een volledige jaarrekening bevat volgende componenten: • een balans • een resultatenrekening • een verklaring die alle wijzigingen in het eigen vermogen, eventueel met uitzondering van kapitaaltransacties en uitkeringen aan kapitaalverstrekkers, weergeeft • een kasstromenstaat • de waarderingsregels en een toelichting 8

9. IAS 1 : analyse • De jaarrekening moet een getrouw beeld geven van de financiële positie, de financiële prestaties en de kasstromen van de onderneming • De juiste toepassing van de IAS standaarden, met bijkomende toelichting waar nodig, volbrengt dit nagenoeg altijd • Verkeerde boekhoudkundige verwerkingen worden niet goed gemaakt door vermelding van de gebruikte methode, noch door toelichting of verklaring ervan • Jaarrekeningen die in overeenstemming zijn met IAS moeten hiervan melding maken • Elke standaard en SIC interpretatie moet gevolgd zijn 9

10. IAS 1 : analyse • In zeer uitzonderlijke gevallen waarbij toepassing van IFRS misleidend zou zijn, en een afwijking nodig is om een getrouw beeld te geven, moet worden toegelicht: • dat het management geconcludeerd heeft dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft • dat het IAS heeft toegepast met uitzondering van de afwijking van een standaard teneinde een getrouw beeld te geven, met vermelding van : • de standaard waarvan afgeweken is • de aard van de afwijking, en wat de standaard normaal vereist • waarom het volgen van de standaard misleidend zou zijn, en • de methode die gebruikt werd • de impact van de afwijking op de jaarrekening 10

11. IAS 1 : analyse • Het management moet waarderingsregels identificeren en toepassen die in overeenstemming zijn met elke IAS en SIC interpretatie en ze consistent toepassen (SIC 18) • Wanneer er geen specifieke vereiste van toepassing is, moet het management waarderingsregels ontwikkelen zodanig dat de gepresenteerde informatie : • relevant is voor de behoeften bij het nemen van beslissingen door gebruikers • betrouwbaar is, zodat de jaarrekening : • een getrouw beeld geeft van het resultaat en de financiële positie van de onderneming • de economische realiteit weergeeft en niet alleen maar de juridische vorm van de transactie • neutraal is, wat betekent, vrij van vooringenomenheid • voorzichtig is, en volledig is in alle belangrijke aspecten 11

12. IAS 1 : analyse • Bij ontbreken van IAS of SIC: • Zich baseren op de definities en de beschikbare criteria in het framework • Identificeren van gelijkaardige IAS en SIC • Evalueren van de uitgangspunten van andere standaard-setters en bekijken van de in praktijk geldende ‘regel’ in de sector 12

13. IAS 1 : analyse • Jaarrekeningen worden opgesteld in de veronderstelling van continuïteit tenzij het management de intentie heeft om de onderneming te liquideren of te stoppen met de activiteiten, of niet kan beletten dat dit zal plaatsvinden • Elke belangrijke onzekerheid omtrent de continuïteit van een onderneming moet worden toegelicht • Wanneer wordt afgeweken van het continuïteitsbeginsel, moet worden toegelicht : • dit feit • de alternatieve waarderingsbasis die gebruikt is, en • waarom de continuïteit niet kan gehandhaafd blijven 13

14. IAS 1 : analyse • Een onderneming moet haar jaarrekening (uitgezonderd de kasstromenstaat) opstellen volgens de periodetoerekening basis (“accrual basis”) • De presentatie en classificatie van informatie moet consistent blijven van periode tot periode, behalve wanneer : • Een belangrijke wijziging in de aard van de activiteiten, of wanneer een nazicht van de presentatie van de jaarrekening aantoont dat een wijziging een betere presentatie zou geven, of • Een wijziging vereist is door een nieuwe IAS of SIC interpretatie 14

15. IAS 1 : analyse • Materialiteit en aggregatie • Elk materieel element moet afzonderlijk voorgesteld worden in de jaarrekening • Informatie is ‘materieel’ indien de niet-vermelding ervan een invloed kan hebben op de economische beslissing van de gebruiker, genomen op basis van de jaarrekening • Immateriële bedragen dienen geaggregeerd te worden met bedragen van dezelfde soort of functie en worden dus niet afzonderlijk gerapporteerd 15

16. IAS 1 : analyse • Compensatie : • Activa en passiva mogen niet met elkaar worden gecompenseerd tenzij dit vereist of toegestaan is door een IAS • Elementen van opbrengsten en kosten moeten met elkaar worden gecompenseerd, enkel en alleen als: • een IAS het verplicht of toelaat, of • meerwaarden, minderwaarden en aanverwante kosten voortvloeiend uit dezelfde of gelijkaardige transacties en gebeurtenissen die niet belangrijk zijn • Het ‘netten’ van brutowaarden met waarde-verminderingen of afschrijvingen is geen compensatie 16

17. IAS 1 : analyse • Compensatie : voorbeelden • Meerwaarden op de verkoop van activa compenseren met de gerelateerde kosten: meerwaarden op de verkoop van effecten,… • Terugbetaalde uitgaven volgens contractuele verbintenissen met derden: onderaanneming, doorfacturatie van kosten,… • Uitzonderlijke elementen worden netto voorgesteld (zonder minderheidsbelang en uitgestelde belasting). De bruto bedragen worden wel vermeld in de bijlage. 17

18. IAS 1 : analyse • Vergelijkende informatie • Moet voor de voorgaande periode worden opgenomen voor alle cijfermatige informatie in de jaarrekening, tenzij een IAS anders toelaat of voorschrijft • moet worden aangepast teneinde vergelijkbaar te blijven, wanneer er wijzigingen zijn in de presentatie of classificatie van elementen in de huidige periode, en details van de wijzigingen moeten worden toegelicht • Beschrijvende informatie • Moet opgenomen worden indien ze relevant is om een begrip te krijgen van de jaarrekening van de huidige periode 18

19. IAS 1 : Structuur en inhoud • De jaarrekening dient duidelijk geïdentificeerd en onderscheiden te worden van andere informatie die gepubliceerd wordt in éénzelfde document • Elk element van de jaarrekening moet duidelijk worden geïdentificeerd. Bijkomend moet het volgende worden weergegeven : • de naam van de onderneming die rapporteert • of het om een enkelvoudige dan wel geconsolideerde jaarrekening gaat • de balansdatum of periode waarop de informatie in de jaarrekening betrekking heeft • de munt van rapportering • het gebruikte precisieniveau bij de voorstelling van decijfers (eenheden, duizenden,..) 19

20. IAS 1 : Structuur en inhoud Publicatie • De rekeningen moeten minstens jaarlijks opgesteld worden • Wanneer de balansdatum wijzigt en de jaarrekening betrekking heeft op een langere of kortere periode dan één jaar, moet de onderneming melding maken van : • de periode waarop de jaarrekening betrekking heeft • de reden waarom een periode gebruikt wordt die afwijkt van één jaar, en • het feit dat de vergelijkende cijfers voor de resultatenrekening, wijzigingen in het eigen vermogen, kasstromen en de betreffende toelichtingen niet vergelijkbaar zijn 20

21. IAS 1 : Structuur en inhoud • Het gebruikte balansformaat moet een weergave zijn van: • vlottende en vaste activa en passiva op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar als afzonderlijke rubrieken, of • Activa en passiva in het algemeen gerangschikt op basis van hun liquiditeitsgraad • In elk van bovenstaande gevallen moet voor elk element dat vlottende en vaste/meer dan één jaar bedragen omvat, worden toegelicht elk bedrag dat verwacht wordt ontvangen of betaald te worden na meer dan twaalf maanden 21

22. IAS 1 : Structuur en inhoud • Bedrijfscyclus : Periode tussen de verwerving van grondstoffen voor de exploitatie en hun realisatie onder de vorm van geldelijke middelen of gelijkaardig 22

23. IAS 1 : Structuur en inhoud • Vlottende Activa : • deze die men verwacht te realiseren in, of aangehouden voor verkoop of consumptie in, de normale loop van de operationele cyclus van een onderneming • deze die men voornamelijk aanhoudt ter verhandeling of op korte termijn en die men verwacht te realiseren binnen twaalf maanden na de afsluitdatum, of • liquide middelen en geldbeleggingen waarvoor het gebruik niet beperkt is • alle andere activa worden gerubriceerd als vaste activa 23

24. IAS 1 : Structuur en inhoud • Schulden op ten hoogste één jaar worden gedefinieerd als : • Deze die men verwacht te voldoen binnen de normale loop van de operationele cyclus van een onderneming, of • Deze die men verwacht af te handelen binnen twaalf maanden na afsluiting Alle andere schulden moeten gerubriceerd worden als “op meer dan één jaar” 24

25. IAS 1 : Structuur en inhoud Herfinanciering van lange termijn schulden • Een onderneming gaat door met de presentatie van interestdragende lange termijn schulden als “op meer dan één jaar”, zelfs wanneer deze afgelost dienen te worden binnen een jaar na afsluitdatum indien: • de oorspronkelijke termijn langer was dan één jaar • de onderneming de intentie heeft om de verplichting te herfinancieren op lange termijn, en • de intentie ondersteund is door een overeenkomst tot herfinanciering, of herschikking van de terugbetalingen, die afgesloten werd vooraleer de jaarrekening goedgekeurd werd ter publicatie 25

26. IAS 1 : Structuur en inhoud • Niet vlottende passiva : bijzondere gevallen: Bepaalde leningovereenkomsten voorzien de vervroegde terugbetaling wanneer bepaalde condities niet zijn vervuld (ratios,…) Het passief is dan geklasseerd als niet vlottend indien: • de lener zich ertoe verbindt om de terugbetaling van de lening niet te eisen voor de goedkeuring van de jaarrekening • het waarschijnlijk is dat verdere nalatigheden zich niet zullen voordoen binnen de 12 maanden volgende op de afsluitdatum 26

27. IAS 1 : Structuur en inhoud Minimaal vereiste balansrubrieken • Materiële vaste activa • Immateriële vaste activa • Deelnemingen gewaardeerd op basis van de vermogensmutatiemethode • Voorraden • Handels- en andere vorderingen • Liquide middelen en geldbeleggingen • Andere financiële activa • Handels- en andere schulden • Belastingschulden en –activa overeenkomstig IAS 12 (Belastingen) • Voorzieningen • Schulden op meer dan één jaar die interesten met zich meebrengen • Minderheidsbelangen, en • Kapitaal en reserves 27

28. IAS 1 : Structuur en inhoud • Presentatie : • Wanneer een standaard het vereist of indien nodig, worden : • In de balans extra rubrieken voorzien • Sub-totalen toegevoegd • De norm voorziet niets inzake formaat of presentatie • De materiële vaste activa en passiva gewaardeerd aan verschillende waarderingsregels, worden in afzonderlijke rubrieken voorgesteld. 28

29. IAS 1 : Structuur en inhoud • Presentatie - in de balans of in de bijlage: • Hangt af van de bepalingen van andere internationale boekhoudnormen • Het niveau van onderverdeling hangt af van de grootte, de aard en de functie van de bedragen. • De bedragen te betalen of te ontvangen van de moedermaatschappij, dochters, de verbonden ondernemingen en andere verbonden partijen moeten indien nodig apart voorgesteld worden. • Voor elke soort aandelen wordt informatie gegeven in de balans of in de bijlage (IAS 1 §74 ) 29

30. IAS 1 : Structuur en inhoud • Voor elke groep van aandelen moet het volgende worden toegelicht : • het aantal toegestane aandelen • het aantal uitgegeven en volledig volstorte aandelen, en uitgegeven maar niet volledig volstorte aandelen • de nominale waarde per aandeel, of het feit dat de aandelen geen nominale waarde hebben • een reconciliatie van het aantal uitstaande aandelen bij begin en einde van het boekjaar • de rechten, voorrechten en beperkingen die ze hebben, inclusief de beperking op de uitkering van dividenden en de terugbetaling van kapitaal • aandelen van de onderneming aangehouden door de onderneming zelf of door dochters of verbonden ondernemingen, en • aandelen gereserveerd voor uitgifte van opties en verkoopcontracten; inclusief de voorwaarden en de bedragen 30

31. IAS 1 : Structuur en inhoud • Andere toelichtingen met betrekking tot het eigen vermogen: • Een beschrijving van de aard en het doel van elke reserve binnen het eigen vermogen • Het bedrag aan dividenden dat voorgesteld of beslist werd om uit te keren na balansdatum, maar voor de jaarrekening werd goedgekeurd voor publicatie, en • Het bedrag van elk cumulatief preferent, niet erkend dividend 31

32. IAS 1 : Structuur en inhoud • Minimaal vereiste rubrieken in de resultatenrekening : • Bedrijfsopbrengsten • Operationeel resultaat • Financiële kosten • Aandeel in het resultaat van verbonden ondernemingen en tijdelijke verenigingen (joint ventures) geboekt overeenkomstig de vermogensmutatie methode • Belastingen • Buitengewone elementen • Minderheidsbelangen, en • Resultaat van het boekjaar 32

33. IAS 1 : Structuur en inhoud • Presentatie : • Wanneer een standaard het vereist of indien nodig, worden : • extra rubrieken voorzien • sub-totalen toegevoegd • De rubricering houdt rekening met de activiteiten van de onderneming en hun graad van stabiliteit, het risicio en de voorzienbaarheid teneinde: • performantie beter te begrijpen • te helpen de toekomstige resultaten beter te evalueren 33

34. IAS 1 : Structuur en inhoud • Presentatie in de resultatenrekening of in bijlage: • Een analyse van de kosten per aard of per functie (bestemming) • De rubricering houdt rekening met de activiteiten van de onderneming en hun graad van stabiliteit, het risicio en de voorzienbaarheid • De presentatie gebeurt volgens één van de twee methoden 34

35. Resultaat per aard -Opbrengsten uit gewone bedrijfsactiviteit -Andere operationele opbrengsten -Voorraadwijzigingen van afgewerkte produkten en werken in uitvoering -Grondstoffen, aankoop van materialen -Personeelskosten -Afschrijvingen -Andere operationele kosten -Totaal van de operationele kosten Operationeel resultaat Resultaat per functie -Opbrengsten uit gewone bedrijfsactiviteit Verkoopkosten -Bruto marge -Andere operationele opbrengsten -Handelskosten -Administratieve kosten -Andere operationele kosten Operationeel resultaat IAS 1 : Structuur en inhoud 35

36. IAS 1 : Structuur en inhoud Opmerkingen : • De variatie in werken in uitvoering en afgewerkte produkten vertegenwoordigen een aanpassing van de produktiekosten. De presentatie mag niet laten geloven dat deze bedragen opbrengsten vertegenwoordigen. • De presentatie volgens functie kan gebruiksvriendelijker lijken, maar de toewijzing aan de verschillende functies is arbitrair en vergemakkelijkt de vergelijkingen tussen de ondernemingen niet • Ondernemingen die hun kosten per functie klasseren moeten bijkomende informatie leveren per aard, waaronder de afschrijvingen en de personeelskosten • De balans wordt gepresenteerd voor winstverdeling, maar de onderneming moet ofwel in de resultatenrekening, ofwel in de bijlage het bedrag van het dividend per aandeel vermelden 36

37. IAS 1 : Structuur en inhoud • Staat van wijzigingen in het eigen vermogen • Deze moet omvatten : • Het resultaat van de periode • Elk item van opbrengsten en kosten, winst of verlies dat direct erkend werd in het eigen vermogen en hun totaal • Het cumulatief effect van wijzigingen in de waarderingsregels en de verbetering van fundamentele fouten, overeenkomstig de voorkeur verwerking zoals beschreven in IAS 8 37

38. IAS 1 : Structuur en inhoud • De Staat mag tevens bevatten: • Kapitaaltransacties met de aandeelhouders en uitkeringen aan eigenaars • Het saldo van het overgedragen resultaat in het begin van de periode en op balansdatum, en de wijzigingen tijdens de periode, en • Een aansluiting tussen de boekwaarde van elke rubriek van het aandelenkapitaal, de uitgiftepremies en elke reserve in het begin en op het einde van de periode, met een afzonderlijke toelichting van elke beweging 38

39. IAS 1 : Structuur en inhoud • Kasstroomtabel : • Zie standaard IAS 7 • De onderneming moet de verschillende componenten van cash en cash equivalenten op de balans reconcilieren met de bedragen in de kasstroomtabel (IAS 7 §45) 39

40. IAS 1 : Structuur en inhoud • De toelichting bij de jaarrekening moet: • Informatie meedelen over het uitgangspunt bij de opstelling van de jaarrekening, alsook de waarderingsregels die geselecteerd en toegepast zijn voor belangrijke transacties en gebeurtenissen • De informatie omvatten die vereist is door IAS en die nergens anders in de jaarrekening vermeld wordt, en • Bijkomende informatie verschaffen die niet vermeld is in de verschillende componenten van de jaarrekening, maar die noodzakelijk is voor een getrouw beeld 40

41. IAS 1 : Structuur en inhoud • Elke rubriek van de balans, resultatenrekening en kasstroomtabel moet verwijzen naar de corresponderende informatie in de bijlage weergegeven. • Deze bijlagen bevatten een beschrijving en een gedetailleerde analyse van de bedragen in de financiële staten 41

42. IAS 1 : Structuur en inhoud • Presentatie voorstel in IAS 1 § 94 : • Vermelding dat men IFRS conform is, • Vermelden van de waarderingsregels en gebruikte boekhoudprincipes • Bijkomende informatie voor de elementen voorgesteld in elk van de financiële staten • Andere informatie: • Buiten balans verrichtingen, andere financiële informatie • Niet-finaniële informatie 42

43. IAS 1 : Structuur en inhoud • Het deel van de toelichting waarin de waarderingsregels zijn opgenomen, moet het volgende beschrijven : • De waarderingsbasis (of basissen) die gebruikt is bij het opstellen van de jaarrekening, en • Elke specifieke waarderingsregel die noodzakelijk is voor een goed begrip van de jaarrekening 43

44. erkenning opbrengsten consolidatieprincipes, inclusief dochters en ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat fusies en acquisities joint ventures erkenning en afschrijving van materiële en immateriële activa kapitalisatie van interesten bestellingen in uitvoering onroerend goed financiële instrumenten en beleggingen leasing IAS 1 : Structuur en inhoud Voorbeelden van toe te lichten waarderingsregels • kosten van onderzoek en ontwikkeling • voorraden • belastingen, inclusief uitgestelde belastingen • voorzieningen • pensioen en aanverwante kosten • omrekening van vreemde valuta en indekking • definitie van bedrijfs- en geografische segmenten en de allocatie van kosten • definitie van liquide middelen en geldbeleggingen • inflatieboekhouden • overheidssubsidies 44

45. Verbetering van de bestaande normenImprovements Project 45

46. Verbetering van de bestaande normen • Project begonnen Lente 2001 • Exposure draft gepubliceerd in mei 2002, commentaren voor 16/09/2002 • 12 normen zullen herbekeken worden, waaronder IAS 1 • Doel : • Supprimeren van bepaalde opties, • Elimineren van bepaalde inconsistenties tussen de normen • Leveren van bijkomende informatie 46

47. Verbetering van de bestaande normen Belangrijkste wijzigingen: • § 13 – 16 : Wanneer de directie van de onderneming besluit dat het naleven van een IAS of SIC danig misleidend is, rekening houdend met het objectief van de financiële staten hernomen in IAS 1 • dan past de onderneming deze afwijking toe, als de wettelijke context een afwijking eist of toelaat (§ 14) • dan past de onderneming deze afwijking niet toe, als de wettelijke context geen afwijking toelaat (§ 15) 47

48. Verbetering van de bestaande normen Belangrijkste wijzigingen : • De notie “impracticability” wordt vervangen door “causing undue costs and efforts” • De voorstelling van de balans volgens liquiditeit kan enkel gebruikt worden als deze voorstelling meer relevante en betrouwbare informatie verstrekt 48

49. Verbetering van de bestaande normen Belangrijkste wijzigingen : • § 63 : Een lange termijn schuld terugbetaalbaar binnen de 12 maanden moet als korte termijn schuld geklasseerd worden, zelfs indien er een verbintenis tot lange termijn herfinanciering (meer dan 1 jaar) bestaat na afsluitdatum en voor de goedkeuring van de jaarrekening. • § 65 : idem indien de voorwaarden die een lening onmiddellijk terugbetaalbaar maken niet gerespecteerd worden. 49

50. Verbetering van de bestaande normen Belangrijkste wijzigingen : • Eliminatie van een aantal rubrieken • Operationeel resultaat • Buitengewone elementen • Land van vestiging en domicilie, rechtsvorm, • Aantal personeelsleden 50