380 likes | 1.3k Views
สวัสดีทหาร วันนี้เราจะมาเรียนเรื่องดัชนีกัน. ดัชนี. สวัสดีครับ.
E N D
สวัสดีทหาร วันนี้เราจะมาเรียนเรื่องดัชนีกัน ดัชนี สวัสดีครับ
ดัชนีไม่ใช่เรื่องยากเลย ดัชนีที่เราจะเรียนกันในที่นี้ คือ เป็นตัวเลขที่ได้จากการเปรียบเปรียบค่าสัมพัทธ์ของตัวแปรตัวหนึ่ง หรือหลาย ๆ ตัว ในระยะเวลาหนึ่งกับค่าของตัวแปรดังกล่าวในต่างระยะเวลา ซึ่งเรียกว่า ระยะฐาน ถ้าข้อมูลเก็บในรูปของรายปีก็จะเรียกว่า ปีฐาน(base year) โดยปกติการเปรียบเทียบค่าจะคิดเป็นร้อยละ (เปอร์เซ็นต์) ชักงง ???????? จะพยายามครับ ต้องตั้งใจ หน่อยแล้ว
เดี๋ยวผมจะเปิดวีดิโอสอนเรื่องดัชนีให้ดูนะ ให้พวกเราเรียนรู้ ตั้งใจด้วย 555 อีกแล้ว
บทที่ 11เลขดัชนี ในการดำเนินชีวิตประจำวัน มนุษย์เราจำเป็นหรือมีโอกาสได้เกี่ยวข้องกับข้อมูลข่าวสารและตัวเลขต่าง ๆ เช่น ในครัวเรือนนั้นแม่บ้านสนใจที่จะทราบเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของราคาสินค้าอุปโภคและบริโภคที่จับจ่ายใช้สอยอยู่ทุกวัน ว่ามีการเปลี่ยนแปลงไปมากน้อยเพียงใด เมื่อเทียบกับระยะเวลาหนึ่งที่กำหนด (เช่น วัน เดือน ปี ที่ผ่านมา) สำหรับคนอื่น ๆ ในครอบครัวก็เช่นเดียวกัน อาจจะสนใจที่จะรู้ถึงการเปลี่ยนแปลงในราคาของสิ่งของต่าง ๆ เพื่อประโยชน์ในการจัดสรรรายได้สำหรับการใช้จ่ายของตน
ทางด้านธุรกิจ นักธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นผู้ผลิต หรือผู้ขาย หรือแม้แต่เจ้าของปัจจัยการผลิต ก็สนใจที่จะรู้ถึงภาวะราคาของสินค้า, ปริมาณของสินค้า, มูลค่าของสินค้า หรือค่าตอบแทนที่ได้รับว่ามีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่ การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวมีมากน้อยเพียงใด เป็นไปในทิศทางใด เพิ่มขึ้นหรือลดลงจากเดิม และการเปลี่ยนแปลงนั้นคิดเป็นอัตราส่วนเท่าใด เมื่อเทียบกับระยะเวลาอื่นที่กำหนดให้ ทางด้านอื่น ๆ ก็เช่นเดียวกัน เรามักจะได้ยินหรือเคยเห็นตัวเลขที่บอกเกี่ยวกับสิ่งต่าง ๆ เช่น ในตลาดหลักทรัพย์มีการประกาศว่า ดัชนี ตลาดหลักทรัพย์ ของแต่ละวันมีค่าเป็นเท่าใด เพิ่มขึ้น เท่าเดิม หรือลดลงจากวันก่อนกี่จุด มูลค่าการซื้อขายหุ้นมีจำนวนเท่าใด เมื่อเปรียบเทียบกับวันก่อนเป็นต้น ในระดับประเทศมีการแสดงถึงตัวเลขต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นทางด้านผลิตภัณฑ์ประชาชาติเบื้องต้น หรือรายได้ประชาชาติ หรือรายได้เฉลี่ยต่อหัว ตลอดจนมูลค่าการสั่งสินค้าเข้าและสินค้าออก ซึ่งตัวเลขเหล่านี้เมื่อนำมาเปรียบเทียบกับตัวเลขชนิดเดียวกัน แต่ต่างระยะเวลาย่อมเป็นประโยชน์ในการศึกษาวิเคราะห์ถึงสภาวะเศรษฐกิจของประเทศเป็นอย่างมาก
11.2 ชนิดของเลขดัชนี เลขดัชนีสามารถแบ่งออกได้เป็นหลายชนิด ขึ้นอยู่กับจุดประสงค์ของการคำนวณ เช่น 1. ดัชนีราคา 2. ดัชนีปริมาณ 3. ดัชนีมูลค่า 4. ดัชนีที่สร้างขึ้นเฉพาะเรื่องสำหรับจุดประสงค์แต่ละกรณี ดัชนีราคา (Price Index)เป็นตัวเลขที่ได้จากการหาค่าเปลี่ยนแปลงสัมพัทธ์ของราคาสินค้าชนิดต่าง ๆ
ดัชนีราคาผู้บริโภค หรือดัชนีค่าครองชีพ สร้างขึ้นเพื่อเป็นเครื่องมือในการวัดการเปลี่ยนแปลงของราคาสินค้า และบริการที่มีการซื้อขายเป็นประจำ โดยมีการแบ่งประเภทของสินค้าที่นำมาคำนวณเป็น 7 หมวด
ดัชนีราคาขายส่งหรือดัชนีราคาผู้ผลิต สร้างขึ้นเพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการวัดอัตราเฉลี่ยและทิศทางการเคลื่อนไหวของราคาสินค้าชนิดใดชนิดหนึ่ง หรือสินค้ากลุ่มใดกลุ่มหนึ่งจากผู้ผลิตไปยังผู้จำหน่ายหรือผู้ขายส่ง ดัชนีราคาผู้ผลิตนี้ไม่รวมอากร และการเปลี่ยนแปลงของราคาสินค้าของผู้ผลิตนั้นจะต้องเกิดจากปัจจัยต่าง ๆ ยกเว้นทางด้านคุณภาพ ปริมาณของสินค้าจำนวนจำหน่ายและราคาขายปลีก เป็นต้น
ดัชนีปริมาณ (Quality index) เป็นตัวเลขที่ใช้สำหรับจัดการเปลี่ยนแปลงของปริมาณสินค้าและบริการของปีใดปีหนึ่ง โดยเปรียบเทียบกับปีฐาน หรืองวดเวลาอื่นที่มิใช่เป็นปีก็ได้ อาจเป็นเดือนหรือรายสัปดาห์ ดัชนีมูลค่า (Value index) เป็นตัวเลขที่แสดงการเปรียบเทียบมูลค่าของสินค้าหรือบริการในปีใดปีหนึ่งเทียบกับปีฐานมูลค่านั้นได้จากการนำราคาต่อหน่วยคูณด้วยปริมาณสินค้านั่นเอง เรื่องกล้วยๆ
การคำนวณหาค่าเลขดัชนีการคำนวณหาค่าเลขดัชนี สัญลักษณ์และข้อมูลที่ใช้ในการสร้างเลขดัชนี p = ราคาสินค้า q = ปริมาณสินค้า p0 = ราคาสินค้าในช่วงเวลาที่ใช้เป็นฐาน q0 = ปริมาณสินค้าในช่วงเวลาที่ใช้เป็นฐาน pn = ราคาสินค้าในปัจจุบันหรือช่วงเวลาที่ต้องการหาเลขดัชนี qn = ปริมาณสินค้าในปัจจุบันหรือช่วงเวลาที่ต้องการหาเลขดัชนี
ตารางข้างล่างนี้เป็นราคาและปริมาณการใช้โลหะ 3 ประเภท ในปี 2525, 2530 และ 2535 ตามลำดับ เพื่อเปรียบเทียบให้เห็นความแตกต่างของการคำนวณในแต่ละวิธี จะใช้ข้อมูลต่อไปนี้ เป็นตัวหาเลขดัชนีของวิธีการต่าง ๆ
1. เลขดัชนีราคาอย่างง่ายแบบไม่มีน้ำหนักถ่วง (Unweighted price index number) การคำนวณเลขดัชนีราคาอย่างง่ายแบบไม่มีน้ำหนักถ่วง แบ่งออกได้เป็น 2 วิธีคือ ก) เลขดัชนีราคาอย่างง่ายแบบใช้ราคารวม ข) เลขดัชนีราคาอย่างง่ายแบบใช้ค่าเฉลี่ยของราคาสัมพัทธ์ ก) เลขดัชนีราคาอย่างง่ายแบบใช้ราคารวม (Simple aggregative price index) ผลรวมราคาปีที่สนใจของทุกๆ สินค้า ผลรวมราคาปีฐานของทุกๆ สินค้า
I30 = 157.69 I35 = 142.31
I30 = 157.69 I35 = 142.31 นั่นก็คือ ในปี พ.ศ. 2530 ราคาสินค้าสูงกว่าในปี พ.ศ. 252557.69% และในปี พ.ศ. 2535 ราคาสินค้าสูงกว่าในปี พ.ศ. 252542.31%
ข้อบกพร่องของดัชนี • จากตารางจะเห็นว่าสูตรที่ใช้ในการคำนวณเลขดัชนีแบบใช้ราคารวมนี้กำหนดให้การเปลี่ยนแปลงของราคาสินค้าในแต่ละชนิดมีความสำคัญเท่ากัน ซึ่งเป็นข้อบกพร่องของวิธีนี้ เพราะสินค้าที่มีราคาต่อหน่วยสูง ย่อมมีอิทธิพลทำให้เลขดัชนีเปลี่ยนแปลงไปได้มากกว่าสินค้าที่มีขนาดเล็ก จากตารางสินค้า ทองแดง ย่อมมีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงของเลขดัชนีได้มากกว่าสินค้า ตะกั่วเป็นต้น
ข) เลขดัชนีราคาอย่างง่ายแบบใช้ค่าเฉลี่ยของราคาสัมพัทธ์ วิธีนี้ใช้หาดัชนีราคาโดยใช้ราคาสัมพัทธ์ กล่าวคือเปลี่ยนจากราคาจริงของสินค้าแต่ละอย่างในปีต่าง ๆ เป็นราคาสัมพัทธ์ แล้วนำเอายอดรวมของราคาสัมพัทธ์ มาเฉลี่ยด้วยจำนวนรายการของสินค้า (N) ราคาสัมพัทธ์ของสินค้าแต่ละชนิด
I30 = 153.33 I35 = 140.00
I30 = 153.33 I35 = 140.00 นั่นก็คือ ในปี พ.ศ. 2530 ราคาสินค้าสูงกว่าในปี พ.ศ. 252553.33% และในปี พ.ศ. 2535 ราคาสินค้าสูงกว่าในปี พ.ศ. 252540.00%
ข้อบกพร่องของดัชนี • เนื่องจากวิธีนี้ตัดปัญหาสินค้าราคาต่อหน่วยของสินค้าสูงจะส่งผลต่อดัชนีมากกว่าสินค้าราคาต่อหน่วยต่ำ ซึ่งถ้าใช้วิธีนี้ไม่ว่าสินค้าจะมีราคาต่อหน่วยสูงต่ำต่างกันอย่างไร ก็จะมีความสำคัญในการคำนวณเลขดัชนีเท่ากัน ซึ่งจะเห็นว่ายังมีข้อบกพร่องอยู่ นั่นคือสินค้าบางอย่างมีความสำคัญมากกว่าสินค้าอีกชนิดหนึ่ง เนื่องจากขายได้ปริมาณมากกว่า หรือมีมูลค่าสินค้าสูงกว่า ซึ่งมันก็น่าจะมีอิทธิพลต่อค่าดัชนีมากกว่าด้วย แต่เลขดัชนีราคาสัมพัทธ์ไม่สามารถแก้ไขปัญหานี้ได้
2. เลขดัชนีราคาถ่วงน้ำหนักแบบใช้ราคารวม (Weight aggregative price index) การคำนวณเลขดัชนีราคาอย่างง่ายแบบมีน้ำหนักถ่วง แบ่งออกได้เป็น 2 วิธีคือ ก. การถ่วงน้ำหนักด้วยปริมาณในช่วงเวลาที่ใช้เป็นฐาน ข. การถ่วงน้ำหนักด้วยปริมาณในปีปัจจุบัน ก) การถ่วงน้ำหนักด้วยปริมาณในช่วงเวลาที่ใช้เป็นฐาน หรือ วิธีของลาสแปร์ ผลรวมราคาปีที่สนใจคูณปริมาณในปีฐานของทุกๆ สินค้า ผลรวมราคาปีฐานคูณปริมาณในปีฐานของทุกๆ สินค้า
I30 = 160.04 I35 = 138.88
I30 = 160.04 I35 = 138.88 นั่นก็คือ ในปี พ.ศ. 2530 ราคาสินค้าสูงกว่าในปี พ.ศ. 252560.04% และในปี พ.ศ. 2535 ราคาสินค้าสูงกว่าในปี พ.ศ. 252538.88%
ก) การถ่วงน้ำหนักด้วยปริมาณในช่วงเวลาที่ใช้เป็นปีปัจจุบัน หรือ วิธีของพาเช่ ผลรวมราคาปีที่สนใจคูณปริมาณในปีปัจจุบันของทุกๆ สินค้า ผลรวมราคาปีฐานคูณปริมาณในปีปัจจุบันของทุกๆ สินค้า วิธีนี้ในทางปฏิบัติทำได้ยากกว่าวิธีของลาสแปร์ เพราะต้องหาข้อมูลปริมาณสินค้าของทุกๆ ปีที่คำนวณ
I30 = 158.67 I35 = 148.24
I30 = 158.67 I35 = 148.24 นั่นก็คือ ในปี พ.ศ. 2530 ราคาสินค้าสูงกว่าในปี พ.ศ. 252558.67% และในปี พ.ศ. 2535 ราคาสินค้าสูงกว่าในปี พ.ศ. 252548.24%
เนื่องจากเลขดัชนีของลาสแปร์และของพาเช่ อาจจะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างมากระหว่างปริมาณของน้ำหนักถ่วงในปีฐาน ซึ่งถ้าผลต่างระหว่าง IL และ Ip ถ้ามีน้อยก็พอที่จะอนุโลมใช้ของวิธีใดก็ได้ แต่ถ้า IL และ Ipแตกต่างกันมาก เราจะมีวิธีแก้ไขหรือปรับค่าด้วยวิธี หาค่าเฉลี่ยของ IL และ Ip ดังต่อไปนี้ วิธีของโดรบิช วิธีของฟิชเชอร์
I30 = 160.04 I30 = 158.67 I35 = 138.88 I35 = 148.24 วิธีของพาเช่ วิธีของลาสแปร์ I30 = 159.36 I30 = 159.35 I35 = 143.56 I35 = 143.48 วิธีของโดรบิช วิธีของฟิชเชอร์
11.4 การเปลี่ยนฐานเลขดัชนี การเลือกฐานเลขดัชนีควรเลือกจากระยะฐานที่มีเหตุการณ์ปกติ เศรษฐกิจเสถียรภาพดี และไม่ห่างจากปีปัจจุบันมากนัก แม้ในทางปฏิบัติอาจจะถือเอาความสะดวกโดยเลือกระยะฐานจากปีใดปีหนึ่ง อย่างไรก็ดีในบางสภาวการณ์ฐานที่เราใช้ได้อย่างเหมาะสมในสมัยหนึ่งอาจจะไม่เหมาะสมในระยะต่อมา สิ่งต้องมีการเปลี่ยนฐานให้ทันสมัยเมื่อถึงเวลาอันสมควร นอกจากนี้การเปลี่ยนฐานยังเพื่อเชื่อมเลขดัชนี 2 ชุดที่คาบเกี่ยวกันให้เป็นเลขดัชนีชุดเดียวกัน โดยใช้หลักการของสัดส่วน
11.4 การเปลี่ยนฐานเลขดัชนี
11.5 การต่ออนุกรมดัชนีสองอนุกรม วิธีการต่ออนุกรมดัชนีสองอนุกรมมีหลักการคล้ายกันกับวิธีการเปลี่ยนฐาน โดยยึดหลักของสัดส่วน (proportion) กล่าวคือ นำเลขดัชนีที่เหลื่อมกันหรือซ้อนกันมาเป็นหลักในการเทียบสัดส่วน และคำนวณเลขดัชนีของปีอื่นที่ขาดหายไปด้วย สมมุติว่าเลขดัชนีอนุกรมแรกตั้งต้นปี2540 และถือเอาปีเริ่มต้นเป็นปีฐาน ส่วนเลขดัชนีอนุกรมที่สองเริ่มต้นปี พ.ศ. 2544 และถือเอาปี 2544 เป็นปีฐาน ดังตัวอย่าง
เช่น ดัชนีชุดใหม่ที่มีปี 2540 เป็นปีฐาน ค่าดัชนีของปี 2545 =
11.6 การประยุกต์ใช้ดัชนี ตัววัดอำนาจซื้อของเงินแต่ละหน่วย = ดัชนีราคาหุ้น (SET index) = มีอีกเยอะนะครับ ลองหาอ่านเพิ่มเติมจากหนังสือทางด้านเศรษฐศาสตร์นะครับ
จากวีดีโอที่เปิดพวกเราเข้าใจหรือยังจากวีดีโอที่เปิดพวกเราเข้าใจหรือยัง .................กรรมเวร ยังไม่เข้าใจอีกเหรอ งั้นดูอีกรอบ หรือ ลองทำแบบฝึกหัด ดูใหม่ Ex เกือบจะตาย แล้วครับ
ยินดีด้วยนะ............... จบบทแล้ว