511 likes | 1.14k Views
FRASA KERJA (FK). Frasa Kerja (FK). Binaan yang boleh terdiri daripada satu perkataan atau lebih dan kata intinya kata kerja (KK). Kata kerja tersebut boleh merupakan KK tak transitif atau KK transitif .
E N D
FrasaKerja (FK) Binaan yang bolehterdiridaripadasatuperkataanataulebihdankataintinyakatakerja (KK). Katakerjatersebutbolehmerupakan KK taktransitifatau KK transitif. KK taktransitifbolehhadirbersendirianataudiikutiolehsatuatausederetanperkataan, manakalaKK transitifmestidiikutiolehobjeksertaunsur-unsur lain.
KKTT dan KKT Contoh KKTT (a) Ali menang. (b) Merekasedangtidur. (c) Hujanturundenganlebatnya. (d) Merekamakanayamgorengitu. KKT (a) Ahmad membelisebuahbuku. (b) Ainimembelikanadiksebuahbuku. (c) Kakakmenjahitsepasangbajuuntukibu.
PenandaFrasaKerja Terdapat beberapa penanda untuk menentukan justifikasi kita tentang frasa kerja: 1. Kata keterangan (adv) (di belakang kata kerja) 2. Kata keterangan di belakang kata kerja 3. kata bantu (di depan kata kerja 4. yang di hadapan kata kerja 5. frasa sendi nama di belakang KK (a) Adli belajardengan tekun sekali. (b) Azman berlaripantas ke arah bapanya. (b) Murid-murid sudahkeluar. (c) Lokman yangmembunuh ular itu. (d) Mereka sedang berlatihdi padang.
BinaanFrasaKerja Terdiridaripadadua (2) jenis, iaitu: • Frasakerja yang tidakmengandungiobjekuntukmelengkapkannyakatakerjanya. FK jenisinimengandungikatakerjataktransitif. Contoh: (a) Pokokbesaritutelahtumbang. (b) Merekasemuapulangkekampung. * kata bantu & adverba (keterangan) bolehhadir.
BinaanFrasaKerja(samb.) • Frasakerja yang mengandungiobjek– KK mestidisambutolehobjekuntukmelengkapkankatakerjaya. FK jenisinimengandungikatakerjatransitif. Contoh: (a) Halimahsedangmembasuhkain. (b) Azilahmenjahitbajudiruangtamu. * kata bantu & unsurketeranganjugabolehhadirdalamfrasakerjadenganobjektersebut.
BinaanFrasaKerjaTanpaObjek Frasakerja yang mengandungifrasanamasebagaiobjekterdiridaripadasatujeniskatakerjasebagaiintinya, yang disebut KK taktransitif. Jenis-jenisnya: (i) KK taktransitif yang tidakdiberiunsurpelengkap. (ii) KK taktransitif yang dapatdiberipelengkapsesudahnya. (iii) KK taktransitif yang dapatdiikutiolehkatanamasebagaipenerang.
FrasaKerjaTakTransitif • KataKerjaTakTransitifTanpaPelengkap Katakerjataktransitifjenistidakmemerlukanapa-apaunsursebagaipelengkap. Contoh: (a) Semuapenontonbangun. (b) Padimenguning. (c) Diatercengang. - KK mempunyaimakna yang sempurna.
BinaanFrasaTakTransitifBerpelengkap KK yang tidakmempunyaimakna yang lengkapsekiranyatidakdiikutiolehunsurpelengkap. Unsuritubukanobjekkeranaayatnyatidakbolehdipasifkan. beransur, tinggal, menjadi, berbuat, ada, berbantalkan, bertilamkan, dsb. (a) Keadaannyamenjadigenting. (b) Ekonominegaraberansurkukuh. (c) Keretanyamembelokkekiri. (d) Merekaberadadi Kuala Lumpur. (e) Diaberbantalkanlengan. (f) Pengemisitubertilamkanrumput.
FrasaKerjadenganObjek Frasakerjadenganfrasanamasebagaiobjekbolehdibahagikankepadaduajenis: (i) Frasakerja yang mengandungisatuobjek. (ii) Frasakerja yang mengandungiduaobjek. Objek FN bagifrasakerjabolehterdiridaripadaobjeklangsungatauobjektaklangsung/objeksipi.
BinaanFrasaKerja FrasaKerjadenganSatuObjek Objek FN yang mengikutifrasakerjadisebutsebagaiobjeklangsung. (a) Kamimendekatibangunanitu. (Objlangsung) (b) Sebatang kayu melintangijalan itu. (Obj langsung) Terdapat sejumlah perkatan berbentuk kata kerja tetapi membawa maksud adjektif. Perkataan ini boleh menerima kata penguat, dan frasa nama yang mengikutinya boleh digugurkan. (i) Kejadian itu amatmenyedihkan (kami). (ii) Saya percaya peristiwa semalam sangatmenakutkan (anda).
BinaanFrasaKerja(samb.) Frasa Kerja dengan Dua Objek Objek-objek mempunyai fungsi yang berbeza – objek langsung (OL) (tepat) dan objek tak langsung (OTL) (sipi). Objek langsung seringkali disebut objek sahaja. Objektaklangsungmerujukkepadaorang/haiwandandiletakkandihadapanobjeklangsung. Diamembelikanisterinyabarangberhiasan. (OTL) (OL) Diamembelibarangperhiasanuntukisterinya. (OL) (OTL)
Frasa Kerja dengan Dua Objek (samb.) * BerbezadenganTatabahasaDewan. Objektepat/objeklangsungialahobjek yang menjadipenyambut secara langsungkepada kata kerja, sementara objek SIPI/objektaklangsungialah yang tidakmenjadipenyambut secara langsungkepada kata kerjanya. (i) Ahmad menghadiahiAlibuku. (OL)(OTL) (ii) Ahmad menghadiahkanbukukepadaAli. (OL) (OTL)
FrasaKerjadenganAyatKomplemen Frasakerjatransitifatautaktransitifbolehmenerimaayatkomplemendanmembentukayatmajmuk. (a) Orangitumenafikanbahawabarang-barangnyatelahhilang. (b) Beritaitumenyebutbahawasemuapenumpangterselamat.
Rajah PohonFrasaKerja FK FK KK FN KK FN KN FSN (OL) KN SN FN KN (OTL) makannasimenjahitbajuuntukadik
FrasaAdjektif Susunan yang mengandungikataadjektif (sifat) sebagaiintinya. Berfungsisebagaipredikat dan sebagaiunsurketerangan (adv) dan unsurpenerangdalampredikat. Sebagaiunsurketerangan, kata adjektifhadirsesudah kata kerja dan sebagaiunsurpenerang, adjektifhadirsesudah kata nama.
FrasaAdjektif (a) Orang muda itubaiksungguh. (subjek) (Predikat) (b) Merekapulangsegera. (subjek) FK (Keterangan/adv) (c) Harimaubinatangliar (subjek) FN (Penerang)
Binaan Frasa Adjektif Binaan Satu Perkataan (a) Kawan-kawan Ahmad cerdik. (b) Mukanyapucat. Binaan Dua Perkataan (a) Rianggembira(keserasianmakna) (b) Pahitmanis(berlawanan) (c) Tinggilampai(unsurrima, keindahanbunyi) (d) Merah jambu (keserupaan) (e) Besar kepala (kiasan)
Binaan Frasa Adjektif Penguat dalam frasa adjektif Penguat boleh menyertai sesuatu kata adjektif. Jenis-jenis penguat: (i) Penguathadapan – terletakdihadapankataadjektif: (a) Anakkecilituterlalunakal. (b) Masakanibunyapalingsedap. (ii) Penguatbelakang – terletakdibelakangkataadjektif: (a) Keretaapiitulambatbenar. (b) Istana di atas bukit itu indahnian.
Binaan Frasa Adjektif (iii) Penguat bebas – di belakang atau di hadapan: (a) Pemandangandipantaiituamatindah. (b) Pemandangandipantaiituindahamat. & (c) Pahlawanitusungguhberani. (d) Pahlawanituberanisungguh.
Binaan Frasa Adjektif SusunanFrasaAdjektifdalamAyat Terdapat 3 jeniskedudukanfrasaadjektifdalamayat: (i) Selepassubjeksebagaipredikat. (ii) Selepasfrasakerjasebagaiadverba (keterangan). (iii) Selepasfrasanamasebagaipenerang. (i) FrasaAdjektifsebagaiPredikat Rumah Ali sangatsederhana (Subjek) (Predikat) Susunaninibolehdisongsangkan: Sangatsederhanarumah Ali (Predikat) (Subjek)
Binaan Frasa Adjektif FrasaAdjektifsebagaiKeterangan Kanak-kanakituberjalansangatcepat (Subjek) FK (FA -Adverba) Merekapulangsegera. (Subjek) FK (FA-adverba) FrasaAdjektifsebagaipenerangKataNama Pelajaritumemakaipakaianbaru. (Subjek) FK FN (FA-Penerang) Merekamerupakanpenuturaslibahasaitu. (Subjek) FK FN (FA-Pnrg) FN
PenandaFrasaAdjektif Terdapatbeberapapenandauntukmenentukanjustifikasitentangfrasaadjektif (i) mengikuti/menerangkankatanama. (ii) katapenguat yang bolehterletakdihadapandandibelakangsuatukataadjektif. (iii) didahuluioleh ‘yang’. (a) Diamemakaibajumerah. (b) Mukanyaamatpucat. (c) Muridlelakiiturajinsekali. (d) Budakyangsakititutelahmeninggaldunia.
Penanda Frasa Adjektif PenandaFrasaAdjektif (UnsurKeterangan/adv) (i) Adverba/keterangancara. (a) Lukanyabaikdengansendirinya. (b) Pokokitusegardengancepatnya. (ii) Adverba/keteranganbandingan. (a) Buahnyamanisibaratgula. (b) Suaranyamerdusepertibuluhperindu.
Penanda Frasa Adjektif (iii) Adverba halataukeadaan. (a) Pegawaiituselalusibukdengantugasnya. (b) Budakitupandaidalamsemuamatapelajaran. (iv) Adverba tujuan. (a) Kita mersti rajinuntuk berjaya. (b) Rumah kita mesti bersihdemi kesihatan hidup kita.
Penanda Frasa Adjektif (v) Adverba kekerapan. (a) Muridituseringlewat. (b) Bayi itu sakitselalu. (vi) Adverba terhadap. (a) Raja itu sungguh kasihakan rakyatnya. (b) Kita harus cintaakan tanah air. (vii) Adverba musabab. (a) Dia malasoleh sebab keletihan. (b) Makanan itu sedapkerana cukup bahan-bahannya.
Penanda Frasa Adjektif (viii) Adverba waktu. (a) Mempelammasamketikamasihmuda. (b) Diatelahmahirdalammasaduaminggusahaja. (ix) Adverba tempat. (a) Wanita itu sakitpada bahagian perutnya. (b) Bentuknya tiruspada bahagian atasnya.
Frasa Adjektif dan Ayat Komplemen Sebagai predikat, adjektif dapat diikuti oleh ayat komplemen ayat majmuk. (a) Dia insafbahawa dia perlu membaiki prestasinya. (b) Mereka percayabahawa berita itu benar.
Adjektif Kesimpulan: Sebagai predikat – binaan yang boleh terdiri daripada beberapa unsur: Kata Bantu + KataPenguat + KataAdjektif + KataAdjektif + Adverba (keterangan) + AyatKomplemen
Adjektif Cth: masih kuat (KBantu) + (adj) sungguhcantik (KPenguat) + (adj) masihagakkecil (Kbantu) + (Kpenguat) + (adj) besarsekali (adj) + (Kpenguat)
Adjektif masihawalsangat (Kbantu) + (adj) + (Kpenguat) sangatbaikbenar (Kpenguat) + (adj) + (Kpenguat) sangatsibukdengantugasnya (Kpenguat) + (Adj) + (Adverba)
Adjektif sangatsedarbahawakitamasihlemah (Kpenguat) + (adj) + (ayatkomplemen) percayasungguhbahawadiabolehberjaya (Adj) + (Kpenguat) + (ayatkomplemen) masihrianggembira (Kbantu) + (adj) + (adj)
Rajah pohonFrasaAdjektif FA FA PgtAdjAdjPgt terlalunakallambatbenar
Rajah pohonFrasaAdjektif(samb.) FA FA Adj FA KB AdjPgt Adj rianggembiramasihawalsangat
FRASA SENDI NAMA (FS) Sekumpulan kata yang terdiri daripada kata sendi serta frasa nama sebagai objek kata sendi itu. Di ke dari pada untuk kepada Binaan Frasa Sendi Nama FS boleh terbentuk daripada salah satu binaan berikut: Kata Sendi Nama + Frasa Nama Kata Sendi Nama + Kata Nama Arah + Frasa Nama KataSendiNama + (KataNamaArah) + FrasaNama + (FrasaKeterangan)
BINAAN FRASA SENDI NAMA • Kata Sendi Nama + Frasa Nama Kata Sendi Nama wujud sebagai perkataan yang letakknya di hadapan suatu frasa nama.
BINAAN FRASA SENDI NAMA (ii) Kata Sendi Nama + (Kata Nama Arah) + Frasa Nama Kata sendi nama wujud juga sebagai perkataan yang letaknya di hadapan frasa nama yang didahului satu unsur kata nama arah. W/bagaimanapun, frasa sendi nama boleh juga wujud tanpa kata nama arah: (a) di (belakang) rumah (b) dari (dalam) hati (c) dengan (belakang) parang (d) untuk (dalam) negeri
BINAAN FRASA SENDI NAMA (iii) KataSendiNama + (KataNamaArah) + FrasaNama + (FrasaKeterangan) Terbentukapabilafrasanama yang menjadipelengkapkepadakatasendinamaitudiikutiolehketerangan. Sepertiayatkomplemenjuga, unsurketeranganhadirsecarapilihan. (a) ke (utara) negeriJepun (padatahunlalu) (b) dari (selatan) Johor (denganbapanya). (c) Di (atas) pangkuanibunya (setiapwaktu).
Kedudukan/Fungsi FSN dlmAyat (i) PredikatFrasaSendiNama FrasasendinamabolehhadirsebagaipredikatdalampolaayatdasarbahasaMelayu: Rumahnyadibandar. Asalkapasdaripadabenang. Hadiahituuntuknya. Merekakesawahsetiappagi.
Kedudukan/Fungsi FSN dlmAyat • FrasaSendiNamasebagaiKeterangan Frasasendinamabolehwujudsebagaiunsurketerangankepadafrasakerja, frasaadjektifdanfrasanama.
Kedudukan/Fungsi FSN dlmAyat (a) KeteranganFrasaKerja Bolehmendokongmakna: keteranganmasa, tempat, bandingan, tujuan, hal, penyertaan, danalat. Kereta api bertolak pada pukul lima. (masa) Dia berbicara tentang perkara itu. (hal) Bapanya memukul dengan kayu ular itu. (alat) Sayadatangdenganteman. (penyertaan)
Kedudukan/Fungsi FSN dlmAyat (b) Keteranganfrasaadjektif Mendukungmaknaketeranganbandingan, hal, masa, dantujuan. Budak itu kurusseperti galah. (bandingan) Bayiituselalulaparpada waktupagi. (masa) Diaselalusibukdenganpekerjaannya. (hal)
Kedudukan/Fungsi FSN dlmAyat (c) Keteranganfrasanama Mendukungmaknaketerangantempat, pembuat, sumber, masa, asaldantujuan: (a) Kaindaripadasuteramahalharganya. (asal) (b) Saya sudahmembelipakaianuntukhari raya. (tujuan) (c) Wangpada saya iniialahwangbakisimpanannya. (tempat)
RUJUKAN Abdullah Hassan danAinon Muhammad. (1994). BahasaMelayuuntukmaktabperguruan. Kuala Lumpur: FajarBakti. NikSafiahKarimet. al (1984). TatabahasaDewan, Kuala Lumpur: DewanBahasadanPustaka.