Download
1 / 44
560 likes | 1.11k Views
g. موضوع پروژه : بررسی تایر خودرو تهیه و تنظیم: احمد نوری دفرازی.
E N D
موضوع پروژه: بررسی تایر خودرو تهیه و تنظیم: احمد نوری دفرازی
تایر یا لاستیک خودرو عبارت است از بخشی از بدنه یک خودرو یا وسیله نقلیه دیگر که به صورت حلقه بر دور چرخ خودرو واقع شده است. تایرها برای محافظت از چرخ و عملکرد بهتر خودرو در زمانی که چرخ خودرو در تماس با زمین است ایجاد شده‌اند. تایرها آج‌هایی روی خود دارند. آج‌ها این امکان را می‌دهند که کشش بیشتری در سطح تایر به وجود بیاید و همچنین جلوی ساییدگی زود هنگام تایر را می‌گیرند. مقدمه:
تاریخچه تایر: یکی از بزرگترین اختراعات بشری ساختن چرخ بوده است که با این اختراع، حرکت و جابجایی بسیار تسهیل پیدا کرد و انسان توانست از چرخ در ساختن ارابه‌ها و کالسکه‌ها استفاده کند، اما ساختن چرخ، پایان کار نبود و بشر با توجه به رشد و پیشرفت روزافزون خود بر آن شد تا اختراع خود را در چرخه تکامل قرار دهد، گویی این ساخته هر روز کامل‌تر می‌شود. اما برای بهینه‌تر شدن حرکت، نیاز به لاستیک‌های بادی بود که توسط آقای جانبویددانلوپ (1921-1840) که مقیم بلفاست بود اختراع شد. وی این لاستیک بادی را برای چرخ‌های سه‌چرخه پسرش که از جنس کائوچو بود ساخت. وی ورقه کائوچویی را به صورت لوله در آورد و دور تا دور چرخ قرار داده و داخل آن را از هوا پر کرد. بعدها این اختراع توسط برادران میشلین در اتومبیل به کار برده شد.
بطور کلی تایرها از لحاظ نوع ساختار به دو گروه اصلی تقسیم می کردند: ۱- بایاس ۲- رادیال :1.تایرهای بایاس در این دسته از تایر ها امتداد نخهای لایه با خط مرکزی تایر زاویه مورب می سازد و قرار گیری لایه ها روی یکدیگر به صورت ضربدری می باشد . جنس نخ لایه ها از نایلون است و در بدنه تایر بجز در ناحیه طوقه ها از سیم فولادی استفاده نمی شود.
۲. تایر های رادیال: در تایر رادیال امتداد نخهای لایه باخط مرکزی تایر زاویه ای در حدود ۹۰ درجه می سازد و به عبارت دیگر امتداد نخها در جهت شعاعی قرار گرفته است . جنس نخ لایه ها عموما از ریون یا پلی استر است در تایر های رادیال به منظور ایجاد پایداری حرکتی از لایه هایی به عرض عاج و زاویه مورب نسبت به خط مرکزی تایر با نام کمربند یا بلت استفاده می شود . الیاف مصرفی در کمربند از جنس نخ یا سیم فولادی است در صورتی که کمربند نخی باشد تایر را رادیال نخی و در صورتی که سیمی باشد تایر را رادیال سیمی ( استیل بلت ) می نامند.
اندازه تایر: عرض تاير برحسب ميليمتر • تایر خودروی شخصی تايرهاي راديال P۱۶۵/۶۵R13 قطر رینگ (بر حسب اینچ( نسبت ارتفاع به پهناي تاير كه در اين نمونه 60% ميباشد.
نسبت ارتفاع به پهناي تاير كه در اين نمونه 60% ميباشد.
حداکثر فشار باد مجاز تایر: فشار کم تایر باعث افزایش دمای داخلی تایر میگردد. تصاویرمادون قرمز ذیل دمای یک تایردر حال حرکت را در فشارهای مختلف نشان میدهد.
شاخصبار: نكته مهم ديگر وزن باري است كه بر روي تايرها وارد ميكنيم. در بعضي مواقع ما بدون توجه به تنشي كه به تايرهاي خودرويمان وارد ميشود بيش از اندازه بار بر روي خودرو قرار ميدهيم. اين اشتباه ممكن است باعث آسيب به تاير و ايجاد حادثه گردد.
جدول مقابل رابطه بين شاخص بار تاير و ميزان بار مجازي كه ميتوان بر روي آن وارد كرد (برحسب پوند و كيلوگرم) نشان ميدهد.
براي مثال شاخص 109 بر روي تاير بدين معني است كه حداكثر وزن مجاز براي اين تاير برابر 1030 كيلوگرم است.
مقاومت در برابر حرارت: حرف ذيل نمايانگر ميزان مقاومت تاير در برابر حرارت ميباشد كه از AتاC طبقه بندي شده است.
تاریخ تولید:آیا می‌دانید که لاستیک های خودرو نیز مانند بسیاری از فراورده‌های مصنوعی دیگر، تاریخ مصرف دارند؟ این تاریخ 4 سال پس از تاریخ تولید آنهاست که معمولاً به‌صورت عددی 4 رقمی بر روی لاستیک درج شده است. پیدا کردن تاریخ انقضای مصرف لاستیک، کاری بسیار آسان است. اگر به نوشته‌های درج شده در کنار لاستیک دقت کنید، عددی 4 رقمی را خواهید دید که هفته و سال میلادی تولید آن را مشخص می‌سازد. در واقع لاستیک سال پس از این تاریخ، قابل استفاده نیست. برای مثال در نمونه زیر، عبارت 0806 نشان دهنده این است که لاستیک در هفته 8 (یعنی ماه فوریه) سال 2006 میلادی تولید شده و تا قبل از مارس سال 2010 قابل استفاده است.
حداکثر فشار باد مجاز تایر: MAX PRESS ACCEPTABLE 32 PSI 28 PSI 44 PSI 35 PSI 50 PSI 44 PSI در قسمت كناري تايرها حداكثر فشار مجاز باد تاير حك شده است اين عدد براي تاير مختلف متفاوت ميباشد و ممكن است32پوند بر اينچ مربع يا 44 و يا 50 باشد.شما هم لازم است اين عدد را كه بر روي تايرهاي ماشينتان حك شده يافته و معمولاً يك يا دو درجه كمتر از آن تنظيم نمايد. (44 psi) MAX PRESS هر تايري براي فشار خاصي طراحي شده است شماهرگز نبايد اجازه دهيد باد لاستيكتان از عدد فوق كه در قسمت بغلي تاير حك شده تجاوز نمايد.
كشش يا انقباض: كشش يا انقباض يكي ديگر از ويژگيهاي تاير ميباشد كه امكان توقف بر روي سطوح نمناك را ممكن ميكند. خودرويي با تايري داراي شاخص كشش بالا در زمان كمتري نسبت به خودرويي با تاير داراي شاخص انقباض كمتر بر روي سطح نمناك و خيس متوقف ميگردد. درجات به ترتيبAA وA وBو Cميباشند.
:TREAD WEARحد کهنگی این عدد نشانگر میزان طول عمر تایر شما در مقابل سایر تایر ها می باشد، هرچه قدر این عدد بیشتر باشد مدت زمان استفاده از لاستیک نیز افزایش خواهد یافت .بنابراین یک تایر با عدد 400 ،دو برابر مدت زمانی که شما از تایری با عدد 200 استفاده می نمائید می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
ساییدگی: این عدد، میزان سایش لاستیک را به ما نشان میدهد. عدد بالاتر بیانگر این است که ساییده شدن لاستیک زمان بیشتری طول می‌کشد. به عنوان مثال، زمان ساییده شدن یک لاستیک با کد ساییدگی 400 دو برابر لاستیکی با کد ساییدگی 200 است.
مقاومت حرارتی:مقاومت حرارتی لاستیکها با حروف لاتین مشخص می‌شوند. مقاومت حرارتی لاستیکها به ترتیب از بالاترین تا پایین‌ترین درجه، با حروف A، B و C مشخص می‌شوند.
لاستیک‌های تابستانی: این لاستیکها برای رانندگی در هوای خشک و کم‌رطوبت طراحی شده‌اند. لاستیک‌های تابستانی برای عملکرد خوب روی برف، یخ و یا دماهای سرد ساخته نشده‌اند. لاستیک‌های تابستانی برای آب و هوای گرم‌تر طراحی شده‌اند که نهایت اصطکاک و خاصیت فنری را در جاده فراهم می‌کنند.
لاستیک‌های زمستانی: نیاز به لاستیک‌های زمستانی با توجه به نیاز روزافزون استفاده از خودروها افزایش یافته است، گر چه با ظهور لاستیک‌های «چهار فصل»، بسیاری از رانندگان از مزایای لاستیک‌های زمستانی غافل هستند. این لاستیکها به منظور فراهم کردن اصطکاک موثر در شرایط سخت زمستانی مثل برف، یخ و باران طراحی شده‌اند. لاستیک‌های زمستانی اصطکاک کارامدتری را در اوضاع سخت زمستانی فراهم می‌کنند.
لاستیک های چهار فصل: ششاید مقرون به صرفه‌ترین نوع لاستیک «لاستیک چهار فصل» است، زیرا برای استفاده در طول سال طراحی شده است. لاستیک چهار فصل دارای ویژگی‌هایی است که برای بیشتر شرایط رانندگی مثل برف، باران، سرما و... طراحی شده است. این نوع لاستیک تقریبا لاستیک بی‌عیب و نقصی است، چون رانندگی آرام و روانی را با کنترل‌پذیری خوب در بسیاری از شرایط فراهم می‌کند.
تنظیم باد تایر: فشار باد مناسب قدرت تایر را در برابرنیروی وزن و شرایط مختلف رانندگی مانند ترمز کردن، شتاب گرفتن و غیره بیشتر می کند . بهترین وضعیت تایر، با فشار باد مناسب مهیا می شود، بنابراین باید حداقل دو هفته یکبار فشار باد را تنظیم کنید. • ابزار تست فشار باد تایر تفاوت میزان باد تایر
اثرات کم‌باد بودن لاستیک: مهمترین خطر کم‌باد بودن لاستیک، ایمن نبودن رانندگی با چنین لاستیکی است، زیرا در این حالت، جداره لاستیک داغ می‌شود و احتمال ترکیدگی آن افزایش می‌یابد. به علاوه عاملی که سبب می‌شود طوقه محکم روی رینگ بر جا بماند، فشار باد درون لاستیک است. اگر لاستیک خیلی کم‌باد شود، در سرعت‌های بالا و سرپیچ (به خصوص در هوای گرم) ممکن است از روی رینگ جدا شود. بالا رفتن مصرف بنزین هم یکی دیگر از اثرات کم‌باد بودن لاستیک است، زیرا سطح تماس لاستیک با جاده زیاد می‌شود. به ازای هر ۵ درصد کم‌باد بودن تقریبا ۱ درصد بر مصرف سوخت اضافه می‌شود، یعنی اگر برای مثال به جای 32psi توصیه شده از سوی سازنده، فشار باد لاستیک 26psi باشد، ضمن آن که مصرف سوخت 2.5 درصد افزایش می‌یابد، عمر لاستیک خودروی شما نیز ۱۰ هزار کیلومتر کم می‌شود.
اثرات پرباد بودن لاستیک: لاستیکی که از حد توصیه شده بیشتر باد شود، تنها روی قسمت وسط رویه آجدار حرکت می‌کند، لذا سایش زودهنگام در آن بخش لاستیک پدید می‌آید، ضمن آن که هنگام ترمز و دور زدن، کنترل خودرو مشکل می‌شود. با توجه به سهمیه‌بندی بنزین، ممکن است برخی رانندگان تصور کنند زیاد باد کردن لاستیک، مصرف سوخت را کاهش میدهد. این موضوع با توجه به کاهش اصطکاک با جاده صحیح به نظر می‌رسد، لیکن مقرون به صرفه اقتصادی نیست، زیرا کمتر شدن عمر لاستیک، رانندگی توام با خطرات بیشتر و فرسودگی سیستم فرمان و تعلیق خودرو را به همراه خواهد داشت.
استفاده از نيتروژن به جاي هوا در تاير خودرو : • هوای معمولی دارای 21 % اکسیژن و 78% نیتروژن و 1% گازهایی همچون ازون، آرگون و نیز مقداری رطوبت است . • از آنجا که لاستیک ها از سیم های فولادی تشکیل شده اند و جنس رینگ ها نیز فولادی یا آلمینیومی است ، وجود این رطوبت که به واسطه وجود اکسیژن است منجر به برقراری واکنش شیمیایی با فلزات موجود در رینگ و لاستیک می شود که خوردگی رینگ و لاستیک ها و به دنبال آن کاهش عمر آنها را به همراه دارد .
از دیگر مزایای استفاده از گاز نیتروژن می توان به بزرگتر بودن مولکول های آن اشاره کرد که حاصل آن خروج کمتر آن ها از تایر است. • تجارب و مطالعات شرکت میشلین مبنی بر کمتر بودن سرعت کاهش فشار گاز نیتروژن (حدود 3 برابر) نسبت به هوای معمولی خود شاهدی بر این ادعا است .
یکی از مهمترین مزایای استفاده از نیتروژن در تایر خودرو به جای بهره گیری از هوای معمولی کاهش دمای تایر است گاز نیتروژن سریعتر از هوای معمولی گرما را از دست می دهد . این گرما که بر اثر سایش تایر به سطح آسفالت ایجاد می شود از یک سو عمر تایر های خودرو را به شدت کاهش می دهد و از سوی دیگر، تایرها را مستعد ترکیدن می کند . عملكرد ترمز گير با لاسيتك هاي پرشده از نتيروژن: در رانندگی با سرعت بالا مانند پیست های مسابقه و نیز در ترمز گیری های شدید تایر های پر شده با نیتروژن بدلیل نرمی عملکرد بهتری از خود نشان می دهند و بنابر تحقیقات به عمل آمده ترمز گیری خودرو ها با این تایر ها تا 30 درصد افزایش می یابد که رانندگی ایمن تری را به همراه دارد.
علت عدم استفاده عموم مردم از نيتروژن در تايرها : • از مواردی که جای تامل بسیاری را به همراه دارد قیمت بالای استفاده کردن از نیتروژن است . تجهیزات تولید نیتروژن در مقایسه با پمپ های تولید هوای فشرده گران قیمت تر هستند و به همین دلیل باد کردن تایر با نیتروژن نیز گران تمام می شود که در کشورمان تا 4500 تومان برای هر تایر نیز می رسد . • از طرف دیگر از دیگر مواردی که می بایست مد نظر قرار داد میزان خلوص گاز نیتروژن تزریق شده و اطمینان از صحت درجه خلوص بیان شده است.
از نکات قابل تامل در مورد این دستگاهها می توان به مواردی چون تولید نیتروژن با خلوص 98 درصد ، زمان کوتاه تخلیه و مکش باد هر لاستیک و زمان باد کردن لاستیک با گاز نیتروژن ،در حدود یک دقیقه اشاره کرد . لازم به ذکر است در این حالت حتی اگر هوای داخل تایر پیش از تزریق نیتروژن بطور کامل تخلیه نشود مشکلی وجود ندارد چون از یک سو این هوا به مرور خود از لاستیک خارج می شود و از سوی دیگر خلوص نزدیک به 90 درصد نیتروژن نیز کارکرد مناسبی دارد . این خلوص در دفعات بعدی باد زدن تایر به حالت ایده آل نزدیک می شود .
تایرهای بدون هوا و بدون پنچری: پنچرگیری هیچ گاه فرآیند جالب و خوشایندی نبوده است. حال تصور کنید در منطقه جنگی خودرویی دچار پنچری شود. بی شک در چنین شرایطی پنچرگیری سخت تر از هر زمان دیگری خواهد بود. در تایرهای آینده دیگر اثری از هوا نخواهد بود تا بدین ترتیب مشکلی به نام "پنچری" برای همیشه به تاریخ سپرده شود!
شرکتResilient Technologies هم اکنون در میانه راه پروژه ای 4 ساله قرار دارد. طی قراردادی به ارزش 18 میلیون دلار که با ارتش آمریکا به امضا رسیده است این شرکت تایرهای بدون هوایی تولید می کند که حتی در صورت انفجار بمب های کنار جاده ای و خرد شدن بخش هایی از آن ها، بدون هیچ مشکل خاصی بر روی زمین حرکت کرده و مانعی در انجام مأموریت های نظامی محسوب نمی شوند. باز هم طبیعت الهام بخش محققان می شود!
خود تمیزی لاستیک خودرو: بر اثر گردشی که از حرکت خودرو در چرخ‌ها ایجاد می‌شود، گل و لای چسبیده به آنها از روی سطح لاستیک جدا شده و باعث تمیز شدن لاستیک می‌شود. به این وسیله، سطح تماس لاستیک با جاده مناسب می‌شود. هر چه گل (آج) لاستیک مناسب‌تر باشد، گل و لای چسبیده به آن بهتر و سریعتر از رویآنجدا خواهد شد.
با به کارگیری چند توصیه ساده می‌توانید بر عمر لاستیک خودرویتان بیفزایید که این موضوع، علاوه بر صرفه اقتصادی، کمک خوبی نیز به حفظ محیط زیست می‌کند، زیرا تولید هر لاستیک، با آلودگی محیطی معادل سوختن ۲۶ لیتر بنزین همراه است، ضمن آن که دفع لاستیک‌های فرسوده نیز به محیط زیست صدمه وارد می‌آورد. همچنین در صورت تنظیم‌های نامناسب (مانند بالانس چرخ‌ها، تنظیم فرمان و فشار باد)، مصرف سوخت بالاتر می‌رود که ضمن ضرر اقتصادی، باعث آلودگی هر چه بیشتر هوا می‌شود. آلودگی محیط زیست ناشی از سوختن لاستیکها
یک باور اشتباه وجود دارد و آن این است که لاستیک‌های نو را در اکسل جلوی خودرو نصب می‌کنند تا با توجه به وزن بیشتر در اکسل جلو و کنترل بهتر فرمان، ایمنی خودرو بیشتر شود، در صورتی که به دلیل کمی وزن خودروها در اکسل عقب، باید چسبندگی خودرو به سطح جاده را با لاستیک‌های سالم‌تر و با آج بیشتر جبران کرد و از انحراف خودرو در پیچ‌های تند جلوگیری کرد. • نتیجه استفاده از لاستیک‌های غیر استاندارد خودرو، وارد شدن آسیب جدی به سیستم تعلیق و دستگاه انتقال قدرت خودرو خواهد بود • در صورت تجهیز خودرو به سیستم ضد قفل ABS یا سیستم ضد لغزش ASR هیچ‌گاه سایز رینگ و لاستیک را بدون اصلاح وضعیت سیستم مدیریت مرکزی ECU تعویض نکنید. چون سیستم‌های مذکور، قابلیتهای خود را از دست خواهند داد.
