400 likes | 886 Views
Mieczysław Muraszkiewicz Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytet Warszawski mietek @ n-s .pl Warszawa, 8 czerwca, 2010 r. Otwarte społeczeństwo sieciowe Krok w stronę uniwersalizmu sieciowego. M. Muraszkiewicz.
E N D
Mieczysław Muraszkiewicz Instytut Informacji Naukowej i Studiów BibliologicznychUniwersytet Warszawski mietek@n-s.pl Warszawa, 8 czerwca, 2010 r. Otwarte społeczeństwo siecioweKrok w stronę uniwersalizmu sieciowego M. Muraszkiewicz
prof. Mieczysław MuraszkiewiczMieszka wWarszawieMrg inż., Politechnika Warszawska, 1972 Doktorat, Polska Akademia Nauk, 1978Habilitatacja, Politechnika Warszawska, 1984Profesor, 1993Obszary zainteresowań: sieciowe systemy informacyjne, głeboka analiza danych, techniki mobilne, e/m-governance, semantyczny webEkspert Narodów Zjednoczonych, Banku Światowego, Komisji Europejskiej i rządu RP oraz korporacji telefonii bezprzewodowej w Polsce, Holandii i Niemczech.Publikacje:ponad 110 artykułów i 12 książek; liczne wykłady zaproszoneAfiliacja: Uniwersytet Warszawski; Politechnika Warszawska
Pytanie fundamentalne • Czy techniki informacyjne, w tym mobilne, wspierają: • demokrację, • zrównoważony rozwój gospodarczy, • dobrobyt ?
Kontrowersja Entuzjasta Dzięki ICT i innym czynnikom sprawczym Nowego Ładu następują głębokie, pozytywne przemiany cywilizacyjne. Sceptyk( à la Szkoła frankfurcka) Nie pomogły one jednak rozwiązać najważniejszych problemów ludzkości: głód, dobra woda, dach nad głową, wojny, prawa człowieka, choroby zakaźne, kryzysy finansowe ...
Nowa energia społeczna Ontologia Sieciowe społeczeństwo mobilne Świat równoległy Społeczeństwo Sieć Zmiana stylu życia i pracy Netyzm Kapitalizm dóbr symbolicznych
Jaki świat ? Jakie społeczeństwo?
Globalizacja Pięć słów Innowacyjność Rywalizacja Szybkość Wykluczenie
Zmiana Charles Darwin1809-1882 “It is not the strongest of the species that survives, nor the most intelligent, but the one most responsive to change.” —Charles Darwin
„Marcher ou mourir” Nowy ład • Nie jest prostą kontynuacją dotychczasowych sposobów życia społecznego i gospodarczego. • Nowościom towarzyszy zmiana miejsca, ról i sposobów funkcjonowania człowieka w gospodarce i w społeczeństwie (jakim ?).
Słowa, słowa, słowa ... • społeczeństwo zabawy, homo ludens (J. Huzinga) • społeczeństwo konsumentów • społeczeństwo widzów • społeczeństwo globalnej wioski (M. McLuhan) • społeczeństwo postindustrialne (D. Bell) • społeczeństwo ryzyka (U. Beck) • społeczeństwo ponowoczesne (Z. Bauman) • społeczeństwo obywatelskie (A. Ferguson) • społeczeństwo informacyjne/wiedzy • społeczeństwo sieciowe (M. Castells) • społeczeństwo mobilne • społeczeństwo otwarte (K. Popper) • ...
System Sieć wiek XX wiek XXISystemSieć M. Castells, L.A. Barabasi E. Bendyk N. Bourbaki, C. Levy-Strauss, L. von Bertalanfy • Płaski świat • Wszechobecność sieci • Dewertykalizacja (demokratyzacja ?) środowisk • Kapitalizm dóbr symbolicznych (IPR) • ... • Struktura • Hierarchia • Funkcja • Kapitalizm dóbr materialnych • Masowośc • ... Le système Le roi est mort. Vive le roi ! réseau !
Teza Fakt Energia społeczna przenosi się z instytucji do sieci. Rezultat Sieć staje się dźwignią przemian społecznych M. Castells
Komentarz Sieć staje się sprawnym narzędziem i platformą organizacyjną nowej gospodarki (np. e-commerce)i administracji, ale także ruchów anty(alter)- globalistycznych, ruchów feministycznych, zielonych, fundamentalizmu, nacjonalizmów, ruchów separatystycznych, terroryzmu, itd.
Próba definicji Społeczeństwo sieciowe to takie, którego znacząca część może bez wysiłku, przy niewielkich kosztach i w dowolnej chwili wzajemnie się komunikować, wymieniając dane i informacje w postaci multimedialnej w sprawach dotyczących pracy, rozrywki, odpoczynku itd.
Społeczeństwo mobilne Społeczeństwo mobilne to takie, którego znacząca część może efektywnie prowadzić swoje życie (praca, zabawa, ...) nie tylko w warunkach stacjonarnych, ale także w ruchu i/lub poza stałym miejscem zamieszkania i pracy. René Magritte Nieustanny ruch Uwaga: w klasycznej socjologii przyjęta jest inna definicja mobilności społecznej; klasyk - Pirtrim A. Sorokin, Social Mobility (1927)
Mobilne społeczeństwo sieciowe Komunikacja i wymiana informacji bez wysiłku, przy niewielkich kosztach i w dowolnej chwili. Życie (praca, zabawa) nie tylko w warunkach stacjonarnych, ale także w ruchu i/lub poza stałym miejscem zamieszkania i pracy. Mobilnespołeczeństwo sieciowe Społeczeństwo sieciowe Społeczeństwo mobilne
Netyzm ? ? Das Kapital The Network Kapitalizm Netyzm Wykluczenie Proletariat Kapitałowe Dygitariat Cyfrowe
Cechy „fizyczne” • Zawsze w zasięgu – "always on" • Zniesienie stałego podziału czasu, przestrzeni i odległości (nigdzie, tutaj, ...) • Zacieranie się granic pomiędzy sferami publiczną i prywatną; pracą, nauką i rozrywką "always in„ (Metaforę wahadła: ... dom...praca, rozrywka...dom... zastępuje metafora pawiego pióra) • Szybko rosnącą liczba "interakcji" człowiek-człowiek, człowiek-maszyna, maszyna-maszyna • Ambiante intelligence • ...
Technologie wolności ? • Wolność DO – zwiększona - zwiększonepoziomy uczestnictwa, afiliacji i bezpieczeństwa (lokalizacja) - zmiana organizacji pracy i życia • Wolność OD – zachowana „Mein Liebchen, was willst du mehr ?”
Kapitał społeczny Techniki i platformy mobilne mogą wspierać budowę i rozwój kapitału społecznego, ponieważ jest oparty na komunikacji społecznej. Robert D. Putnam
Zagrożenia • Wykluczenie informacyjne. • Różnica prędkości – świat rzeczywisty nie nadąża za światem wirtualnym. • Przejście od myślenia analitycznego do symulacji (wirtualna rzeczywistość, „don't think, process it"). • Przewaga komunikacji nad myśleniem. • Budowanie tożsamości przez przynależność do sieci wirtualnych. • Hiperprzestrzeń jest światem androgynicznym(zanikyin & yang). • “Big Brother”(sieci w połączeniu z bazami danych, sensorami, kamerami, urzadzeniami RFID). • Coraz więcej decyzji podejmuja maszyny („świat bezrefleksyjny”). • ...
Internet spowodował wykluczenie informacyjne. Najskuteczniejszego i najszybszego sposobu przezwyciężenia wykluczenia dostarczają techniki mobilne. The Economist
Jürgen Habermas • Transformacja sfery publicznej • kurczy i degeneruje się sfera publiczna, • demokracja jest kolonizowana przez masowe media, w tym Internet, i pop kulturę, • korporacje (międzynarodowe) dominują życie gospodarcze, • światowe rynki finansowe wymykają się spod kontroli, • obywatele ograniczają uczestnictwo w życiu publicznym (niska frekwencja wyborcza) • ... Remedium Rekonstrukcja i wzmocnienie komunikacji społecznej: języka, debaty, krytki, środków technicznych.
Społeczeństwo otwarte • demokracja (ale nie jako tyrania wiekszości) • gospodarka rynkowa • podział władzy • prawo; prawa człowieka i mniejszości • transparentność • wolne media, prawo do krytki • respektowanie różnorodności opinii • niespołuszeństwo obywatelskie (?) • ... K. Popper Ludzie różnych poglądów, tożsamości i interesów moga żyć razem w pokoju.
Zagrożenia Co robić ? • Mobilne otwarteMobilne totalne • Sfera prywatna: wolność i integralność obywatelska, autonomia moralna • Sfera publiczna: harmonijne łączenie wzrostu gospodarczego z kulturą, prawem, ekologią, techniką i etyką. Nasze działanie
Otwarty dostęp (Open Access) „Wolny, powszechny, trwały i natychmiastowy dostęp dla każdego do cyfrowych form zapisu danych i treści naukowych oraz edukacyjnych” http://pl.wikipedia.org/wiki/Otwarty_dostęp
Czy warto słuchać polityków ? "There is no such thing as society: there are individual men and women, and there are families." Margaret Thatcher