410 likes | 952 Views
روشهاي ارزيابي اختلالات اسكلتي-عضلاني. شيوه هاي گوناگوني براي ارزيابي مواجهه شغلي با ريسك فاكتورهاي اختلالات اسكلتي- عضلاني وجود دارد. به كمك اين روشها مي توان مشاغلي كه خطر ابتلا به اين گونه اختلالات در آنها بالاست را شناسايي نمود : شيوه هاي مشاهده اي شيوه هاي دستگاهي يا مستقيم
E N D
روشهاي ارزيابي اختلالاتاسكلتي-عضلاني شيوههاي گوناگوني براي ارزيابي مواجهه شغلي با ريسك فاكتورهاي اختلالات اسكلتي- عضلاني وجود دارد. به كمكاين روشها ميتوان مشاغلي كه خطر ابتلا به اينگونه اختلالات در آنها بالاست را شناسايي نمود: شيوههاي مشاهدهاي شيوههاي دستگاهي يا مستقيم شيوههاي خودگزارشي شيوههاي پرسشنامه ای روش هاي مشاهدهاي نظير OWAS، RULA،REBA و QEC همه بر پايه ارزيابي پوسچر فرد هنگام كار استوارند و توصيههايي جهت بهبود آن ارايه ميكنند.
شيوههاي مشاهدهاي قلم-كاغذي براي ارزيابي تنش فيزيكي در كار
روشRULA Rapid Upper Limb Assessment
تاریخچه روشRULA • در طي دو دهه گذشته آگاهي نسبت به اختلالات اسكلتي-عضلاني اندامهاي فوقاني، مچ دست، آرنج يا شانه افزايش يافته است. • يكي از روشهاي ارزيابي خطر بروز آسيبهاي اسكلتي-عضلاني در اندامهاي فوقاني، RULA (ارزيابي سريع اندام فوقاني) ميباشد. • روش RULAكه از دسته روشهاي مشاهدهاي قلم-كاغذي است توسط مكآتامني و كورلت (1993) ارايه شده است.
اهداف روشRULA • ارايه روشي براي غربالگري سريع جمعيت كاري كه با ريسك فاكتورهاي اختلالات اسكلتي-عضلاني اندام فوقاني مواجهه دارند. • شناسايي فعاليتهاي ماهيچهاي مرتبط با پوسچر كار، اعمال نيرو و انجام كارهاي استاتيك يا تكراري كه به بروز خستگي ماهيچهاي كمك ميكنند. • ارايه راهكارهايي براي پيشگيري از بروز اختلالات اسكلتي-عضلاني اندام فوقاني و كاهش شيوع آنها.
روند ارزيابي در روشRULA • RULAبرپايه روشOWAS طراحي و توسعه يافته است به طوري كه ميتوان گفت RULA شكل تكامل يافتهOWAS براي ارزيابي خطر بروز اختلالات اسكلتي-عضلاني در اندامهاي فوقاني است. • در RULA پوسچر اندامهاي گوناگون بدن مشاهده شده و براساس اصول خاصي امتيازگذاري ميشود. امتيازهاي بالا نشان دهنده فشارهاي اسكلتي-عضلاني بيشتر است. امتياز پوسچر اندامهاي گوناگون با يكديگر ادغام شده و سرانجام با در نظر گرفتن فعاليت ماهيچهاي و نيروي اعمال شده امتياز نهايي كه گوياي خطر بروز آسيب است مشخص ميگردد.
روند ارزيابي در روشRULA-گروه Aبازوها-تعيين كد • كد1 : اگر بازو تحت زاوية 20- 0 درجه در راستاي محور ساجيتال باشد. • كد 2 : اگر بازو بيش از 20 درجه در راستاي محور ساجيتال حركت روبه عقب داشته باشد. • كد 2 : اگر بازو تحت زاوية 45-20 درجه در راستاي محور ساجيتال حركت كند. • كد 3 : اگر بازو تحت زاوية 90-45 درجه در راستاي محور ساجيتال حركت كند. • كد 4 : اگر بازو زاوية بيش از 90 درجه در راستاي محور ساجيتال حركت كند.
روند ارزيابي در روشRULA-اصلاحات گروه Aبازوها پس از تعيين كد بازو، اصلاحات زير را انجام دهيد: اگر شانه بالا بود، يك عدد اضافه مي شود. اگر در هنگام كار، بازو از بدن دور شود، يك عدد اضافه مي شود. اگر در هنگام انجام كار، بازو به بدن چسبيده باشد و يا به هر نحوي داراي تكيه گاه باشد،يك عدد كسر مي گردد.
روند ارزيابي در روشRULA-گروه Aساعد-تعيين كد كد 1 : اگر در حين كار، ساعد در راستاي سطح ساجيتال بازو زاوية 100-60 درجه نسبت به بازو پيدا كند. كد 2 : اگر در حين انجام كار، ساعد در راستاي سطح ساجيتال كمتر از 60 درجه حركت روعقب داشته باشد یا ساعد در راستاي سطح ساجيتال بازو بيش از 100 بسته شود.
روند ارزيابي در روشRULA-اصلاحات گروه Aساعد پس از تعيين كد ساعد: اگر كار در طرفين بدن يا دورتر از جلوي بدن انجام مي شود، يك عدد اضافهمي شود.
روند ارزيابي در روشRULA-گروه Aمچ-تعيين كد كد 1 : اگر مچ دست در وضعيت طبيعي قرار داشته باشد يعني دست و محور ساعد هم راستا باشند. كد 2 : اگر مچ دست تحت زاوية 15-0 درجه بالا يا پايين شود. كد 3: اگر مچ دست بيشتر از 15 درجه پايين و بالا شود.
روند ارزيابي در روشRULA-اصلاحات گروه Aمچ پس از تعيين كد مچ: چنانچه دست سمت راست يا چپ منحرف شود، به كد اختصاص يافته يك عدد اضافه مي شود.
روند ارزيابي در روشRULA-گروه Aچرخش مچ كد 1 : گر مچ چرخشي نداشته باشد كد 2 : اگر مچ چرخش داشته باشد
روند ارزيابي در روشRULA-گروه Bگردن-تعيين كد كد 1 : اگر گردن تحت زاوية 10-0 درجه حركت كند. كد 2 : اگر گردن تحت زاوية 20-10 درجه حركت نمايد. كد 3 : اگر گردن تحت زاوية بيش از 20 درجه حركت نمايد. كد 4 : اگر گردن حركت رو به عقب داشته باشد.
روند ارزيابي در روشRULA-اصلاحات گروه Bگردن پس از تعيين كد گردن: در صورتي كه گردن به طرفين بچرخد يا خم شود يك عدد به كد اختصاص يافته اضافه مي شود.
روند ارزيابي در روشRULA-گروه Bتنه-تعيين كد كد 1 : اگر تنه تحت زاوية 0 درجه به حالت ايستاده يا نشسته قرار داشته باشد. كد 2 : اگر تنه تحت زاوية 20-0 درجه خم شده باشد. كد 3 : اگر تنه تحت زاوية 60-20 درجه خم شده باشد. كد 4 : اگر تنه تحت زاوية بيش از 60 درجه خم شده باشد.
روند ارزيابي در روشRULA-اصلاحات گروه Bتنه پس از تعيين كد تنه: چنانچه تنه بچرخد يك نمره اضافه مي شود. چنانچه تنه به طرفين خم شود يك نمرهاضافه مي شود.
روند ارزيابي در روشRULA-گروه Bپاها-تعيين كد كد 1 : اگر پاها در وضعيت ايستاده و متعادل يا نشسته و متعادل قرار داشته باشند. كد 2 : اگر پاها در وضعيت غير متعادل قرار داشته باشند.
نحوه محاسبه امتياز فعاليت ماهيچهاي و تكرار حركت اگر پوسچر: - عمدتاً استاتيك است (براي بيش از يك دقيقه حفظ شده و ثابت نگه داشته ميشود)، - به شدت تكراري است يا بيش از 4 بار در دقيقه تكرار ميشود، آنگاه امتيار 1 در نظر گرفته شود. اگر پوسچر: - نه استاتيك است و نه به شدت تكراري است، آنگاه امتياز صفر در نظر گرفته شود.
نحوه محاسبه امتياز مربوط به نيروي اعمال شده
نحوه محاسبه امتياز مربوط به نيروي اعمال شده اضافه كردن دو عامل فعاليت ماهيچهاي و نيرو به امتياز A و امتياز B به ترتيب امتيازهاي C و D را مشخص ميسازد: امتياز C= امتياز نيرو + امتياز فعاليتهاي ماهيچهاي + امتياز A امتياز D= امتياز نيرو + امتياز ماهيچهاي + امتياز B
تعيين امتياز نهاييRULA جدولC (اعداد درون جدول مشخص كننده امتياز نهايي هستند)
تفسیر نهایی امتیاز سطح 1: امتياز نهايي 1 يا 2 مشخص ميسازد كه اگر پوسچر براي مدت زمان طولاني ثابت حفظ نشود يا به شدت تكرار نگردد قابل قبول است. سطح 2: امتياز نهايي 3 يا 4 مشخص ميسازد كه مطالعه بيشتري در اين زمينه لازم است و ايجاد تغييرات و مداخلهي ارگونوميك ممكن استضروري باشد. سطح 3: امتياز نهايي 5 و 6 مشخص ميسازد كه مطالعه بيشتر، ايجاد تغييرات و مداخله ارگونومي در آينده نزديك ضروری است. سطح 4: امتياز نهايي 7 يا بيشتر مشخص ميسازد كه مطالعه بيشتر، ايجاد تغييرات و مداخله ارگونومي فوراًضروری است.