Сабақтың тақырыбы.

1. Сабақтың тақырыбы. Атмосфера

2. Сабақтың мақсаты: • Оқушылардың “атмосфера” және олардың түрлері жайлы ұғымын қалыптастыру. • Білімділік: Атмосфера туралы толық мағлұматтар бере отырып, білімділік дағдыларын қалыптастыру. • Дамытушылық: Оқушылардың тірек-сызба нұсқалар арқылы өзіндік ойлану, есте сақтау қабілетін дамыту. • Тәрбиелік: Экологиялық , эстетикалық тәрбие беру.

3. Сабақтың әдісі: • Интерактивті әдіс • Сабақтың типі: Сұрақ - жауап

4. Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, тірек-сызбалар, әртүрлі суреттер

5. Сабақ барысы: • Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу, сынып тазалығын қадағалау, оқушылардың сабаққа қатысын, дайындығын тексеру. II. Үй тапсырмасын тексеру: §25.Мұхит түбіндегі таулар мен жазықтар. §26.Жер бетін шаруашылыққа пайдалану және қорғау.

6. Сұрақтар: • 1. Эхолот дегеніміз не? • 2. Материктік беткей дегеніміз не? • 3. Тынық мұхитының ең терең шұңғымасы? • 4. Адам баласы қажетті тамақ өнімдерін неше пайызын жер бетінен алады? • 5. Мұхит түбіндегі таулар жайлы не білесіздер?

7. Жаңа сабақ • Сабақтың тақырыбы. • Атмосфера §27. Атмосфераның құрамы және құрылысы.

8. Жаңа сабақ жоспары: • 1. Атмосфераның құрамы. • 2. Атмосфера қабаттары. • 3. Атмосфераның маңызы. • 4. Атмосфераны зерттеу жолдары.

9. Атмосфераның құрамы. • Жер шарын атмосфера деп аталатын ауа қабығы қоршап жатыр. • Атмосфера(грекше атмос-бу, сфера-шар) – деген мағынаны білдіреді.Ол жердің ең сыртқы қабағы. • Ауа дегеніміз – әр түрлі газдардың қосындысы. Олардың ішінде негізгі орынды азот пен оттегі алады. Құрғақ ауа көлемінің 78℅-ын азот, 21℅-ын оттегі құрайды.Ауада азот көп болғанымен, тіршілік үшін ең маңыздысы – оттегі. Адам мен жануарлар оттегімен тыныстайды. • Басқа газдардың ішіндегі ең маңыздысы – көмірқышқыл газ.

10. Атмосфера қабаттары. • Атмосфераның жер бетіне таяу орналасқан ең төменгі қабаты – тропосфера (грекше тропос – бұрылыс, өзгеріс).Онда температура биіктік бойынша шамамен бірқалыпты төмендейді. Оған себеп: атмосфера қабатындағы ауа күн сәулелерінен тікелей жылынбайды, алдымен Жер беті жылынады, жылу содан барып ауаға тарайды.

11. Тропосфераның үстінде – стратосфера (грекше стратум – қабатталған) деген мағынаны білдіреді. • Стратосферада ауа өте құрғақ болып келеді. Атмосфераның бұл қабаты 50-55км биіктікке дейңн барады.Атмосфераның үстіңгі бөлігінде ауаның температурасы алдымен 80-90км биіктікке дейін қайтадан төмендейді. Одан әрі қайтадан тез көтеріліп, 1000º-2000ºС-қа дейін өседі.Мұнда Күннен атмосфераның төменгі қабаттарына дейін ерекше зарядтар таралады да, газ бөлшектерін электрлендіреді.Олар күн сәулелерін жақсы сіңіріп тез қызады. Атмосфераның ең сыртқы қабатынан газ бөлшектері Жер төңірегіндегі әлемдік кеңістікке шашырап күн сәулесін беріп отырады.

12. Күн жүйесі

14. Жер атмосферасының физикалық сипаттамасы

15. Атмосфераның маңызы. • Жер бетінде өтіп жататын түрлі құбылыстар, өзгерістер , тіршілік атауы ауамен байланысты.Ауа қабығы болмаса, жер бетінің температурасы Айдағы сияқты күн мен түннің арасында өте үлкен мөлшерде ауытқып тұрар еді.Атмосфера күн сәулелерін шашыратады. Атмосфераның төменгі қабатында бқлт үйіріліп, жауан-шашын жауады.Біздің планетамыздағы тіршілік атмосфера қабатына тығыз байланысты. Ауаның құрамындағы оттегімен адам және жыныс алады. Өсімдіктің өсуі үшін де ауа керек.

16. Бұлттар

18. Атмосфераны зерттеу жолдары. • XIX ғасырдың бас кезінен атмосфераны аэростаттардың көмегімен зерттеу жұмыстары басталды.Көп ұзамай-ақ атмосфераның жер бетінен ондаған километр биік қабаттары туралы шар-зонд арқылы мәлімет алына бастады. • Французша зонд – “байқау” деген сөз. Атмосфераның биік қабаттарын зерттеуге радиозонд қолданылады.

19. Атмосфера • Ғарыш станциялары Жерге ғаламшар бетінің әр түрлі аймақтарының суреттерін және оның температурасы, атмосферасы мен магнит өрісі туралы мәліметтер берді.

20. Түрлі – түсті бұлттар

21. Бекіту сұрақтары. • 1. Атмосфера дегеніміз не? • 2. Стратосфера қандай қабат? • 3. Ауа дегеніміз не? • 4. Тропосфера қандай мағынаны білдіреді. • 5. Атмосфераның биік қабаттарын қандай құрайды?

22. Үйге тапсырма беру: • §27. Атмосфераның құрамы және құрылысын оқып келу.

23. Тыңдағандарыңызға көп-көп рахмет Сау болыңыздар