Naar meer samenhang tussen beroepsgerichte en algemeen vormende vakken in het vmbo

1. Naar meer samenhang tussen beroepsgerichte en algemeen vormende vakken in het vmbo Johan van der Sanden TU/e TULO Fontys PTH-Eindhoven

2. Achtergrond • Pilots Integratie Praktijk en Theorie: Bouwstenen voor Vernieuwend VMBO. Zie www.aps.nl • AXIS herontwerpprojecten sector techniek VMBO: Naar aantrekkelijk Technisch VMBO. Resultaten van drie jaar herontwerp. Zie www.kennisbanktechniek.nl

3. Belang van Integratie • Voorwaarde voor competentie-ontwikkeling: ergens goed in worden • Gegroeide kloof tussen theorie en praktijk, avo-vakken en beroepsgerichte vakken dichten (qua gebouwen, methoden, docenten, programmering) • Samen werken aan “vakoverstijgende” algemene vaardigheden (ook taal) • Beroepspedagogiek en –didactiek: authentieke contexten en participatie centraal!

4. WINST • WIskunde, Natuurkunde/Scheikunde in de sector Techniek voor het vmbo • AXIS-OCW • Freudenthal Instituut, SLO, VMBO-scholen

5. WINST voorbeelden • www.fi.uu.nl/winst/ • CD-ROM met lesmaterialen voor de sector techniek van het vmbo (bouw-, metaal-, metalelektro- en elektrotechniek)

9. Door docent gemaakte leeromgeving PLAT  door leerling gemaakte leeromgeving Leeractiviteiten Leerresultaten

10. Persoonlijke Leer en Actietheorie Een zich op grond van ervaringen en reflectie daarop langzaam ontwikkelend geheel van opvattingen over diverse aspecten van leren: wat werkt bij mij, in welke situatie en waarom? Onder andere: • Motivationele oriëntatie • Leerconceptie • Kennis- en vakconcepties • Concepties over de eigen bekwaamheid • Onderwijsconcepties

11. PLAT wiskunde voorbeeld 1 • Motivatie/doel: sommen af zien te krijgen • Leerconceptie: wiskunde kun je niet leren, dat moet je snappen • Kennis/vakconceptie: wiskunde is sommen maken: snel en zonder fouten • Conceptie eigen bekwaamheid: kan ik niet/niks voor mij • Onderwijsconceptie: leraar moet niet te moeilijke sommen geven; goed uitleggen en duidelijk zijn over wat-ie vraagt bij het proefwerk

12. PLAT wiskunde voorbeeld 2 • Motivatie/doel: wiskunde leren gebruiken in diverse praktijksituaties • Leerconceptie: leren snappen door doen • Kennis/vakconceptie: wiskunde als gereedschap; best handig • Conceptie eigen bekwaamheid: kan ik ook • Onderwijsconceptie: leraar moet mij helpen bij het leren gebruiken van wiskunde

13. Competentie: persoonlijke bekwaamheid tot handelen en leren in relevante contexten • Goed georganiseerde kennisbasis • Vaardigheid • Attitude • Persoonlijkheid • Zelfbeeld, identiteit en motivatie • Leercompetentie

14. Leercompetentie • Herkennen, benutten en creëren van leermogelijkheden in diverse relevante situaties • Leren zelf voorkennis, preconcepties te activeren, op waarde te schatten, uit te breiden, te reorganiseren • Integreren van gecodificeerde, directe en indirecte ervaringskennis

15. Competentie-ontwikkeling Continue progressieve recontextualisatie: • Authentieke contexten en diversiteit • Toenemende complexiteit • Kernbegrippen en kerntaken centraal • Opbouwen goed georganiseerde kennis basis • Eigen (gemaakte) wijsheid; persoonlijke bekwaamheid

16. Toekomst?? • Naar een competentiegericht VMBO • Beginnen met herontwerp Basisberoepsgerichte Leerweg: integratie avo-beroepsgericht centraal. • Competentiegerichte onderbouw met veel aandacht voor ontwikkeling leercompetenties-in-brede-zin (zie eventueel presentatie op www.vernieuwingbasisvorming.nl)