290 likes | 704 Views
PSİKİYATRİNİN TARİHÇESİ. Doç. Dr. Cengiz Kılıç Abant İzzet Baysal Üniversitesi İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı. Tanımlama. Tıbbın bir dalıdır
E N D
PSİKİYATRİNİN TARİHÇESİ Doç. Dr. Cengiz Kılıç Abant İzzet Baysal Üniversitesi İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Tanımlama • Tıbbın bir dalıdır • İnsanın zihinsel, duygusal yapısı ve davranışlarında, çevreye uyumunda görülen sorunların incelenmesi, tanımlanması ve bunların tedavisi veya önlenmesi ile uğraşır • İlgilendiği alana göre alt dallara ayrılır İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Yaş grubuna göre • Çocuk ve ergen psikiyatrisi • Erişkin psikiyatrisi • Geriyatrik psikiyatri İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Hastalık oluşumu ve tedavi kuramına göre • Psikodinamik psikiyatri • Davranışçı psikiyatri • Biyolojik psikiyatri İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
İlk çağlarda psikiyatri • Hastalıklar doğaüstü güçlere bağlanır • Büyüsel törenlerle iyileştirme çabaları • Tedaviciler genellikle büyücüler, şamanlar veya din adamlarıdır İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Hipokrat ve psikiyatri • İ.Ö 4 yy. kan, sarı safra, kara safra ve lenf • Bu sıvılara göre kişilik yapısı belirlenir • Ruhsal hastalıklar bu vücut sıvılarının dengesizliğinden oluşur • Fazla olan sıvı boşaltılmalıdır İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Eski Yunan ve Roma • Hipokrat tıbbın kurucusu sayılır • Psikiyatriye da pek çok kavram kazandırmıştır (histeri, melankoli) • En önemli katkısı hastalıkların doğaüstü güçlere bağlı olmadığını göstermesiydi • Bergama’da yaşamış olan Galenos ise ruh hastalarına ilk kez psikoterapi ugulamıştır İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Orta çağ ve cadı avı • Hastalar içlerine şeytan girdiği düşünülerek canlı canlı yakılmışlardır • Bu kişilerin bugün manik depresif hastalık, şizofreni, çoğul kişilik veya histerik hastalar olduğu düşünülüyor. İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Çağdaş psikiyatrinin temelleri • Rönesansın başlaması, matbaanın bulunuşu ve bilginin yaygınlaşması ile cadı avı dönemi sonlandı • Ruh hastalıkları konusundaki otorite din adamlarından doktorlara geçti İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Çağdaş psikiyatrinin Avrupalı temsilcileri • Philippe Pinel • Jean-Marie Charcot • Pierre Janet • Emil Kraepelin • Eugene Bleuler • Sigmund Freud • Carl Gustav Jung İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Philippe Pinel • Ünlü Salpetriere kliniği şefi • Modern Fransız psikiyatrisinin kurucusu • Akıl hastalığını dört grupta topladı: • Melankoli • Mani • Demans • Zeka geriliği İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Jean-Marie Charcot • Histerik hastalarla çalıştı • Psikolojik nedenle hastalığın oluşabileceğini ileri sürdü • Hipnozu hem histerik semptom oluşturmakta hem de iyileştirmekte kullandı • Bilinçdışı kavramını kullandı İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Pierre Janet • Otomatizmalar kavramı • Nevrotik hastalıklarda disosiyasyonun önemi İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Eugene Bleuler • Şizofreninin en ayrıntılı sınıflaması • Dört A belirtisi İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Sigmund Freud • Psikanalizin kurucusu • 20 .yüzyılı şekillendiren en önemli kişilerden • Topografik kuram: bilinç ve bilinçdışı • Strüktürel kuram: id, ego, süperego İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Carl Gustav Jung • Analitik psikoloji kurucusu • Arketipler, kolektif bilinçdışı • İçedönüklük, dışadönüklük • Din, antropoloji ve felsefe alanında daha çok tanınır İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Türklerde islamiyet öncesi psikiyatri • Şaman inanışı temeldir • Kutadgu Bilig: ilaçlarla tedavi eden hekimler, cin ve şeytanları kovarak tedavi eden efsuncular • Tedaviciler toplumsal hiyerarşide üst sırada İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
İslam etkisinde psikiyatri • İbni Sina’nın Kanun’u: günümüzdekine benzer kişilik tanımlamaları ve tedavi önerileri • İbni Sina’ya göre ruhun üç özelliği vardı: bitkisel, hayvansal ve insani • Bitkisel ruh=> beslenme ve üreme, hayvansal ruh=> algılama ve hareket insani ruh => idealler ve ahlaki değerler İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Selçuklu ve Osmanlı’da psikiyatri • Selçuklu döneminde şifahanelerde akıl hastalarının tedavisi • Ortaçağda Avrupa’da akıl hastalarına yönelik tutum=> cezalandırma ve dışlama • Osmanlı’da ise => koruma, anlayış, hoşgörü, acıma İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Osmanlı’da psikiyatri uygulamaları • İlk tımarhaneyi Istanbul’da Fatih kurdurtmuştur • Osmanlı’da cami, medrese, bimarhane üçlüsü • Hastalar toplumdan dışlanmadan tedavi edilir • Müzikle tedavi uygulamaları İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Türkiye’de psikiyatrinin öncüleri • Raşit Tahsin: Gülhane’de ilk psikiyatri dersleri • Mazhar Osman: Bakırköy’ün kurucusu • Rasim Adasal: Ankara Tıp Psikiyatri Kurucusu • İhsan Şükrü Aksel: Çapa Psikiyatri kurucusu İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Türkiye’de modern psikiyatri • Psikodinamik psikiyatri: Orhan Öztürk, Leyla Zileli • Çocuk psikiyatrisi: Mualla Öztürk • Grup Psikoterapileri: Abdülkadir Özbek İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Türkiye’de psikiyatri dergileri • Türk Psikiyatri Dergisi (www.turkpsikiyatri.com) • Nöropsikiyatri Arşivi • Düşünen Adam • Yeni Sempozyum • Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji Dergisi • Çocuk Ruh Sağlığı Dergisi • Klinik Psikiyatri Dergisi İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Psikiyatri Dernekleri • Türkiye Psikiyatri Derneği • Türkiye Sinir ve Ruh Sağlığı Derneği • Türk Nöropsikiyatri Derneği • Sosyal Psikiyatri Derneği • Grup Psikoterapileri Derneği İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Türkiye Psikiyatri Derneği • 1994 yılında kuruldu • Hem uzman, hem asistanlar üye olabilir • Psikiyatri uzmanlarının %90’ı üyedir • Bilimsel kongrelerin düzenlenmesi, üyelerin eğitimi ve toplumda ruh sağlığını geliştirme çalışmaları yapar İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Psikolojinin tanımı • Davranışı konu alan bilimsel araştırma • Konusu gözlenebilen davranışı (konuşma, beden hareketleri, fizyolojik değişiklikler) olduğu kadar gözlenemeyen süreçleri (düşünceler, rüyalar vb.) de içerir • Pek çok alt dalı vardır İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Psikolojinin alt dalları • Klinik psikoloji • Sosyal psikoloji • Endüstri psikolojisi • Deneysel psikoloji • Gelişim psikolojisi • Eğitim psikolojisi İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Klinik psikoloji • Psikolojinin temel kurallarını duygusal ve ruhsal sorunların tanısı ve tedavisinde kullanır • Psikoloji bölümlerini bitiren ve psikolojide yüksek lisans veya doktora yapmış kişilerce uygulanır İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı