Politik Thailand: 1973 - 2006

1. Politik Thailand: 1973 - 2006 • Pertama: (1973-1978) • Demokrasi Liberal (1973-76) • Tidak stabil: 73-76 • Pembunuhan massa: 6 Oct. 76 • Rejim Tentera (1976-1978) • Tidak stabil: 76-78 • 1978 – perkembangan baru • Kedua: (1978-2006) • Sistem Separa Demokrasi (1978-1991) – semakin stabil • Rampasan kuasa oleh NPC Feb. 1991 • Peristiwa Black May 1992 • Sambungan sistem separa – stabil dan demokrasi • Rampasan kuasa 2006 2 Fasa Utama

2. Demokrasi Liberal (1973-76) • Sanya Thammasak, seorang ahli Privy Council dan bekas rector Thammasat Univ., bekas Ketua Hakim yang mempunyai rekod bersih, ketua kepada satu persatuan Buddha yang terkenal Buddhist Assoc. of Thailand juga yang popular antara orang ramai – menjadi PM (14 Oct. 1973 – 26 Feb. 1975)

3. Sekali lagi – sivil mengambil-alik kuasa • Perlembagaan digubal • hak asasi: bersuara/berkumpul • hak politik: parti/pilihanraya meningkat • Reformasi ekonomi sosial • Desentralisasi kuasa • Kawalan terhadap tentera oleh parlimen • Politik parti kini sudah berubah – daripada parti politik dahulu yang hanya menyokong sesiapa sahaja yang berkuasa  kini lebih mirip kepada platform mendapatkan sokongan daripada pengundi (untuk kekal kuasa) • Keadaan aneh  Peristiwa 1976 – namun terdapat kumpulan tentera dan orang sivil (terutama elit business dan birokrasi) menuntut untuk mengadakan kehadiran tentera dalam menjaga kestabilan politik – Mengapa?

4. Pemerintahan sivil di antara 1973-1976 adalah kucar-kacir dan tidak stabil • P/raya pada Jan. 1975 (satu lagi pada April 1976) • lebih daripada 40 parti bertanding – tiada satu parti dominant • Satu kerajaan campuran – 11 parti sebagai pakatan  Democrat+Social Action+Social Agrarian = 133/269 • Wujud 3 cabang parti: • Right-wing – Thai Nation (pro-tentera)/Social Justice (pro-tentera)/Social Nationalist (tentera-birokrasi)/ Social Agrarian (tentera-birokrasi) • Left-wing – United Socialist Front/Socialist Party of Thailand (berhubung dengan pelajar)/New Force (berhubung dengan pelajar) • Center-wing – Democrat* • tiada parti nasionalis seperti BN atau tentera tidak bentuk parti sepert Golkar • Masih wujud persaingan kuasa antara parti-parti • Kemerosotan ekonomi – bukan kerana kegiatan politik tetapi kenaikan harga minyak oleh OPEC (Thailand import 100% petroleum)

5. 1976 -1978 (rejim tentera) • Membawa kepada pemulangan tentera: • Satu pelan membawa balik Thanom/Praphat setelah Krit Sivara meninggal dunia • Disokong oleh right-wing parties, tentera, dan monarki • Ditentang oleh Demokrat • p/raya April 1976 – kerajaan menjadi kucar-kacir – 4 parti utama sahaja wujud • Demokrat (114) – center wing • Social Action (45) kemudian menjadi right-wing • Thai Nation (56) - right-wing • Social Justice (25) - right-wing • Parti Kiri (0) – dibasmi dari Parlimen (rujuk slide lain)

6. 25 Sept. 1976 – 2 pelajar dibinuh apabila memberi leaflets membantah pemulangan Thanom – siswa-siswi berdemonstrasi • Siswa-siswi didakwa subversive, ancam ekonomi dan Nation/Religion/King – oleh mereka yang right wing oriented • Nawaphon • Radio tentera • Right-wing newspapers • Wujud satu kumpulan kelas yang menyokong right-wings – kerana terasa ingin kestabilan (seperti yang tersedia pada era Sarit) • Pemintaan kumpulan kelas menegah yang berorientasi kiri semakin mendadak dan radikal membimbangkan kelas menengah (right wing) ini termasuk tentera • Kumpulan yang terlibat dalam menyokong right-wing:* • Red Gaurs • Nawaphon • Village Tiger Cubs

7. Left wing disekat • Border Police Patrol, tentera • March 1974 – August 1975 – 21 pemimpin petani dibunuh • Labor Coordination Center of Thailand  FLUT (Federation of Labor Union of Thailand) yang pro-tentera • Kempen p/raya April 1976 – lebih 30 ahli dibunuh – seperti Dr. Boonsanong Punyodyana dari Socialist Party of Thailand (1936-1976)

8. Peristiwa Thammasat Univ.– rampasan kuasa oleh tentera pada 6 Oct. 1976 – 46 pelajar terbunuh (official statistic); 1300 ditangkap • Evening of 6 Oct. 1976 – tentera merampas kuasa • dipanggi National Administrative Reform Council • Martial Law diadakan, parlimen dan Perlembagaan dibubal • kumpulan tentera ini mempunyai hubungan rapat dengan Gen. Krit yang tidak menyokong Thanom dan Praphat pada Oct. 1973 • 1977 – rebutan kuasa antara tentera (laut, udara, darat) • 1978 – Gen. Kriangsak dijadikan Panglima tentera dan PM dan memulihkan sistem authoritarian tentera • perlembagaan baru + p/raya terhad • pemimpin tentera tidak kuat – pecah-belah • Kriangsak cuba memulih ideologi nasionalisme ala Sarit tetapi ditolak – sudah wujud kelas menengah yang kuat • tiada pelaburan asing – tiada bantuan US seperti dulu

9. Politik Thailand: 1973 - 2006 • Pertama: (1973-1978) • Demokrasi Liberal (1973-76) • Tidak stabil: 73-76 • Pembunuhan massa: 6 Oct. 76 • Rejim Tentera (1976-1978) • Tidak stabil: 76-78 • 1978 – perkembangan baru • Kedua: (1978-2006) • Sistem Separa Demokrasi (1978-1991) – semakin stabil • Rampasan kuasa oleh NPC Feb. 1991 • Peristiwa Black May 1992 • Sambungan sistem separa – stabil dan demokrasi • Rampasan kuasa 2006 2 Fasa Utama

10. Sistem Separa Demokrasi (1978-1991) • Jen. Prem Tinsulanonda ambil kuasa (1980-1988) • Tentera semakin memberi kuasa kepada sivil semula Ekonomi baru (MNCs) • EOI dimajukan – tiada “war economy” • Perlembagaan baru diwujudkan pada1978 – diguna sehingga kini kecuali 1991 dan 1996

11. kerjasama dengan pihak sivil = pemulihan ekonomi + penginstitusian partisipasi politik: • Amnesty (perlindungan) kepada pelajar-pelajar yang radikal • Parti+p/raya (78, 83, 86, 88) dipulih [wujud 2 kali cubaan rampasan kuasa pada 1981 dan 1985 – tidak berjaya] • Mempunyai persidangan Parlimen • Media, NGOs, Kumpulan Berkepentingan semakin bebas dan aktif • Reformasi dalam tentera - pengaruh tentera semakin dihadkan • PM mesti menyertai p/raya • Pemimpin tentera mesti letak jawatan sebelum dilantik ke kabinet • Tentera dilarang menyebelahi mana-mana parti • Imbangan kuasa antara perundangan (p/raya) dan senat (lantik) • Ekoran p/raya 1988 – Prem diganti  Chartichai Choonharan – Parti Chart Thai – bekas jeneral tetapi perlu bertanding dalam p/raya

12. National Peacekeeping Council/NPKC pada Feb. 1991 • Rampasan kuasa wujud semula kerana keadaan kucar-kacir dalam sivil – rasuah - Feb 1991 – tentera rampas kuasa melalui NPKC (diketuai oleh kumpulan “Class 5 Officers” ) ke atas Chartichai • pemerintahan sivil Chartichai –“politik wang” - rakyat mengalu-alukan kejatuhan kerajaan ini – tidak bermakna mereka mengalu-alukan pemulangan tentera • Anand Panyarachun dilantik sebagai PM – diberi 14 bulan untuk mengembalikan perlembagaan yang bersih, berkesan • Namun dalam p/raya March 1992 – tentera berjaya meletakkan orangnya sebagai candidate • Gen. Suchinda Kraprayoon sebagai PM pada April. 1992 dan brother-in-law, Gen. Issarapong Noonpakdee sebagai ketua tentera – membina satu rejim tentera dinasti • pihak sivil membantah - 2 rantaian NGO ditubuh oleh sivil – pergerakan ini dipimpin oleh bekas aktivis 70an • “Campaign for Popular Democracy” • “Confederation for Democracy” • “Peristiwa Black May 1992”

13. Peristiwa Black May 1992 • Pemberontakan May/June 1992 terhadap Suchinda berbeza daripada 1970an • melibatkan kepimpinan ahli politik, birokrat, tentera, ketua NGO, aktivis 1970an, kumpulan white collar • kebanyakan adalah kelas menengah Bangkok yang mempunyai ciri-ciri: • Bukan semata-mata pelajar, buruh • 70% 20-39 umur • 60% mempunyai sarjana muda • 50% bekerja di sector persendirian • 50% bergaji 10,000baht • Biasa tidak aktif – namun pada saat genting sudi aktif • Satu perubahan politik Thai: • Satu kumpulan elit (tentera) yang ingin memusatkan kuasa “state” dengan memanipulasikan struktur state tersedia ada dan ingin meruntukkan partisipasi politik populis • satu kumpulan “society” yang inginkan satu kebeasan politik, demokrasi dan tanggungjawab politik daripada “state” kelas menengah terpelajar

14. Mengapa? Memory 1973-1976 • Jun 1992 – pentadbiran ini jatuh – Anand menjadi PM sekali lagi - Raja Bhumipol mengarahkan Jen. Suchinda undur • Kerajaan sementara dilantik - transisi • p/raya diadakan • Chuanleekpai muncul sebagai PM (Democrat) • Chaovalit Yongchaiyut sebagai Timb. PM kemudian PM pada 1997 • P/raya 2001 – Thaksin

15. Sambungan sistem separa • Sistem politik berperlembagaan yang semakin stabil dan demokratik • Perlembagaan baru 1997 yang paling demokratis diluluskan • Peranan tentera terkawal • Dwi-dewan – anggota kedua-dua dipilih • dewan rakyat – parti-parti bertanding • Senat – hanya bukan parti seperti NGO • Desentralisasi kerajaan tempatan dimajukan (Prachakorn) – NGO terlibat • Kebebasan media massa • Hak berkumpul/berdemonstrasi – terjamin – Suruhanraya Hak Asasi • Pertubuhan Pencegah Rasuah semakin efektif • Siasatan umum pembunuhan massa Okt. 14/15 1973 diadakan • Tolak laporan rasmi bahawa hanya 46 siswa/siswi terbunuh – sebenarnya 77 orang • Tugu Peringkatan untuk mereka yang terkorban – didirikan di Chulalongkorn Univ. pada Okt. 2000

16. Rampasan kuasa 2006 • Politik Baru? • Sejak 1992 – kelihatan sistem politik Thai berubah • Lebih menuju ke arah sistem demokrasi berperlembagaan • Namun - rebutan politik kini semakin menjadi konflik antara: • PM Thaksin Shinawatra dan Parti Thai Rak Thai (Thais Love Thais) - Merah versus • Parti pembangkang (Democrat/Chat Thai) dan Peoples Alliance for Democracy (PAD) - Kuning

18. Keistimewaan Pemerintahan Thaksin • Memerintah sebagai seorang CEO - tiada konsultasi baik dengan parlimen mahupun rakyat (termasuk Muslim di Selatan) • Majoriti ahli kabinet hubungan erat dengan bisnes • Dasarnya pro-bisnes besar – masalah kronisme • Namun, rapatkan diri dengan rakyat luar bandar melalui projek pembangunan (khasnya kesihatan) • Benci akan gol. kelas menengah terutamanya cendekiawan yang aktif dalam NGO, media baru

20. Sistem Politik Berputaran Coup d’tat Krisis p/raya sivil

21. Ciri-ciri sistem berputaran: • Sistem parti persaingan + politik berperlembagaan • Belum diinstitusikan – yakni bukan satu kebiasaan • Kemungkinan, tanpa satu parti kebangsaan dan berpengalaman anti-penjajahan – maka rakyat kurang sedar politik • Justeru itu – penyelesaian konflik politik lebih merujuk kepada kepimpinan individual > institusi • “Thai way of solving problem” – karisma menyelesaikan masalah; status, grace (barami) yang dapat menjana kepercayaan dan hormat, dapat bergantung kepadanya (thi phung) • Masyarakat sivil • Lemah • Elit tentera + elit pentadbiran lebih berpengaruh/berkuasa • Tentera dominant • Tanpa “rule of law” – paling berkuasa kerana bersenjata • Institusi politik yang paling mantap • Berhieraki dan disiplin • “spirit de corps” • Semanagat persaudaraan • Kesamaan matlamat mempertahankan negara-bangsa • Sistem rekrut/latihan – kenaikan berdasarkan pencapaian – i.e. professional • Agak moden dan berorientasi sains dan teknologi moden/IT • Namun – tidak suka berpartisipasi secara langsung dalam politik (kecuali Sarit) – “reluctant ruler army syndrome” • mereka lebih mirip kepada hal ehwal keselamtan, national defence, counter-insurgency dll. > pentadbiran awam negara • tiada mobilisasi parti politk sendiri seperti GOLKAR – lebih mirip kepada pengrekrutan komander-komander tentera atau bersatu/berhubungan erat dengan ahli politik awam di parlimen