420 likes | 541 Views
«Η επίδραση της διδασκαλίας σε προγραμματιστικό περιβάλλον σε επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων μαθητών/ ριών Ε’ Δημοτικού». ΟΜΑΔΑ Λ : Ελευθεριάδης Χαράλαμπος Θεοδωρίδης Αθανάσιος Ηλιούδη Αφροδίτη Μεταλλίδου Χρυσή Σιαμαντά Ιωάννα Σκρέκα Λαμπρινή Τάτση Μαρία Φασούλα Μαρία.
E N D
«Η επίδραση της διδασκαλίας σε προγραμματιστικό περιβάλλον σε επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων μαθητών/ριών Ε’ Δημοτικού» ΟΜΑΔΑ Λ : Ελευθεριάδης Χαράλαμπος Θεοδωρίδης Αθανάσιος Ηλιούδη Αφροδίτη Μεταλλίδου Χρυσή Σιαμαντά Ιωάννα Σκρέκα Λαμπρινή Τάτση Μαρία Φασούλα Μαρία
Περιεχόμενα • Βιβλιογραφική ανασκόπηση • Θεωρητικό πλαίσιο • Μεθοδολογία έρευνας • Αποτελέσματα έρευνας • Συμπεράσματα
(Τζιμογιάννης, 2005) (Papert, 1980) Ramadhan 2000, Kolikant & Pollack 2004) (Γρηγοριάδου & άλλοι, 2004) (Jehng, Tung & Chang 1999) (Τζιμογιάννης, 2005). (Τζιμογιάννης, 2002). (Τζιμογιάνης, Πολίτης & Κόμης 2005). (Papert 1980, Howe et al. 1989) (Ennis 1994, Pirolli & Recker 1994)
Γνωστικές δυσκολίες στην εκμάθηση του Προγραμματισμού • Αυστηρή σύνταξη εντολών (Τζιμογιάννης, 2005) • Αυστηρή δόμηση προγράμματος (Τζιμογιάννης, 2005) • Ρόλο μηχανής στην εκτέλεση προγράμματος • «Μαύρο κουτί» • «Νοητικός γίγαντας» • «Κρυμμένη νοημοσύνη» (Pea 1986, Taylor 1990) • Χρήση προγραμματιστικού περιβάλλοντος(Du Boulay, 1989)
Οι ΤΠΕ στο Δημοτικό σχολείο (Ελλάδα) (Κόμης, 2004)
Διδακτική ενότητα: «Προγραμματίζω τον υπολογιστή» • Στόχοι: ΥΠΔΒΜΘ, (2010)
Μη αποτίμηση μαθησιακών αποτελεσμάτων με σαφή κριτήρια για την Πρωτοβάθμια εκπαίδευση Κίνητρα έρευνας
Σκοπός της έρευνας • Διερεύνηση επίδρασης διδασκαλίας • ενότητα «Προγραμματίζω τον υπολογιστή» Ε’ Δημοτικού • επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων • με χρήση Η/Υ (Scratch) • χωρίς χρήση Η/Υ (βιωματικά)
Ερευνητικά ερωτήματα • Ποιες δεξιότητες και σε τι βαθμό αναπτύσσονται με τη διδασκαλία σε προγραμματιστικό περιβάλλον; • Ποιες δεξιότητες και σε τι βαθμό αναπτύσσονται με τη διδασκαλία χωρίς τη χρήση υπολογιστή, δηλαδή βιωματικά; • Σε ποια περίπτωση εκπληρώνεται ο γενικότερος σκοπός της ένταξης των ΤΠΕ στο Δημοτικό σχολείο που αφορά: • στην προαγωγή της συνεργατικότητας και της διερεύνησης • στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της επίλυσης προβλημάτων
Θεωρητικό πλαίσιοΤαξινομία Bloom – Επίπεδα κριτικής σκέψης (Ματσαγγούρας, 1998+)
Επίπεδα κριτικής σκέψης (Ματσαγγούρας, 1998+) ΕΠΙΠΕΔΑ ΜΑΘΗΣΗΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Λογισμικό Οπτικού Προγραμματισμού Scratch • Προγραμματιστικές δομές - Τούβλα • Sprites • Σκηνικό
2. Μεθοδολογία έρευνας Πειραματική ομάδα -με χρήση Η/Υ Ομάδα ελέγχου -χωρίς χρήση Η/Υ -παιγνιώδη χαρακτήρα -βιωματικά 35 μαθητές Ε’ Δημοτικού (Μάιος 2012) Δείγμα
1. Συγκρότηση εκπαιδευτικού υλικού 4. Ανάλυση δεδομένων Ερευνητική διαδικασία 3. Συλλογή δεδομένων 2. Περιγραφή εκπαιδευτικού υλικού
1. Συγκρότηση εκπαιδευτικού υλικού • Επίλυση προβλημάτων • Ανάπτυξη κριτικής σκέψης • Διερευνητικές, εποικοδομητικές, συνεργατικές, μαθησιακές δραστηριότητες • Γνωστικές δυσκολίες και αρχικές εσφαλμένες αντιλήψεις μαθητών • ΔΕΠΠΣ • Επίπεδα κριτικής σκέψης (Ματσαγγούρας, 1998+)
2. Περιγραφή εκπαιδευτικού υλικού
Στόχοι που αφορούν σε δεξιότητες • Συλλογή δεδομένων • Να αναγνωρίζουν δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 1) • Να ανακαλούν δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 2) • Να διακρίνουν δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 3) • Οργάνωση δεδομένων • Να συγκρίνουν δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 4) • Να κατηγοριοποιούν τα δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 5) • Να διατάσσουν τα δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 6) • Να ιεραρχούν τα δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 7) • Ανάλυση δεδομένων • Να αναλύουν τα δομικά στοιχεία ενός προβλήματος. (Φ.Α. Πρόβλημα 1.1) • Να διακρίνουν σχέσεις (Φ.Α. Πρόβλημα 1.2). • Να χρησιμοποιούν τις σχέσεις μεταξύ των δεδομένων για να διατυπώνουν μια εξήγηση. (Φ.Α. Πρόβλημα 1.3, 1.4) • Υπέρβαση δεδομένων • Να επιλύουν ένα πρόβλημα. (Φ.Ε. Δραστηριότητα 4.4, Φ.Α. Πρόβλημα 1.1) • Να κάνουν υποθέσεις/προβλέψεις για τη λύση ενός προβλήματος. (Φ.Α. Πρόβλημα 1.1) • Να επαληθεύουν τη λύση του προβλήματος. (Φ.Α. Πρόβλημα 1.3) • Να εξάγουν συμπεράσματα. (Φ.Α. Πρόβλημα 1.2) • Να καταγράφουν τα βήματα της επίλυσης ενός προβλήματος. (Φ.Ε. Δραστηριότητα 4η)
Αξιολόγηση Αναγνώριση • Συλλογή δεδομένων • Να αναγνωρίζουν δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 1) • Να ανακαλούν δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 2) • Να διακρίνουν δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 3) • Οργάνωση δεδομένων • Να συγκρίνουν δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 4) • Να κατηγοριοποιούν τα δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 5) • Να διατάσσουν τα δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 6) • Να ιεραρχούν τα δεδομένα (Φ.Α. Ερώτηση 7) Ανάκληση Διάκριση
Στόχοι που αφορούν σε στάσεις: • Να αποκτήσουν ενδιαφέρον για τον τρόπο που ο άνθρωπος προγραμματίζει τον υπολογιστή. • Να σέβονται τη γνώμη των συμμαθητών τους • Να συνεργάζονται και να ανταλλάσσουν απόψεις με τα άλλα μέλη της ομάδας προκειμένου να καταλήξουν σε κοινά συμπεράσματα. • Φύλλο παρατήρησης
Δομή διδακτικών σεναρίων Γενικός Σκοπός Προαπαιτούμενη γνώση Η επιστημονική γνώση Οι αντιλήψεις των μαθητών και ο επιδιωκόμενος στόχος • Φάσεις διδασκαλίας • Εφόρμηση διδασκαλίας • Ανάδειξη και αποσαφήνιση αρχικών αντιλήψεων • Εποικοδομητική επεξεργασία • Εφαρμογή σε νέες καταστάσεις με ανατροφοδότηση • Αναστοχασμός • Αξιολόγηση
Διδακτικό σενάριο «Τι γλώσσα μιλάει ο υπολογιστής;» Γενικός Σκοπός: Να κατανοήσουν οι μαθητές το δυαδικό σύστημα αρίθμησης και πως σύμφωνα με αυτό λειτουργεί ο υπολογιστής. Ομάδα ελέγχου Πειραματική ομάδα
Εφαρμογή σε νέες καταστάσεις, και ανατροφοδότηση 00010 00101 01001 00001 Τι λέει;;; Δεν καταλαβαίνω τίποτα….
Διδακτικό σενάριο: Δίνω εντολές και κινώ το ρομπότ Γενικός Σκοπός: Να κατανοήσουν οι μαθητές ότι ο υπολογιστής λειτουργεί με αυστηρές εντολές και να μπορούν να αναπαραστήσουν τη διαδικασία επίλυσης προβλημάτων με αυτές τις εντολές. 4 διαθέσιμες εντολές «Βήμα μπροστά» «Βήμα πίσω» «Βήμα δεξιά» «Βήμα αριστερά Ομάδα ελέγχου Πειραματική ομάδα Ομάδα ελέγχου Συμπεράσματα Σχετικά με τις εντολές που καταλαβαίνει το ρομπότ Υποθέσεις Γιατί πιάνει το κεφάλι του το ρομπότ;
Διδακτικό σενάριο«Φτιάχνω σενάρια με τη χρήση εντολών» Γενικός Σκοπός: Να κατανοήσουν οι μαθητές τη δημιουργία σεναρίων κωδικοποιώντας αλγορίθμους για να επιτευχθούν επιθυμητά γεγονότα κάνοντας χρήση συντακτικά και σημασιολογικά σωστών εντολών Επαλήθευση Διόρθωση σφαλμάτων
Λίγα συντακτικά λάθη, πολλά σημασιολογικά λάθη Λίγα συντακτικά λάθη Ορθή συντακτικά και σημασιολογικά λύση Πολλά συντακτικά λάθη Καθόλου συντακτικά λάθη
πάνω δεξιά πάνω δεξιά πάνω δεξιά Διδακτικό σενάριο«Εκτελώ και διορθώνω έτοιμα σενάρια» Γενικός Σκοπός: Να κατανοήσουν οι μαθητές την κωδικοποίηση αλγορίθμων και τα σενάρια που δημιουργούνται από αυτήν. Πειραματική ομάδα
πάνω δεξιά πάνω δεξιά πάνω δεξιά Εποικοδομητική επεξεργασία Αναγνώριση Διάκριση Σύγκριση Αναγνώριση μοτίβου
Επίλυση προβλήματοςΠειραματική ομάδα και ομάδα ελέγχου Πειραματική ομάδα Ομάδα ελέγχου Πειραματική ομάδα
3. Συλλογή δεδομένων • Απαντήσεις των μαθητών στα Φ.Ε. και Φ.Α. • Φύλλο παρατήρησης
4. Ανάλυση δεδομένων • Καταμέτρηση των συχνοτήτων των απαντήσεων των μαθητών • Βαθμός παρατήρησης συμπεριφορών και στάσεων των μαθητών
Φύλλο παρατήρησης Συνεργασία Ομαδικότητα Ενδιαφέρον Δυσκολίες
4. ΣυμπεράσματαΑποτίμηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων • Πολύ μεγάλα ποσοστά σωστών απαντήσεων των μαθητών και των δύο ομάδων • Δεξιότητες «Συλλογής δεδομένων», «Οργάνωσης δεδομένων» • Ανάλυσης δεδομένων • Μικρότερα ποσοστά • Δεξιότητες «Υπέρβασης δεδομένων»
Σύγκριση μαθησιακών αποτελεσμάτων μεταξύ της πειραματικής ομάδας και της ομάδας ελέγχου • Ομάδα ελέγχου (χωρίς χρήση υπολογιστή) • Καλύτερη απόδοση στη σημασιολογική σύνταξη των εντολών • Πειραματική ομάδα (με χρήση υπολογιστή) • Καλύτερη απόδοση στην αυστηρή σύνταξη των εντολών • Εμφανώς αποδοτικότερη διόρθωση σφαλμάτων του κώδικα • Ελαφρώς μεγαλύτερα ποσοστά στις δεξιότητες συλλογής, οργάνωσης, ανάλυσης δεδομένων • Αισθητά μεγαλύτερα ποσοστά στις δεξιότητες υπέρβασης δεδομένων
Φύλλο παρατήρησης • Οι μαθητές της ομάδας ελέγχου (χωρίς χρήση Η/Υ) σε σχέση με την πειραματική ομάδα (με χρήση Η/Υ): • Συνεργάζονταν σε μεγαλύτερο βαθμό • Δημιουργούσαν εντάσεις σε μικρότερο βαθμό • Έδειχναν μεγαλύτερο ενθουσιασμό στο διάλογο μεταξύ τους
Γενικά συμπεράσματα Οι μαθητές της ομάδα ελέγχου (χωρίς Η/Υ): • Έκαναν λιγότερα λάθη στην επίλυση ενός προβλήματος • Η συνεργατικότητα προάχθηκε σε μεγαλύτερο βαθμό • Έδειχναν περισσότερο ενδιαφέρον (ενθουσιασμό) κατά τη μαθησιακή διαδικασία • Ήταν πιο δύσκολο να διορθώσουν τα λάθη σε σχέση με τους μαθητές της πειραματικής ομάδας Με τη χρήση υπολογιστή: • Καλύτερα αποτελέσματα στα ανώτερα επίπεδα κριτική σκέψης (υπέρβαση δεδομένων) • Λόγω άμεσης και εξατομικευμένης ανατροφοδότησης
Προτάσεις για μελλοντική έρευνα • Εφαρμογή διδακτικών σεναρίων • Συνδυασμός των θετικών ενός λογισμικού αλλά και της βιωματικής μάθησης • Εικονική πραγματικότητα • Διδασκαλία ενοτήτων όπως αλγορίθμων ταξινόμησης, τρόπου σχηματισμού εικόνας στην οθόνη υπολογιστή • Αρχικές εσφαλμένες αντιλήψεις • Διδακτικός μετασχηματισμός των curicoula για τη διδασκαλία των ΤΠΕ στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση
Βιβλιογραφία • Du Boulay B. (1989), Some difficulties of learning to program, in E. Soloway & J. C. Spohrer (Eds.), Studying the novice programmer, 283-299, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum • Bell, T., Alexander, J., Freema, I., Grimley, M., (2009), Computer Science Unplugged: school students doing real computing without computers, ανακτήθηκε τον 02/12 από: http://swinburne.academia.edu/MickGrimley/Papers/184161/Computer_Science_Unplugged_School_Students_Doing_Real_Computing_Without_Computers • Bell, T. (2000). A low-cost high-impact Computer Science show for family audiences, In Australasian Computer Science Conference 2000 (ACSC 2000). • Curzon, P., McOwan P (2008), Engaging with computer science through magic shows, Proceedings of the 13th annual conference on Innovation and technology in computer science education. • Ennis D. L. (1994), Computing, problem-solving instruction and programming instruction to increase the problem-solving ability of high school students, Journal of Research on Computing in Education, 26(4) 489-496 • Green T. R. G. (1990), (Ed.), Psychology of Programming, London: Academic Press • Howe J. A. M., Ross P. M., Johnson K. R., Plane F. & Inglis R. (1989), Teaching Mathematics through programming in the classroom, in E. Soloway & J. C.Spohrer (Eds.), Studying the novice programmer, 43-55, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum • Jehng J. C. J., Tung S. H. S. & Chang C. T. (1999), A visualisation approach to learning the concept of recursion, Journal of Computer Assisted Learning, 15, 279-290 • Kolikant Y. B.-D. & Pollack S. (2004), Establishing computer science professional norms among high-school students, Computer Science Education, 14(1), 21-35 • Papert S. (1980), Νοητικές Θύελλες: Παιδιά, ηλεκτρονικοί υπολογιστές και δυναμικές ιδέες, Εκδόσεις Οδυσσέας (Ελληνική μετάφραση 1991) • Pirolli P. & Recker M. (1994), Learning strategies and transfer in the domain of programming, Cognition & Instruction, 12(3), 235-275 • Ramadhan H. A. (2000), Programming by discovery, Journal of Computer Assisted Learning, 16, 83-93 • Samurçay R. (1989), The concept of variable in programming: Its meaning and use in problem-solving by novice programmers, in E. Soloway & J. C. Spohrer (Eds), Studying the Novice Programmer, 161-178, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum • Soloway E. & Spohrer J. C. (1989), (Eds.), Studying the Novice Programmer, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum • Taub, R., Ben-Ari, M. and Armoni, M. (2009). The Effect of CS Unplugged on Middle-School Students' Views ofCS. Proceedings of the 14th Annual SIGCSE Conference on Innovation and Technology in Computer Science Education, Paris, France, pp. 99-103.Taylor, J. (1990), Analysing novices analysing Prolog: What stories do novices tell about Prolog, Instructional Science, 19, pp. 283-309. • Αγγελίδης, Ε., Λαδιάς Τ., (2011), Διδακτική της Πληροφορικής χωρίς ή με Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές στο Ολοήμερο Δημοτικό σχολείο, 3ο Συνέδριο «Πληροφορική στην Εκπαίδευση», Πανεπιστήμιο Πειραιά. • Γλέζου, Κ., Γρηγοριάδου, Μ. (2003), Αξιοποίηση Logo-like περιβάλλοντος στη σχολική τάξη: εμπειρίες, προβληματισμοί και διδακτικές προτάσεις, στο Ιωσηφίδου Μ., Τζιμόπουλος Ν. (επιμ.), Πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου "Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στη Διδακτική Πράξη", Σύρος • Γλέζου, Κ., Μπιρμπίλης, Γ. & Γρηγοριάδου, Μ.(2009), Σχεδιαστικές αρχές επιμορφωτικού υλικού για μαθήματα εισαγωγής στον προγραμματισμό με αξιοποίηση προκατασκευασμένων μικρόκοσμων σε Logo-like περιβάλλον. Πρακτικά 5ου Πανελλήνιου Συνεδρίου των Εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ «Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στη Διδακτική Πράξη», Σύρος. Γρηγοριάδου Μ., Γόγουλου Α., Γουλή Ε. & Σαμαράκου (2004), Σχεδιάζοντας «Διερευνητικές + Συνεργατικές» δραστηριότητες σε εισαγωγικά μαθήματα προγραμματισμού, στο Π. Πολίτης (επιμ.), Πρακτικά 2ης Διημερίδας με Διεθνή Συμμετοχή ‘’Διδακτική της Πληροφορικής’’, 86-96, Βόλος • Κασσελίδης, Α. (2007), Συγκριτική αξιολόγηση και στατιστική ανάλυση μεθόδων διδασκαλίας του προγραμματισμού στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, Μεταπτυχιακή εργασία, Θεσσαλονίκη. • Καψιμάλη Β., Σάμψων, Δ. (2011), Πιλοτική Μελέτη Περίπτωσης Αξιοποίησης του Εργαλείου Scratch στην Σχολική Εκπαίδευση, 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής: "Η Πληροφορική στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Ο ρόλος του καθηγητή Πληροφορικής στο νέο σχολείο", Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων • Κόμης, Β., (2004), Εισαγωγή στις Εκπαιδευτικές Εφαρμογές των ΤΠΕ. Αθήνα: Εκδ. Νέων Τεχνολογιών. • Μικρόπουλος Α. (2004), Έχει θέση η Logo ως γνωστικό αντικείμενο και ολιστικό πρότυπο στην υποχρεωτική εκπαίδευση;, Πρακτικά 2ης ∆ιηµερίδας µε διεθνή συμμετοχή «Διδακτική της Πληροφορικής», 65-72, Βόλος. • Μικρόπουλος Τ. & Λαδιάς Α. (1997): Η Logo στην εκπαιδευτική διαδικασία, εκδ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ιωάννινα. • Μπαλκίζας, Ν. (200). Μοντέλα εισαγωγής ΤΠΕ στην Εκπαίδευση σε Επίπεδο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και σε Επίπεδο Σχολικής Μονάδας. • Πολίτης,Π.,(2007), Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας(ΤΠΕ) στην Εκπαίδευση. Παρουσίαση στα πλαίσιατ ης Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών στη Χρήση και Αξιοποίηση των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διδακτική Διαδικασία. ΠΑΚΕΒ όλου. • Τζιμογιάννης Α. & Γεωργίου Β. (1998), Η Αναγκαιότητα της Διδασκαλίας του Προγραμματισμού Η/Υ στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ως Μεθοδολογία Επίλυσης Προβλημάτων. Το παράδειγμα των πινάκων, Πρακτικά Διημερίδας Πληροφορικής «Η Πληροφορική στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση», ΕΠΥ, 28-34, Αθήνα. • Τζιμογιάννης Α. & Κόμης Β. (1999), Επίλυση προβλημάτων σε προγραμματιστικό περιβάλλον: η οικοδόμηση της δομής ελέγχου από τους μαθητές του Ενιαίου Λυκείου, στο Α. Κόλλιας, Α. Μαργετουσάκη και Π. Μιχαηλίδης (επιμ.), Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου "Διδακτική των Μαθηματικών & Πληροφορική στην Εκπαίδευση", 243-249, Ρέθυμνο • Τζιμογιάννης Α. (2002), Η οριοθέτηση του διδακτικού συμβολαίου στην Πληροφορική. Μια διερεύνηση στο πλαίσιο του Ενιαίου Λυκείου, στο Π. Μιχαηλίδης (επιμ.), Πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου ‘’Διδακτική Φυσικών Επιστημών και Εφαρμογή των Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση’’, Ρέθυμνο • Τζιμογιάννης Α., Πολίτης Π. & Κόμης Β. (2005), Μελέτη των αναπαραστάσεων τελειόφοιτων μαθητών Ενιαίου Λυκείου για την έννοια της μεταβλητής, CD Πρακτικών 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου «Πληροφορικής και Εκπαίδευση», Κόρινθος • Φανίκος, Α., Πύρζα, Φ., Κουμπούρη, Θ., Γεωργόπουλος, Α., Πολίτης, Π., Κόμης, Β. (2005), Διδακτικά σενάρια και Δραστηριότητες για τη Διδασκαλία μαθημάτων Πληροφορικής Γυμνασίου και Λυκείου, Θέματα στην Εκπαίδευση, 7(3), 2006. • Χωριανοπούλου, Ε., Παπανικολάου, Κ., (2011), Μελετώντας Αλγοριθμικές Δομές στο περιβάλλον Scratch και σε ένα Πλαίσιο Μάθησης που βασίζεται σε Συνθετικές εργασίες, Α. & Σαλταμπάσης, Ν. (Επιμ.), Πρακτικά 6ου Πανελληνίου Συνεδρίου των εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ «Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στη Διδακτική Πράξη», 6-8 Μαΐου 2011, Σύρος.