Jak sporządzić opis bibliograficzny?

1. Jak sporządzić opis bibliograficzny? oprac. Iwona Możejko

2. Wybrane pojęcia Bibliografia – uporządkowany spis dokumentów wraz z opisem umożliwiającym identyfikację dzieła. Opis bibliograficzny – podstawowe dane identyfikujące dzieło. Literatura podmiotu – spis tekstów kultury: utworów literackich, dzieł plastycznych, muzycznych, filmowych itp. Literatura przedmiotu – spis opracowań naukowych, książek, artykułów pozwalających poznać stan badań nad danym tematem.

3. Ogólne informacje Informacji na temat publikacji szukaj nie na okładce, lecz na stronie tytułowej lub w metryce książki (zamieszczonej na początku bądź na końcu książki). Nie musisz wymieniać numeru ISBN, choć zwykle jest to niezbędny element zapisu bibliograficznego. Każdy element opisu oddziel od następnych przyjętym znakiem interpunkcyjnym. Opis bibliograficzny kończy się kropką z wyjątkiem adresów internetowych. Bibliografię należy uszeregować alfabetycznie wg pierwszego elementu opisu (autor lub tytuł pracy zbiorowej). Nie numeruj spisu lektur i opracowań (możesz zastosować punktory).

4. Jak podawać autora? • nazwę autora zapisujemy, podając w pierwszej kolejności nazwisko, a następnie inicjał imienia • nazwę redaktora, tłumacza itp., podawaną po tytule, rozpoczynamy od inicjału imienia, a następnie zapisujemy nazwisko • jeżeli autorów dzieła jest dwóch lub trzech, wymieniamy ich wszystkich, oddzielając od siebie przecinkami • jeżeli autorów dzieła jest więcej niż trzech, podajemy tylko pierwsze nazwisko oraz dodajemy skrót: i in. (=i inni) • jeżeli opisujemy pracę zbiorową pod redakcją, • zapis rozpoczynamy od tytułu

5. Jak zapisywać tytuły? • tytuły dzieł i opracowań wyróżniamy kursywą • tytułów czasopism nie zapisujemy kursywą, lecz ujmujemy je w cudzysłów; pamiętaj, żeby stosować polski cudzysłów („”) • jeśli utwór ma podtytuł, po tytule należy zapisać jego pełne brzmienie (również kursywą), oddzielając od tytułu kropką

6. Jak określać miejsce i rok wydania? • jeśli w publikacji wyszczególniono więcej niż jedno miejsce wydania, to w opisie należy podać nazwę umieszczoną na pierwszym miejscu • gdy w publikacji nie podano miejsca wydania, należy w nawiasie kwadratowym zapisać skrót: [b.m.] (=bez miejsca wydania) • rok wydania należy zapisywać cyframi arabskimi • jeśli w książce nie podano roku wydania, należy umieścić w nawiasie kwadratowym skrót: [b.r.] (=bez roku)

7. Podawanie nazwy wydawnictwa • skrót słowa „wydawnictwo” to Wydaw. (a nie: wyd. oznaczające wydanie ) • można skracać nazwę wydawcy, np. PIW (zamiast: Państwowy Instytut Wydawniczy), WSiP (zamiast: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne), Ossolineum (zamiast: Zakład Narodowy im. Ossolińskich) • jeżeli nazwa zawiera słowo „Wydawnictwo”, nie można go skracać, np. Wydawnictwo Łódzkie (a nie: Wydaw. Łódzkie) • unikaj publikacji Wydawnictwa Greg i Zielona Sowa • Jeżeli nie jesteś pewien, jak zapisuje się nazwę • wydawnictwa, sprawdź w wykazie wydawnictw na: • http://www.wydawca.com.pl/index.php?s=info&kat=2&dzial=53&poddzial=0&id=304

8. Podawanie stron • nie podajemy stron lub zakresu stron w przypadku literatury podmiotu, nawet jeśli korzystamy tylko z fragmentu książki (np. jednego wiersza czy opowiadania) • stronę lub zakres stron podajemy na końcu opisu bibliograficznego, stosując skrót: s. (a nie: str.) • podając zakres stron, liczby rozdzielamy dywizem bez spacji: s. 45-56 (a nie: s. 45 – 56)

9. Książka jednego autora – całość SZABLON Autor książki, tytuł, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania. PRZYKŁAD 1 Gombrowicz W., Trans-Atlantyk, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2000. PRZYKŁAD 2 McCarthy C., Droga, przeł. R. Sudół, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2010. UWAGA: W opisie książki autora obcojęzycznego należy podać nazwisko tłumacza.

10. Książka dwóch, trzech autorów – całość SZABLON Autorzy w kolejności podanej na stronie tytułowej, tytuł książki, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania. PRZYKŁAD Falkowski S., Stępień P., Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej, Świat Książki, Warszawa 2009.

11. Dzieła zebrane jednego autora – wybrany tom SZABLON Autor dzieła, tytuł, [w:] tegoż/tejże, tytuł dzieł zebranych, numer tomu: tytuł tomu, autor opracowania, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania. PRZYKŁAD Mickiewicz A., Konrad Wallenrod, [w:] tegoż, Dzieła, t. II: Poematy, oprac. J. Nowak, „Czytelnik”, Warszawa 1995. UWAGA: Nazwę wydawnictwa „Czytelnik” zapisujemy w cudzysłowie.

12. Książka jednego autora – rozdział SZABLON Autor książki, tytuł rozdziału, [w:] tegoż/tejże, tytuł książki, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania, zakres stron. PRZYKŁAD Zgorzelski C., Mickiewicz żywy, [w:] tegoż, Zarysy i szkice literackie, PIW, Warszawa 1988, s. 245-252.

13. Praca zbiorowa – całość SZABLON Tytuł, pod red. nazwa redaktora, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania. PRZYKŁAD Poznawanie Miłosza. Studia i szkice o twórczości poety, pod red. J. Kwiatkowskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1985.

14. Praca zbiorowa – artykuł/rozdział SZABLON Autor artykułu, tytuł artykułu, [w:] tytuł pracy zbiorowej, pod red. nazwa redaktora, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania, zakres stron. PRZYKŁAD Kijowski A., Tematy Miłosza, [w:] Poznawanie Miłosza. Studia i szkice o twórczości poety, pod red. J. Kwiatkowskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1985, s. 157-173.

15. Utwór literacki z tomiku SZABLON Autor utworu, tytuł utworu, [w:] tegoż/tejże, tytuł książki, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania PRZYKŁAD 1 Tulli M., Ucieczka lisów, [w:] tejże, Włoskie szpilki, Wydaw. Nisza, Warszawa 2011. PRZYKŁAD 2 Herbert Z., Dlaczego klasycy, [w:] tegoż, Wiersze wybrane, wybór i oprac. R. Krynicki, Wydawnictwo a5, Kraków 2004. UWAGA: Jeżeli tomik jest wyborem utworów, należy podać nazwisko redaktora naukowego.

16. Utwór literacki w antologii jednotomowej SZABLON Autor utworu, tytuł utworu, [w:] tytuł antologii, wybór i oprac. nazwa redaktora naukowego, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania. PRZYKŁAD Borowski T. Pieśń, [w:] Wiersze polskie po 1918 roku. Pogoda ziemi, wybór i oprac. M. Sendecki, Wydaw. Martel, Kalisz 2010.

17. Utwór literacki w antologii wielotomowej SZABLON Autor utworu, tytuł utworu, [w:] tytuł antologii, numer tomu, wybór i oprac. nazwa redaktora naukowego, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania. PRZYKŁAD Szymanowski J., Już nie usłyszysz mego westchnienia, [w:] Poezja polska, t. 1, wybór S. Grochowiak, J. Maciejewski, PWN, Warszawa 1973.

18. Fragmenty Pisma świętego SZABLON Tytuł, przekład, oprac. nazwa redaktora naukowego, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania [skrót księgi i numery wersetów]. PRZYKŁAD 1 Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. zespół biblistów polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, Wydaw. Pallottinum, Poznań 1991 [Rdz 1, 1-27]. PRZYKŁAD 2 Księga Hioba, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. zespół biblistów polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, Wydaw. Pallottinum, Poznań 1991.

19. Wstęp, przedmowa, posłowie w książce SZABLON Autor wstępu/przedmowy/posłowia, tytuł wstępu/przedmowy/posłowia, [w:] autor książki, tytuł książki, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania, zakres stron. PRZYKŁAD 1 Janicka I., Posłowie, [w:] W. Szekspir, Makbet, przeł. J. Paszkowski, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1974, s. 139-168. PRZYKŁAD 2 Inglot M. Wstęp, [w:] J. Słowacki, Balladyna, Ossolineum, Wrocław 1984, s. III-LXXVI.

20. Hasło z encyklopedii, słownika, leksykonu SZABLON Autor słownika, tytuł słownika, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania [hasło: tytuł hasła]. PRZYKŁAD 1 Battistini M., Symbole i alegorie, przeł. K. Dyjas, Wydaw. Arkady, Warszawa 2005 [hasło: sen]. PRZYKŁAD 2 Majchrowski Z., Sobowtór, [w:] Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J. Bachórza i A. Kowalczykowej, Ossolineum, Wrocław 1994, s. 884-886. UWAGA: Taki zapis stosujemy, jeśli potraktujemy hasło ze słownika jak rozdział w książce.

21. Artykuł z czasopisma SZABLON Autor artykułu, tytuł artykułu, „Tytuł czasopisma” rok wydania, nr czasopisma (lub zeszyt – z.), zakres stron. PRZYKŁAD Jarzębski J., Proza obok rzeczywistości: jak do tego doszło?, „Znak” 2012, nr 686-687, s. 8-11.

22. Recenzja zamieszczona w czasopiśmie SZABLON Autor recenzowanej książki, tytuł książki, rec.autor recenzji, tytuł recenzji, „Tytuł czasopisma” rok wydania, nr czasopisma (lub zeszyt – z.), zakres stron. PRZYKŁAD Kuczok W., Gnój, rec. P. Śliwiński, Normalni, wydrążeni, źli, „Tygodnik Powszechny” 2004, nr 32, s. 11.

23. Wywiad zamieszczony w czasopiśmie SZABLON Osoba udzielająca wywiadu, tytuł wywiadu, rozm.przepr. osoba przeprowadzająca wywiad, „Tytuł czasopisma” rok wydania, nr czasopisma (lub zeszyt – z.), zakres stron. PRZYKŁAD Yiwu L., Cztery rozwody w czterech zdaniach, rozm. przepr. M. Szarejko, „Bluszcz” 2012, nr 6, s. 35-37.

24. Reprodukcja dzieła sztuki w książce SZABLON Autor dzieła, tytuł, oznaczenie rodzaju dokumentu,[w:] autor książki, w której zamieszczona jest reprodukcja, tytuł książki, nazwa wydawnictwa, miejsce i rok wydania, strona (lub nr ilustracji – il.). PRZYKŁAD 1 – obraz Malczewski J., Zatruta studnia V, reprodukcja, [w:] A. Grodecka, Poeci patrzą… Obrazy, wiersze, komentarze, Wydaw. Piotra Marciszuka Stentor, Warszawa 2008, s. 169. PRZYKŁAD 2 – rzeźba, architektura, fotografia Hoffman J. E., Alegoria Wiosny, zdjęcie, [w:] M. Klimowicz, Oświecenie, PWN, Warszawa 1998, s. 56.

25. Nagranie muzyczne SZABLON Kompozytor/wykonawca, tytuł utworu, rodzaj dokumentu, wydawca, rok wydania, nośnik. PRZYKŁAD 1 – cała płyta Chajdecki B., Czas honoru, dokument dźwiękowy, Polskie Radio SA, 2010, płyta CD. PRZYKŁAD 2 – utwór z płyty Wagner R., Cwałowanie Walkirii, dokument dźwiękowy, [w:] Perły muzyki klasycznej, Point Music, 2001, płyta CD.

26. Film SZABLON Tytuł [film], reż. twórca, nazwa dystrybutora, miejsce i rok produkcji, nośnik. PRZYKŁAD Przesłuchanie [film], reż. R. Bugajski, Best Film, Warszawa 2001, płyta DVD.

27. Utwór literacki, muzyczny, dzieło sztuki w Internecie SZABLON Autor, tytuł dzieła, [online], [data dostępu], dostępny w Internecie: adres strony PRZYKŁAD 1 Kochanowski J., Treny, [online], [dostęp 14 stycznia 2013], dostępny w Internecie: http://literat.ug.edu.pl/kochan/index.htm PRZYKŁAD 2 Czerwone Gitary, Mija rok, [online], [dostęp 15 grudnia 2007], dostępny w Internecie: http://www.czerwonegitary.pl/multimedia.html PRZYKŁAD 3 Podkowiński W., Szał, [online], [dostęp 15 stycznia 2013], dostępny w Internecie: http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Podkowinski/Images/Szal.jpg

28. Artykuł w czasopiśmie dostępnym w Internecie SZABLON Autor artykułu, tytuł artykułu, [online], [w:] „Tytuł czasopisma” rok, numer, [data dostępu], dostępny w Internecie: adres strony PRZYKŁAD 1 Walas T., Miłosz jako figura tożsamości problematycznej, [online], [w:] „Dekada Literacka” 2011, nr 1-2, [dostęp 15 stycznia 2013], dostępny w Internecie: http://www.dekadaliteracka.pl/?id=4778