Het OCMW-decreet

1. Het OCMW-decreet Vormingsdag ‘Inspraak, participatie & OCMW’ woensdag 22 oktober ‘08 Pieter vanderstappen Stafmedewerker OCMW- Wetgeving (vvsg)

2. Waarover gaat het? • Niet: inhoudelijke taken van het OCMW =Federale bevoegdheid Organieke wet • Wel:bestuurlijke werking van het OCMW = Bevoegdheid Vlaamse gemeenschap  Decreet opm: 6 randgemeenten en voeren

3. Evolutie • Uitgangspunten Vlaamse regering (17 maart 2006) • Mini-OCMW-decreet (7 juli 2006) • Conceptnota (5 oktober 2007) • Voorontwerp van decreet (15 februari 2008) • Ontwerp van decreet (23 mei 2008) • Goedgekeurd in commissie B.A. (8 juli 2008) • Wijzigingen aan het gemeentedecreet • Stemming OCMW-decreet (voor kerst?) • Principe plenaire stemming 17 december 2008 • Inwerkingtreding???

4. Uitgangspunten VL. Reg • Deregulering en afstemming van regels voor gemeenten en OCMW’s • Meer autonomie • Ruimte voor lokaal maatwerk • Vereenvoudiging (?!) • Versterken RMW • Responsabilisering van de administratie

5. Mini-OCMW-decreet (1) • Vervroegde installatie OCMW-raad (3de werkdag na installatie gemeenteraad) • Vertegenwoordiging van beide geslachten in RMW en VB • Mogelijke ondervoorzitters mits vermindering aantal schepenen • Verkiezing voorzitters en ondervoorzitters op basis van voordrachtsakte

6. Mini-OCMW-decreet (2) • Personeel van gemeente kan raadslid in OCMW zijn en vice versa (uitz. gem.secretaris) • Schrapping tucht raadsleden • OCMW-voorzitter lid van het CBS (facultatief, pas verplicht in 2013) • afschaffing overlegcomité + adviesprocedure via CBS (facultatief, pas verplicht in 2013) • Mogelijkheid voor gemeente en OCMW om op elkaars personeel een beroep te doen en gemeenschappelijke diensten in te richten

7. Algemene bemerkingen • Géén concept ! • Geen visie op de verhouding gemeente –OCMW en bestuurlijke toekomst van de OCMW’s • Knippen en plakken van gemeentedecreet • Te gedetailleerd : 100 artikels uit OCMW-wet worden vervangen door 250 nieuwe artikels !

8. Wat verandert er ? • Opgepast: Nog een ontwerp ! • VVSG is koele minnaar van deze tekst • Geen grote inhoudelijke wijzigingen, wel meer administratieve en gedetailleerde tekst • Gebrek aan toekomstperspectief maakt elke verandering verdacht

9. Structuur OCMW-decreet • Indeling gemeentedecreet : • Algemene bepalingen • Bestuur van het OCMW • Personeel • Financiering, Planning en financieel beheer • Werking • Participatie van de burger • IVA’s • Externe verzelfstandiging en samenwerking • Bestuurlijk toezicht en externe audit • Samenwerking met gemeente • Wijzigingsbepalingen • Slotbepalingen

10. Algemene bepalingen • Opdrachtverklaring : • De OCMW’s beogen op het lokale niveau duurzaam bij te dragen tot het welzijn van de burgers, met behoud van hun opdracht voorzien in de OCMW-wet en andere wetten of decreten. • De OCMW’s verzekeren een burgernabije, democratische, transparante en doelmatige uitoefening van hun bevoegdheden. Ze betrekken de inwoners zo veel mogelijk bij het beleid en zorgen voor openheid van bestuur • Vlaamse overheid voor bevoegd ? • Er is al een OCMW-missie die sterk is (art. 1 en 2 OCMW-wet)

11. Het bestuur (1) • Einddatum op voordrachtsakte effectieve raadsleden en opvolgers mogelijk • Mogelijkheid voor gemeentepersoneel om OCMW-raadslid te worden wordt beperkt tot max. 1/3 van het aantal raadsleden • In gemeenten waar OCMW-voorzitter lid is van het college kan de burgemeester de RMW niet meer voorzitten (wel nog bijwonen + verdagingsrecht) • Inzagerecht raadsleden : kopies niet voor dossiers individuele dienstverlening+verhaal

12. Het bestuur (2) • Vervangingsregeling voorzitter • Vast bureau : facultatief, doch met behoud van bepaalde bevoegdheden • Bijzondere comités: aantal leden beperkt (VB) • Meedelen – ter beschikking stellen – notulen VB, BC en RMW • Bevoegdheidsverdeling : RMW is spelverdeler, doch zeer ingewikkeld geregeld • Geen quorum na tweede oproeping al geldig

13. Het bestuur (3) • Taakverdeling secretaris – financieel beheerder : cfr. gemeentedecreet • In grote lijnen : • Secretaris is leidend ambtenaar en rapporteert aan voorzitter en beleidsorganen • Financieel beheerder heeft dubbele opdracht : • onder functionele leiding van secretaris • onder eigen verantwoordelijkheid

14. Secretaris • Leidend ambtenaar en dagelijks personeelsbeheer • Verbindingsfiguur tussen ambtelijke en politieke niveau • Afsprakennota Zorgt voor opstellen ( in overleg met MT) van voorontwerp van : • organogram, personeelsformatie en rechtspositieregeling personeel • strategische nota MJP en beleidsnota budget • verklarende nota budgetwijziging en interne kredietaanpassing

15. Financieel beheerder • Onder functionele leiding secretaris : • Opstellen (in overleg met MT) van voorontwerp van : • financiële nota MJP, budget en budgetwijzigingen • interne kredietaanpassingen • Voeren van de boekhouding + afsluiten + opmaak inventaris en jaarrekening • Verzorgen van financiële analyses en financiële beleidsvoering • Thesauriebeheer (uitz. kasbeheer, zie verder)

16. Financieel beheerder • Onder eigen verantwoordelijkheid : • Voorafgaande krediet- en wetmatigheidscontrole (visum) • Debiteurenbeheer • Rechten van OCMW vrijwaren : • Beslagleggingen • Stuiten van verjaringen en verval • Vestigen hypotheken • Uitvaardigen dwangbevelen • RMW informeren over vervallen huurovereenkomsten • Voeren van rechtsgedingen als eiser

17. Managementteam • Orgaan op ambtelijk niveau • Diensthoofdenvergadering o.l.v. secretaris; organogram bepaalt wie in het MT zit • Voorzitter maakt er met raadgevende stem deel van uit (???) • Coördinatie OCMW-diensten, bewaken van de eenheid in de werking en de kwaliteit van de organisatie en de informatiedoorstroming • Betrokken bij opstellen van internecontrolesysteem, organogram, personeelsformatie, rechtspositieregeling personeel, strategische nota MJP, beleidsnota budget, nota’s bij budgetwijzigingen en interne kredietaanpassingen

18. Interne controle • Te vergelijken met huidig administratief handboek • Verantwoordelijkheid secretaris, kader wordt goedgekeurd door RMW • Geheel van maatregelen en procedures om redelijke zekerheid te verschaffen over : • bereiken van doelstellingen • naleven van wetgeving en procedures • betrouwbare financiële informatie • efficiënt gebruik van middelen • bescherming van activa • voorkomen van fraude • Kwaliteitseisen : functiescheiding, afbakening verantwoordelijkheden, continuïteit van de diensten • Externe audit moet nagaan of systeem van interne controle goed werkt

19. Personeel • Organogram : RMW • Personeelsformatie : RMW • Rechtspositieregeling : RMW • Aanstellings-, ontslag- en tuchtbevoegdheid : RMW, doch delegeerbaar aan vast bureau en/of secretaris

20. Planning en financieel beheer • Strategisch meerjarenplan (inhoudelijk en financieel) en operationeel jaarlijks budget (beleidsnota en cijfers) : ongeveer zoals nu • Budgethouderschap : RMW is spelverdeler en delegeert • In de knoop rond dagelijks bestuur • Uitvoering betalingen : dubbele handtekening secretaris en financieel beheerder ! • Thesauriebeheer : gedeelde verantwoordelijkheid secretaris (kas, dus munten en biljetten) en financieel beheerder (al de rest)

21. Algemene bepalingen over werking • Ondertekening stukken : iets vergelijkbaars als in de OCMW-wet : in principe voorzitter en secretaris, maar : • mogelijkheid tot delegatie naar het politieke en ambtelijke niveau • eigen verantwoordelijkheid van financieel beheerder, maatschappelijk werkers, budgethouders en ieder personeelslid aan wie een bevoegdheid is gedelegeerd

22. Participatie van de burgers (1) • H1.Klachtenbehandeling op ambtelijk niveau (ombudsdienst) • H2.Inspraak • H3.Voorstellen • H4.Verzoekschriften • Niet : gemeentelijke volksraadpleging

23. Participatie van de burgers (2) Klachtenbehandeling : (weinig concreet uitgewerkt) • ambtelijk niveau • in reglement (iedereen) • onafhankelijk van de diensten waartegen klacht (?) • jaarlijks rapport

24. Participatie van de burgers (3) (Ombudsdienst): Niet verplicht, maar als ombudsdienst opgericht wordt, dan enkel: • in eigen beheer; • in samenwerking met de gemeente; • in een vereniging titel VIII, hoofdstuk I; • in het kader van een interlokale vereniging; • via een overeenkomst met de Vlaamse Ombudsdienst

25. Participatie van de burgers (4) Inspraak: (weinig concreet) • initiatief (RMW) • burger/doelgroepen • bij beleidsvoorbereiding • bij uitwerking dienstverlening • bij evaluatie dienstverlening

26. Participatie van de burgers (5) Voorstellen: =recht burger zelf om op vragen en voorstellen over de beleidsvoering en dienstverlening in de agenda van de raad te laten opnemen en op de OCMW-raad toe te lichten • Enkel belangrijke aangelegenheden van de beleidsvoering en dienstverlening van het OCMW • gesteund door minimaal aantal burgers • via formulier • behandelen binnen termijn (volgende vergadering, tenzij minder dan 20 dagen) • Binnen bevoegdheid RMW

27. Participatie van de burgers (6) Verzoekschriften: =recht burger aan de organen van het OCMW schriftelijk te vragen om bepaalde onderwerpen die tot de bevoegdheid van het OCMW behoren, te behandelen • verzoeker kan gehoord worden (initiatief OCMW) • behandelen binnen termijn (3 mnd) • uitwerking in reglement

28. IVA’s (1) • Diensten met operationele autonomie, beheerd buiten de algemene diensten van het OCMW, dus meer dan een activiteitencentrum • Geen aparte rechtspersonen ! • Enkel RMW kan ze oprichten • Beheersovereenkomst tussen RMW en hoofd van het IVA • Hoofd van het IVA is budgethouder; kan verder delegeren

29. IVA’s (2) • Personeel is wel OCMW-personeel, dus zelfde rechtspositieregeling • Beheer : zelfde regels als OCMW • Apart budget en jaarrekening, wordt geconsolideerd met OCMW-budget en -jaarrekening • Afzonderlijk beheer voor ziekenhuizen (beheerscomité) blijft bestaan

30. Externe verzelfstandiging en samenwerking • Pure overname van hoofdstuk XII, XIIbis en XIIter, OCMW-wet

31. Bestuurlijk toezicht en externe audit (1) • Verandert niet zoveel aan het bestuurlijk toezicht : • Toezicht college : OCMW-voorzitter mag niet meestemmen • Restrictievere invulling van begrip “algemeen belang” (cfr. gemeentedecreet) : elke belang dat ruimer is dan het gemeentelijk belang • De lijstbesluiten : iets ruimer : alle RMW-besluiten, behalve over individuele dienstverlening en verhaal • Andere termijnen

32. Bestuurlijk toezicht en externe audit (2) • Externe audit : • Interne auditcommissie valt weg, OCMW’s kunnen wel interne audit organiseren als ze dit willen • Externe auditcommissie met ambtenaren Vlaams gewest • OCMW’s betalen mee !