9-10 ธันวาคม 2549 เศรษฐพุฒิ สุทธิวาทนฤพุฒิ อมรรัตน์ กริตโสภณ สายงานวิจัยข้อมูลสารสนเทศ

1. Thai capital markets 10 years after the crisis: What have we learned and what has (and has not) changedPresented at TDRI Annual Symposium on“สู่หนึ่งทศวรรษหลังวิกฤตเศรษฐกิจ: ได้เรียนรู้และปรับปรุงอะไรบ้าง?”at session on " ความเปลี่ยนแปลงในภาคการเงินและในการอภิบาลบริษัท" 9-10 ธันวาคม 2549 เศรษฐพุฒิ สุทธิวาทนฤพุฒิ อมรรัตน์ กริตโสภณ สายงานวิจัยข้อมูลสารสนเทศ ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย

2. จากวิกฤตเศรษฐกิจที่ผ่านมาเราได้เรียนรู้ถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการพึ่งพิงระบบธนาคารพาณิชย์มากเกินไป...จากวิกฤตเศรษฐกิจที่ผ่านมาเราได้เรียนรู้ถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการพึ่งพิงระบบธนาคารพาณิชย์มากเกินไป... 1997- 2000 • Balance sheet crisis • ของ...ภาคเอกชน* • การพึ่งพิงเงินกู้โดยเฉพาะเงินกู้ระยะสั้นมากเกินไป เป็นสาเหตุของ... • ภาระหนี้ของภาคเอกชนสูงโดยสัดส่วนหนี้ต่อทุนเพิ่มจาก 2 เท่าเป็น 5 เท่า • สัดส่วนหนี้ระยะสั้น: ระยะยาว มากกว่าร้อยละ 50 • ขาดความสามารถในการชำระดอกเบี้ย โดยมี interest coverage ratio ลดลง 2.2 เป็น -1.76 • Public liability • ของ...ภาครัฐ • ภาระที่เกิดขึ้นต่อภาครัฐ จากความเสียหายของระบบ • สถาบันการเงินสูงกว่า • 1.44 ล้านล้านบาท • Systemic failure • ของ...สถาบันการเงิน • เกิดยอด NPL สูงสุดกว่าร้อยละ 48 ของยอดสินเชื่อรวม • ขาด capital adequacy จนไม่สามารถปล่อยกู้แก่ภาคเอกชนได้ทำให้ภาคเอกชนขาดสภาพคล่อง * บริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์จำนวน 317 บริษัท Source:SETSMART

3. ...ถึงแม้ว่าในปัจจุบันระบบการเงินของประเทศในภูมิภาคเอเชียรวมทั้งประเทศไทยยังคงพึ่งพิงธนาคารพาณิชย์เป็นส่วนหลักแต่ก็มีสัดส่วนการพึ่งพิงระบบตลาดเพิ่มขึ้น...ถึงแม้ว่าในปัจจุบันระบบการเงินของประเทศในภูมิภาคเอเชียรวมทั้งประเทศไทยยังคงพึ่งพิงธนาคารพาณิชย์เป็นส่วนหลักแต่ก็มีสัดส่วนการพึ่งพิงระบบตลาดเพิ่มขึ้น แสดงการเปรียบเทียบโครงสร้างเชิงขนาดของระบบการเงินแต่ละประเทศ Unit: % of National GDP หมายเหตุ: * ข้อมูลปี 1999 SOURCE: IFS, BIS

4. Equity stock Net long term debt Net loan financing โดยรวมบริษัทจดทะเบียนสามารถลด D/E ลงจาก 5 เท่าในปี 1999 เหลือ 2 เท่า ในปี 2002 296,760 191,317 97,140 77,160 2,770 2,157 1,915 43,233 380 1999 - 2002 Unit: Million Baht -1,667 -1,093 -11,111 -15,705 -122,480 >50,000 <500 10,000-50,000 500-1,000 1,000-10,000 TOTAL ASSET (Mln. Baht) โดยพบว่ากลุ่มบริษัทจดทะเบียนในทุกขนาดมีการคืนหนี้สุทธิในช่วงปี 1999-2002 เป็นการปรับโครงสร้างทางการเงินเพื่อลดภาระหนี้โดยใช้เครื่องมือในตลาดทุน... Source: SET Analysis

5. Equity stock Net long term debt Net loan financing 388,037 77,072 68,144 82,740 64,143 2003 - 2005 17, 878 4,717 24,712 17,050 1,882 Unit: Million Baht -3,870 -728 -12,024 -43,961 -57,438 <500 500-1,000 1,000-10,000 10,000-50,000 >50,000 ... ก่อนที่จะเริ่มทำธุรกรรมผ่านการกู้ยืมกับระบบสถาบันการเงินอีกครั้งหลังปรับโครงสร้างทางการเงินยกเว้นกลุ่มบริษัทขนาดใหญ่ที่มีการคืนหนี้อย่างต่อเนื่อง รวม 7 ปีที่ผ่านมากลุ่มบริษัทขนาดใหญ่มีการคืนหนี้สุทธิแก่สถาบันการเงินอย่างต่อเนื่องเป็นมูลค่ากว่า 180,000 ล้านบาท TOTAL ASSET (Mln. Baht) Source: SET Analysis

6. Capital Stock Bond and Long Term Securities สำหรับการระดมทุนในตลาดทุน กลุ่มบริษัทขนาดใหญ่ใช้แหล่งระดมทุนประเภทตราสารหนี้ในสัดส่วนที่สูงเมื่อเทียบกับตราสารทุน Breakdown financing activities in capital markets Unit: % of total amount of financing activities in capital market 1999 - 2002 2003 - 2005 Total Asset Total Asset Source: SET Analysis

7. เนื่องจากบริษัทที่มีขนาดใหญ่สามารถเข้าถึงเครื่องมือตราสารหนี้ระยะยาวได้มากกว่าบริษัทขนาดเล็กทั้งในเชิงปริมาณและมูลค่า…เนื่องจากบริษัทที่มีขนาดใหญ่สามารถเข้าถึงเครื่องมือตราสารหนี้ระยะยาวได้มากกว่าบริษัทขนาดเล็กทั้งในเชิงปริมาณและมูลค่า… Net Proceed of bond and long term debt securities during 1999 - 2005 Total Asset # No. of issuers Financing amount Unit: Mln. THB ( ) = % of total Unit: Mln. THB Unit: companies >50,000 834,500 (73) 243,200 (21.3) 10,000-50,000 62,000 (5.4) 1,000-10,000 500-1,000 975 (0.1) 3,009 (0.3) <500 Source: SET Analysis

8. Market capitalization (1995- October 2006) Unit: Billion THB PTT Mkt Cap. 5,340 SET+mai Mkt Cap. 5,119 12% 4,804 12% 12% 4,534 12% 11% 11% 11% 11% 3,565 1,990 2,560 2,193 89% 1,608 88% 88% 6% 89% 6% 1,279 1,268 1,133 94% 94% 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 ทั้งนี้ธุรกรรมที่ดำเนินผ่านกลไกตลาดทุนรวมทั้งการระดมทุนของบริษัทใหม่ทำให้ตลาดทุนมีการเติบโตในเชิงขนาดในช่วงทศวรรษที่ผ่านมาแต่ก็เป็นการเติบโตในเชิงปริมาณ... SOURCE: SETSMART as of end-October 2006

9. P/E ratio of selected countries (2003-October 2006) Times 45 Thailand Malaysia 40 Singapore Hong Kong Philippines Indonesia 35 Taiwan 30 25 20 15 10 5 0 Jul-06 Jul-03 Jul-04 Jul-05 Oct-06 Oct-03 Oct-04 Oct-05 Apr-06 Apr-03 Apr-04 Apr-05 Jan-06 Jan-03 Jan-04 Jan-05 ...ในขณะที่มูลค่าราคาของไทยต่ำกว่าประเทศอื่นๆ ในช่วงที่ผ่านมา... SOURCE: Bloomberg as of end-October 2006

10. Contribution to change in market cap. 2002-2005: Thailand Unit: Trillion baht 5 . 0 1 . 5 45 % 0 . 4 1 . 5 44 % 1 . 6 Mkt cap Earning New raised P/E Mkt cap. …ทั้งๆที่มูลค่าราคาที่ดีเป็นปัจจัยสำคัญในการผลักดันการเติบโตของขนาดตลาดทุน SOURCE: SET Note 3/2006: “มูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาด (market capitalization) และ P/E ratio เพิ่มอย่างไร”

11. 90-day volatility of historical closing price (1995-October 2006) % 90 Thailand 80 Malaysia Singapore 70 Hong Kong 60 50 40 30 20 10 0 Jul-05 Jul-06 Jul-99 Jul-00 Jul-01 Jul-02 Jul-03 Jul-96 Jul-97 Jul-98 Jul-04 Jan-05 Jan-06 Jan-00 Jan-01 Jan-02 Jan-03 Jan-96 Jan-97 Jan-98 Jan-99 Jan-04 ท่ามกลางการพัฒนาในด้านต่างๆของตลาดทุนไทย สิ่งหนึ่งที่ยังคงเป็นปัญหาสำคัญ คือ ตลาดทุนไทยยังขาดเสถียรภาพทางด้านราคาตลอด 10 ปีที่ผ่านมา... SOURCE: Bloomberg as of end-October 2006

12. Foreign investors Local institutions Local investors ...ส่วนหนึ่งเนื่องมาจากฐานผู้ลงทุนสถาบันที่ต่ำ การซื้อขายส่วนใหญ่นั้นมาจากผู้ลงทุนบุคคล Source: SETSMART as of 31 October 2006 Note: SET and MAI

13. 500,000 140,000 450,000 120,000 400,000 100,000 350,000 300,000 80,000 250,000 60,000 200,000 150,000 40,000 100,000 20,000 50,000 0 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2001 2003 2004 2005 2006 นอกจากนี้ฐานผู้ลงทุนที่ต่ำและแทบไม่มีการขยายตัวอาจเป็นอุปสรรคต่อรองรับการระดมทุนขนาดใหญ่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ จำนวนบัญชีนักลงทุนและจำนวนบัญชีที่มีการซื้อขายหลักทรัพย์ (1995-2006) No. of account No. of active account ถึงแม้ว่าจำนวนบัญชีจะเพิ่มอย่างต่อเนื่องแต่จำนวนนักลงทุนจริงๆในปัจจุบันมีเพียง 272,000 บัญชีคิดเป็นร้อยละ 0.5 ของประชากร SOURCE: SET

14. เพื่อการพัฒนาตลาดทุนไทยอย่างต่อเนื่องยังมีความจำเป็นในเชิงนโยบายเพื่อสนับสนุนการพัฒนาความสามารถของตลาดทุนในด้านต่างๆต่อไป เป้าหมาย นโยบาย • เพิ่มฐานผู้ลงทุนสถาบันผ่านการสนับสนุนนโยบายการออมภาคบังคับแบบกระจายการบริหาร • การเชื่อมโยงการซื้อขายระหว่างตลาดหลักทรัพย์ (Exchange linkage) • นำเสนอผลิตภัณฑ์ใหม่ๆที่มีความหลากหลายและตอบสนองความต้องการของนักลงทุน ขยายฐานผู้ลงทุน ส่งเสริมโครงสร้าง พื้นฐานและลด ต้นทุนการเข้า ระดมทุน • มุ่งเน้นการเพิ่มมูลค่าที่สมบูรณ์ของหลักทรัพย์ • สร้างราคาอ้างอิงสำหรับตลาดตราสารหนี้ (Benchmark Yield)

15. END OF PRESENTATION