Kütüphanecilikte Yeni Gelişmeler Semineri

1. Kütüphanecilikte Yeni Gelişmeler Semineri 38. Kütüphane Haftası 25-31 MART 2002 Milli Kütüphane ANKARA

2. Elektronik Bilgi Kaynaklarıve Hizmetler Çiğdem Özbağ ÖREN Hacer BATI ODTÜ Kütüphanesi Aksesyon Birimi

3. Kapsam I • Elektronik Dergiler (E-Dergi) • Avantaj/Dezavantaj • Seçim • Sağlama/Erişim • Fiyatlandırma • Elektronik Kitaplar (E-Kitap) • Yapısı • Yayınevleri • Avantaj/Dezavantaj • Safari Örneği • E-Rezerv / CoursePacks

4. Kapsam II • Elektronik Referans Kaynakları • Fiyatlandırma • Örnekler • Kullanıcı Hizmetleri • Deneme Erişiminin Sağlanması • Duyurular • Bağlantılar/Erişim • Kullanıcı Eğitimi • Kullanım İstatistikleri • Tarama olanakları • Uyarı Hizmeti • Cross-Ref Hizmeti • Önce Elektronik

5. Elektronik Dergiler

6. Zaman ve mekandan bağımsız Tarama olanakları Hızlı ve güncel bilgi Teknolojik donanım ihtiyacı Teknolojiye uyum sorunu E-Dergi: Avantaj/Dezavantajları(Kullanıcı Açısından)

7. Claim Check-in Ciltleme Raf ve depo işlemleri (Arşiv) Yıpranma ve kaybolma Fatura işlemleri Yeni sisteme adaptasyon Teknik Donanım Terminoloji Yeni İşlem ve Teknikler E-Dergi: Avantaj/Dezavantajları(Kütüphaneci Açısından)

8. E-Dergi:Seçim • Kapsam • Kullanıcı Gereksinimleri • Maliyet • Lisans Anlaşmaları

9. E-Dergi: Seçim Kapsam • Konu • Kapsadığı konu/konular kurumun ilgi alanında mı? • Dergi Sayısı • Kaç dergiyi içeriyor? • Hakemli dergi sayısı nedir? • Geriye Dönük Erişim • Hangi yıllara kadar tarama ve tam metin erişim imkanı vardır?

10. E-Dergi:Seçim Kullanıcı Gereksinimleri • Kullanıcının ihtiyaç duyduğu bilgiyi istediği düzeyde sağlıyor mu? • Kullanıcının bilgiye kolaylıkla erişimi için gerekli özellikleri taşıyor mu?

11. E-Dergi:Seçim Maliyet • Elektronik dergilerin erişim maliyetlerinin hesaplanması • Ek maliyet gerektiriyor mu? • Maliyette azalma var mı? • Minimum maliyet = Maksimum hizmet

12. Elektronik Dergi: Sağlama/Erişim Erişim Sağlama

13. Elektronik Dergi:Fiyatlandırma • Kurumsal • Konsorsiyal

14. E-Dergi:Fiyatlandırma Kurumsal • Basılı + Ücretsiz Elektronik • Abone olunan basılı dergilerin elektronik kopyalarına ücretsiz erişim • Lisans Anlaşması • Basılı+Ücretli Elektronik • Abone olunan basılı dergi toplam fiyatına bağlıdır. • %10-%15 extra ödeme gerektirmektedir. • Sadece Elektronik • Basılı abonelik şartı aranmamaktadır. • Paket halinde • Belirli bir yayınevinin oluşturduğu çeşitli paketleri içermektedir.

15. E-Dergi:Fiyatlandırma Konsorsiyal • Basılı dergi aboneliğine dayalı fiyatlandırma modelleri • Elsevier • Katılımcı sayısına dayalı fiyatlandırma modelleri • Ebscohost • Kurumun büyüklüğü ve kullanıcı sayısına dayalı fiyatlandırma modelleri • Web of Science

16. Konsorsiyum: Avantajları • Maliyetin azaltılması • Birliğin gücünden faydalanmak • Risklerin paylaşılması • Olumsuzlukların azaltılması • Pazarlık şansı • Bilgi ve tecrübe paylaşımının sağlanması • Daha fazla bilginin sağlanması • Daha fazla kullanıcıya ulaşmak

17. Konsorsiyum Öğeleri • Yayınevleri • Üretici firmalar • Aracı firmalar • Üye kütüphaneler • Kullanıcılar

18. Konsorsiyum Yapısı Konsorsiyumlar Yayınevleri Kütüphaneler Aracı firmalar

19. Konsorsiyum Özellikleri • Liderlik • Başkan ve Yönetim Kurulu • Sponsorluk • Yeterli personel • Profesyonel • Gönüllü • Komiteler ve alt gruplar • Sürekli İletişim

20. Lisans Anlaşmaları I • Kapsam • Abonelik Koşulları • Kullanıcı Tanımı • Geriye dönük erişim • Karşılıklı Sorumluluklar • Kullanıcı Hakları / Kısıtlamaları • Anlaşma Süresi • Uygulanacak Fiyat Politikası/Artışı • Ödeme Koşulları ve Zaman • Konsorsiyuma Özel Şartlar • Yenileme / İptal durumunda Karşılıklı Haklar • İstatistikler • Yeni Gireceklerin Durumları

21. Lisans Anlaşmaları II • Erişim ve kullanım özellikleri ihtiyaçları karşılamakta mıdır? • Yayınevi bir başka yayınevi tarafından satın alınırsa lisans anlaşması ne olacak? • Kullanıcı tarafından Kullanım hakları ihlal edilirse kütüphanenin hakları ne olacak? • Yayınevi ile bir anlaşmazlık olduğunda hangi ülkenin mahkemesine başvurulacak?

22. Konsorsiyum: ANKOS Örneği • Veritabanı sayısı:16 • Üye sayısı:57 • 2000 yılında 3 veritabanına 12 üniversitenin aboneliği ile başlayan konsorsiyumun veritabanı sayısı 2002 yılında 16’ya üye sayısı ise 57’ye yükselmiştir.

23. Elsevier-Science Direct 1200 e-dergi 3 yıllık anlaşma Kluwer-Online 750 dergi, 3 yıllık anlaşma Springer-Link 487 e-dergi 1 yıllık anlaşma Acadenic Press-IDEAL 174 e-dergi 1 yıllık anlaşma IOP 36 e-dergi 1 yıllık anlaşma Blackwell 585 e-dergi 1 yıllık anlaşma ACM 36 e-dergi 1 yıllık anlaşma IEEE 112 e-dergi 1 yıllık anlaşma Ebsco 7333 e-dergi 1 yıllık anlaşma Proquest 4358 e-dergi 1 yıllık anlaşma Gale 7 tam metin veri tabanı ANKOS Tam Metin Veritabanları

24. ANKOSBibliyografikVeritabanları • ISI-Web of Science SSCI, SCI, A&HCI 3 yıllık anlaşma • Engineering Village EI Compendex, EI Websites, Patents 3 yıllık anlaşma • AMS-MathSciNet Mathemetical Review 1yıllık anlaşma • Micromedex 20 ayrı veritabanı 1 yıllık anlaşma

25. Elektronik Kitaplar

26. Elektronik Kitaplar:Yapısı • Donanım yoluyla Internet’ten erişim • Kişisel Bilgisayar (PC) • Dizüstü Bilgisayar (Laptop) • El Bilgisayarları/Kişisel Dijital Yardımcılar • Elektronik Kitap Okuyucusu • Formatlar • HTML • PDF • RTF

27. Elektronik Kitaplar: Örnekler • Kluwer • Springer • Wiley • Net-Library • Ebrary • Proquest • Book 24x7

28. E-Kitaplar: Avantajları • Tarama Olanağı • Sözlük Erişimi • Referans Bilgilerine Ulaşım • Yazı Karakteri ve Büyüklüğü • Not Alma, Ekleme Kolaylığı • Kağıt ve kimyasal kullanmama (Çevre) • Ulaşım/Taşıma Kolaylığı

29. E-Kitaplar: Dezavantajları • Kullanım Sınırları • Belirli Konularda Yoğunlaşma • Teknik Destek İhtiyacı • Deneme Aşamasında • Model / Fiyat Belirsizliği

30. E-Kitaplar:Safari Örneği • Proquest Information & Learning • 520 adet kitap • O'Reilly & Associates • The Pearson Technology Group • Addison-Wesley Professional • Cisco Press • Peachpit Press • Prentice Hall • PTRQue  • SAMS Publishing • Adobe Press • New Riders Publishing

31. E-Kitaplar:Safari Örneği • Kapsam Business Reference, Certifications, Cisco, Creative Media, Dtabase, Desktop productivity, e-business, Enterprise Computing, Java, Linux/Unix, machintosh, .NET , Networking, Perl, Photoshop, Programing, software engineering, Web Administrations, Web Authorin and Design, Web Development, Windows, Windows Administrations, Windows programming, and XML. 

32. E-Kitaplar:Safari Örneği Özellikleri • Tek bir anahtar sözcük ile abone olunan tüm kitaplarda aynı anda tarama yapar, • Kitapların içerik bölümüne, ilgili bölümlerine en kısa zamanda ulaşmak mümkündür. • Kitaplara sayfa sayfa erişmek, grafiklere, listelere  ulaşmak, baskısını almak, e-mail gondermek  mümkündür. • Kütüphane kolleksiyonunuz ile entegrasyon yapılabilir. OPAC üzerinden tüm kitap listesi ve listeden kitaplara ulaşılabilir. • Abonelik yıllık olarak sağlanır. Fiyatlar seçilen kitaplara ve kullanıcı sayısına göre değişir.

33. E-Kitap Tarama Örneği

34. Elektronik Referans Kaynakları

35. E-Referans Kaynakları : Özellikleri • İlk olarak Referans Kaynakları elektronik ortamda üretilmeye başlanmıştır. • Taramanın Genişletilmesi • Cross-Ref aracılığı ile referans olarak verilen makalelere tam metin erişim

36. E-Referans Kaynakları : Fiyatlandırma • Kullanıcı Sayısına Göre • Resmi kayıtlara göre FTE sayısı esas alınır • Örn: Web of Science (Kullanıcı sayısına göre 4 Grup belirlenmiştir.) • Katılımcı Sayısına Göre • Örn: MathSciNet, Engineering Village

37. E-Referans Kaynakları Türleri • İndeksler / Abstraktlar • Ansiklopediler • Bibliyografyalar • Biyografiler • Rehberler • El kitapları • Standartlar • Atlas ve haritalar • Almanaklar • Yıllıklar • İstatistikler • Patentler • Sözlükler

38. İndeksler/Abstraktlar • Web of Science • SSCI, SCI, A&HCI • AMS-American Mathematical Society • MathSciNet • Engineering Village • EI Compendex, EI Websites, Patents • ARL-Association for Research Libraries

39. Ansiklopediler • Encyclopedia of Britannica • Grove Dictionary of Art • International Encyclopedia of Social and Behavioral Sciences • Kirk Othmer Encyclopedia of Chemical Technology

40. Bibliyografyalar • Human Rights • International Bibliography of the Social Sciences

41. El Kitapları • Electrical Handbook • Machinery’s Handbook • Handbook of Chemistry and Physics • ASM Metals Handbook

42. Elektronik Bilgi Kaynakları Kullanıcı Hizmetleri

43. Elektronik Bilgi Kaynakları Kullanıcı Hizmetleri • Deneme Erişiminin Sağlanması • Duyurular • Bağlantılar/Erişim • Kullanıcı Eğitimi • Kullanım İstatistikleri • Tarama olanakları • Uyarı Hizmeti (Alerting Services) • Çarpraz Referans Hizmeti (Cross-Ref) • Önce Elektronik (Online First)

44. Deneme Erişiminin Sağlanması • Süre: 15 gün-3 ay • Önemi: • Değerlendirmelerin yapılması • İstatistiklerin alınması • Kullanıcıların görüşlerinin alınması

45. Duyuru Hizmeti • Doğru Zamanlama • Doğru Bilgi • Konu • Kapsam • Süre • Erişim Bilgisi • Doğru Kullanıcı

46. Bağlantının Sağlanması • Dergi ismine göre • Yayınevine göre • Anahtar kelimeye göre • Konuya göre