PLATON (ok. 427-347r. p.n.e) - filozof grecki

1. PLATON (ok. 427-347r. p.n.e) - filozof grecki

2. „Platon” oznacza dosłownie – „barczysty”, „o szerokich barach” – to przydomek nadany greckiemu młodzieńcowi o imieniu Arystokles (ur. ok. 427 p.n.e.) przez jego nauczyciela gimnastyki. Pochodził ze znakomitego ateńskiego rodu kupieckiego. Otrzymał staranne wykształcenie, które według zasad greckich polegało na harmonii ducha i ciała, a więc obejmowało zarówno naukę jak i rozwój fizyczny. Rodzina kształciła go na kupca – w tym celu Platon odbył kilka podróży do Azji Mniejszej i na Kretę.

3. W wieku 18 lat, w czasie jednej z podróży morskich został porwany przez piratów i sprzedany jako niewolnik. Na targu niewolników rozpoznał go jednak jeden z krewnych i wykupił. Zgodnie z przekazem zawartym w jego pismach, w wieku 20 lat spotkał Sokratesa i został jego najwierniejszym uczniem. Po śmierci Sokratesa, Platon opuścił Ateny i przez 20 lat podróżował. Ok. 388 r. p.n.e. powrócił do Aten i poświęcił się całkowicie pracy naukowej i nauczycielskiej. Ok. 387 r. p.n.e. założył „Akademią Platońską”, która kierował do końca swoich dni. • Platon rozwinął naukę o ideach, duszy, przyrodzie, poznaniu, filozofii, cnotach, państwie, pięknie, sztuce, twórczości.

4. Dlaczego bryły Platona?! • Platon wyobrażał sobie, że wszechświat tworzą cztery elementy: ogień, ziemia, woda i powietrze, a każdy z tych żywiołów zbudowany jest z cząsteczek, które mają kształt wielościanów foremnych: Czworościan – ogień; sześcian – ziemia;oścmiościan – powietrze; dwudziestościan – woda Dodatkowo: dwunastościan – wszechświat

5. Ciekawostki o bryłach platońskich • Czworościan foremny znany jest nie tylko matematykom. Chemicy wiedzą, że wierzchołki czworościanu to miejsce usytuowania atomów wodoru w związku chemicznym, zwanym metanem. Atom węgla zajmuje w nim pozycję środka sfery wpisanej i opisanej na czworościanie.

6. Gdy ściany czworościanu foremnego pomalujemy czterema różnymi kolorami i zanim farba wyschnie będziemy toczyli model po płaszczyźnie, otrzymamy parkietaż. Godny uwagi jest fakt, że tocząc czworościan tam i z powrotem w dowolny sposób, nigdy nie uzyskamy nałożenia się różnych kolorów. • Wysokości czworościanu foremnego przecinają się w jednym punkcie, tworząc pewien przestrzenny układ, wykorzystywany przy konstrukcji falochronu. Są to przestrzenne „pająki” (żelbetonowe odlewy), które układane jeden na drugi, szczepiają się ze sobą bardzo mocno, co sprawia, że nadają się jako umocnienia nabrzeży, o które z ogromną siła uderzają fale morskie.

7. Ciekawostki o bryłach platońskich Chlorek sodu • Sześcian – sól kuchenna krystalizuje się w postaci właśnie tego wielościanu.

8. Ciekawostki o bryłach platońskich • Ośmiościan foremny – cyfra 8 darzona była wielkim szacunkiem w starożytnym Egipcie, gdzie tradycyjnie do każdej łodzi biorącej udział w świętej procesji po Nilu, wsiadało po osiem osób. Niektóre związki chemiczne przyjmują w swojej strukturze krystalicznej postać ośmiościanu, np. diament.

9. Ciekawostki o bryłach platońskich • Dwunastościan foremny – symboliczne znaczenie tego wielościanu to kosmos. Owe znaczenie nadał tej bryle niemiecki matematyk i astronom Johannes Kepler – dwunastu ścianom odpowiadało dwanaście znaków zodiaku. Kepler wykorzystał wielościany foremne do stworzenia „szkieletu” układu heliocentrycznego. A wszystko w takim ułożone porządku (licząc od Słońca):Merkuryośmiościan foremnyWenusdwudziestościan foremnyZiemiadwunastościan foremnyMarsczworościan foremnyJowiszsześcianSaturn

10. Ciekawostki o bryłach platońskich fulleren C60 • Dwudziestościan foremny – ścinając wierzchołki tejże bryły, uzyskamy dwudziestościan ścięty. Kształt ten używany jest przy produkcji piłki nożnej, choć oczywiście zamiast płaskich ścian ma ona ściany zaokrąglone. Taka strukturę ma też cząsteczka fullerenu złożona z 60 atomów węgla. Piłka ma średnicę ok. 22 cm, a wspomniana cząsteczka ok. 1 nm, tak więc kształ ten występuje zarówno w mikro-, jak i makrostrukturze.

11. Słynne cytaty Platona • Najważniejszy w każdym działaniu jest początek. • Największe zło to tolerować krzywdę. • Lepiej chyba pójść choćby kawałek dobrą drogą, niż zajść daleko, lecz źle. • Miarą mowy nie jest ten, który mówi, lecz ten, który słucha.

12. Dziękuję za uwagę  Prezentację przygotował: Paweł Słaby nauczyciel ZS w Dobrzeniu Wielkim