Psychologia w zarządzaniu

1. Psychologia w zarządzaniu Wykład 2

2. Motywacja Termin stosowany do opisu wszelkich mechanizmów odpowiedzialnych za: • uruchomienie zachowania • ukierunkowanie zachowania • podtrzymanie zachowania • zakończenie zachowania

3. Teoretyczne ujęcia motywowania pracowników • Teorie potrzeb • Teorie celów • Teorie sprawiedliwości • Teorie oczekiwań • Teorie projektowania pracy

4. Zastosowanie teorii potrzeb w organizacji Teoria Maslowa ERG Alderfera 5 typów potrzeb Fizjologiczne Bezpieczeństwa Przynależności Szacunku Samorealizacji Porządek hierarchiczny 3 typy potrzeb: Egzystencji Przynależności Wzrostu Nie ma hierarchii

5. Zastosowanie teorii potrzeb w organizacji – hierarchia potrzeb Maslowa Na podstawie: Kożusznik, 2011, s. 51

6. Ogólne zasady działania organizacji w celu zaspokojenia potrzeb pracowników- systemy motywacyjne • Promowanie zdrowia pracowników • Zapewnianie bezpieczeństwa finansowego • Umożliwianie nawiązywanie i podtrzymywanie relacji z innymi • Docenianie osiągnięć pracowników

7. Teoria celów Locka i Lathama • Cel jest motywatorem poprzez sam fakt istnienia • Uruchamia ocenę wymagań i swoich możliwości oraz ocenę szans na jego osiągnięcie • Może frustrować – gdy jest nieosiągalny • Może nudzić – gdy jest zbyt łatwy • Może ekscytować – gdy jest nieco powyżej możliwości • Cel powinien być precyzyjny • Wiadomo co trzeba osiągnąć • Wiadomo kiedy trzeba go osiągnąć • Wiadomo jak można go osiągnąć • Cel powinien być akceptowalny przez pracownika • Im bardziej pracownik akceptuje cel tym bardziej jest zaangażowany i tym lepiej wykonuje zadanie • PRECYZYJNE KOMUNIKOWANIE • PARTYCYPACJA W STAWIANIU CELÓW Rozmowa oceniająca !!!

8. Teoria sprawiedliwości Adamsa • Człowiek dokonuje porównań społecznych (szczególnie z innymi podobnymi do siebie) • Pracownik dąży do zrównoważenia swoich zysków i kosztów do zysków i kosztów innych osób • Zarówno sytuacja nadpłaty jak i niedopłaty jest sytuacją niesprawiedliwą Sytuacja niesprawiedliwa Sytuacja sprawiedliwa Koszty Zyski Koszty Zyski Koszty Zyski Koszty Zyski Osoba A Osoba B Osoba A Osoba B = ≠ = = ≠ =

9. Teoria oczekiwań • Motywacja jest rezultatem przekonań • Oczekiwanie – przekonanie, że wysiłek będzie odzwierciedlony w osiągnięciach • Instrumentalność – przekonanie, że osiągnięcie będzie nagrodzone • Walencja – przekonanie, że nagroda jest wartościowa • Ważne jest też postrzeganie swojej roli zawodowej i przekonań na temat tego co jest dla tej roli charakterystyczne

10. Umiejętności Stopień zaspokojenia potrzeby Samoocena E P ( P O )  ( V )] Uprzednie doświadczenia Poczucie słusznej płacy Umiejętność podejścia do problemu Model motywacji do pracy wg Lowlera E – wysiłek P – poziom wykonania O – wynik/nagroda V – wartość (atrakcyjność) wyniku gdzie: 0 E  P  1  –1< O < +1 0 < P  O < 1

11. Projektowanie pracy • Polepszenie natury wykonywanej pracy – sprawienie aby była bardziej atrakcyjna • Metody projektowania pracy: • Rotacja stanowisk • Rozszerzanie pracy • Wzbogacanie pracy • Charakterystyczny model pracy

12. Kluczowe parametry stanowiska pracy Kluczowe stany psychologiczna Wyniki osobiste i zawodowe Różnorodność umiejętności Doświadczanie ważności pracy Wysoki poziom wewnętrznej motywacji do pracy Tożsamość zadań Doświadczanie odpowiedzialności za osiągnięte wyniki Osiąganie efektów dobrej jakości Znaczenie zadań Wiedza na temat rzeczywiście osiąganych wyników Duża satysfakcja z pracy Autonomia Mała absencja i płynność zatrudnienia Informacje zwrotne Projektowanie stanowiska pracycharakterystyczny model pracy

13. Motywacja wewnętrzna (Hunt, 1965; Deci,1971) Nagroda (pozytywne odczucia) zawarta jest immanentnie w wykonywanym zadaniu Nagrody zewnętrzne zmniejszają motywację wewnętrzną W zarządzaniu (kierowaniu ludźmi) modyfikują ją: projektowanie interesujących zakresów pracy współzarządzanie pozytywna informacja zwrotna o wyniku pozytywna ocena pracownika Motywacja osiągnięć (McClelland, 1953; Atkinson, 1974) Tendencja do osiągania i przekraczania standardów doskonałości Jest to związane z odczuwaniem pozytywnych emocji w sytuacjach zadaniowych, spostrzeganych jako wyzwanie Dwa cele podjęcia zadania orientacja na poziom wykonania (lepszy od innych) orientacja na mistrzostwo (niezależnie od innych) Typy motywacji ważne w sytuacji pracy

14. Podsumowanie • Motywacji nie można bezpośrednio obserwować – wnioskujemy na podstawie działań • Motywacja ≠ wykonanie • Wykonanie = predyspozycje + motywacja • Motywacja do pracy w ogóle i motywacja do pracy w tej organizacji • W procesie rekrutacji organizacja powinna sprawdzić: • Predyspozycje • Motywację do pracy w ogóle • W czasie zatrudniania pracownika organizacja powinna: • Podnosić kompetencje pracownika • Podtrzymywać motywację do pracy w ogóle • Uruchamiać i podtrzymywać motywację do pracy w tej organizacji