Download
1 / 20
210 likes | 392 Views
سیستم های اطلاعاتی Information Systems(IS s ). دکتر علی محمد هادیانفرد عضو هیأت علمی دانشکده پیراپزشکی http:// www.alihadianfard.info / download.html. تعریف. استفاده از این واژه مربوط به دهه 1980 میلادی می شود.
E N D
سیستم های اطلاعاتیInformation Systems(ISs) دکتر علی محمد هادیانفردعضو هیأت علمی دانشکده پیراپزشکی http://www.alihadianfard.info/download.html
تعریف استفاده از این واژه مربوط به دهه 1980 میلادی می شود. سيستم اطلاعاتي مجموعه سازمان یافته دستی یا خودکار (ماشینی، اتوماتیک، مکانیزه یا کامپیوتری)، برای گردآوري، ذخيره، پردازش، اشاعه، نمایش و استفاده از اطلاعات است. اين سیستم شامل انسانها، روشها و تجهیزات مرتبط با چرخه پردازش داده ها می شود. نیازهای اطلاعاتی تمامی کاربران سازمان را تأمین و از فرآیند تصمیم گیری پشتیبانی می کند.
اهمیت سیستم اطلاعاتی • ارائه اطلاعات کامل، دقیق و به موقع به همه کاربران( تمرکز زدایی) • كاهش كارهاي تكراري • سرعت بخشیدن به انجام فعالیتها • بهبود بخشیدن به تصمیماتو در نتیجه افزایش بهره وری (جاصل کارآیی؛ انجام درست کار Efficiencyو اثربخشی؛ انجام کار درست Effectiveness)، بهبود کیفیت خدمات و نوآوری • جلوگیری از اتلاف سرمایه ها و کاهش هزینه ها • ايجاد ارتباطات و هماهنگی بهتر و سریع تر در درون سازمان و خارج از آن • افزایش کیفیت برنامه ریزی و کنترل • اثرات مثبت زیست محیطی • توسعه اشتغال و کارآفرینی
ویژگیهای سیستم اطلاعاتی • با هدفهاي سازمان منطبق باشند. • نیازهای اطلاعاتی تمامی کاربران را در سطوح مختلف سازمان رفع نمایند. • فرآیند تصمیم گیری را بهبود بخشد. • پيوند و ارتباط ميان قسمتهاي مختلف داخل و خارج از سازمان را بهبود بخشند. • اطلاعات را در هنگام در خواست به سهولت در اختیار استفاده کنندگان قرار دهند. • کیفیت، صحت و امنیت اطلاعات را تضمین کند.
اجزای سیستم اطلاعاتی • درونداد؛ شامل انواع داده های ورودی و روشهای ورود داده ها (فرم) • فرآیند؛ شامل دستورالعمل ها، الگوها (مدل ها) و روش های پردازش داده ها • برونداد؛ شامل خروجی ها برای تأمین نیاز کاربران • حافظه؛ شامل فیزیکی و منطقی نظیر پایگاه داده ها • کنترل؛ شامل روشهای تضمین کیفیت و صحت داده ها • تکنولوژی؛ شامل کارکنان فنی، سخت افزار، نرم افزار است و وجه تمایز سیستمهای دستی و خودکار محسوب می شود.
چرخه حیات سیستم اطلاعاتیLife Cycle مراحل پیدایش، رشد و زوال یک سیستم اطلاعاتی چرخه حیات نامیده می شود. به محض تغيير در نيازهای اطلاعاتی سازمان،يك سيستم اطلاعاتي جديد و بهتر، جايگزين مي‌گردد و مرگ سیستم قبلی فرا می رسد و سیستمی جدید متولد شده و چرخه ای جدیدی آغاز می گردد.
الگوهای ایجاد سیستم اطلاعاتی الگوهای متعددی برای ایجاد سیستم های اطلاعاتی وجود دارد که رایج ترین آنها الگوی نمونه اولیه(Prototyping Model)یا روش نمونه سازی یا روش سعی و خطاو الگوی مبتنی بر چرخه حیات است که شامل پنج مرحله زیر می باشد:
روشهای جایگزینی سیستم اطلاعاتی قبلی با جدید • موازی • مستقیم یا یکباره • آزمایشی یا پایلوت • گام به گام
فلوچارت مراحل ایجاد یک سیستم اطلاعاتی
انواع سیستم های اطلاعاتی طبقه بندی های متعددی برای انواع سیستم های اطلاعاتی وجود دارد که رایج ترین آن عبارت است از:
سیستم اتوماسیون اداری به معنای استفاده از وسايل الكترونيكي در فعاليتهاي دفتري(امور دفتری بدون استفاده از کاغذ یا Paperless)است. اتوماسیون اداری از طریق ارتقاء تبادل اطلاعات (Electronic Data Interchange(EDI))باعث افزايش كارآيي دفتر و منشی، و در نتيجه تصميم‌گيري بهتر مديران می شود.
وظایف عمده سیستم اتوماسیون اداری • تهيه متون، جداول و نمودارها با استفاده از واژه‌پردازها (WordProcessors)و صفحه گسترده ها(Spreadsheets) • پست الكترونيكي • پیام صوتی (Voice Message) • ویدئو کنفرانس • بايگاني الكترونيكي با استفاده از ديسكهاي مغناطيسي يا نوري • نگهداری داده ها و اطلاعات از طریق بانکهای اطلاعاتی • تهیه، ارسال و دریافت تصاویر الکترونیکی با استفاده از کامپیوتر، اسکنر و ماشین فاکس • ارسال و دریافت فایلها و داده ها از طریق کامپیوتر و خطوط مخابراتی
سیستم پردازش عملیات به معنای استفاده از کامپیوتر در انجام کارهای روزمره است. افزایش سرعت، سهولت بیشتر و ارتقاء عملیات و فرآیندهای دستی ایجاد می شوند. کمتر جنبه سازماندهی اطلاعات دارد. منبع تأمین اطلاعات برای سایر سیستمها هستند. نظیر سیستمهای مالی، دبیرخانه، فروش، انبارداری، کارگزینی، حضور و غیاب و پذیرش و ترخیص
سیستم اطلاعات مدیریت اطلاعات مرتبط با عمليات داخلي سازمان و محيط آن را فراهم ساخته و به منظور بكار بردن در تصميم‌گيري در اختیار مديران (میانی) و پرسنل كليدي ( کارکنان خبره) قرار می دهند. اطلاعات مورد استفاده در اين سيستمها ممكن است از بخشهاي مختلف سازمان یا از سیستمهای عملیات جاری و اداری، گردآوري شوند. اين سيستمها معمولاً حيطه‌هاي كاري درون سازمانها را منعكس مي‌كنند. سیستمهای برنامه ریزی بودجه نمونه ای از سیستمهای اطلاعات مدیریت می با شند. نمونه ای از تصمیمات بوسیله سیستم اطلاعات مدیریت نظیر تصمیم در مورد افزایش حقوق کارکنان، موجودی انبار، سفارشات خرید جدید، فروش محصول به مشتری جدید.
سیستم پشتیبان تصمیم گیری در دهه 1970 این مفهوم ابتدا توسط میشل اسکات و سپس پیترکن استفاده شد. پشتيبان مدير جهت حل مسائل نيمه ساختمندوغیر تکراریاز طریق فراهم كردن اطلاعات و پيشنهادات است. اينپيشنهادات مي‌توانند شامل توصیه برای اخذ تصميمی و یا به جریان انداختن فرآيندي و یا ارائه راه حلی در موقعیت مخاطره آمیز باشند. بر روي مديران سطح بالا متمركز است و به صورت اختصاصی طراحی می شود. اطلاعات از سایر سیستمها ویا خارج از سازمان حاصل می شود. نظیر تصمیم در خصوص ادغام یک خط تولید، راه اندازی یک بخش جدید، تأسیس یک دوره آموزشی، ارزیابی سرمایه گذاریها، برنامه ریزیهای پرواز
سیستم اطلاعات مدیران ارشد به منظور یاری رساندن به مدیران ارشد در رفع نیازهای راهبردی و حل مسائل غیر ساختمندطراحی می گردد. اطلاعات را از منابع داخل و خارج سازمان با تمرکز بر روی اطلاعاتبرون سازمانی، گردآوری می نمایند. در برنامه ریزیهای میان مدت، بلند مدت و کلان و تصمیم گیری های مخاطره آمیز به کارگیری می شوند. نظیر تصمیم برای انحلال و یا ادغام یک سازمان، سرمایه گذاریهای جدید، توسعه شرکتهای زنجیره ای این سیستمها سعی در معرفی فرصتها، تهدیدها و چالش ها دارند. انعطاف زیاد داشته و توانایی ارائه مدلهای جدید را دارند. عمدتا از نمودارهای گرافیکی برای ارائه گزارش استفاده می کنند.
سیستم خبره سيستمهاي كامپيوتري هستند كه برخي از تجارب و دانش تخصصي خبرگان(Knowledge Base)را در بر مي‌گيرند و به عنوان يك متخصص و یا مشاور عمل می کند. زير مجموعه ای از هوش مصنوعي(Artificial Intelligence)هستند. نوعي از سيستمهاي پشتيباني تصميم‌گيري هستند براي تصميم‌گيري در موقعيتهايي به كار مي‌روند كه اطلاعات كامل نيستند. مبتنی بر قواعد، فرضیات و حقایق بوده و با انسان در تعامل هستند. هر سيستم خبره تنها می تواند در يك حيطه خاص فعاليت نماید. نظیرتشخيص بيماريها؛ آموزش های مجازی؛ تصويب اعتبارات در بانكداري؛ قيمت‌گذاري توليد و اکتشاف نفت
ویژگی های سیستم خبره نگهداری و توزیع خبرگی فراهم ساختن امکان اجرای امور تخصصی که با روش های سنتی امکان پذیر نیست هزینه بالای طراحی و اجرای آن محدودیت کاربرد و عدم امکان استفاده در مسائل گوناگون توسعه و دگرگونی در دانش موجب عدم کارآئی آن می شود عدم انتقال همه دانش خبرگان به کامپیوتر
هوش مصنوعی ساخت سیستم های کامپیوتری (سخت افزار و نرم افزار) که توانائی تقلید جنبه های هوشی انسان (استدلال، رفتار، کاربرد قیاسی و نمونه ها، آفرینش و بکاربستن مفهوم ها) را داشته باشند. این مفهوم در خلال جنگ جهانی دوم از طریق سیستم های بازخورد توسط واینر به کار گرفته شد.
رویکرد های هوش مصنوعی • رویکرد از پایین به بالا (Bottom – Up Approach): ساخت دستگاهی که همانند فرآیند اندیشیدن انسان به تفکر بپردازد. استفاده از شبکه عصبی (Neural Network) • رویکرد از بالا به پایین :(Top – Down Approach)چگونگی کار مغز و قیاس منطقی را پایه کار قرار می دهد.
